Ακολουθήστε μας

Αναλύσεις

Λίβανος: Οι αιτίες της τραπεζικής κρίσης του αιώνα

Δημοσιεύτηκε στις

του Τιερί Μεϊσάν

Η κατάρρευση της Κεντρικής Τράπεζας του Λιβάνου μετά από μια μεγάλη κρατική απάτη βύθισε τη χώρα σε οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση χωρίς προηγούμενο. Η χώρα πληρώνει σήμερα τα 76 χρόνια πολιτικής εξάρτησης της και τα 8 χρόνια της πλήρους πολιτικής έλλειψης. Η πραγματικότητα της κατάστασής της είναι πολύ διαφορετική από την αντίληψη που έχουν οι πολίτες της.

Οι τρεις πρόεδροι. Στο κέντρο ο στρατηγός Μισέλ Αούν, χριστιανός πρόεδρος της Δημοκρατίας, στα αριστερά ο Σιίτης πρόεδρος του Κοινοβουλίου Ναχίμπ Μπέρι, στα δεξιά ο Σουνίτης πρόεδρος της προσωρινής κυβέρνησης Σαάντ Χαρίρι. Ο Λίβανος δεν είναι μια δημοκρατία βασισμένη στην ισορροπία της εξουσίας μεταξύ της εκτελεστικής, της νομοθετικής και της δικαστικής εξουσίας, αλλά ένα σύστημα θρησκευτικής απόχρωσης βασισμένο σε 17 θρησκευτικές κοινότητες. Η ακραία πολυπλοκότητα αυτού του συστήματος εξασφαλίζει τη βιωσιμότητα των πολέμαρχων και της ξένης επιρροής. Έτσι ο Μισέλ Αούν ήταν ο κύριος χριστιανός αρχηγός κατά τον εμφύλιο πόλεμο, ο Ναχίμπ Μπέρι εκείνος του Αμάλ και ο Σαάντ Χαρίρι διαδέχεται τον πατέρα του Ραφίκ Χαρίρι που βασίλεψε χωρίς μοιρασιά τον Λίβανο για λογαριασμό της Σαουδικής Αραβίας και της Γαλλίας μετά τον εμφύλιο πόλεμο.

Η Κεντρική Τράπεζα του Λιβάνου επέτρεψε πάλι στις ιδιωτικές τράπεζες να παραδίδουν ελεύθερα λιβανέζικες λίρες, αλλά όχι ακόμα δολάρια.

Αυτός ο έλεγχος των συναλλαγών είναι νομικά παράνομος διότι δεν έχει επικυρωθεί από το Κοινοβούλιο. Μερικές μεγάλες εταιρείες έχουν ήδη υποβάλει καταγγελίες στα δικαστήρια. Οι τομείς εισαγωγής σιταριού, πετρελαίου και φαρμάκων έχουν σταματήσει, όλοι οι άλλοι βρίσκονται σε ύφεση.

Το δημόσιο χρέος φτάνει το 154% του ΑΕΠ. Η λιβανέζικη λίρα υποτιμήθηκε σε τρεις μήνες κατά το ήμισυ της αξίας της, φέρνοντας στην πτώση της τη συριακή λίρα, που ήδη είχε κακοποιηθεί κατά τη διάρκεια του πολέμου από τα σαουδαραβικό και καταριανό ψευδονομίσματα.

Αιτίες της κρίσης

Αυτή η χρηματοπιστωτική κρίση οδήγησε το Κοινοβούλιο να υιοθετήσει έναν νέο φόρο που προκάλεσε τις διαδηλώσεις που παραλύουν τη χώρα από της 17ης Οκτωβρίου 2019. Κατά πάσα πιθανότητα έχει την προέλευσή της σε μια γιγαντιαία εξαπάτηση που δημιούργησαν οι πολιτικοί ηγέτες της χώρας μέσω της Κεντρικής Τράπεζας.

Μια ιστορική υπενθύμιση είναι απαραίτητη εδώ:

Στην πραγματικότητα, ο Λίβανος δεν υπήρξε ποτέ ανεξάρτητο κράτος από της δημιουργίας του κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο (1943). Η Γαλλία εγκατέστησε εκεί ένα ομολογιακό σύστημα το οποίο της επέτρεψε να διατηρήσει την επιρροή της μετά την αποαποικιοποίηση, αφαιρώντας από τους Λιβανέζους κάθε εθνική πολιτική ζωή. Η προσπάθεια του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Χένρι Κίσινγκερ, να διευθετήσει το ισραηλινό ζήτημα, καθιστώντας τον Λίβανο την πατρίδα των Παλαιστινίων, προκάλεσε έναν εμφύλιο πόλεμο (1975-1989) και κατάληξε σε αποτυχία. Η σαουδαραβική Ειρήνη, που επιβλήθηκε με τη Συμφωνία του Ταίφ (1989), αποκατέστησε το θρησκευτικό σύστημα και επέκτεινε κοινοτικές ποσοστώσεις σε όλες τις θέσεις εργασίας στις δημόσιες υπηρεσίες. Η συριακή στρατιωτική παρουσία (1989-2005), επικυρωμένη από τη διεθνή κοινότητα, επέτρεψε την ανασυγκρότηση της χώρας, αλλά δεν έλυσε κανένα πρόβλημα.

Ο πρώην πρωθυπουργός Ραφίκ Χαρίρι (1992-1998 και 2000-2004) λεηλάτησε τον Λίβανο με τη ληστεία 55.000 οικογενειών, κατόπιν συγχύζοντας το δημόσιο ταμείο με την προσωπική του περιουσία. Είχε κερδίσει με αυτό τον τρόπο 16 δισεκατομμύρια δολάρια στο τέλος της ζωής του. Σύμφωνα με τις συμφωνίες του Ταίφ, ο Ραφίκ Χαρίρι, ως εκπρόσωπος της βασιλικής οικογένειας της Σαουδικής Αραβίας, προστατευόταν από τη συριακή ειρηνευτική δύναμη που υπήρχε στη χώρα για να τερματίσει τον εμφύλιο πόλεμο. Κατά τη διάρκεια της δολοφονίας του, ανακαλύφθηκε ότι είχε διαφθείρει τους δύο Σύρους υπεύθυνους για την επιτήρηση της διατήρησης της ειρήνης: τον επικεφαλής των υπηρεσιών πληροφοριών Ghazi Kanaan και τον αντιπρόεδρο Abdel Halim Khaddam. Ο πρώτος αυτοκτόνησε και ο δεύτερος κατέφυγε στη Γαλλία, όπου έκανε συμμαχία με τους Αδελφούς Μουσουλμάνους και προετοίμασε την ανατροπή του προέδρου Μπασάρ αλ-Ασαντ.

Το 2005, η συριακή ειρηνευτική δύναμη αποσύρθηκε απότομα κατόπιν αιτήματος του λαού του Λιβάνου, ο οποίος έβλεπε σε αυτή το σύμβολο των δικών του εγκλημάτων κατά τον εμφύλιο πόλεμο και την θεωρούσε – εσφαλμένα – υπεύθυνη για τη δολοφονία του πρώην πρωθυπουργός Ραφίκ Χαρίρι. Από το 2006 έως το 2014, δηλαδή κατά τη διάρκεια της έλλειψης εξουσίας, και έπειτα τη προεδρία του Μισέλ Σλήμαν – προστατευόμενου κυρίως από το Κατάρ και δευτερευόντως από τη Γαλλία – οι πολιτικοί ηγέτες του Λιβάνου δεν τήρησαν κανένα λογιστικό έγγραφο. Ο Λίβανος και η Σαουδική Αραβία ήταν τα μόνα δύο κράτη στον κόσμο χωρίς επίσημο προϋπολογισμό. Σήμερα είναι ουσιαστικά αδύνατο να προσδιοριστεί ποιοι φόροι εισπράχθηκαν, ποια διεθνή βοήθεια συγκέντρωσε ο Λίβανος ή τι έχει ξοδέψει. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ο διευθυντής της Κεντρικής Τράπεζας, Riad Salamé, δημιούργησε ένα σύστημα Πόνζι συγκρίσιμο με αυτό του Bernard Madoff, αλλά για προσωπικό όφελος των πολιτικών ηγετών. Οι καταθέσεις σε δολάρια ήταν δύο φορές περισσότερο κερδοφόρες από ό, τι σε άλλες χώρες. Αλλά οι τόκοι για αυτές τις καταθέσεις πληρώνονταν με τα χρήματα των νέων καταθετών.

Με τη συμφωνία των Ηνωμένων Πολιτειών, οι ιδιωτικές τράπεζες συμφώνησαν να ξεπλύνουν τα βρώμικα χρήματα των καρτέλ των ναρκωτικών της Νότιας Αμερικής, ενώ μια τράπεζα των ΗΠΑ αγόρασε το ένα τρίτο του κεφαλαίου των κυριότερων τραπεζών του Λιβάνου. Όταν ένας μεγάλος καταθέτης απέσυρε τα χρήματά του, το σύστημα έπεσε. Οι πολιτικοί ηγέτες είχαν το χρόνο να μεταφέρουν τα χρήματά τους στο εξωτερικό πριν από τη κατάρρευση. Έτσι, τον περασμένο Οκτώβριο, ο πρώην πρωθυπουργός Fouad Siniora έσπασε όλα τα ρεκόρ αποσύροντας 6 έως 8 μαύρα δισεκατομμύρια δολάρια.

Αντιμέτωπος με την καταστροφή, ο πρόεδρος της προσωρινής Κυβέρνησης, Σαάντ Χαρίρι (νόμιμος γιος του προηγουμένου), ζήτησε την προκαταβολή 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Στη συνέχεια έγραψε στη Σαουδική Αραβία, την Κίνα, την Αίγυπτο, τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Γαλλία, την Ιταλία, τη Ρωσία και την Τουρκία, ζητώντας τους να εγγυηθούν τα μη πληρωμένα ποσά για την εισαγωγή βασικών αναγκών · τα χρήματα αυτά έπρεπε να επιστραφούν μόλις καταργηθεί ο έλεγχος του συναλλάγματος.

Σε απάντηση, τα κύρια κράτη που συμμετείχαν στην οικονομική διάσωση του Λιβάνου συναντήθηκαν στις 11 Δεκεμβρίου στο Παρίσι.

Το πρωί, εξέτασαν κεκλεισμένων των θηρών το πολιτικό τους συμφέρον για τη διάσωση του Λιβάνου ή για να το αφήσουν να βυθιστεί, και μετά, το απόγευμα δέχθηκαν μια λιβανέζικη αντιπροσωπεία. Έθεσαν σαν προϋπόθεση κάθε βοήθειας τον διορισμό μιας νέας φιλοδυτικής κυβέρνησης και τη δημιουργία αποτελεσματικού ελέγχου στη χρήση οποιωνδήποτε πιθανών χρημάτων.

Αγανακτισμένοι στην ιδέα μιας νέας ξένης κηδεμονίας στη χώρα, έχουν σταλεί λιβανέζικες αναφορές στους ξένους δωρητές για να τους αποτρέψουν από το να καταβάλουν χρήματα στην Κεντρική Τράπεζα όσο η αιτία της κρίσης δεν θα αποκαλυφθεί.

Ο Σαάντ Χαρίρι, σουνίτης πρόεδρος της κυβέρνησης, απευθύνθηκε στη συνέχεια στο ΔΝΤ και στην Παγκόσμια Τράπεζα, αλλά οι τελευταίοι αμφισβήτησαν αμέσως την αυθεντικότητα του ισολογισμού της Κεντρικής Τράπεζας και την ακεραιότητα του διευθυντή της, Riad Salamé, ο οποίος μέχρι τώρα θεωρούταν υποδειγματικός τραπεζίτης.

Αυτή η ιστορική υπενθύμιση υπογραμμίζει την έλλειψη ευθύνης της Χεζμπολάχ στην κρίση, παρότι ο δυτικός τύπος ισχυρίζεται το αντίθετο.

Ομοίως, είναι σημαντικό να τονιστεί ότι, ενώ η Χεζμπολάχ εισπράττει τη ζαχάτ (μουσουλμανική δωρεά) των λαθρεμπόρων ναρκωτικών στην κοιλάδα Μπεκάα και της σιιτικής διασποράς στη Λατινική Αμερική, πάντοτε αντιτέθηκε στην καλλιέργεια ναρκωτικών. Όταν ήρθε στην κυβέρνηση, πρότεινε και εφάρμοσε προγράμματα κοινωνικής βοήθειας έτσι ώστε οι αγρότες να μπορούν να εξελίσσονται και να αλλάζουν τις καλλιέργειες τους.

Τέλος, πρέπει επίσης να τονιστεί ότι τα περισσότερα από τα βρώμικα χρήματα του Λιβάνου δεν προέρχονται από τα τοπικά ναρκωτικά αλλά από το ξέπλυμα των εσόδων των καρτέλ της Νότιας Αμερικής, ξέπλυμα των εσόδων από παράνομες δραστηριότητες που θεσπίστηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες και ωφελεί τους Λιβανέζους τραπεζίτες, κυρίως χριστιανούς και σουνίτες.

Ομοίως, αυτή η υπενθύμιση υπογραμμίζει τη φαινομενική σταθερότητα της χώρας από της εκλογής του χριστιανού προέδρου της Δημοκρατίας, Μισέλ Αούν. Ο Λίβανος δεν μπόρεσε ποτέ να συμπληρώσει ταυτόχρονα τις θέσεις του χριστιανού προέδρου της Δημοκρατίας, του σουνίτη προέδρου της κυβέρνησης, της μόνο μίας αντιπροσωπευτικής Συνέλευσης και του Συνταγματικού Συμβουλίου από το 2005 έως το 2016.

Επιπτώσεις της κρίσης

Τα μέτρα ελέγχου του συναλλάγματος, τα οποία αποσκοπούν στη διακοπή της διαφυγής των κεφαλαίων, έχουν προκαλέσει την κατάρρευση της οικονομίας. Τουλάχιστον το 10% των επιχειρήσεων στη χώρα έχουν πτωχεύσει τους τελευταίους 3 μήνες.

Οι περισσότερες από τις άλλες έχουν μειώσει το ωράριο εργασίας τους έτσι ώστε να μειώνουν αναλογικά τους μισθούς που καταβάλλονται χωρίς να χρειάζεται να απολύσουν τους υπαλλήλους τους.

Οι πρώτες εταιρείες που πλήττονται είναι φιλανθρωπικά ιδρύματα, έτσι ώστε καταστρέφεται ολόκληρος ο τομέας αρωγής προς τους φτωχούς. Οι αλλοδαποί εργαζόμενοι – κυρίως οι ασιάτες οικιακοί βοηθοί – που πληρώνονται σε λιβανέζικες λίρες, έχασαν το μισό από αυτά που μετέφεραν μηνιαίως σε δολάρια στις οικογένειές τους. Χιλιάδες έχουν ήδη φύγει από τη χώρα.

Ο καθένας θα έχει παρατηρήσει ότι οι διαδηλώσεις που λαμβάνουν χώρα από τις 17 Οκτωβρίου είναι πολύ καλά συντονισμένες. Οι ταραξίες συνδέονται διαρκώς τηλεφωνικά με ένα μυστηριώδες κέντρο. Τα συνθήματα είναι ακριβώς τα ίδια σε ολόκληρη τη χώρα και σε όλες τις κοινότητες, γεγονός που δίνει στους διαδηλωτές τη ψευδαίσθηση για το τέλος του θρησκευτικού συστήματος. Ο ορισμός ως κύριος στόχος του Ελεύθερου Πατριωτικού Ρεύματος (CPL) του χριστιανού προέδρου της Δημοκρατίας, Μισέλ Αούν, υποδηλώνει ότι το κίνημα έχει οργανωθεί εναντίον του.

Η θέση των Ηνωμένων Πολιτειών είναι διφορούμενη. Από τη μια πλευρά, η διοίκηση του USAID μπλοκάρισε τη καταβολή 115 εκατομμυρίων δολαρίων στον στρατό του Λιβάνου ώστε να μπορέσει να αγοράσει εξοπλισμό, ενώ από την άλλη, ο υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο απελευθέρωσε αυτή τη χορηγία. Ο πρώην Αμερικανός πρεσβευτής στον Λίβανο Τζέφρι Φέλτμαν κατέθεσε ενώπιον του Κογκρέσου τα όσα είχε γράψει. Συγκεκριμένα, ότι σύμφωνα με τον ίδιο, κάθε “Αμερικανός” πρέπει να πολεμήσει τη συμμαχία Ιράν-Χεζμπολά-CPL-Λευκό Οίκο.

Η πρόταση διορισμού ως σουνίτη προέδρου της κυβέρνησης του επιχειρηματία Samir Khatib απορρίφθηκε από τον μεγάλο μουφτή. Πράγματι, στο Λίβανο, ο χριστιανός πρόεδρος της Δημοκρατίας διορίζεται από τον Μαρωνίτη πατριάρχη, ο σουνίτης πρόεδρος της κυβέρνησης από τον μουφτή και ο σιίτης πρόεδρος του κοινοβουλίου από τους μουλάδες, και ύστερα επιβεβαιώνονται από το κοινοβούλιο.

Είναι η μόνη χώρα στον κόσμο με μια τέτοια σύγχυση των θρησκευτικών και πολιτικών εξουσιών.

Από την πλευρά τους, οι Κατέμπ (μαρωνίτες φαλαγγιστές) πρότειναν τον διπλωμάτη και δικαστή Nawaf Salam για να βοηθήσουν. Εν πάση περιπτώσει, ο μουφτής τάσσεται υπέρ του επαναδιορισμού του Σαάντ Χαρίρι, αλλά αυτή τη φορά ως επικεφαλής μιας κυβέρνησης τεχνοκρατών, οι οποίοι, έτσι κι’ αλλιώς, θα επιλεγούν από τους τρεις προέδρους.

Κατηγορούμενο για παράβαση καθήκοντος, το Ελεύθερο Πατριωτικό Ρεύμα (CPL) του χριστιανού προέδρου της Δημοκρατίας Μισέλ Αούν έχει ήδη γνωστοποιήσει ότι δεν θα συμμετάσχει στην επόμενη κυβέρνηση. Δεν θέλει να κατηγορηθεί για τα προβλήματα που θα προκύψουν με το πρόσχημα της κάλυψης της υπεξαίρεσης κεφαλαίων για την οποία κατηγορείται και την οποία αρνείται.

Οι συγκρούσεις, που έλαβαν χώρα στις 14 Δεκεμβρίου στη Βηρυτό, απεικονίζουν το κενό της αναταραχής. Το απόγευμα, νεαροί σιίτες, μέλη της Χεζμπολάχ και του Αμάλ, επιτέθηκαν σε ομάδες που συνδέονταν με τον Τζορτζ Σόρος, οι οποίοι είχαν εγκαταστήσει σκηνές στο κέντρο της πόλης. Ενώ το βράδυ, άλλοι νεαροί, από ομάδες που είχαν επιτεθεί λίγο πριν, προσπάθησαν να εισβάλουν στο Κοινοβούλιο και να ανακηρύξουν “την χρωματιστή επανάσταση” όπως έκαναν στη Σερβία, τη Γεωργία και σε πολλές άλλες χώρες.

Για τους Λιβανέζους, που στοιχειοθετούνται από τη μνήμη του εμφυλίου πολέμου, οι εκατό τραυματίες – συμπεριλαμβανομένων των δυνάμεων της τάξης – προκαλούν αφόρητη αγωνία. Το γεγονός ότι ο Τύπος μιλά για τους Λιβανέζους τραυματίες, αλλά δεν λέει ούτε μια λέξη για τους απάτριδες Παλαιστίνιους ή τους Σύρους εθνικούς νεκρούς, λέει πολλά για τη βία στη χώρα.

Γι ’αυτό και πάλι κινούνται τα πράγματα προς ένα σύστημα που χωλαίνει διότι έχουν περάσει 76 χρόνια που οι μεγάλες δυνάμεις παίζουν με το Λίβανο και οι Λιβανέζοι υποτάσσονται.

Πώς να ξεφύγουμε από την κρίση;

Σε αντίθεση με τα αιτήματα των διαδηλωτών, δεν υπάρχει καθαρός Λιβανέζος πολιτικός. Και δεν μπορεί να υπάρχει σε ένα τέτοιο σύστημα. Στην καλύτερη περίπτωση, έκλεψαν χρήματα για να υπηρετήσουν την κοινότητά τους, στη χειρότερη περίπτωση για να πλουτίσουν.

Ο Λίβανος είναι μια από τις σπάνιες χώρες στον κόσμο όπου ξαφνικά εμφανίζονται δισεκατομμυριούχοι χωρίς να μπορεί κανείς να γνωρίζει από πού προέρχεται η περιουσία τους. Συνεπώς, δεν πρέπει να εκδιωχθούν όλοι, αλλά να βασιζόμαστε στους πρώτους, ενθαρρύνοντάς τους να υπηρετούν το Έθνος παρά μόνο τη κοινότητα τους και να φυλακιστούν οι δεύτεροι.

Οι κακοτυχίες του Λιβάνου οφείλονται άμεσα στους ίδιους τους Λιβανέζους, οι οποίοι αποδέχθηκαν για 76 χρόνια ένα δυσνόητο συνταγματικό σύστημα και αγωνίστηκαν για την κοινότητά τους και όχι για τη χώρα τους. Δεν έχουν ακόμη επιλύσει το τραύμα του εμφυλίου πολέμου και εξακολουθούν να βλέπουν τους θρησκευόμενους πολέμαρχους τους ως το μόνο προπύργιο ενάντια στην πιθανή επίθεση των άλλων κοινοτήτων.

Αυτές οι κακοτυχίες δεν θα καταλήξουν παρά μόνο με την αλλαγή του συντάγματος και την υιοθέτηση ενός πραγματικά δημοκρατικού συστήματος, πράγμα που συνεπάγεται την αναγνώριση της πιο νόμιμης προσωπικότητας να οδηγήσει τα πεπρωμένα της χώρας. Δεν έχει σημασία η θρησκεία του. Και εν προκειμένω, είναι προφανώς ο Χασάν Νασράλα, μετά τη νίκη του δικτύου της Αντίστασης του ενάντια στον ισραηλινό εισβολέα που είναι αναμφισβήτητα αυτή η προσωπικότητα. Εναπόκειται στους Λιβανέζους να ελπίζουν ότι δεν θα επωφεληθεί από την εμπιστοσύνη τους για να τους προδώσει προς όφελος των Ιρανών.

Προς το παρόν, είναι αδύνατο να αλλαχθεί το Σύνταγμα. Οι βουλευτές που θα αποκρίνονταν μαζικά παραείναι δεμένοι με τις θέσεις τους στο Κοινοβούλιο και δεν θα το κάνουν. Ούτε δεν θα το πετύχαινε ένα δημοψήφισμα επειδή η διαφθορά είναι παντού, συμπεριλαμβανομένων των ψηφοφόρων: το 45% των πολιτών παραδέχεται ότι τους ζητήθηκε να πουλήσουν την ψήφο τους.

Στο Λίβανο, τα πολιτικά κόμματα είναι θρησκευτικά. Δεν έχουν εθνικές φιλοδοξίες, αλλά υπερασπίζονται τη κοινότητά τους και διανέμουν χορηγίες σε αυτήν. Συνεπώς, είναι απαραίτητο να προχωρήσουμε σταδιακά, δημιουργώντας μια ισχυρή διοίκηση, με αποκεφαλισμό των κύριων διεφθαρμένων παραγόντων μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, πράγμα που πρότεινε ο σουνίτης πρόεδρος της κυβέρνησης Σαάντ Χαρίρι και του αρνήθηκαν οι διαδηλωτές. Στη συνέχεια, θα πρέπει να είναι η σειρά των πολέμαρχων που πρόεκυψαν από τον εμφύλιο πόλεμο, οι οποίοι θα πρέπει να αποδείξουν τη σημερινή τους χρησιμότητά ή να αποχωρίσουν από τη δημόσια ζωή.

Δίκτυο Βολταίρος

Συνέχεια ανάγνωσης

Άμυνα

Υπερηχητικός Tayfun: Ένα ακόμα εργαλείο καταναγκαστικής διπλωματίας και προπαγάνδας της Τουρκίας

Η εμφάνιση του και η διαχρονική πολυεπίπεδη τουρκική στρατηγική βρίσκει την Ελλάδα σε ρόλο κατεξοχήν αμυνόμενο φέρνοντας στο προσκήνιο χρόνιες αδυναμίες της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής

Δημοσιεύτηκε

στις

Γράφει η Μαριάνα Συμεωνίδη

Η πρόσφατη παρουσίαση του πρώτου υπερηχητικού πυραύλου Tayfun Block-4 από την Τουρκία στην έκθεση IDEF 2025 στην Κωνσταντινούπολη, υπογραμμίζει τη συνεκτική τουρκική στρατηγική ισχύος.

Ο Tayfun Block-4 αποτελεί την υπερηχητική έκδοση του βαλλιστικού πυραύλου Tayfun,  του πυραύλου με το μεγαλύτερο βεληνεκές που έχει αναπτύξει εγχώρια η Τουρκία. Με βάρος άνω των 7 τόνων και πολεμική κεφαλή πολλαπλής χρήσεως, το νέο αυτό βλήμα δύναται να καταστρέψει στρατηγικούς στόχους (αντιαεροπορικά συστήματα, κέντρα διοίκησης, υπόστεγα αεροσκαφών κ.ά.) από μεγάλες αποστάσεις. Πρόκειται για ακόμα ένα ορόσημο που δηλώνει ευθέως τη στρατηγική φιλοδοξία της Άγκυρας, καθώς συνιστά ένα “άλμα” στην περιφερειακή προβολή ισχύος, ενισχύοντας την τουρκική αποτροπή και ρίχνοντας το γάντι στους περιφερειακούς αντιπάλους.

Το στρατηγικό αφήγημα της Άγκυρας για περιφερειακή ηγεμονία έχει καταστεί σαφές δεκαετίες πριν από τον Tayfun. Έτσι, η εξέλιξη αυτή δεν είναι συγκυριακή, αλλά προϊόν συνειδητού, μακρόπνοου σχεδιασμού. Στο πλαίσιο αυτό, η ανάπτυξη του Tayfun, όπως και των drones ή του εγχώριου μαχητικού, αντανακλά την προσπάθεια της Τουρκίας να θωρακίσει την επιχειρησιακή της ανεξαρτησία και να προβάλει αποτρεπτική ισχύ σε βάθος χρόνου. Στον παρακάτω πίνακα, παρατίθεται μια σύγκριση των στρατιωτικών δυνατοτήτων Ελλάδας και Τουρκίας, προκειμένου να αναδειχθεί η διαφορά στις στρατηγικές επιλογές και δυνατότητες των δύο χωρών.

Κατηγορία Ελλάδα Τουρκία
Στρατηγικά Συστήματα Αντιαεροπορικά συστήματα S-300, Patriot, RAM Υπερηχητικός πύραυλος Tayfun, ATACMS, S-400
Στρατιωτική Δαπάνη (2025) €5,1 δισ. (περίπου 2,3% του ΑΕΠ) €11,4 δισ. (περίπου 2,2% του ΑΕΠ)
Προγράμματα Εξοπλισμών Μαχητικά Rafale, Αγορά F-35 (συνεργασία με ΗΠΑ) Εγχώρια ανάπτυξη F-35, KAAN, drones Bayraktar
Μαχητικά Αεροσκάφη F-16, Rafale, Mirage 2000 F-16, F-35, μαχητικό KAAN
Αεράμυνα S-300, Patriot, TOR-M1, RAM S-400, HİSAR, ολική αναβάθμιση αεράμυνας
Πολεμικά Πλοία και Ναυτική Δύναμη Φρεγάτες, Πλοία Αεροπορικής Υποστήριξης Εθνικά αεροπλανοφόρα, υποβρύχια, TF-2000
Δορυφόροι και Τεχνολογία Εξοπλισμός με τη χρήση ευρωπαϊκών και αμερικανικών δορυφόρων Δορυφόροι Göktürk, εθνικά συστήματα πληροφοριών
  1. Στρατηγικά Συστήματα: Η Τουρκία έχει αναπτύξει τον υπερηχητικό πύραυλο Tayfun και έχει προμηθευτεί το σύστημα S-400, ενώ η Ελλάδα διαθέτει το σύστημα S-300 και συνεργάζεται με την Αμερική για τα Patriot.
  2. Στρατιωτική Δαπάνη: Η Τουρκία έχει πιο αυξημένο στρατιωτικό προϋπολογισμό, πράγμα που της επιτρέπει μεγαλύτερη επένδυση στην ανάπτυξη σύγχρονων οπλικών συστημάτων και τη στρατηγική αποτροπή.
  3. Προγράμματα Εξοπλισμών: Η Τουρκία επενδύει σε εγχώρια συστήματα όπως το μαχητικό KAAN και τα drones Bayraktar, ενώ η Ελλάδα επικεντρώνεται στην αναβάθμιση των υπάρχοντων συστημάτων (π.χ. Rafale, F-35).
  4. Μαχητικά Αεροσκάφη: Η Τουρκία έχει μεγαλύτερη ποικιλία αεροσκαφών, με επενδύσεις στο F-35 και το εγχώριο KAAN, ενώ η Ελλάδα ανανεώνει το στόλο της με Rafale και F-16.
  5. Αεράμυνα: Η Τουρκία διαθέτει προηγμένα συστήματα αεράμυνας S-400 και HİSAR, προσφέροντας ισχυρή αμυντική θωράκιση. Η Ελλάδα βασίζεται στο σύστημα S-300 και τα Patriot για την αποτροπή.
  6. Πολεμικά Πλοία: Η Τουρκία κατασκευάζει δικά της αεροπλανοφόρα και υποβρύχια, ενισχύοντας τη ναυτική της ισχύ. Η Ελλάδα διαθέτει ισχυρές φρεγάτες, αλλά η Τουρκία κάνει σαφή βήματα προς αυτονομία στον τομέα αυτό.
  7. Δορυφόροι και Τεχνολογία: Η Τουρκία έχει εθνικούς δορυφόρους Göktürk για στρατηγική παρακολούθηση, ενώ η Ελλάδα χρησιμοποιεί κυρίως ευρωπαϊκούς και αμερικανικούς δορυφόρους.

Πέραν της τεχνικής του διάστασης, ο Tayfun αποτελεί και εργαλείο καταναγκαστικής διπλωματίας (coercive diplomacy) στην τουρκική φαρέτρα. Σύμφωνα με αναλυτές, σύγχρονα βαλλιστικά και πυραυλικά συστήματα δεν προσφέρουν μόνο δυνατότητες κρούσης αλλά και μέσο να επηρεάσεις τη συμπεριφορά των αντιπάλων μέσω εξαναγκασμού (Honrada, 2025).  Χαρακτηριστικά, τον Δεκέμβριο 2022, ο Ερντογάν σε ομιλία του απείλησε ευθέως την Ελλάδα με πλήγμα κατά της Αθήνας από τουρκικό βαλλιστικό πύραυλο Tayfun, δηλώνοντας ότι «φυσικά και θα την χτυπήσει» αν η Ελλάδα δεν «μείνει ήσυχη» και συνεχίσει την στρατιωτική ενίσχυση των νησιών (Becatoros & Fraser, 2022).

Βέβαια, η στοχευμένη διάδοση της είδησης για την επιτυχημένη δοκιμή του πυραύλου το 2022, χωρίς την παρουσίαση πλήρων στοιχείων ή επίσημων ανακοινώσεων, εντάσσεται σε μια ευρύτερη στρατηγική δημιουργίας αβεβαιότητας και πίεσης προς την Ελλάδα. Ενώ η εκτόξευση του πυραύλου προβλήθηκε εκτενώς από τα τουρκικά ΜΜΕ, δεν παρουσιάστηκε η προσβολή του στόχου, παρά τη δυνατότητα που έχει η Τουρκία να καταγράψει και να επιβεβαιώσει την επίτευξή του μέσω δορυφόρων (Καμπουρίδης, 2022). Αμέσως μετά την εκτόξευση, τα ΜΜΕ εστίασαν σε χάρτες που έδειχναν ποιες ελληνικές πόλεις μπορούν να αποτελέσουν στόχο, ενισχύοντας έτσι το ψυχολογικό παιχνίδι κατά της Ελλάδας. Η τουρκική πολιτική αξιοποιεί διαχρονικά τις δυνατότητες των ΜΜΕ για να στείλει μηνύματα και να κατασκευάσει την εικόνα της περί επιβολής και αυταρχισμού.

Η καταναγκαστική διπλωματία βασίζεται στην αξιοπιστία της απειλής και ο Tayfun ενισχύει αυτήν την αξιοπιστία, καθώς καθιστά ορατή την ικανότητα της Τουρκίας να πλήξει στρατηγικούς στόχους χωρίς προειδοποίηση, εκφοβίζοντας ή εξαναγκάζοντας τους αντιπάλους σε υποχωρήσεις ή αυτοσυγκράτηση και ενισχύοντας την εικόνα μιας Τουρκίας αποφασισμένης να επιβάλει τις αξιώσεις της και να μεταβάλλει τις ισορροπίες στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Αν και τέτοιες κινήσεις ενέχουν τον κίνδυνο κλιμάκωσης, βραχυπρόθεσμα λειτουργούν αποτρεπτικά: δημιουργούν αβεβαιότητα στο αντίπαλο στρατόπεδο και επιχειρούν να κάμψουν την θέλησή του για αντίσταση χωρίς η σύγκρουση να καταστεί αναπόφευκτη.

Η Ελλάδα σε ρόλο αμυντικού «αστέρα»

Η εμφάνιση του Tayfun, αλλά και η διαχρονική πολυεπίπεδη τουρκική στρατηγική, βρίσκει την Ελλάδα σε ρόλο κατεξοχήν αμυνόμενο, φέρνοντας στο προσκήνιο χρόνιες αδυναμίες της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Το αποτέλεσμα είναι μια επιδεικτικά πρόχειρη στρατηγική εκ μέρους της Αθήνας, με την πολιτική συχνά να εξαντλείται σε αποσπασματικές κινήσεις όπως διμερείς συμφωνίες αμυντικής συνεργασίας ή ad hoc συμμαχίες. Αναμφίβολα, συμφωνίες όπως η ελληνογαλλική αμυντική συμμαχία του 2021, η ανανέωση της ελληνοαμερικανικής συμφωνίας MDCA, ή τα τριμερή σχήματα με Κύπρο-Ισραήλ και Κύπρο-Αίγυπτο αποτελούν θετικές κινήσεις. Ωστόσο, η μη ένταξη αυτών σε ένα συνεκτικό στρατηγικό πλαίσιο με συνέχεια και στόχο, υπέσκαψε το μέγεθος της ευρύτερης σημασίας τους για την προάσπιση των ελληνικών συμφερόντων.

Η ελληνική εξωτερική πολιτική «πάσχει ως προς τη σύλληψη, τη χάραξη και ακολούθως την άσκηση» της στρατηγικής της (Ζιώγας, 2025), παρουσιάζοντας αποτελέσματα που δύσκολα πείθουν ακόμη και τον πιο καλοπροαίρετο παρατηρητή για την αποτελεσματικότητά της. Αρνούμενη να προσαρμοστεί στις απαιτήσεις της συγκυρίας, η Ελλάδα ταλαντεύεται ανάμεσα σε μεγαλόστομες διακηρύξεις αρχών και σε θεωρητικές μετέωρες διευθετήσεις.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο οι εταίροι στην ΕΕ εμφανίζονται ολοένα και πιο πρόθυμοι να αναβαθμίσουν τον ρόλο της Τουρκίας, όπως φάνηκε από την πρόσφατη «Λευκή Βίβλο» της ΕΕ όπου η Τουρκία αναφέρεται σχεδόν εγκωμιαστικά, αλλά και από τη συμπερίληψή της σε προγράμματα όπως το ReArm Europe και ο κανονισμός SAFE. Από τη μια, η Τουρκία αντιμετωπίζεται ως «καθοριστική» χώρα για σειρά ευρωπαϊκών συμφερόντων, από το μεταναστευτικό μέχρι το ΝΑΤΟ, και η κατοχή προηγμένων όπλων την καθιστά εταίρο που δεν μπορεί να αγνοηθεί.

Σε επίπεδο ΝΑΤΟ, η ευθεία πυραυλική απειλή ενός κράτους-μέλους προς ένα άλλο διαρρηγνύει την εικόνα συνοχής της Συμμαχίας, αλλά έτι μια φορά το διεθνές περιβάλλον αποστρέφει το βλέμμα του. Επιπλέον, η κούρσα πυραυλικών εξοπλισμών στη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο, αυξάνει τον κίνδυνο κρίσεων υπό ασφυκτικά χρονικά περιθώρια αντίδρασης. Η διάδοση υπερηχητικών όπλων οξύνει την αστάθεια, εφόσον ακόμη και προηγμένα συστήματα αεράμυνας δυσκολεύονται να ανταποκριθούν επαρκώς.

Ένα ποιοτικό άλμα στη στρατηγική σκέψη και δράση της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής είναι το λιγότερο που απαιτείται, ώστε να υπερβεί τις εναλλαγές κυβερνήσεων, και να εξασφαλίσει μια συνέπεια που έως τώρα φαντάζει όνειρο θερινής νυκτός. Η εποχή του αυτοματισμού ότι «το διεθνές δίκαιο είναι με το μέρος μας άρα θα δικαιωθούμε» έχει παρέλθει. Το διεθνές περιβάλλον απαιτεί από την Ελλάδα να προβάλλει ενεργά τις θέσεις της σε όλα τα fora οριοθετώντας και δηλώνοντας ρητώς τις εθνικά της συμφέροντα για την προάσπιση της κυριαρχίας της. Πολυεπίπεδες δράσεις εντός της ΕΕ, σύμπηξη συμμαχιών και αξιοποίηση κάθε ευρωπαϊκού εργαλείου (από τον Ύπατο Εκπρόσωπο έως τους θεσμούς χρηματοδότησης) για την ανάδειξη των ελληνικών θέσεων είναι παραπάνω από απαραίτητες. Στο ΝΑΤΟ, ανάληψη πρωτοβουλιών που να αναδεικνύουν ότι η ελληνική ασφάλεια αποτελεί και συμμαχική ασφάλεια και σε περιφερειακό επίπεδο, ενεργός συμμετοχή σε σχήματα συνεργασίας (Ανατολικής Μεσογείου, Βαλκανίων) ώστε η Ελλάδα να μην απουσιάζει από κρίσιμες διεργασίες όπου κρίνεται η ισχύς και οι κανόνες του παιχνιδιού. Ωστόσο, η δράση εντός του ευρωπαϊκού πλαισίου δεν πρέπει να συνδέεται με τη συστηματική μεταφορά ευθύνης επίλυσης διμερών ζητημάτων στο ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο. Η έννοια του norm shaping, η διαμόρφωση κανόνων και προτύπων συμπεριφοράς, είναι επιβεβλημένο να γίνει κτήμα της ελληνικής διπλωματίας.

Η Ελλάδα πρέπει να συνδυάσει την διπλωματία με μια αξιόπιστη αμυντική αποτροπή. Η απόκτηση προηγμένων οπλικών συστημάτων (μαχητικά Rafale, φρεγάτες, αντιαεροπορικά συστήματα) κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, όμως η αποτροπή δεν είναι μόνο ζήτημα απόκτησης μέσων αλλά και βούλησης χρήσης τους. Παράλληλα, η ενίσχυση της αντιπυραυλικής άμυνας (ίσως μέσω συνεργασίας με συμμάχους όπως το Ισραήλ για συστήματα τύπου Arrow-3), ανάπτυξη δυνατοτήτων κυβερνοάμυνας και ηλεκτρονικού πολέμου, που θα μπορούσαν να αναχαιτίσουν μέρος της τουρκικής τεχνολογικής ισχύος.

Η ελληνική απάντηση δεν μπορεί να είναι η αδράνεια ή η αποσπασματικότητα. Καλείται να περάσει από τον ρόλο του αμυνόμενου παρατηρητή, σε εκείνον του ενεργού διαμορφωτή κανόνων και εγγυητή της περιφερειακής ισορροπίας μια μετάβαση που, αν επιτευχθεί, θα θωρακίσει τη χώρα έναντι των σημερινών αλλά και των μελλοντικών προκλήσεων.  Διαφορετικά, η Ελλάδα θα συνεχίσει να λειτουργεί ως μηχανισμός αποφυγής ανάληψης εθνικής πρωτοβουλίας, επιτρέποντας στο πολιτικό σύστημα είτε να μεταθέτει ευθύνες είτε να αποσύρεται από τις απαιτήσεις της εκάστοτε ιστορικής περίστασης με τρόπο σχεδόν απενοχοποιητικό.

 

Βιβλιογραφία

Becatoros, E., & Fraser, S. (2022). Greek foreign minister slams Turkish leader’s missile threat. AP News. Retrieved from https://apnews.com/article/greece-turkey-athens-recep-tayyip-erdogan-government-5bee76c2e7b2e1feaea3e2dddf54144c

Honrada, G. (2025). Turkey’s hypersonic ups Middle East arms race ante. Asia Times. Retrieved from https://asiatimes.com/2025/07/turkeys-hypersonic-ups-middle-east-arms-race-ante/

Global Firepower. (2025). Greece Military Strength. Retrieved from https://www.globalfirepower.com/country-military-strength-detail.php?country_id=greece

Global Firepower. (2025). Turkey Military Strength. Retrieved from https://www.globalfirepower.com/country-military-strength-detail.php?country_id=turkey

Ζιώγας, Χ. (2025). Τα κίνητρα μιας αλισιτελούς εξωτερικής πολιτικής. HuffPost Greece. Ανακτήθηκε από https://www.huffingtonpost.gr/politiki/ta-kinitra-mias-alisitelous-exoterikis-politikis/

Καμπουρίδης, Λ. (2022). Αποκάλυψη Έλληνα στρατηγού: Παραπλανητική επιχείρηση εναντίον της Ελλάδας από Τουρκία. Sportdog. Ανακτήθηκε απ https://www.sportdog.gr/life/politikh/734975/apokalypsh-ellhna-strathgoy-paraplanhtikh-epixeirhsh-enantion-ths-elladas-apo-toyrkia

Συνέχεια ανάγνωσης

Αναλύσεις

Ο Κλόουν έγινε Δικτάτορας! Η Δύση “καίει” τον Ζελένσκι

Καθώς εντείνονται οι διαμαρτυρίες κατά του Ζελένσκι, αποκαλύπτεται ο πραγματικός λόγος της πολιτικής κρίσης στην Ουκρανία

Δημοσιεύτηκε

στις

Σταύρος Καλεντερίδης: Καθώς εντείνονται οι διαμαρτυρίες κατά του Ζελένσκι, αποκαλύπτεται ο πραγματικός λόγος της πολιτικής κρίσης στην Ουκρανία

👉 Η ομάδα Ποροσένκο, οι ΜΚΟ, οι αλληλέγγυοι και το Δημοκρατικό Κόμμα
👉 Πώς οι ΗΠΑ δημιούργησαν φορείς στο ουκρανικό κράτος για να το ελέγχουν
👉 Οι Ρώσοι περικύκλωσαν το Ποκρόφσκ

Συνέχεια ανάγνωσης

Αναλύσεις

51 Χρόνια από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας,με μεγάλο ζητούμενο τη Δημοκρατία

Η περίοδος της προβαλλομένης εικονικής πραγματικότητος έληξε, η γύμνια του ΠΘ οφθαλμοφανής πλέον,καλεί “όσους ζωντανούς”για την σωτηρία της Ελλάδος.

Δημοσιεύτηκε

στις

Στις 24/7/2025, συμπληρώθηκαν 51 χρόνια από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας στην χώρα,μετά την επτάχρονη στρατιωτική δικτατορία. Τα ξημερώματα της 24 Ιουλίου του 1974,επέστρεψε κατόπιν προσκλήσεως ο Κωνσταντίνος Καραμανλής,που ζούσε στο Παρίσι και ορκίσθηκε πρωθυπουργός ενώπιον του στρατηγού,ΠτΔ Φαίδωνος Γκιζίκη. Ο Ιούλιος του 1974,υπήρξε ξεχωριστός μήνας την χρονιά εκείνη, “φιλοξενώντας” αφ’ ενός την Τουρκική εισβολή στην Κύπρο και την από τότε κατοχή του 37% της νήσου από τους Τούρκους, αφ’ εταίρου την επάνοδο της Δημοκρατίας στην Ελλάδα,μετά την επταετή διακυβέρνηση της χώρας από τους Συνταγματάρχες της επανάστασης της 21/4/1967.

Η επάνοδος στη χώρα του εμπνευσμένου και ικανού πολιτικού Κωνσταντίνου Καραμανλή,σηματοδότησε την έναρξη μίας πορείας Δημοκρατικού βηματισμού,με στόχο την εγκαθίδρυση εκ νέου Δημοκρατικού πολιτεύματος

Η πρώτη κυβέρνηση στελεχώθηκε από πολιτικούς εγνωσμένου κύρους και δυνατοτήτων και από αξιολόγους ανθρώπους των επιστημών και του επιχειρείν. Ο στόχος του εκδημοκρατισμού της χώρας,υπήρξε το μεγάλο ζητούμενο. Κατάφερε να επιτευχθεί,διότι η χώρα δεν είχε εξωτερικό χρέος,τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα λειτουργούσαν κανονικά, επαρκώς χρηματοδοτούμενα,ο πρωτογενής τομέας άνθιζε και οι Ένοπλες Δυνάμεις,ήσαν οργανωμένες,με τις όποιες διαφοροποιήσεις των αξιωματικών από το προϋπάρχον καθεστώς,να αφίστανται του στόχου υπάρξεως αξιομάχου στρατεύματος. Η ελευθερία του τύπου συντόμως επανήλθε,όπως και αυτή του λόγου. Οι διωχθέντες ως αντιφρονούντες απεκαταστάθηκαν συν τω χρόνω. Η υπερβολική προβολή της τεράστιας ομάδος των “αντιστασιακών”,σύγχρονο αποκύημα της λήξεως της επταετίας, είναι βέβαιο ότι θα απασχολήσει τους ιστορικούς του μέλλοντος. Συγχρόνως με πρωτοβουλία του Κωνσταντίνου Καραμανλή,έγινε η νομιμοποίηση του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος,έστω και αν αυτό μέσω του τότε ψηφισθέντος καταστατικού του,δεν απηχούσε ελεύθερες και δημοκρατικές απόψεις όσον αφορά την προστασία του Έθνους και της Πατρίδος από εξωτερικό κίνδυνο. Παρέμεινε μέχρι και σήμερα ,στις εμμονές των προηγουμένων δεκαετιών,με σταλινικά προτάγματα και θέσεις έναντι των πατριωτικών ,αρνούμενο ουσιαστικά το δημοκρατικό πολίτευμα και αποδεχόμενο μόνον τα εξ αυτού απορρέοντα δικαιώματα ,χωρίς τις υποχρεώσεις.

Οι τελευταίες ημέρες των συνεδριάσεων του κοινοβουλίου

Ανέδειξαν το λάθος νόημα που προσδίδει το κάθε υπάρχον κόμμα, στην Δημοκρατία. Με θλίψη παρακολούθησαν οι Έλληνες πολίτες,συνεδριάσεις της ολομέλειας του Κοινοβουλίου,που παρέπεμπαν σε συνεδριάσεις κυνοβουλίου αδεσπότων. Άνευ σεβασμού στον ναό της Δημοκρατίας,ούτε βεβαίως στους κοινοβουλευτικούς εκπροσώπους ,εδόθησαν ευτελείς παραστάσεις από κάποιους βουλευτές,απευθυνόμενες μόνον στα κατώτερα κτηνώδη ένστικτα ,προσβάλλοντας τόσο την Δημοκρατία,όσο βεβαίως και τον θεσμό της λειτουργίας του Κοινοβουλίου.

Η Αξιοπρέπεια του ΠτΒ,η θεσμική του προσήλωση και η αυστηρότητα των προειδοποιήσεών του,στους ερασιτέχνες ηθοποιούς,χάριν εντυπώσεων,περιέσωσαν για άλλη μία φορά το κύρος του Κοινοβουλίου,αφήνοντας όμως μία γεύση απογοητεύσεως για τους εκλεγμένους εκπροσώπους του λαού.

Το ότι μετά από 51 χρόνια,η Δημοκρατία γίνεται παιχνίδι στα χέρια κάθε παραβατικού,δεν περιποιεί τιμή,ούτε για τους υπηρετούντες από θεσμικές θέσεις αυτήν,πόσο μάλλον τους πολίτες που οι τύχες τους βρίσκονται στα χέρια αυτών που δεν σέβονται το πολυπόθητο αγαθό της Δημοκρατίας. Κάπως έτσι και ενώ θα περίμενε κανείς μετά από 51 χρόνια συνεχούς Δημοκρατικού πολιτεύματος να έχει εδραιωθεί η δημοκρατία στην χώρα με κανόνες και θεσμούς,το έλλειμμά της αυξάνει. Η δημοκρατία και το κύριο δώρο της η Ελευθερία ,έχουν αντικατασταθεί από την ελευθεριότητα,ατόμων μή σεβομένων την ελευθερία των υπολοίπων καταστρατηγώντας κάθε τί καλό,ανεμπόδιστοι και ατιμώρητοι. Στα πλαίσια αυτής της ατιμωρησίας,διαδηλωτές αριστερών ιδεολογικών αποχρώσεων απαγόρευσαν την αποβίβαση Ισραηλινών τουριστών στην Σύρο,ανεμπόδιστοι και φυσικά άνευ τιμωρητικού κόστους,δημιουργώντας πρόβλημα στις διμερείς σχέσεις των δύο κρατών. Εάν αληθεύει η έκδοση ταξειδιωτικής οδηγίας του Ισραήλ και η προσοχή που εφιστά στους Ισραηλινούς, για πιθανή εκδήλωση εκ των Ελλήνων αντισημιτικού μένους,γίνεται κατανοητό ,ότι “η ισχυρή βιομηχανία” της χώρας ο τουρισμός,βάλλεται απροστάτευτος εκ των έσω. Όσο για τους καταδικαστικούς των πράξεων λόγους κυβερνητικών στελεχών,μή συνοδευόμενοι από ανάλογες πράξεις καταλογισμού ευθυνών,προκαλούν μειδίαμα.

Ένα μειδίαμα θλίψεως ανάλογο αυτού,που προκαλεί η υποχωρητικότητα που επέλεξε η κυβέρνηση ,έναντι των ποικίλλων προκλήσεων των Τούρκων,με πρόσφατο παράδειγμα αυτήν στην δημιουργία των θαλασσίων πάρκων του Αιγαίου. Την εικόνα της φθίνουσας δημοκρατίας,ανέδειξε πολιτικός της Αριστεράς,που απαίτησε να εισέλθει,ευτυχώς εμποδισθής, στην εκδήλωση για τα 51 χρόνια της Δημοκρατίας,συνοδευόμενος από Παλαιστίνιο,εκδηλώνοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο την συμπαράσταση του κόμματος που ηγείται στους Παλαιστινίους,προφανώς και στην Χαμάς.

Επίθεση στον Κώστα Καραμανλή

Η απόγνωση της κυβερνήσεως, έγινε πολλαπλώς αισθητή ,από την τηλεοπτική συνέντευξη που παρεχώρησε εντός της εβδομάδος ο πρωθυπουργός. Άνευ αιδούς,επετέθη στην κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή και στα δήθεν μή πεπραγμένα της σε θέματα εξωτερικής πολιτικής,προσπαθώντας ανεπιτυχώς να εξισώσει την ενδοτική πολιτική του, με αυτήν του βέτο του Βουκουρεστίου στην ένταξη των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ και των μεγάλων συμφωνιών υπέρ της Ελλάδος του Κώστα Καραμανλή. Κάπως έτσι δειλός κι ανήμπορος,επέλεξε για άλλη μία φορά το L’ etat c’ est moi, προκειμένου να καλύψει ,επικοινωνιακώς και μόνον,την αδυναμία να κυβερνήσει προς όφελος των Ελλήνων και της χώρας. Η επίθεση στον Κώστα Καραμανλή,μετά από αυτή στον Αντώνη Σαμαρά που διέγραψε από το κόμμα το οποίο υπηρετούσε από νέος,όντας και ο νεώτερος βουλευτής του κοινοβουλίου,αναδεικνύουν το ακατάλληλο του ανδρός να ηγείται της χώρας. Στην δύσκολη αυτή χρονική περίοδο,με την απαίτηση αυξημένων διορατικών ικανοτήτων και διαπραγματευτικών γνώσεων για την διακυβέρνηση της χώρας, η ύπαρξη στιβαρής ηγεσίας είναι απαραίτητη. Η εδραίωση της Δημοκρατίας με τα υγιή χαρακτηριστικά που οφείλουν να την διέπουν,είναι μονόδρομος πλέον. Ο σπουδαίος Κωνσταντίνος Τσάτσος,είχε το μεγαλείο να ομολογήσει ότι ο ίδιος δεν υπήρξε ηγέτης,συνεβούλευσε όμως ηγέτες. Ο κυβερνών επιβάλλεται πλέον να αποδεχθεί το ελάχιστον του αναστήματός του και το μείζον της ανικανότητός του να προστατεύσει την χώρα και να παραιτηθεί ,επιτρέποντας στους υπάρχοντες ΗΓΕΤΕΣ να ηγηθούν της σωτηρίας της Πατρίδος. Η περίοδος της προβαλλομένης εικονικής πραγματικότητος έληξε, η γύμνια του ΠΘ οφθαλμοφανής πλέον,καλεί “όσους ζωντανούς”για την σωτηρία της Ελλάδος.

 

 

Συνέχεια ανάγνωσης

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Άμυνα54 λεπτά πριν

Οι πικρές αλήθειες Δένδια για τα “βύσματα” σε Ναυτικό και Αεροπορία: “Εχουμε… 400% πληρότητα στα Πολεμικά Μουσεία”

"Ξέρουμε όλοι τι γίνεται και ξέρουμε τι τραβάει οποιοσδήποτε υπουργός, ανεξαρτήτως κόμματος, αν διανοηθεί να πάει κληρωτός σε πλοίο. Μόνο...

Ιστορία - Πολιτισμός1 ώρα πριν

1974 – Μέρες πριν από την πρώτη βάρβαρη εισβολή…

Κίσινγκερ: «Δεν είμαι εναντίον της αποχώρησης των Ελλήνων αξιωματικών… Θα επιφέρει όμως ΑΝΙΣΟΖΥΓΙΟ ΔΥΝΑΜΕΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ (ΕΙΣ ΒΑΡΟΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ)»

Άμυνα2 ώρες πριν

Υπερηχητικός Tayfun: Ένα ακόμα εργαλείο καταναγκαστικής διπλωματίας και προπαγάνδας της Τουρκίας

Η εμφάνιση του και η διαχρονική πολυεπίπεδη τουρκική στρατηγική βρίσκει την Ελλάδα σε ρόλο κατεξοχήν αμυνόμενο φέρνοντας στο προσκήνιο χρόνιες...

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΜΕ ΣΗΜΑΣΙΑ2 ώρες πριν

Κείμενο-παρέμβαση σχετικά με την προπαγάνδα των Σκοπίων στην Μελίτη

Οι Σκοπιανοί μπορούν να προχωρούν στην προπαγάνδα τους γιατί εκμεταλλεύονται και την άγνοια όχι μόνο των Μακεδόνων, αλλά και των...

Αναλύσεις3 ώρες πριν

Ο Κλόουν έγινε Δικτάτορας! Η Δύση “καίει” τον Ζελένσκι

Καθώς εντείνονται οι διαμαρτυρίες κατά του Ζελένσκι, αποκαλύπτεται ο πραγματικός λόγος της πολιτικής κρίσης στην Ουκρανία

Δημοφιλή