Μάριος Ευρυβιάδης    

Ο Γιουσούφ (Ιωσήφ) Κανλί είναι το δημοσιογραφικό «ic oglan» του Ερντογάν για την Κύπρο, όπως ο Κουντρέτ Οζερσάι είναι το πολιτικό του τσογλάνι («ic oglan» σημαίνει «παιδί του εσωτερικού χώρου», δηλ. το παιδί που εξυπηρετούσε τους διάφορους από τον σουλτάνο και κάτω και, αργότερα, το παιδί που κουβαλούσε τις πετσέτες στα χαμάμ -λουτρά- των Τούρκων). 

Κανλί και Οζερσάι συναντήθηκαν πρόσφατα στην Τουρκία την οποία ο Οζερσάι επισκέπτεται κάθε τόσο και λιγάκι για να υποβάλει τα σέβη του προς τον Μεγάλο (Μπουγιούκ) Ηγέτη και -με την προφανή συνδρομή και του Κανλί- να κερδίζει πόντους έναντι στον τυπικό του ηγέτη, Μουσταφά Ακιντζί. Δεν είναι προφανώς αρκετές οι 40 χιλιάδες λόχγες πάνω στις οποίες κάθεται ο Κουντρέτ Οζερσάι. Κατά τακτά διαστήματα χρειάζεται και τις ευλογίες του Ταγίπ ώστε να εξασφαλίσει για τον εαυτό του τον τίτλο του σατράπη στο κυπριακό Occupistan. Από τη συνάντηση Κανλί-Οζερσάι προέκυψε ένα κείμενο του Κανλί στην καθεστωτική εφημερίδα Χουριέτ όπου και εργάζεται. Το κείμενο αναδημοσιεύθηκε με τίτλο «From gunboat diplomacy to confronting rigs in Cyprus», 27 Αυγούστου, στην αγγλόφωνη Turkish Daily News που εκδίδεται από τη Χουριέτ. Κατά τον Κανλί, με πηγή τον Οζερσάι, συντελείται μια «επαναστατική» αλλαγή της τουρκικής πολιτικής έναντι της Κύπρου και κάπως έτσι μας την παρουσίασαν και μερικά ελληνικά ΜΜΕ. 

Προτού όμως σχολιάσω τις στρατηγικές αμπελοφιλοσοφίες των Κανλί- Οζερσάι, θεωρώ χρήσιμο να παραθέσω κάποια σημαντικά στοιχεία για τον άνθρωπο αυτό, που πιστεύω δικαιολογούν τον χαρακτηρισμό «ογλάνι» που του αποδίδω. 

Καταρχήν ο Γιουσούφ (Ιωσήφ) Κανλί είναι σχολιογράφος (columnist) και όχι δημοσιογράφος της πιάτσας. Γεννήθηκε το 1959 στο χωριό Κιόνελι. Σπούδασε στην Τουρκία και το 1978 άρχισε να δουλεύει στην TDN της Χουριέτ. Κατά το βιογραφικό του, το 1993 παραιτήθηκε από τη εφημερίδα λόγω διαφωνιών του με τον εκδότη για ζητήματα που αφορούσαν στον «ρόλο δημοσιογράφων», ό,τι και να σήμαινε αυτό. Μετά δούλεψε στο κρατικό τουρκικό πρακτορείο Ανατολού από όπου, μας ξανατονίζει, εκδιώχθηκε το 1995 επειδή αρνήθηκε να δημοσιεύσει ψευδείς ειδήσεις κατά παραγγελία Τούρκου Πρωθυπουργού που δεν κατονομάζει. Ήταν όμως είτε η Τανσού Τσιλέρ είτε ο Μεσούτ Γιλμάζ και μάλλον ήταν ο Γιλμάζ. Επανήλθε στην TDN, μετά όμως από πρόσκληση του εκδότη και αφού αυτός παραδέχθηκε, μας ξαναλέει ο Γιουσούφ, το σφάλμα του 1993.
Γίνεται αντιληπτό πως ο Γιουσούφ αυτοπροσδιορίζεται ως δημοσιογράφος αρχών που δεν δέχεται μύγα στο σπαθί του. Όμως κάτι τέτοιο δεν συνάδει με το πραγματικό του δημοσιογραφικό ιστορικό. Πριν την εποχή Ερντογάν η εφημερίδα του στήριξε όλες τις στρατιωτικές/κεμαλικές χούντες στην Τουρκία. Και μαζί της, από τη χούντα του Εβρέν, ήταν και ο Κανλί. Σήμερα η εφημερίδα ελέγχεται απόλυτα από το καθεστώς Ερντογάν. Ανήκει στον επιχειρηματικό και δημοσιογραφικό κολοσσό Demiroen, ο οποίος την αγόρασε το 2018 από τον επίσης επιχειρηματικό/δημοσιογραφικό κολοσσό Dogan. H πώληση έγινε δυνατή αφού το καθεστώς Ερντογάν επέβαλε φορολογικό πρόστιμο 4,5 δισ. δολάρια στον Dogan. Το 2014 σε μια καταγραμμένη τηλεφωνική συνομιλία του Ερντογάν με τον κ. Demiroen, ο τελευταίος κλαίει κυριολεκτικά μετά από επιπλήξεις του Ταγίπ για κάποια δημοσιεύματα σε εφημερίδα του. 

Στα είκοσι σχεδόν χρόνια του καθεστώτος Ερντογάν, ο Κανλί δεν έχει γράψει τίποτα το ουσιαστικό για τους διωγμούς των συναδέλφων του, για τους αυθαίρετους φυλακισμούς και βασανισμούς τους και για τις δολοφονίες Κούρδων, κυρίως δημοσιογράφων, όπως και για την πλήρως τεκμηριωμένη καθεστωτική δολοφονία του αρμενικής καταγωγής Τούρκου δημοσιογράφου Hrant Dink το 2007. Ο Κανλί όμως, βράχος αρχών, δεν σταμάτησε να παραγοντίζει στην εφημερίδα του. Προφανώς συμφωνούσε με τον ΥΠΕΞ Τσαβούσογλου που υποστηρίζει πως κανείς δημοσιογράφος δεν διώκεται στη χώρα του, αλλά διώκονται μόνο «τρομοκράτες»! 

Ωστόσο στον ιστότοπο Turkeypurge μαθαίνουμε πως από τον Ιούλιο του 2016, όταν εκδηλώθηκε το πραξικόπημα-μαϊμού -το οποίο ο Ταγίπ χαρακτήρισε «ευλογία του Αλλάχ»- μέχρι τον Μάρτιο του 2019, συνελήφθησαν 319 δημοσιογράφοι, έκλεισαν 189 ΜΜΕ, 6.021 πανεπιστημιακοί και 4.463 δικαστές εκδιώχθηκαν, 3.003 πανεπιστημιακές εστίες έκλεισαν, 96.885 χιλιάδες άτομα συνελήφθησαν, 500.050 χιλιάδες ερευνήθηκαν και 150.348 δημόσιοι υπάλληλοι απολύθηκαν. 

Άφησα τελευταία την αναφορά στην κιονελίτικη καταγωγή του Γιουσούφ και τη σφαγή, με τσεκούρια και μαχαίρια, των 13 Κοντεμενιωτών από τους συγχωριανούς και πιθανότατα συγγενείς του, το 1958. Τόσα χρόνια ως άνθρωπος αλλά και ως δημοσιογράφος δεν αισθάνθηκε την ανάγκη να πει μια κουβέντα, να πεί ένα συγγνώμη, στους συγγενείς των θυμάτων. Προφανώς πιστεύει ακόμη πως καλώς σφαγιάσθηκαν τα άτομα αυτά από τους τζιχαντιστές ομόθρησκούς του. 

Κάποτε καταντά και γραφικός. Διαβάζουμε σε κείμενό του πως έμεινε μια φορά σε πεντάστερο κυπριακό ξενοδοχείο. Και το βράδυ τοποθέτησε πίσω από την πόρτα μια καρέκλα. Φοβήθηκε μην τον σφάξουν; Ποιοί; Κοντεμενιώτες μήπως; Από την παρανοϊκότητά του δεν μπορούσε να σκεφτεί πως τον ξενοδόχο δεν τον ενδιέφερε αν ήταν Τούρκος ή Κινέζος, παρά μόνο να πληρωθεί για τη διαμονή την οποία, έτσι και αλλιώς, ο Κανλί δεν θα πλήρωνε ως φιλοξενούμενος.

 

Εξέδρες δίπλα – δίπλα!!! 

Στο υπό αναφορά κείμενο της 27ης Αυγούστου ο Κανλί αναφέρεται σε αλλαγή στη στρατηγική της Άγκυρας έναντι της Κύπρου, την οποία χαρακτηρίζει «επαναστατική και εκρηκτική». Κατά τον Κανλί, δηλαδή τον συνομιλητή του Οζερσάι, η Άγκυρα θα τερματίσει την πολιτική των κανονιοφόρων, των απειλών και εκβιασμών και θα την αντικαταστήσει με την πολιτική των… εξέδρων. Εκεί που η Κύπρος θα τοποθετεί μια εξέδρα, θα τοποθετούν πλάι της μια δική τους οι Τούρκοι. Μάλιστα ο Οζερσάι κάνει και τουρκικό χιούμορ δηλώνοντας πως οι εξέδρες θα είναι τόσο κοντά η μια στην άλλη που θα κουνούν μαντίλια. 

Ο Κανλί δεν αποδίδει τα παραπάνω ευθέως στον Οζερσάι. Γνωρίζουμε όμως πως αυτές είναι θέσεις που έχει εκφράσει πολλές φορές στο παρελθόν. Η στρατηγική «λογική» του επίδοξου σατράπη είναι πως οι κανονιοφόροι, οι συναφείς απειλές και εκβιασμοί -που παλαιότερα υιοθετούσε- χαλούν την εικόνα της Τουρκίας ως «παραγωγού ειρήνης» στην Κύπρο και την ευρύτερη περιοχή, ενώ με μια πολιτική εξέδρων «πλάι – πλάι» δεν θα υπάρχει ένταση. Απούσας της έντασης θα θεραπευθούν, πάντοτε κατά τον Οζερσάι, και οι παραπαίουσες οικονομίες της Τουρκίας και του Occupistan του Οζερσάι. 

Ο Γιουσούφ (Ιωσήφ) Κανλί είναι ήδη 60 ετών. Σε αυτή την ηλικία οι άνθρωποι προβληματίζονται. Και αναστοχάζονται. Αν και το ιστορικό του Κανλί δεν προϊδεάζει για κάτι τέτοιο, ποτέ δεν είναι αργά. Αν παρά τύχη το πράξει, θα τον συμβούλευα να αρχίσει από την τραυματική κατάσταση που το φασιστικό καθεστώς του Ερντογάν έχει επιβάλει στους συναδέλφους του δημοσιογράφους. Ας παραιτηθεί. Ίσως και εξιλεωθεί. Και αν το πράξει αυτό, ίσως κάνει την υπέρβαση και τιμήσει και τη μνήμη των σφαγιασθέντων Κοντεμενιωτών. Έτσι αλλάζουν οι νοοτροπίες, Γιουσούφ. Έτσι εμπεδώνεται η ειρήνη. Όχι με λογής – λογής νταϊλίκια. Πες το και στον «στρατηγιστή» Οζερσάι. Ίνσαλλαχ.