Γιώργος Τριπολιτσιώτης

Όπως ανέδειξα στα προηγούμενα άρθρα μου, το μερίδιο της ευθύνης όλων μας είναι υπαρκτό και αυταπόδεικτο για τη δημογραφική συρρίκνωση της χώρας. Και όμως. Αντί σαν πολίτες να αφυπνιστούμε, να αναλάβουμε το μερίδιο της ευθύνης που μας αναλογεί και να συμβάλλουμε στην αντιμετώπιση του προβλήματος, υποστηρίζουμε απόψεις που αποτελούν βασικά επιχειρήματα και όπλα στη φαρέτρα της πολιτείας, όταν αυτή δεν λαμβάνει κανένα μέτρο για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του προβλήματος.

Μία άποψη που υπάρχει στην κοινωνία είναι ότι η τεκνογονία αποτελεί κατά βάση προσωπική πεποίθηση και υπόθεση και ότι όποιο ζευγάρι επιθυμεί πολλά παιδιά θα τα κάνει ανεξαρτήτως κινήτρων. Μία άλλη είναι ότι κανένας δεν υποχρεώνει κανέναν να κάνει παιδιά και εν κατακλείδι δεν μπορεί η πολιτεία να δίνει κίνητρα για τις προσωπικές επιλογές του καθενός.

Ωστόσο, η άποψη ότι όποιοι αγαπούν τα παιδιά θα τα κάνουν ανεξαρτήτων συνθηκών και παρεχόμενης υποστήριξης, δεν απηχεί διόλου την πραγματικότητα και ισχύει τη σημερινή εποχή μόνο για ένα πολύ μικρό ποσοστό ζευγαριών. Σε αναρτήσεις απόψεων στο διαδίκτυο και σε δημοσιευμένες έρευνες φαίνεται ότι οι περισσότερες ελληνικές οικογένειες με ένα ή δύο παιδιά δεν προχωρούν στην απόκτηση ενός ή περισσοτέρων ακόμα λόγω της έλλειψης κινήτρων και υποστήριξης από την πολιτεία, και όχι επειδή δεν το επιθυμούν.  

Ακόμα όμως και σε περιπτώσεις τριτέκνων, πολυτέκνων και υπερπολυτέκνων οικογενειών, ο αριθμός των παιδιών δεν είναι σίγουρο ότι αντιπροσωπεύει και την πραγματική θέλησή τους για τεκνογονία. Για παράδειγμα, μία οικογένεια μπορεί να έχει τώρα και να έχει σταματήσει στα πέντε παιδιά, ωστόσο αν υπήρχαν πραγματικά κίνητρα μπορεί να είχε αρκετά περισσότερα, συμβάλλοντας ακόμα πιο ενεργά στην αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος. Πολύ μεγάλο ενδιαφέρον θα είχε μία έρευνα ανάμεσα στις πολυμελείς (τρία και άνω παιδιά) ή ακόμα και στις υπερπολύτεκνες  οικογένειες (έξι και άνω παιδιά), η οποία, κατά την άποψή μου, θα έδειχνε ξεκάθαρα πως η συντριπτική πλειοψηφία αυτών θα προέβαινε στην απόκτηση ακόμα περισσότερων παιδιών, αν η πολιτεία υπήρχε αρωγός και συμπαραστάτης και όχι παθητικός και αδιάφορος θεατής όπως σήμερα συμβαίνει (ανατρέξτε στο άρθρο «Η αντιμετώπιση της πολυμελούς οικογένειας»).

Την  περίοδο πριν την κρίση σταδιακά θεσμοθετήθηκαν κίνητρα για τεκνογονία, όπως τα επιδόματα τέκνων χωρίς εισοδηματικά κριτήρια, ο μηδενικός φόρος εισοδήματος για τις οικογένειες με τρία παιδιά και άνω, ο διορισμός ενός παιδιού από κάθε πολύτεκνη οικογένεια στο δημόσιο, ο διορισμός των πολυτέκνων εκπαιδευτικών, η ισόβια σύνταξη πολύτεκνης μητέρας, οι μετεγγραφές φοιτητών και άλλα. Αυτά τα μέτρα προκάλεσαν πρόσκαιρη αντιστροφή του αρνητικού κλίματος, αρκετές οικογένειες έγιναν πολύτεκνες και άνοιξε μία χαραμάδα ελπίδας ενάντια στη δημογραφική συρρίκνωση, η οποία αμέσως μετά όμως επιδεινώθηκε πλήρως από τα μέτρα που πάρθηκαν εναντίον της τεκνογονίας από το 2010 και μετά, αλλά και εξαιτίας της οικονομικής κρίσης και της ανεργίας. 

Συνεπώς πρέπει να καταστεί σαφές ότι η απόκτηση πολλών παιδιών συνδέεται με κίνητρα και πρέπει πάντα να συνδέεται με κίνητρα. Βεβαίως και υπάρχουν γονείς που αγαπάνε τα πολλά παιδιά, αγαπάνε την Πατρίδα και τεκνοποιούν λόγω της αγάπης τους για αυτήν, ενώ δεν έχουν μεγάλες οικονομικές δυνατότητες. Άλλοι γονείς με τις ίδιες δυνατότητες, η ακόμα και με μεγάλη οικονομική ευχέρεια επιλέγουν να κάνουν μόνο ένα ή δύο παιδιά ή να μην κάνουν καθόλου. Αυτή η διαφοροποίηση υπήρχε πάντα και πάντα θα υπάρχει στο μέλλον.

Ωστόσο, η αγάπη για τα παιδιά μόνο δεν φτάνει. Η πραγματικότητα είναι αμείλικτη με τις πολύτεκνες οικογένειες να μειώνονται αριθμητικά συνεχώς. Υπάρχουν πολλά ζευγάρια που θέλουν να φέρουν πολλά παιδιά στον κόσμο αλλά δεν έχουν τους πόρους και την υποστήριξη για να τα αναθρέψουν με αξιοπρέπεια. Γιατί όλα τα παιδιά πρέπει να μεγαλώνουν με αξιοπρέπεια και για αυτό χρειάζονται οι γονείς τη συνδρομή της πολιτείας. Η οποία συνδρομή δεν πρέπει να θεωρείται προνόμιο αλλά δικαίωμα. Αυτό συμβαίνει σε όλα τα πολιτισμένα κράτη, αυτό επιτάσσει μία σύγχρονη κοινωνική και ανθρωποκεντρική πολιτική και αυτό επιτάσσει και το ελληνικό Σύνταγμα στο άρθρο του για την προστασία της οικογένειας.

Εξάλλου, και αυτό πρέπει να γίνει από όλους κατανοητό, η Πατρίδα χρειάζεται επειγόντως αιμοδοσία με νέους Έλληνες και Ελληνίδες. Τα παιδιά που θα γεννηθούν λόγω μίας δραστικής και αποτελεσματικής δημογραφικής πολιτικής θα αναζωογονήσουν την Πατρίδα. Είναι μεγάλη προσβολή προς αυτά τα παιδιά και προς την ίδια την ανθρώπινη ζωή, η άποψη ότι η τεκνογονία αποτελεί προσωπική υπόθεση ανεξαρτήτως κινήτρων. Είναι και αδιαφορία προς το έθνος που αργοπεθαίνει.

Πολλά ζευγάρια αδιόριστων εκπαιδευτικών (ή με το ένα μέλος του ζευγαριού εκπαιδευτικό) την 6ετία 2004-2010 απέκτησαν ένα και δύο ακόμα παιδιά, ή ακόμα και τρία μερικά για να γίνουν πολύτεκνοι οι γονείς και να διοριστούν. Αυτά τα παιδιά που γεννήθηκαν – με σκοπό των διορισμό των γονιών – δεν είναι άνθρωποι σαν τα άλλα; Ή μήπως τρέφει κάποιος αυταπάτες ότι οι γονείς τους τα αγαπάνε λιγότερο από τα πρώτα; Όποιος βγάζει τα δικά του αστήριχτα συμπεράσματα και εκφράζει απάνθρωπες απόψεις, ας κάνει τον κόπο να ρωτήσει αυτούς τους γονείς. Ας αναρωτηθεί πρώτα όμως αν ενδιαφέρεται ο ίδιος για τη συνέχεια αυτού του έθνους και πως αυτό θα επιτευχθεί με κάποιον μαγικό τρόπο χωρίς κίνητρα. Υπόψη ότι ζούμε ήδη στη δεκαετία του 2020 και όχι στις δεκαετίες του 1950 και 60 όταν οι περισσότερες ελληνικές οικογένειες ήταν φτωχές και πολύτεκνες.

Η άποψή μου είναι ότι για το συντριπτικό ποσοστό του πληθυσμού τα κίνητρα και η βοήθεια της πολιτείας αποτελούν προαπαιτούμενο για την τεκνογονία, αλλά και για την απαιτούμενη πλέον για το έθνος πολυτεκνία, και την ανατροφή των παιδιών με αξιοπρέπεια και χωρίς βασικές στερήσεις.

Τα προτεινόμενα μέτρα για την αύξηση των γεννήσεων θα αναγραφούν στο επόμενο και τελευταίο άρθρο για το δημογραφικό πρόβλημα.