Διεθνή
Οι διαφορετικές φάσεις του νεοοθωμανισμού

Η κατανόηση του τρόπου σκέψεως του αντιπάλου είναι απαραίτητη διαδικασία για να τον αντιμετωπίσουμε σωστά. Δεν πρέπει να οδηγεί, όμως, στο να προσαρμοστούμε στις αντιλήψεις, να «μπούμε στα παπούτσια του». Τις τελευταίες ημέρες λέγονται διάφορα για την ενόχληση της Τουρκίας λόγω (α) του αγωγού EastΜed, (β) των τριμερών σχημάτων συνεργασίας του άξονα Αθήνας – Λευκωσίας με Τελ Αβίβ και Κάιρο, και κυρίως (γ) των ερευνών της Κύπρου για υδρογονάνθρακες. Εκεί αποδίδεται και η τουρκική υπεραντίδραση να υπογράψει συμφωνία θαλάσσιας οριοθετήσεως με τη Λιβύη. Η κατάληξη αυτών των επιχειρημάτων είναι ότι ο ρεαλισμός επιβάλλει να αποσυρθούμε από όλα αυτά τα σχήματα που προκαλούν την Τουρκία και να συζητήσουμε μαζί της με ειλικρίνεια για να λύσουμε τις μεταξύ μας διαφορές.
Η ενόχληση πράγματι υπάρχει. Η Τουρκία αισθάνεται –και είναι– απομονωμένη από τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο (όχι γενικότερα). Τι όμως την έχει ενοχλήσει; Ο αγωγός EastΜed είναι ένα τεχνικά μεγαλεπήβολο σχέδιο, που θα μεταφέρει αέριο από τα κοιτάσματα νοτίως της Κύπρου προς την Ευρώπη. Οψέποτε ολοκληρωθεί, δεν μπορεί να απειλήσει την απόλυτη πρωτοκαθεδρία της Τουρκίας στη μεταφορά αερίου από την Ανατολή προς την Ευρώπη. Αυτή τη στιγμή από το τουρκικό έδαφος περνούν δύο ρωσικοί, ένας ιρανικός κι ένας αζερικός αγωγός αερίου. Επιπλέον ο EastΜed συνελήφθη ως ιδέα το 2011-12. Η προκαταρκτική τεχνικοοικονομική μελέτη για την κατασκευή του παρουσιάστηκε τον Απρίλιο του 2012. Αντιθέτως, τα τουρκικά σχέδια για τις αλλόκοτες οριοθετήσεις της Τουρκίας με Λιβύη (αλλά και με Αίγυπτο, Ισραήλ και Λίβανο) εκπονήθηκαν τουλάχιστον από το 2010. Ως υπουργός Εξωτερικών ο Νταβούτογλου γύριζε στα κράτη της περιοχής με τους σχετικούς χάρτες από το 2011. Οι δε χάρτες είχαν δημοσιευθεί σε ημιεπίσημο περιοδικό του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών ήδη από τον Δεκέμβριο του 2011. Συνεπώς το επιχείρημα περί ενοχλήσεως λόγω EastΜed είναι προσχηματικό.
Τα τριμερή σχήματα συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο αφορούν πολιτική συνεργασία και δεν αποτελούν στρατιωτική απειλή για την Τουρκία. Υφίστανται λόγω της επιλογής Ερντογάν να συγκρουστεί μετωπικά με το Ισραήλ από τον Μάιο του 2010 και να υπονομεύει την αιγυπτιακή κυβέρνηση, υποστηρίζοντας με χρήματα και πράκτορες το αντιπολιτευόμενο –και εκτός νόμου– κίνημα των Αδελφών Μουσουλμάνων.
Η μη συμμετοχή της Τουρκίας στις συμφωνίες οριοθετήσεως της Κύπρου με τα γειτονικά της κράτη οφειλόταν σε κάτι αντικειμενικό: στη γεωγραφία! Επιπλέον, τα προς έρευνα και εκμετάλλευση τεμάχια της Κύπρου ορίσθηκαν από τη Λευκωσία αποκλειστικώς στις νότιες θάλασσες του νησιού, που είχαν ήδη οριοθετηθεί με τα γειτονικά της κράτη. Κατά τη χάραξή τους αποφεύχθηκαν περιοχές όπου μπορούσε να έχει διεκδικήσεις η Τουρκία. Μα, η Κύπρος δεν λαμβάνει υπ’ όψιν της τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων, ακούγεται ως επιχείρημα. Και όμως! Η Τουρκία διεκδικεί περίπου τα μισά κυπριακά τεμάχια για λογαριασμό της και όχι για τους Τουρκοκυπρίους. Η αιτιολόγηση είναι το ίδιο ακραία και αντίθετη προς το διεθνές δίκαιο και τη γεωγραφία, όσο και η ύπαρξη τουρκικών δικαιωμάτων στην υφαλοκρηπίδα της Κρήτης.
Τέλος, είμαστε το μοναδικό κράτος που κοντέψαμε να ξεχάσουμε τα δικαιώματα που μας δίνει το διεθνές δίκαιο, προκειμένου να μην ενοχλήσουμε την Τουρκία. Οχι μόνον δεν εκτιμήθηκε η στάση μας από την Αγκυρα, αλλά η συμφωνία Τουρκίας – Λιβύης στρέφεται αποκλειστικώς εναντίον ημών.
Η απάντηση σε όσα συμβαίνουν στην περιοχή μας συνδέονται με τον νεοοθωμανισμό του Ερντογάν, ο οποίος μεταλλάσσεται με το πέρασμα των ετών. Ο Ερντογάν εξαρχής έδειξε ότι επιθυμεί να ασκεί επιρροή πέραν των συνόρων της χώρας του. Ο νεοοθωμανισμός προσέφερε το ιδεολογικό υπόβαθρο στην άσκηση αυτής της πολιτικής. Αρχικώς ο νεοοθωμανισμός εντοπιζόταν στο πολιτισμικό πεδίο. Αναζητούσε τα «κατάλοιπα» του οθωμανικού παρελθόντος στους μουσουλμανικούς πληθυσμούς που ζουν στα Βαλκάνια.
Το 2011 ο νεοοθωμανισμός μεταλλάχθηκε χρησιμοποιώντας τις Μουσουλμανικές Αδελφότητες που δρουν σε πολλά αραβικά, σουνιτικά κράτη. Μέσω των «αραβικών ανοίξεων» (που πλέον γνωρίζουμε ότι χρηματοδοτήθηκαν από το Κατάρ και υποκινήθηκαν και από την τουρκική υπηρεσία πληροφοριών, ΜΙΤ), ο Ερντογάν προσπάθησε να τοποθετήσει μουσουλμανικές αδελφότητες στην ηγεσία κρατών που κάποτε αποτελούσαν εδάφη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Μετά την αποτυχία των «ανοίξεων», ο νεοοθωμανισμός έχει περάσει σε ένα άλλο στάδιο που ονομάζεται «γαλάζια πατρίδα». Η Τουρκία έχει ορίσει ως ζωτικό της χώρο, ένα νέο είδος lebensraum, την ανατολική Μεσόγειο. Εκεί θα ασκεί κατ’ απόλυτο τρόπο την επιρροή της, αντιμετωπίζοντας κατά το δοκούν και τις περιστάσεις το διεθνές δίκαιο. Η Τουρκία αντιλαμβάνεται τη συζήτηση με την Ελλάδα ως προσαρμογή στις αντιλήψεις της «γαλάζιας πατρίδας».
* Ο κ. Αγγελος Συρίγος είναι αν. καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής, βουλευτής της Ν.Δ. στην Α΄ Αθηνών.

Διεθνή
Στέιτ Ντιπάρτμεντ: Κινεζική δορυφορική εταιρεία υποστηρίζει τις επιθέσεις των Χούθι κατά των αμερικανικών συμφερόντων

Το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ κατηγόρησε την Πέμπτη μια κινεζική εταιρεία, την Chang Guang Satellite Technology, ότι υποστηρίζει – άμεσα – επιθέσεις κατά των συμφερόντων των ΗΠΑ από μαχητές Χούθι που υποστηρίζονται από το Ιράν.
Νωρίτερα, οι Financial Times επικαλέστηκαν Αμερικανούς αξιωματούχους ότι η δορυφορική εταιρεία, που συνδέεται με τον κινεζικό στρατό, προμήθευε στους αντάρτες Χούθι με εικόνες για να στοχοποιήσουν αμερικανικά πολεμικά πλοία και διεθνή πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα.
«Μπορούμε να επιβεβαιώσουμε την αναφορά ότι η Chang Guang Satellite Technology Company Limited υποστηρίζει άμεσα τις τρομοκρατικές επιθέσεις των Χούθι που υποστηρίζονται από το Ιράν εναντίον των συμφερόντων των ΗΠΑ», δήλωσε η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Τάμι Μπρους σε τακτική ενημέρωση των συντακτών.
Με πληροφορίες από Reuters
Διεθνή
Ανοιχτό το ενδεχόμενο επίθεσης στο Ιράν από Τραμπ!
«Δεν απέρριψα το ισραηλινό σχέδιο, αλλά δεν βιάζομαι», λέει ο πρόεδρος των ΗΠΑ

Κατά τη διάρκεια των δηλώσεων, στο πλαίσιο της συνάντησής του με την Ιταλίδα πρωθυπουργό Τζόρτζια Μελόνι, ο Ντόναλντ Τραμπ ρωτήθηκε για ένα δημοσίευμα των New York Times ότι «απορρίφθηκε» ένα ισραηλινό σχέδιο για χτύπημα στις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις τον επόμενο μήνα.
Ειδικότερα, ο πρόεδρος των ΗΠΑ απάντησε: «Δεν θα έλεγα ότι απορρίφθηκε».
Και πρόσθεσε: «Δεν βιάζομαι να το κάνω», επιβεβαιώνοντας ως έναν βαθμό το δημοσίευμα, το οποίο ανέφερε ότι το Ισραήλ ήθελε να προχωρήσει σε μια μεγάλη ισραηλινοαμερικανική επίθεση στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν τον επόμενο μήνα, αλλά ο Τραμπ επέλεξε τη διπλωματία.
«Το Ιράν έχει την ευκαιρία να έχει μια σπουδαία χώρα και να ζει ευτυχισμένα χωρίς θάνατο, και θα ήθελα να το δω αυτό», εξήγησε ο Αμερικανός πρόεδρος, μιλώντας σε δημοσιογράφους στο Οβάλ Γραφείο. «Αυτή είναι η πρώτη μου επιλογή», συμπλήρωσε.
«Εάν υπάρχει μια δεύτερη επιλογή, νομίζω ότι θα ήταν πολύ κακή για το Ιράν και νομίζω ότι το Ιράν θέλει τις συνομιλίες. Ελπίζω ότι θέλουν να μιλήσουν. Θα είναι πολύ καλό για αυτούς αν το κάνουν. Το Ιράν δεν μπορεί να έχει πυρηνικό όπλο. Είναι πολύ απλό», υπογράμμισε ο Ντόναλντ Τραμπ.
Διεθνή
Η Ρωσία αφαιρεί τους Ταλιμπάν από τον κατάλογο των τρομοκρατικών οργανώσεων

Το Ανώτατο Δικαστήριο της Ρωσίας ανακοίνωσε σήμερα ότι επικύρωσε την απόφαση αφαίρεσης των Ταλιμπάν από τον ρωσικό κατάλογο των τρομοκρατικών οργανώσεων, ένα συμβολικό μέτρο που αποσκοπεί στην ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ Μόσχας και Καμπούλ.
Αφότου οι Ταλιμπάν επανήλθαν στην εξουσία στο Αφγανιστάν το καλοκαίρι του 2021, η χώρα είναι απομονωμένη από τη διεθνή κοινότητα.
«Η απόφαση τίθεται αμέσως σε ισχύ», τόνισε ο δικαστής που είχε επιφορτιστεί με την υπόθεση, μετέδωσαν ρωσικά πρακτορεία ειδήσεων έπειτα από μια ακροαματική διαδικασία κεκλεισμένων των θυρών.
Η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου, ωστόσο, δεν ισοδυναμεί με επίσημη αναγνώριση της κυβέρνησης των Ταλιμπάν από τη Μόσχα σε αυτό το στάδιο.
Τον Μάρτιο, η ρωσική εισαγγελία ζήτησε να αφαιρεθούν οι Ταλιμπάν από τον κατάλογο των οργανώσεων που χαρακτηρίζονται «τρομοκρατικές» στη Ρωσία και ως εκ τούτου έχουν τεθεί εκτός νόμου. Οι Ταλιμπάν βρίσκονταν στον κατάλογο από το 2003, μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001.
Οι Ταλιμπάν κατέλαβαν την πρωτεύουσα του Αφγανιστάν την Καμπούλ στις 15 Αυγούστου 2021, μετά την κατάρρευση της υποστηριζόμενης από τις ΗΠΑ κυβέρνησης, ενώ λίγες μέρες αργότερα ακολούθησε η πλήρης αποχώρηση του αμερικανικού στρατού.
Έκτοτε, η Μόσχα έχει προχωρήσει στην εξομάλυνση των σχέσεων με τη νέα αφγανική κυβέρνηση των Ταλιμπάν, την οποία βλέπει ως πιθανό οικονομικό εταίρο και εταίρο κατά της τρομοκρατίας.
Εντούτοις, μέχρι σήμερα, η κυβέρνηση Ταλιμπάν δεν έχει αναγνωριστεί επισήμως από καμία χώρα, ιδίως λόγω της επιδείνωσης της κατάστασης των δικαιωμάτων των γυναικών στο Αφγανιστάν.
Ωστόσο, εκτός από τη Ρωσία, το Πακιστάν, η Κίνα, το Ιράν και οι περισσότερες χώρες της Κεντρικής Ασίας διατηρούν de facto διπλωματικές σχέσεις με τις αφγανικές αρχές.
Προσέγγιση Κρεμλίνου – Καμπούλ
Η Μόσχα έχει δεχθεί απεσταλμένους των Ταλιμπάν στη Ρωσία σε πολλές περιπτώσεις, ακόμη και πριν από την επιστροφή τους στην εξουσία.
Η προσέγγιση μεταξύ του Κρεμλίνου και της Καμπούλ φάνηκε να επιταχύνεται έπειτα από μια επίθεση τον Μάρτιο του 2024 κοντά στη Μόσχα, όταν 145 άνθρωποι σκοτώθηκαν σε μια αίθουσα συναυλιών από τέσσερις ενόπλους του Ισλαμικού Κράτους στο Χορασάν, παρακλάδι της τζιχαντιστικής οργάνωσης στο Αφγανιστάν.
Τον Ιούλιο του 2024, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν δήλωσε ότι θεωρεί τους Ταλιμπάν «συμμάχους στην μάχη κατά της τρομοκρατίας».
Στη συνέχεια, στα τέλη του 2024, υπέγραψε έναν νόμο που επιτρέπει στις ρωσικές αρχές να αφαιρέσουν μια οργάνωση από τον κατάλογο των τρομοκρατικών οργανώσεων, οι οποίες απαγορεύονται επομένως στη χώρα.
Τον περασμένο Οκτώβριο, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ κάλεσε τη Δύση να άρει τις κυρώσεις κατά του Αφγανιστάν και να αναλάβει «ευθύνη» για την ανοικοδόμηση της χώρας, η οποία έχει καταστραφεί από δεκαετίες πολέμου.
Ο γραμματέας του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας Σεργκέι Σόιγκου επισκέφθηκε την Καμπούλ στα τέλη Δεκεμβρίου, μια σπάνια επίσκεψη υψηλόβαθμου ξένου αξιωματούχου, κατά την οποία δήλωσε την επιθυμία του να ενισχύσει τη «συνεργασία» με το Αφγανιστάν.
Πολλοί ηγέτες των Ταλιμπάν πολέμησαν στον δεκαετή πόλεμο της Σοβιετικής Ένωσης στο Αφγανιστάν τη δεκαετία του 1980.
Πηγή: ΑΜΠΕ
-
Πολιτική2 εβδομάδες πριν
Ομολογία αποτυχίας! Οι Τούρκοι εγκαταλείπουν τη “Γαλάζια Πατρίδα” δια στόματος του εμπνευστή της
-
Αναλύσεις4 εβδομάδες πριν
Μάικλ Ρούμπιν στη Hellas Journal: Η σύλληψη Ιμάμογλου σηματοδοτεί ότι ο Ερντογάν θα απελευθερώσει τον Οτζαλάν μέσα σε νεκροσακούλα!
-
Πολιτική2 μήνες πριν
Έρχεται «τσουνάμι» αποκαλύψεων και στην Ελλάδα για USAID! Οι ΜΚΟ του Soros και οι Πρέσπες του Τσίπρα
-
Άμυνα1 μήνα πριν
Ισραηλινή δημοσιογράφος: “Με τη διάλυση του NATO η Τουρκία θα βρεθεί σε μεγάλο κίνδυνο! Θα χωριστεί στα δύο”
-
Πολιτική2 εβδομάδες πριν
Τούρκοι εισέβαλαν στην Καβάλα για να δείξουν «απειλητική» πινακίδα της ματωμένης Κύπρου! (video)
-
Πολιτική1 μήνα πριν
Έλληνας από τον Δομοκό αιχμάλωτος των Ουκρανών
-
Πολιτική3 μήνες πριν
Αποκάλυψη Στρος Καν! Με έφαγαν οι ΗΠΑ όπως και τον Καραμανλή!
-
Απόψεις3 μήνες πριν
Διαβεβαιώνω τον κ. Μητσοτάκη ότι η κυβέρνησή του δεν έχει μέλλον