REAL TIME |

Weather Icon
Κύπρος , Τουρκία 17 Φεβρουαρίου 2020

Χρήστος Ροζάκης: Δεν θα τολμήσει η Τουρκία να τρυπήσει στην ΑΟΖ

Χρήστος Ροζάκης: Δεν θα τολμήσει η Τουρκία να τρυπήσει στην ΑΟΖ

Την πεποίθηση ότι η Τουρκία δεν θα επιχειρήσει καμία ενέργεια που να δημιουργεί τετελεσμένα στην κυπριακή ΑΟΖ εξέφρασε σε συνέντευξή του στον «Πολίτη» ο καθηγητής Διεθνούς Δικαίου, πρώην υφυπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας και πρώην αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου Χρίστος Ροζάκης. Ο κ. Ροζάκης, ως εξαιρετικός γνώστης των εξελίξεων στην περιοχή, επιχειρεί μια ανάγνωση της παρούσας κατάστασης στην κυπριακή ΑΟΖ και αναλύει τις εκτιμήσεις του σε σχέση με τη στάση της Τουρκίας το επόμενο διάστημα.

 

Έφτασε τελικά η ώρα που Ελλάδα και Τουρκία θα προχωρήσουν σε συνεννόηση για την αιγιαλίτιδα ζώνη ή ακόμα και σε θέματα ΑΟΖ;

Διανύουμε μια περίοδο στην οποία η Τουρκία είναι αναποφάσιστη, ενώ είναι δεδομένο πως σε μια τέτοια περίοδο δεν μπορεί να μας δώσει μεγάλες δυνατότητες να προσδιορίσουμε συνομιλίες μαζί τους. Εμείς είπαμε στην Τουρκία επανειλημμένα ότι θα πρέπει να αρχίσουν ξανά διερευνητικές συνομιλίες. Παντού λένε πως δεν έχουν διακόψει τις διαπραγματεύσεις, αλλά δεν παρουσιάζουν κανένα συγκεκριμένο θέμα σε εμάς, δεν μας δίνουν καν τον διαπραγματευτή τους για να μπορεί να γίνει οποιαδήποτε συζήτηση σε αυτά τα θέματα.

 

Πώς βλέπετε την προοπτική της έναρξης των προπαρασκευαστικών συναντήσεων μεταξύ των Υπουργείων Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας, κάνοντας αρχή με τις 12 Απριλίου;

Θα πρέπει να σας πω πως δεν είμαι πολύ αισιόδοξος. Η Τουρκία δεν θέλει να εκτεθεί αυτήν τη στιγμή σε οριστικές λύσεις, δεν θέλει να πάρει απόφαση καθοριστική, άρα θεωρώ ότι στο τέλος θα είναι άκαρπες.

Κύπρος

Η Τουρκία συνεχίζει τις προκλήσεις και τις απειλές στην κυπριακή ΑΟΖ. Θεωρείτε ότι θα προβεί σε γεώτρηση τελικά εντός της κυπριακής ΑΟΖ;

Δεν φοβάμαι ότι η Τουρκία θα προβεί σε μια τέτοια κίνηση. Θεωρώ πως δεν θα προχωρήσει σε οποιαδήποτε κίνηση που να δημιουργεί τετελεσμένα αυτήν τη στιγμή για δύο απλούς λόγους: Ο πρώτος έχει να κάνει με το ότι, ό,τι και να λέει η Τουρκία, στην πραγματικότητα προσβλέπει στο να έχει μια ειδική σχέση με την ΕΕ, η οποία να της αποδίδει οικονομικά οφέλη. Την ίδια ώρα, γνωρίζει πολύ καλά πως τόσο η Κύπρος όσο και η Ελλάδα διατηρούν, ως χώρες μέλη της ΕΕ, δικαίωμα βέτο προς αυτήν της την πορεία. Αυτό σημαίνει ότι δεν θα διακινδυνεύσει να τορπιλίσει μια τέτοια προοπτική, ειδικά σε μια περίοδο δύσκολη οικονομικά για την ίδια. Ο δεύτερος λόγος είναι ότι δεν υπάρχει πουθενά λογική στη ρητορική και στις πράξεις της Τουρκίας. Δεν βρίσκεται σε θέση που να μπορεί να καθορίσει τη σχέση της με την Κύπρο, καθώς ο λόγος της άρνησής της και οι πράξεις της επ’ αυτού είναι αντιφατικές. Από τη μια αναγνωρίζει το βόρειο τμήμα της Κύπρου ως ανεξάρτητο κράτος και από την άλλη προσπαθεί να πείσει ότι το βόρειο τμήμα έχει δικαιώματα στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αυτό δεν μπορεί να τεκμηριωθεί με κανέναν Θεό, πουθενά.

 

Στο ενδεχόμενο που η Τουρκία αποφασίσει να κάνει τις απειλές της πράξη, η Κύπρος έχει εργαλεία που μπορεί να χρησιμοποιήσει βάσει του Διεθνούς Δικαίου;

Η Κυπριακή Δημοκρατία έχει όλα τα δίκαια μαζί της, δεν υπάρχει αμφιβολία γι’ αυτό. Ωστόσο, δεν θεωρώ ότι αυτό είναι το διακύβευμα τώρα. Η Κύπρος θα πρέπει να χτίσει πολύ στην ΕΕ, καθώς παραμένει πόλος απόλυτα παραγωγικός για την Κύπρο σε αυτό το συγκεκριμένο θέμα.

Ωστόσο, η πορεία της Τουρκίας προς μια ειδική σχέση ή προς μια ενδεχόμενη αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με βήματα που θα πρέπει να κάνει προς την Κυπριακή Δημοκρατία, όπως για παράδειγμα το άνοιγμα των λιμανιών της σε κυπριακά πλοία. Βλέπετε κάτι τέτοιο να είναι εφικτό;

Όχι, δεν το νομίζω, δεν το βλέπω να συμβαίνει, τουλάχιστον για την ώρα ή τουλάχιστον αυτήν την περίοδο.

Άνοιγμα στην Ευρώπη

Ο Ερντογάν έχει πει ήδη ότι θα επικεντρωθεί στο να ενδυναμώσει την οικονομία της χώρας. Αυτό συνεπάγεται άνοιγμα προς την ΕΕ;

Κυρίως ναι, γιατί από την ΕΕ αναμένει περισσότερα οικονομικά οφέλη απ’ ό,τι από οποιονδήποτε άλλο οργανισμό.

Θα έχει όμως τη σταθερότητα στο εσωτερικό για να μπορέσει να κάνει κάτι τέτοιο; Δεν μας έχει δείξει διαλλακτικότητα το τελευταίο διάστημα…

Μετά την απώλεια στις δημοτικές εκλογές, έχει δεχτεί ένα πλήγμα το οποίο δεν είναι ανεπανόρθωτο φυσικά, διότι αν κοιτάξετε τον εκλογικό χάρτη έχει πάρει περισσότερη πλειοψηφία σε αυτές που δεν είναι μεγάλες πόλεις. Οι μεγάλες πόλεις όμως είναι πόλεις-κλειδιά για την Τουρκία και μετράνε περισσότερο. Τόσο η Σμύρνη, όσο και η Άγκυρα και η Κωνσταντινούπολη. Άρα δεν θα πρέπει να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο να κάνει άνοιγμα προς την ΕΕ, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι μπορούμε να μιλάμε για κάτι σίγουρο, καθώς ο Ερντογάν δεν μας έχει συνηθίσει σε σταθερή γραμμή όλα αυτά τα χρόνια.

ΑΟΖ και Καστελόριζο

Σε δηλώσεις του ο υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας Γιώργος Κατρούγκαλος μίλησε για δικαιώματα της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο. Έρχεται στο προσκήνιο ξανά το ζήτημα με την ΑΟΖ στο Καστελόριζο;

Ότι έχει δικαιώματα στην Ανατολική Μεσόγειο η Τουρκία αυτό είναι δεδομένο. Έχει τεράστιες ακτές και είναι λογικό ότι θα έχει πρόσβαση σε ΑΟΖ. Αυτό όμως δεν έχει να κάνει με το Καστελόριζο. Το Καστελόριζο δικαιούται κι αυτό τη δική του ΑΟΖ. Ποια είναι αυτή, είναι ένα άλλο θέμα. Η Τουρκία θα πρέπει να καθίσει στο τραπέζι και να διαπραγματευτεί με την Ελλάδα για το ποια είναι τα όρια της ΑΟΖ του Καστελόριζου.

Πόση επίδραση έχει το γεγονός ότι η Τουρκία δεν έχει επικυρώσει τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας; Αν παραπεμφθεί αυτό το ζήτημα στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης κάποιοι υποστηρίζουν ότι η Ελλάδα ενδεχομένως και να μην δικαιωθεί. Ποια είναι η δική σας άποψη επ’ αυτού;

Είμαι πεπεισμένος ότι σε θέματα ΑΟΖ η Σύμβαση του 1982 για το Δίκαιο της Θάλασσας, που δεν έχει επικυρωθεί από την Τουρκία, δεν έχει υπογραφεί καν από την Τουρκία, έχει παράγει εθιμικό πλέον δίκαιο. Αυτό είναι δεσμευτικό για όλους και για την Τουρκία, ανεξάρτητα αν είναι ή όχι μέσα στη Σύμβαση αυτή. Το εθιμικό δίκαιο αυτό έχει τη δυνατότητα να γίνει υποχρεωτικό και για την Τουρκία.

Τριμερείς συνεργασίες

Όσον αφορά τις τριμερείς συνεργασίες με μεγάλες δυνάμεις όπως οι ΗΠΑ και ενδεχομένως και η Γαλλία, βοηθούν κάπου σε πρακτικό επίπεδο την Ελλάδα και την Κύπρο;

Ενισχύουν τη θέση της Κύπρου και της Ελλάδας, καθώς πρόκειται για μεγάλες δυνάμεις που συμμετέχουν. Ακόμα και αν υποθέσουμε ότι η Τουρκία απειλήσει, για παράδειγμα, να κάνει γεωτρήσεις στην περιοχή της κυπριακής ΑΟΖ, θεωρώ και πιστεύω ότι θα παρέμβουν. Το έδειξαν άλλωστε οι Αμερικανοί με την αποστολή αμερικανικών πλοίων στην περιοχή που βρίσκεται η ExxonMobil.

 

Κατά καιρούς ακούμε πολλά από διάφορους σχετικά με τις εξελίξεις στην περιοχή μας. Εσείς πώς βλέπετε ρεαλιστικά την εικόνα στην Ανατολική Μεσόγειο; Τι μπορεί να αναμένει το επόμενο διάστημα ο κυπριακό λαός; Τόσο στα ενεργειακά όσο και σε επίπεδο εξελίξεων;

Νομίζω ότι η Κύπρος θα πρέπει να ακολουθήσει την πορεία που έχει χαράξει μέχρι τώρα. Να κάνει τις γεωτρήσεις και να παράγει και το φυσικό αέριο. Δεν μπορώ να πω κάτι συγκεκριμένο πέρα από αυτά. Πάντως, θα πρέπει να σας πω ότι σε καμία περίπτωση δεν φοβάμαι πως η Τουρκία θα παρέμβει σε αυτήν τη διαδικασία.

 

Είστε άνθρωπος με βαθιά γνώση και στο Κυπριακό. Θεωρείτε ότι το μόνο πρόβλημα είναι η στάση της Τουρκίας ή ενδεχομένως υπάρχουν και αλλού ευθύνες που θα πρέπει να αναζητηθούν;

Νομίζω ότι η ευθύνη της Τουρκίας είναι στο ότι δεν δέχεται αυτό που αποτελεί κοινή γραμμή Κύπρου και Ελλάδας, δηλαδή την κατάργηση των εγγυήσεων και την αποχώρηση των στρατευμάτων. Αυτό είναι κεντρικό θέμα και η ευθύνη είναι στους Τούρκους. Από εκεί και πέρα, έχουν και η Ελλάδα και η Κύπρος κάποιο μερίδιο ευθύνης.

 

Αυτά περί εμπλοκής του ΝΑΤΟ πώς τα ακούτε;

Δεν νομίζω το ΝΑΤΟ να εμπλακεί σε όλη αυτήν τη διαδικασία. Έχει και την Ελλάδα μέλος και την Τουρκία, δεν νομίζω να εμπλακεί ιδιαίτερα.

 

Στον τομέα της ασφάλειας νιώθετε ότι υπάρχει κάποια πρόταση που να μην την έχουμε διεκδικήσει με τόση έμφαση και θα μπορούσαμε να τη θέσουμε πιο επιτακτικά;

Μόνο η ΕΕ μπορεί να λειτουργήσει ως πυλώνας ασφάλειας, αντικαθιστώντας τις εγγυήσεις και τα τουρκικά στρατεύματα. Ο μόνος τρόπος είναι να υπάρξει μια ευρωπαϊκή εγγύηση, χωρίς να λέγεται εγγύηση πια, δηλαδή ό,τι γίνει σε επίπεδο τέτοιο θα είναι υπόλογη η Ευρωπαϊκή Ένωση.

πηγή: https://politis.com.cy/

Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.
Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Facebook

Ακολουθήστε τον Σάββα Καλεντερίδη στο Facebook

Ακολουθήστε τον Σάββα Καλεντερίδη στο Twitter

Εγγραφείτε στο κανάλι του infognomonpolitics.gr στο Youtube

Εγγραφείτε στο κανάλι του Σάββα Καλεντερίδη στο Youtube