Η Ευρώπη, που χρηματοδοτεί τις μελέτες, το Ισραήλ, η Ελλάδα, η Ιταλία, τώρα και η Αμερική, επίσημα υποστηρίζουν και προωθούν τον αγωγό μεταφοράς φυσικού αερίου EastMed. Για την Κύπρο αυτό αποτελεί την πιο σοβαρή εξέλιξη, την πιο σοβαρή ελπίδα καλύτερα, να δημιουργηθεί ένα αντίβαρο στον τουρκικό εγκλωβισμένο και μια πίεση προς την κατοχική χώρα για να γίνει πιο ελαστική αν η τουρκική ηγεσία αντιληφθεί ότι κινδυνεύει με τη συμπεριφορά της να μείνει έξω από τα ενεργειακά προγράμματα της περιοχής. Να συνεχίσει να βρυχάται αλλά να βρυχάται μόνη της. Ακόμα κι αν δεν φτάσει ποτέ στο στάδιο της υλοποίησης, η προώθηση και μόνο του EastMed, οι συμφωνίες που υπογράφονται, οι μελέτες που γίνονται, αποτελούν το μόνο πρακτικό μέτρο ενάντια στην τουρκική πειρατεία. Όταν ακούς, για παράδειγμα, τον πρέσβη των Ηνωμένων Πολιτειών στο Ισραήλ να δηλώνει ότι οι ΗΠΑ στηρίζουν το πρόγραμμα του EastMed και το θεωρούν μείζονος σημασίας για τις χώρες της περιοχής, την ειρήνη και την ευημερία, δεν μπορεί παρά να το εκλαμβάνεις ως ένα πολύ θετικό μήνυμα. Όταν ο Ευρωπαίος Επίτροπος Ενέργειας δηλώνει ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή «υποστηρίζει σθεναρά το έργο για τον αγωγό EastMed» (13/7/2017), όταν ο πρωθυπουργός του Ισραήλ είναι από τους πιο επίμονους υποστηρικτές του αγωγού, δεν είναι μόνο άξιον απορίας, είναι και άξιον καταφρόνησης να ακούς διάφορους βαθυστόχαστους στην Κύπρο να παριστάνουν τους ειδικούς και να κάνουν αναλύσεις για το πόσο δύσκολο είναι αυτό το έργο, να βρίσκουν δυσκολίες για να πείσουν ότι είναι αδύνατο να πραγματοποιηθεί, να μιλούν χωρίς να έχουν τη γνώση (επειδή κάπου άκουσαν) για το ότι είναι βαθιά τα νερά, είναι πολυδάπανος, είναι προβληματικός… Προπάντων, όταν οι πρώτες και οι μόνες μελέτες που έγιναν με χρηματοδότηση της Κομισιόν έδειξαν ότι ο EastMed εμπορικά, γεωγραφικά και οικονομικά είναι πραγματοποιήσιμος. 

Γιατί και ποιους ενοχλεί στην Κύπρο αυτή η συζήτηση; Εκτός φυσικά από τους Τουρκοκύπριους πολιτικούς, που έχουν δικές τους μελέτες και μας ανακοινώνουν ότι μόνο οι αγωγοί της Τουρκίας συμφέρουν στην Κύπρο. Ενοχλεί αυτούς που έχουν λάβει τη συνειδητή απόφαση ότι η Κύπρος πρέπει να συνεργαστεί με την Τουρκία, να μετατραπεί σε ένα προτεκτοράτο και να εγκαταλείψει όποιαν άλλη προσπάθεια, όπως την προσπάθεια να ισχυροποιήσει τη θέση της ως ανεξάρτητο κράτος. Έχουν συνειδητά αποφασίσει ότι το μέλλον της Κύπρου ανήκει στην Τουρκία. Και η μεταφορά των κοιτασμάτων της Ανατολικής Μεσογείου πρέπει να γίνει μέσω Τουρκίας για να ικανοποιηθούν οι σουλτάνοι και να μας αφήσουν κι εμάς, ελπίζουν, μερικά ψίχουλα επιβίωσης. 

Αυτό που είναι ακατανόητο όμως, είναι γιατί επιμένουν στην πολιτική του καλοπιάσματος, στην πολιτική εξευμενισμού του θηρίου, που δοκιμάζεται από την εποχή Κληρίδη – Σημίτη και αποτυγχάνει παταγωδώς; Μετά από τόσες αποτυχημένες προσπάθειες, το λογικό είναι να σκεφτούμε και να δράσουμε διαφορετικά, αν θέλουμε να προσπαθήσουμε, τουλάχιστον, να αλλάξουμε τα εις βάρος μας δεδομένα. Και δεν έχουμε άλλο όπλο να χρησιμοποιήσουμε παρά μόνο το φυσικό αέριο και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Είναι αυτά που μπορεί να κατανοήσει και η Άγκυρα, αφού θέλει να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στην Ανατολική Μεσόγειο ως μεταφορέας φυσικού αερίου. Του δικού μας φυσικού αερίου και του ισραηλίτικου, αφού δικό της δεν έχει. Κι αυτό δεν μπορεί να γίνει αν δεν έχει ειρήνη και συμφωνίες με την Κύπρο και το Ισραήλ. Το έχω ξαναγράψει εδώ: Αν θέλουμε να κάνει η Τουρκία βήματα συνεννόησης στο Κυπριακό οφείλουμε να συνεχίσουμε αυτή την πολιτική, ελπίζοντας ότι θα νιώσει την πίεση και θα ανησυχήσει ότι θα βρεθεί έξω από το ενεργειακό παιχνίδι. Δεν έχουμε κανένα λόγο να σαμποτάρουμε μόνοι μας τις επιλογές μας. Κανένας από τους άλλους εμπλεκόμενους δεν βάζει σε προτεραιότητα διότι κανένας δεν εμπιστεύεται στην Τουρκία την ασφάλεια τους. Μόνο Κύπριοι πολιτικοί και διάφοροι στρατευμένοι πολιτικάντηδες ερωτοτροπούν με την ιδέα των τουρκικών αγωγών. Και το λένε κιόλας δημοσίως για να ικανοποιούν τον Ερντογάν και τον Ακιντζί και να συνεχίζουν την πολιτική εξευμενισμού, ακόμα κι όταν βλέπουν το θηρίο τόσο εξαγριωμένο πια και εκτός ελέγχου. Αν η πολιτική ηγεσία αδυνατεί να αξιοποιήσει τις αλλαγές των γεωστρατηγικών δεδομένων και παραμένει δογματικά προσκολλημένη σε μια πολιτική που απέτυχε, ο κίνδυνος είναι να παραδώσει και τη διαχείριση του αερίου στην Άγκυρα.

[email protected]