REAL TIME |

Weather Icon
Διεθνή , Λιβύη , ΟΗΕ , Τουρκία 2 Φεβρουαρίου 2020

Λιβύη… η δύσκολη εξίσωση

Λιβύη… η δύσκολη εξίσωση

Αβέβαιο παραμένει το μέλλον της Λιβύης, η οποία εξακολουθεί να βρίσκεται στη δύνη του εμφυλίου πολέμου

Δεν κατέληξε πουθενά η περιβόητη σύνοδος του Βερολίνου για τη Λιβύη, ενώ μικρές είναι και οι προσδοκίες για τις διαδικασίες που αναμένεται να ακολουθηθούν από αύριο στη Γενεύη, μεταξύ αντιπροσωπιών των αντιμαχόμενων πλευρών, με στόχο την κατάπαυση πυρός και την εξεύρεση πολιτικής λύσης.

Το αποτέλεσμα λοιπόν θέτει υπό πραγματική διακύβευση το μέλλον της Συρίας, το οποίο μοιάζει πιο αβέβαιο από ποτέ, μαζί και οι συνέπειες που επιφέρει όποιο σενάριο κι αν υλοποιηθεί και το οποίο μπορεί να λειτουργήσει είτε υπέρ είτε εναντίον της κυριαρχίας της Ελληνικής Δημοκρατίας και, αναλόγως, της Κυπριακής.

Στην πραγματικότητα, σχεδόν κοροϊδεύοντάς μας επιδεικτικά, όλες οι συμμετέχουσες, αλλά και απούσες από το Βερολίνο, κυβερνήσεις, έκριναν ως επιτυχή τη διάσκεψη.

Ωστόσο, όσοι δεν έχουν κοντή μνήμη γνωρίζουν καλά πως η διάσκεψη κατέληξε ουσιαστικά στις ίδιες αποφάσεις που είχε λάβει τον Φεβρουάριο του 2011 το Συμβούλιο Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Αποφάσεις που αποδεδειγμένα από το 2013 παραβίασαν συγκεκριμένες χώρες, χωρίς συνέπειες. Πρόκειται για την Τουρκία, τον Βόρειο Λίβανο, την Ιορδανία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

Πόσες αποδείξεις ήθελαν;

Τον Απρίλιο του 2013, όπως φαίνεται και από σχετικό έγγραφο που είναι αναρτημένο στην ιστοσελίδα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, η διακίνηση όπλων στη Λιβύη αυξάνεται ανησυχητικά, ενισχύοντας οπλοστάσια όχι μόνο ανταρτών, αλλά και εξτρεμιστικών ομάδων που δραστηριοποιούνται και σε άλλα σημεία του Αραβικού Κόλπου και της Μέσης Ανατολής. Ομάδα ειδικών είχε παρουσιάσει στοιχεία για την ανάμειξη της Τουρκίας και του Βόρειου Λιβάνου. Κανένα μέτρο δεν λήφθηκε, ωστόσο, παρά το γεγονός ότι ακολούθησαν άλλες δύο εκθέσεις δύο χρόνια αργότερα, ενώ στις 9 Δεκεμβρίου 2018 επιδόθηκε στο Συμβούλιο Ασφαλείας έκθεση 376 σελίδων των εμπειρογνωμόνων του ΟΗΕ σχετικά με την παραβίαση του εμπάργκο από την Τουρκία, την Ιορδανία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, σημειώνοντας, χαρακτηριστικά, ότι «ορισμένες φορές το έκαναν ολοφάνερα, χωρίς προσπάθεια να το αποκρύψουν». Ειδικά ο κατάλογος για την Τουρκία είναι εξαντλητικός και τεκμηριωμένος.

Σύμφωνα με την έκθεση, Ιορδανία και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα υποστήριζαν τακτικά τις δυνάμεις του στρατηγού Χαφτάρ, ενώ η Τουρκία υποστήριξε την αντίπαλη Κυβέρνηση Εθνικής Συμφιλίωσης.

Σημειώνεται δε εμφαντικά ότι η Τουρκία προχώρησε σε επαναποστολή μη επανδρωμένων αεροσκαφών που είχαν καταρριφθεί, παράνομη μεταφορά οπλισμού, πυρομαχικών και οχημάτων προς την κυβέρνηση της Τρίπολης και αναφέρονται χαρακτηριστικά αερομεταφορές με ουκρανικά μεταγωγικά αεροσκάφη από τουρκικά αεροδρόμια. Σε τουλάχιστον δύο περιπτώσεις επίσης γίνεται αναφορά για μεταφορά οπλισμού και στρατιωτικών οχημάτων από την Τουρκία προς την Τρίπολη με φορτηγά πλοία, ενώ άλλο περιστατικό παραβίασης αφορά στη μεταφορά με κοντέινερ 20.000 Ekol-Voltran P29, πιστολιών τουρκικής κατασκευής, προς την πόλη Μιζράτα, η οποία ελέγχεται ουσιαστικά από την κυβέρνηση της Τρίπολης. Σε άλλη περίπτωση γίνεται λόγος για αποστολή αντιαεροπορικών πυραύλων.

Μια συμφωνία για τη Λιβύη, χωρίς τη Λιβύη

Ουσιαστικά το μόνο που πραγματικά επιχείρησε να «κλειδώσει» η διάσκεψη του Βερολίνου για τη Λιβύη είναι η εξασφάλιση εγγυήσεων απ’ όλα τα τρίτα κράτη, για το μέλλον της χώρας και μάλιστα οι άμεσα ενδιαφερόμενοι, Χαφτάρ και Σάρατζ, ενημερώθηκαν εκ των υστέρων. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο πως κατάπαυση πυρός δεν έχει υπογραφεί, ενώ σιγή των όπλων δεν υπήρξε πραγματικά ποτέ. Με λίγα και απλά λόγια, πρώτα κατοχυρώθηκε ο ρόλος των ισχυρών και ακολούθως θα επιχειρήσουν να επιβάλουν το συμφέρον τους στους άμεσα ενδιαφερόμενους, Χαφτάρ και Σάρατζ, και κατ’ επέκτασιν στον πολύπαθο λαό της Λιβύης. Ως εκ τούτου εύκολα εξάγεται το συμπέρασμα, πως πέρα από το εμπάργκο όπλων που έτσι κι αλλιώς παραβιάζεται εις γνώσιν όλων εδώ και 7 χρόνια, η απόφαση περί μη εμπλοκής ξένων δυνάμεων στη Λιβύη είναι υποκριτική, αφού οι ίδιες οι πολιτικές ηγεσίες αυτών των δυνάμεων αποφασίζουν, προτείνουν και διασφαλίζουν την υλοποίηση των αποφάσεών τους. Σε όλα αυτά δεν πρέπει να παραγνωριστεί και το γεγονός πως ασαφής παραμένει ο μηχανισμός που θα μπορούσε να εξασφαλίσει την ισχύ κατάπαυσης πυρός, όταν αυτή επιτευχθεί. Το μόνο που έχει γίνει γνωστό, αν και με ασάφεια επίσης, είναι πως σε αυτόν τον μηχανισμό θα μπορούν να συμμετέχουν και χώρες που αποκλείστηκαν από τη διάσκεψη του Βερολίνου, όπως, ίσως, η Ελλάδα.

Παραμένει ο φόβος μιας νέας Συρίας

Παρά τη μεγάλη κινητικότητα που υπήρξε γύρω από τη λιβυκή κρίση τις τελευταίες εβδομάδες, ο κίνδυνος της μετατροπής της Λιβύης σε μια νέα Συρία -υπό την έννοια της διάστασης της κλιμάκωσης- δεν έχει απομακρυνθεί.

Η άφιξη των δυνάμεων του στρατάρχη Χαφτάρ στα περίχωρα της Τρίπολης, όπως και το ενδεχόμενο επίθεσής του στη Μισράτα, σημεία από τα οποία μέχρι σήμερα δεν έχει αποχωρήσει, έχουν σημάνει συναγερμό για τις ξένες δυνάμεις.

Μπορεί οι πραγματικοί σύμμαχοι του τουρκικής καταγωγής Σάρατζ να είναι λίγοι, ωστόσο ενδεχόμενο επιτυχούς εισβολής Χαφτάρ στην Τρίπολη θα οδηγούσε εκ των πραγμάτων σε μεγαλύτερη αποσταθεροποίηση τη χώρα, ενώ θα αύξανε επικίνδυνα τους αριθμούς προσφύγων και μεταναστών προς την ΕΕ.

Περί πετρελαίου

Ο οικονομικός πόλεμος έχει ήδη ξεσπάσει και προκαλεί έντονη ανησυχία η απόφαση του στρατάρχη να κλείσει έναν αγωγό πετρελαίου δημιουργώντας προβλήματα στη ροή παραγωγής της Λιβύης, της οποίας τα οικονομικά σε μεγάλο βαθμό εξαρτώνται από αυτές τις ροές. Άλλωστε οι περισσότερες εγκαταστάσεις της Εθνικής Εταιρείας Πετρελαίου της Λιβύης έχουν έδρα την Τρίπολη, βρίσκονται όμως σε περιοχές ελεγχόμενες από τις δυνάμεις Χαφτάρ. Στην πραγματικότητα ο πετρελαϊκός τομέας της Λιβύης χρησιμοποιήθηκε ως «πιόνι» στην πολιτική κρίση της χώρας από την πτώση του Μουαμάρ Καντάφι το 2011. Η πετρελαϊκή παραγωγή της Λιβύης, που τον Μάρτιο ανέρχονταν σε 1,1 εκατ. βαρέλια ημερησίως, διαρκώς διακόπτεται, καθώς οι διάφορες φράξιες πολεμούν η μια την άλλη για να αποκτήσουν οικονομικό πλεονέκτημα και ισχύ. Αυτός ο πετρελαϊκός έλεγχος είναι και η κύρια αιτία εμπλοκής των ξένων δυνάμεων στη Λιβύη.

Δεδομένων των συνθηκών, λοιπόν, ήταν προφανές ότι τόσο για τις ΗΠΑ όσο και για την ΕΕ έμπαινε το θέμα να αναλάβουν πρωτοβουλία που να εγγυάται την ειρήνευση. Και καθώς οι ΗΠΑ δεν έχουν μια τόσο μεγάλη εμπλοκή, το βάρος έπεσε περισσότερο στη Γερμανία.

Η Τουρκία και το Κατάρ επιδιώκουν να διατηρήσουν παρουσία και στη μεταπολεμική Λιβύη, απέναντι στην προσπάθεια των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, της Σαουδικής Αραβίας και έμμεσα της Αιγύπτου. Αντίστοιχα, Ρωσία, ΕΕ και Ηνωμένες Πολιτείες επιδιώκουν τη δική τους εδραίωση επιρροής.

Για τα όσα συμβαίνουν στη Λιβύη και με τα δεδομένα που υπάρχουν το πραγματικά δύσκολο βήμα είναι το επόμενο, το οποίο αφορά στην κατάπαυση του πυρός και επανεκκίνηση της πολιτικής διαδικασίας.

της Μαρίνας Χατζηκώστα

πηγή: https://simerini.sigmalive.com/article/2020/1/26/libue-e-duskole-exisose/?fbclid=IwAR0Ys3awfsErzEMeec6faOAQeRMv-tYd5ix7sAZOukGlHurkzxRGc-p2vr4

Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.
Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Facebook

Ακολουθήστε τον Σάββα Καλεντερίδη στο Facebook

Ακολουθήστε τον Σάββα Καλεντερίδη στο Twitter

Εγγραφείτε στο κανάλι του infognomonpolitics.gr στο Youtube

Εγγραφείτε στο κανάλι του Σάββα Καλεντερίδη στο Youtube