Του Δημήτρη Μούρκα

Έχουμε αναφερθεί πάρα πολλές φορές στο πρόβλημα ανανέωσης των κύριων μονάδων του στόλου επιφανείας του Π.Ν το οποίο μέσα στην επόμενη δεκαετία οφείλει να εκσυγχρονίσει και να αντικαταστήσει με νέες σχεδιάσεις το σύνολο των φρεγατών του Π.Ν.  Μπρος σε αυτήν την κοσμογονία που θα έπρεπε ήδη να βρίσκεται σε εξέλιξη η χώρα αντιμετωπίζει τρεις βασικούς ανασταλτικούς παράγοντες που θα της επέτρεπαν με ηρεμία να λάβει τις σωστότερες και ορθολογικότερες αποφάσεις για την ανανέωση του στόλου επιφανείας:

α) Το ξεκαθάρισμα των λογαριασμών με την Τουρκία για την οριοθέτηση της ΑΟΖ των δυο χωρών στην Ανατολική Μεσόγειο έχει ήδη ξεκινήσει με τον πιο βίαιο μάλιστα τρόπο, με το παράνομο σύμφωνο μεταξύ Τουρκίας και της κυβέρνησης-μαριονέτα της Τρίπολης.  Η Ελλάδα βρέθηκε προ τετελεσμένων γεγονότων που καλείτε σήμερα να ανατρέψει τόσο δια της διπλωματικής όσο και δια της στρατιωτικής οδού εάν προκληθεί.

Ο παράγοντας  χρόνος, λοιπόν δεν λειτουργεί υπέρ της χώρας μας η οποία καλείται να προβεί σε εκείνες τις κινήσεις  που θα της παρέχουν επαύξηση της στρατιωτικής και διπλωματικής ισχύος της χώρας όχι σε μακροχρόνια βάση αλλά εντός των χρονικών ορίων που η πολιτική ηγεσία αναμένει την σύγκρουση με την Τουρκία στην Ανατολική Μεσόγειο.

β) Η απουσία χρόνου αναγκάζει την χώρα μας να αναζητήσει συμμάχους ανάμεσα στους μεγάλους παίκτες της περιοχής με πρώτες την Γαλλία και μετά τις ΗΠΑ, την στήριξη των οποίων επιβραβεύει με την παλιά αλλά όχι πάντα αποτελεσματική ” διπλωματία των εξοπλισμών”, και εσχάτως με την εμπλοκή σημαντικών μονάδων των ΕΔ στο εξωτερικό.Στα πλαίσια αυτής της πολιτικής άλλωστε, η Ελλάδα προχωρά στην απόκτηση χωρίς διαγωνισμό δύο FTI ΗΝ από την Γαλλία, και αιτείται την παραχώρηση αντιτορπιλικών Arleigh Burke για το Π.Ν. τα οποία όταν και αν αποκτηθούν θα ενταχθούν σίγουρα στον γενικότερο σχεδιασμό των ΗΠΑ τόσο για τον Περσικό Κόλπο όσο και για την Αν. Μεσόγειο.

γ) Η “διπλωματία των εξοπλισμών”  εφαρμόζεται από την χώρα μας και εξαιτίας μιας άλλης παραμέτρου που είναι εξίσου σημαντική με τις προηγούμενες δύο και έχουν να κάνουν με το πρόβλημα χρηματοδότησης  για την ανανέωση του στόλου επιφανείας που αντιμετωπίζει το Π.Ν κάτι που έχει σαν αποτέλεσμα χώρες όπως η Γαλλία και οι Η.Π.Α που δείχνουν να έχουν την δυνατότητα να χρηματοδοτήσουν την εξοπλιστική προσπάθεια του Π.Ν, να προτιμούνται έναντι χωρών που δεν έχουν εκφράσει για πολιτικούς, διπλωματικούς ή στρατιωτικούς λόγους την επιθυμία να λάβουν με ανάλογες προϋποθέσεις κομμάτι της πίτας των εξοπλιστικών αναγκών του Π.Ν.

Οι τρεις αυτοί περιορισμοί που αντιμετωπίζει το Π.Ν. έχουν ως αποτέλεσμα οι όποιες λύσεις υπάρχουν στο τραπέζι να μην ικανοποιούν τις ανάγκες του Π.Ν., είτε από την άποψη των αριθμών (απόκτηση μόλις 2 FTI HN έναντι αναγκών 6 ή 8 πλοίων), είτε του ορίζοντα απόκτησης (ο χρόνος της παραλαβής των FTI HN  δεν λύνει το πρόβλημα της άμεσης ενίσχυσης του Π.Ν.) και του κόστους χρήσης και κτήσης των τυχόν απόκτηση μεγαλύτερων μονάδων (Arleigh Burke).

Το ερώτημα λοιπόν είναι αν υπάρχουν λύσεις που μπορούν να ξεπεράσουν και τους τρεις παράγοντες που αποτελούν τροχοπέδη, σε μια ορθολογική λύση για την ανανέωση του στόλου του Π.Ν. Αλήθεια υπάρχουν τέτοιες; Η ΠΤΗΣΗ έχει αρκετές φορές σκεφτεί εκτός από την πεπατημένη, και κάτι τέτοιο θα κάνει και σήμερα.

Το πρόσφατο ενδιαφέρον για την απόκτηση 6  κορβετών, λογικά τύπου Gowind, από το Π.Ν. που θα επιτρέψει την απόσυρση των εκσυχρονισμένων φρεγατών S είναι τρανή απόδειξη πως τόσα χρόνια δεν έχουμε καταλάβει πως και η ” διπλωματία των εξοπλισμών” έχει και αυτή τους περιορισμούς της.

Μια τέτοια προμήθεια θα απέτρεπε το Π.Ν από το να μεγιστοποιήσει τα πιθανά οφέλη που θα είχε αν μια τέτοια προμήθεια γινόταν μέσω ενός διεθνούς διαγωνισμού στο οποίο φυσικά η Ελληνική Δημοκρατία μπορούσε να θέσει ως κύριο όρο την χρηματοδότηση του προγράμματος από τον μειοδότη του διαγωνισμού. Η λογική λοιπόν της απευθείας ανάθεσης και του σφιχτού εναγκαλισμού με την Γαλλία αποτρέπει την χώρα μας από το να αποκτήσει επιπλέον στρατιωτικούς βιομηχανικούς και οικονομικούς εταίρους με σημαντικότερη αποκλειόμενη χώρα από όλες την Ιταλία.

Παράλληλα η Ιταλία διατηρεί μια μεγάλη αμυντική βιομηχανία κυρίως στον ναυπηγικό τομέα η οποία πολλές φορές ακολουθηθεί εξαιρετικά επιθετική εμπορική πολιτική, όπως διαπίστωσε το Π.Ν στο πρόγραμμα απόκτησης νέων τορπιλών.Ποια θα μπορούσε όμως να ήταν η πρόταση της Fincantieri σε έναν πιθανό διεθνή διαγωνισμό απόκτησης κορβετών από το Π.Ν.;

Μιλάμε στην ουσία για φρεγάτες γενικής χρήσης με δυνατότητες αεράμυνας περιοχής καθώς τόσο το εκτόπισμα τους (3.250t), όσο και η ταχύτητά (28 kts) δεν παραπέμπουν καθόλου σε κορβέτες, η διαφορά δε ισχύος με τις Γαλλικές Gowind είναι απλά χαοτική. Φυσικά το Π.Ν. θα μπορούσε να μην επιλέξει να εξοπλίσει τα πλοία μόνο με Aster  30 αλλά ή/και με CAMM-ER αυξάνοντας τον αριθμό των μεταφερόμενων βλημάτων.  Η ιταλική πρόταση θα μπορούσε να περιλαμβάνει  και την ενοικίαση-πώληση δυο φρεγατών FREMM IT, όπως έγινε στον πρόσφατο διαγωνισμό της Βραζιλίας για την απόκτηση 4 κορβετών. Έτσι θα έλυνε το ΠΝ το περίφημο πρόβλημα της “ενδιάμεσης λύσης”.

Οι “φρεγάτες” 6,900 τόνων είναι κατ ουσίαν ανθυποβρυχιακά σκάφη πολύ πιο αθόρυβα από τις FTΙ HN καθώς το σύστημα CODLAG (ντιζελοκινητήρες που παράγουν ρεύμα που κινεί το προωστικό σύστημα αθόρυβα στις μικρές και μέσες ταχύτητες ενώ για τις υψηλές βασίζεται σε στροβιλοκινητήρες) κάτι που καθιστά τα πλοία εξαιρετικούς κυνηγούς υποβρυχίων, ενώ και τα δυο πλοία διαθέτουν το κορυφαίο CAPTAS 4 για σόναρ.

Τόσο οι FTI HN όσο και οι Bergamini έχουν έχουν ως κύριο αντι-αεροπορικό πύραυλο τον Aster-30 με 16 VLS, η Bergamini όμως μπορεί να λάβει άλλους 32 χωρίς να χρειάζεται καμία επιπλέον μετατροπή, όπως συμβαίνει στις FTI HN ενώ οι Bergamini διαθέτουν ολοκληρωμένο και πλήρως λειτουργικό σύστημα CIWS, το δοκιμασμένο Strales κάτι που αποτελεί ακόμα και σήμερα ζητούμενο για τις Ελληνικές FTI HN.

Εκει που υπερέχει ξεκάθαρα βέβαια η FTI HN είναι στο ραντάρ αέρος-επιφανείας καθώς το SeaFire είναι σαφώς πιο ανώτερο από το περιστρεφόμενο και άρα μικρότερης ισχύος Kronos των Bergamini.  Οι εξαιρετικές λοιπόν ανθυποβρυχιακές ικανότητες των (2) Bergamini σε συνδυασμό με τις εξαιρετικές ικανότητες των (2) FTI HN θα ήταν ένας συνδυασμός πραγματικά αδιαπέραστος στην ανατολική Μεσόγειο με μεγάλο μάλιστα βαθμό ομοτυπίας ειδικά στον τομέα του οπλισμού. Πόσο όμως θα κόστιζε μια τέτοια λύση;

Η προμήθεια 4 Κορβετών κλάσης Doha πιθανά να κόστιζε τα 1.8 δις ενώ η πρόταση που έγινε στην Βραζιλία για την αγορά δυο Bergamini μαζί με 100 Centauro ήταν κοντά το 1.5 δις ευρώ ενώ σύμφωνα με δημοσιεύματα οι Ιταλοί επέστρεψαν με πρόταση κοντά τα 500 εκ. για το κάθε πλοίο. Οι πληρωμές δε των φρεγατών Bergamini θα μπορούσαν να γίνουν μέσω διακρατικής συμφωνίας με μεγάλο ορίζοντα αποπληρωμής εφόσον τα πλοία είναι μεταχειρισμένα και ανήκουν στο Ιταλικό Ναυτικό οπότε δεν είναι απαραίτητη η εξεύρεση χρηματοδότησης από κάποιο χρηματοδοτικό ίδρυμα.

Η οικονομική “σύσφιξη” της σχέσης μας με την Ιταλία θα της έδινε ένα επιπλέον κίνητρο να λάβει σαφή θέση υπέρ των κοινών μας συμφερόντων, με την ήδη παρουσία της ΕΝΙ στην Ανατολική Μεσόγειο, και θα της επέτρεπε να βγει από την εσωστρέφεια στην οποία βρίσκεται, λόγω των μεγάλων οικονομικών και πολιτικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει τα τελευταία χρόνια.

Παράλληλα θα επέτρεπε την δημιουργία ενός μεσογειακού μετώπου μεταξύ Ιταλίας, Γαλλίας και Ελλάδας που θα βασιζόταν πάνω στην οικονομική αλλά και αμυντική συνεργασία μεγιστοποιώντας έτσι την αποτελεσματικότητα της “διπλωματίας των εξοπλισμών”, ενώ η απόκτηση δύο Bergamini θα έλυνε τον γόρδιο δεσμό της απόκτησης πλοίων ικανών να προβάλουν την ισχύ της χώρας μας στην Ανατολική Μεσόγειο.

Για να κάνουμε το “πακέτο” ακόμη πιο “ενδιαφέρον”, η Ιταλία θα μπορούσε να παραχωρήσει έναντι συμβολικού τιμήματος, ή και δωρεάν, το ελικοπτεροφόρο San Giorgio, επιτρέποντας έτσι στην Ελλάδα να αντικαταστήσει επιτέλους το Ναυκρατούσα, που αποσύρθηκε άνευ αντικαταστάτη. Γύρω από ένα τέτοιο πλοίο, θα μπορούσε να δημιουργηθεί μια πανίσχυρη ομάδα μάχης, ενισχυμένη με ανθυποβρυχιακά και επιθετικά ελικόπτερα, που θα ήταν το κλειδί της επικράτησής μας στην Ανατολική Μεσόγειο.

πηγή: https://www.ptisidiastima.com/thinkoutofthebox-after-belharra-greece-should-check-buying-ships-from-italy/