Του Κώστα Υφαντή*

Ήλθε η ώρα της αλήθειας στις ελληνοτουρκικές σχέσεις; Μετά από σχεδόν επτά δεκαετίες καχυποψίας, κρίσεων και ανταγωνισμού, μήπως είμαστε στο τέλος του δρόμου;

Μήπως πλησιάζουμε μία συγκυρία όπου αποφάσεις δεν μπορούν να αναβληθούν, δεν μπορούν να περιμένουν; Και αν είναι έτσι τα πράγματα, ποιες είναι οι επιλογές μας; Ποια είναι τα μεγάλα ζητήματα στο πλαίσιο των εξελίξεων που τρέχουν και εν όψει αυτών που έρχονται:

Επιτέλους, πρέπει να αναρωτηθούμε και να συζητήσουμε σοβαρά ποιος είναι ο βασικός στόχος της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής και ποια η στρατηγική μας για τον επιτύχουμε. Αν υποθέσουμε ότι η Τουρκία έχει αποφασίσει να οξύνει ακόμη περισσότερο την αντιπαράθεση και εφαρμόζοντας μια στρατηγική «επίλυσης» των ζητημάτων που βασίζεται στην ισχύ και την απειλή χρήσης βίας, ποιο είναι το φάσμα των επιλογών που διαθέτουμε; Κάποτε ο Αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών Dean Acheson, αρχιτέκτονας του Ψυχρού Πολέμου, είχε πει ότι στο διάβα της ιστορίας δεν υπάρχει λαός που να επιβίωσε θεωρώντας ότι μπορεί να προστατεύσει την ελευθερία του χωρίς να φοβίζει τους ανταγωνιστές του.

Παρά τις περί του αντιθέτου απόψεις, και με δεδομένο ότι η Τουρκία είναι μία δύναμη που θεωρεί εαυτήν «αδικημένη» από την ιστορία (αυτό δεν ισχύει μόνο στην περίπτωση της Τουρκίας!), η ελληνική στρατηγική αποτροπής της προσπάθειας των Τουρκικών ηγετικών ελίτ να αποκαταστήσουν την θέση της χώρας τους ως μεγάλη δύναμη έχει υπάρξει εν πολλοίς επιτυχημένη όλες αυτές τις δεκαετίες.

Η Τουρκία δεν τόλμησε να χρησιμοποιήσει βία όταν θεωρούσε ότι η Ελλάδα είχε την βούληση και κυρίως τις ικανότητες να αντιδράσει. Η εξαίρεση της Κύπρου επιβεβαιώνει με τραγικό τρόπο αυτή την ιστορική πραγματικότητα. Το ότι κατάφερε να θέσει θέματα στο τραπέζι και να επιβαρύνει την διμερή ατζέντα «γκριζάροντας» την ελληνική κυριαρχία σε περιοχές του Αιγαίου είναι κάτι που ό,τι και να κάναμε δεν θα μπορούσαμε να αποφύγουμε, δεδομένης της γεωγραφίας και του πλεονεκτήματος που έχει κάθε επιτιθέμενος σε μία δυάδα όπως η ελληνοτουρκική. Η σχετικά χαμηλής έντασης Τουρκική στρατηγική άφηνε πάντοτε περιθώρια στην Άγκυρα να καταγράφει τις θέσεις και επιδιώξεις της.

Για τη συνέχεια Liberal