Από τότε που ο Κωνσταντίνος Καραμανλής επισκέφθηκε ως πρωθυπουργός τη Μόσχα τη δεκαετία του ’70, η Ελλάδα είναι πολύ προσεκτική στις σχέσεις της με τη Ρωσία. Διότι παρά το γεγονός ότι οι δύο χώρες ανήκουν σε διαφορετικά στρατόπεδα, και η Αθήνα και η Μόσχα αναγνώριζαν πως είχαν συμφέρον από τη διατήρηση χαμηλών τόνων και καλών σχέσεων στις διμερείς τους επαφές.

Το παιχνίδι γίνεται και σκληρό και απροκάλυπτο. Και οι συνέπειές του δεν μπορούν ακόμη να εκτιμηθούν. Το ότι οι Ρώσοι θα απελάσουν ίδιο αριθμό Ελλήνων διπλωματών από τη Μόσχα είναι το ελάχιστο που θα ανέμενε κανείς.

Οι ελληνορωσικές σχέσεις δεν αποκλείεται να περάσουν μια φάση «ψυχρού πολέμου» και αυτό δεν θα είναι καθόλου καλή εξέλιξη, τη στιγμή μάλιστα που αυτήν την περίοδο οι σχέσεις της Μόσχας με την Άγκυρα είναι καλές και οι δύο χώρες έχουν δείξει το ενδιαφέρον τους για τα Βαλκάνια.

Με μια πρώτη προσέγγιση, η ελληνορωσική κρίση έχει να κάνει με τη βαλκανική πολιτική της Μόσχας και την αμερικανική προσπάθεια εξοβελισμού της. Μετά την ένταξη της Αλβανίας στο ΝΑΤΟ (αν και η Αλβανία ουδέποτε είχε αγαθές σχέσεις με τη Ρωσία πλην μιας μικρής περιόδου επί Ενβέρ Χότζα όταν η χώρα πέρασε στο κομμουνιστικό στρατόπεδο), την ένταξη επίσης του Μαυροβουνίου στη Συμμαχία και την επίλυση της ελληνοσκοπιανής διαφοράς, τα Βαλκάνια γίνονται προνομιακό πεδίο για την Ουάσινγκτον.

Τα πράγματα θολώνουν κάπως στη Σερβία, η οποία δεν θέλει να εγκαταλείψει τα ρωσικά της ανοίγματα αλλά οι σχέσεις του Βελιγραδίου με τη Δύση (Ευρώπη και ΗΠΑ), και κυρίως η προοπτική τους, δεν εμπνέουν ιδιαίτερη ανησυχία για τον αναγκαστικό προσανατολισμό της χώρας.

Δεν υπάρχουν πολλά πεδία στα οποία η Μόσχα θα μπορούσε να δραστηριοποιηθεί και να αντιδράσει. Ακόμη και η προσπάθεια να τεθεί η σκοπιανή Εκκλησία υπό την επιρροή του Βουλγαρικού Πατριαρχείου (να αναγνωρίσει η Εκκλησία των Σκοπίων ως μητέρα Εκκλησία τη Βουλγαρική) δεν φαίνεται να έχει αίσια έκβαση παρά τις προσπάθειες της Ρωσικής Εκκλησίας. Η μεσολάβηση του Πατριαρχείου, η πολιτική αλλαγή στα Σκόπια και η προσπάθεια επίλυσης της διαφοράς με την Ελλάδα ενίσχυσαν την τάση ορισμένων ιεραρχών της Βουλγαρικής Εκκλησίας με φιλελληνικό προσανατολισμό, και η τροπή των εξελίξεων δεν ευνοεί, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, τη Μόσχα. Η οποία Μόσχα δεν έκρυψε τη δυσαρέσκειά της στη λύση που επιδιώκουν Αθήνα και Σκόπια.

Πριν ακόμη την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης, η Ρωσία επιχείρησε να αξιοποιήσει το ομόθρησκο των Ελλήνων και των άλλων βαλκανικών λαών για να δημιουργεί εστίες αναταραχής στην Οθωμανική Αυτοκρατορία όποτε το θεωρούσε αναγκαίο. Μετά την επανάσταση οι Άγγλοι, από το 1823 ήδη, διαπίστωσαν πως ως ναυτική δύναμη θα πρέπει να πάρουν την Ελλάδα μαζί τους αν η Επανάσταση πετύχαινε. Και έτσι μπήκαν στο παιχνίδι.

Το 1828 μετά τη Συνθήκη της Αδριανούπολης ζητήθηκε από τη Ρωσία να ασχολείται με τους άλλους βαλκανικούς λαούς, πλην των Ελλήνων. Η Ελλάδα από τότε περνά στη Δυτική σφαίρα επιρροής. Όλες οι εξελίξεις που έχουν αποτελέσματα ως σήμερα, έχουν την αφετηρία τους στην ημερομηνία αυτή και τα όσα η Μόσχα αποδέχθηκε μεν αλλά ήλπιζε πως οι εξελίξεις θα αναιρέσουν.

Κομβικό σημείο στα όσα ακολούθησαν υπήρξε ο Κριμαϊκός Πόλεμος (1853-56). Μετά την ήττα της Ρωσίας ο μεν Όθων πλήρωσε την επιλογή του στο πλευρό της Ρωσίας, η δε Ρωσία αναγκάστηκε να ασχολείται του λοιπού όχι με τους χριστιανικούς λαούς της Βαλκανικής αλλά με τους σλαβικούς λαούς της χερσονήσου. Είναι η έναρξη της υλοποίησης του πανσλαβιστικού …

Η συνέχεια του άρθρου στο Pontos-news