Η ατμόσφαιρα στην ιρανική πρωτεύουσα παραμένει τεταμένη. Μετά τους φονικούς ισραηλινούς βομβαρδισμούς, πολλοί κάτοικοι εκφράζουν οργή και απογοήτευση.

«Σκότωσαν τους διοικητές μας και περιμένουν να τους χειροκροτήσουμε;» λέει αγανακτισμένος ο 29χρονος ταξιτζής Μαχμούντ Ντόρι στο Associated Press. «Θα υπάρξει απάντηση. Οφθαλμόν αντί οφθαλμού.»

Η 31χρονη δασκάλα Πάρι Πουργκάζι υπερασπίζεται τη στάση του Ιράν: «Κάποιος πρέπει να σταματήσει το Ισραήλ. Νομίζουν ότι έχουν το δικαίωμα να επιτίθενται όπου θέλουν. Το Ιράν τούς απέδειξε πως δεν είναι ανίκητοι – ακόμη κι αν κατέστρεψαν τη Γάζα ή τον Λίβανο.»

Ωστόσο, υπάρχουν και πιο ψύχραιμες φωνές. «Ήταν λάθος αυτό που έκαναν οι Ισραηλινοί, αλλά ελπίζω να μη συνεχιστεί η αιματοχυσία», σημειώνει ο 61χρονος μηχανικός Χουσάνγκ Εμπαντί. «Ένας πόλεμος δεν εξυπηρετεί κανέναν.»

Θα στραφεί η λαϊκή αγανάκτηση εσωτερικά;

Αναλυτές εκτιμούν ότι η κοινωνική δυσαρέσκεια στο Ιράν ενδέχεται σταδιακά να μην περιορίζεται στο εξωτερικό, αλλά να στραφεί και κατά του ίδιου του καθεστώτος. Παρότι οι επιθέσεις έχουν πυροδοτήσει οργή κατά του Ισραήλ, οι κοινωνικές εντάσεις στο εσωτερικό σιγοβράζουν εδώ και καιρό – ειδικά μετά τη δολοφονία της Μάχσα Αμινί.

Η καταπίεση, η βαθιά οικονομική κρίση και η διεθνής απομόνωση έχουν ενισχύσει τη δυσπιστία των νέων προς την ηγεσία της χώρας.

Δεν είναι τυχαίο ότι ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, τόνισε πως ο αγώνας του Ισραήλ στρέφεται κατά της ιρανικής ηγεσίας και όχι του λαού, απευθύνοντας μήνυμα στους πολίτες: «Τώρα είναι η ευκαιρία σας» – αφήνοντας να εννοηθεί μια πιθανή αλλαγή εκ των έσω.

Από την άλλη, οι πολύνεκρες επιθέσεις, όπως εκείνη σε πολυώροφο κτίριο, ενισχύουν την εχθρότητα απέναντι στην ισραηλινή κυβέρνηση.

Το Ισραήλ βλέπει ένα πυρηνικά εξοπλισμένο Ιράν ως υπαρξιακή απειλή. Ο Νετανιάχου δήλωσε ότι το χρονοδιάγραμμα των πληγμάτων θα εξαρτηθεί από τους στρατιωτικούς στόχους και τις αντιδράσεις του Ιράν.

Η Τεχεράνη έχει ήδη εκτοξεύσει περισσότερα από 100 μη επανδρωμένα αεροσκάφη προς το Ισραήλ και ο ανώτατος ηγέτης Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ έχει ορκιστεί για σκληρές συνέπειες. «Το μεγάλο ερώτημα είναι κατά πόσον επιβραδύνεται ή επιταχύνεται η επιδίωξη του Ιράν να αποκτήσει πυρηνικό όπλο», δήλωσε ο Γιον Άλτερμαν του Κέντρου Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών.

Μπορεί το Ισραήλ να καταστρέψει μόνο του τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν; Η Τεχεράνη δήλωσε ότι χτύπησε τη Νατάνζ την Παρασκευή και «κατέστρεψε» την υπόγεια περιοχή του εργοστασίου, έναν πολυεπίπεδο χώρο εμπλουτισμού ουρανίου, με μηχανές φυγοκέντρησης, αίθουσες παροχής ηλεκτρικού ρεύματος και άλλες υποδομές. Το Ισραήλ φέρεται να στόχευσε και  το Φορντόου.

Θαμμένες και προστατευμένες δεκάδες μέτρα σκυροδέματος

Και οι δύο πυρηνικές εγκαταστάσεις δημιουργήθηκαν με την προοπτική τέτοιου είδους χτυπήματα. Και αυτή η εγκατάσταση εμπλουτισμού του πυρηνικού ουρανίου, είναι θαμμένη κάτω από ένα βουνό, ενώ τόσο αυτή όσο και η Νατάνζ βρίσκονται κάτω από δεκάδες μέτρα οπλισμένου σκυροδέματος

Αλλά οι επιλογές του Ισραήλ είναι  περιορισμένες – εάν επιχειρήσει μόνο του. Τα ισραηλινά μαχητικά βομβαρδιστικά F-15 μπορούν να μεταφέρουν βόμβες 4.000-5.000lb GBU-28 οι οποίες όμως μπορούν να διαπεράσουν μόνο 5-6 μέτρα σκυροδέματος. 

Η καταστροφή τέτοιων δομών θα απαιτούσε διαδοχικά χτυπήματα με βόμβες.

Το Τελ Αβίβ,διαθέτει τέτοιες βόμβες, των οποίων ο αριθμός  είναι επτασφράγιστο μυστικό ωστόσο είναι ελάχιστοι οι αναλυτές που πιστεύουν ότι είναι αρκετές για τέτοιου είδους επίθεσεις.

Οι δυνάμεις του Ισραήλ «δεν έχουν αρκετές βόμβες των 5.000 λιβρών» για να εξουδετερώσουν το Φορντόου και τη Νατάνζ, δήλωσε τον Απρίλιο ο απόστρατος στρατηγός της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ Τσαρλς Γουόλντ, ο οποίος τώρα εργάζεται για το Εβραϊκό Ινστιτούτο για την Εθνική Ασφάλεια της Αμερικής.

Δεν γνωρίζουν πού βρίσκεται το 60% του αποθέματος ουρανίου»

«Η αλήθεια είναι ότι δεν γνωρίζουμε πού βρίσκεται το 60% [του αποθέματος ουρανίου», δήλωσε τέλος ο Ντέιβιντ Όλμπραϊτ, πρόεδρος του l Institute for Science and International Security (ISIS). «Η ΔΟΑΕ προφανώς γνωρίζει μέχρι ενός σημείου… Αλλά αν το Ιράν το μετακινεί από μια προστατευόμενη τοποθεσία σε μια άλλη, η ΔΟΑΕ δεν είναι σε θέση να το “ακολουθήσει” ».

Σε κάθε μείζον διεθνές ζήτημα που ανακύπτει, παρακολουθούμε την ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης να παρακολουθεί τις εξελίξεις ως απλός θεατής.

Για τη στάση της αυτή συχνά κατηγορείται από πολλούς, αλλά τελικά είναι καλύτερο να σιωπά και να περιορίζεται σε ευχολόγια που κανείς δεν τα λαμβάνει υπόψη;

«Οι αναφορές που έρχονται από τη Μέση Ανατολή είναι βαθιά ανησυχητικές. Η Ευρώπη προτρέπει όλα τα μέρη να επιδείξουν μέγιστη αυτοσυγκράτηση, να αποκλιμακώσουν αμέσως και να απόσχουν από αντίποινα», δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, με αφορμή την επίθεση του Ισραήλ στο Ιράν.

Και πρόσθεσε: «Μια διπλωματική επίλυση είναι τώρα πιο επείγουσα από ποτέ, για χάρη της σταθερότητας και της παγκόσμιας ασφάλειας της περιοχής».

Υπό κανονικές συνθήκες, αν η Ε.Ε. ήταν «βασικός παίκτης» στη διεθνή σκακιέρα, δεν θα ευχόταν να προκύψει μια διπλωματική επίλυση. Θα την επιδίωκε με συγκεκριμένες κινήσεις.

Ίσως είναι καλύτερο που δεν παρεμβαίνει, αφού, όποτε το πράττει, συνήθως είναι σε λάθος κατεύθυνση.

Η Ε.Ε. δεν μπορεί να διαχειριστεί τον πόλεμο Ρωσίας – Ουκρανίας που μαίνεται πάνω από 3 χρόνια στα σύνορά της, πόσο μάλλον να δράσει για μια σύγκρουση πιο μακρινή.

Αποδέχτηκε σιωπηρά τη δρομολόγηση του πολέμου στην Ουκρανία και, όταν οι Αμερικανοί (οι οποίοι τον υποδαύλισαν) τράβηξαν χειρόφρενο, οι «Βρυξέλλες» αποφάσισαν ότι πρέπει να συνεχιστεί και να κλιμακωθεί ο πόλεμος. Με ποιον σκοπό άραγε;
Στο πλαίσιο αυτό, εξαγγέλθηκε και το τεράστιο εξοπλιστικό πρόγραμμα RE-ARM Europe, το οποίο θα κοστίσει εκατοντάδες δισεκατομμύρια, επιχειρώντας να πείσουν τους πολίτες της Ε.Ε. ότι θα πρέπει να ζουν μόνιμα με τον φόβο ενός πολέμου με τη Ρωσία.

Κάποιος αφελής θα ρωτούσε την ηγεσία της Ε.Ε.: Γιατί τη διπλωματική οδό, που συστήνετε χλιαρά και αορίστως σε Ιράν – Ισραήλ, δεν την εφαρμόζετε στα σύνορά σας;

Προφανώς επειδή απουσιάζει το «ειδικό βάρος» των διαπραγματευτών.