REAL TIME |

Weather Icon

Η δίψα της Τουρκίας για εξουσία απειλεί με πόλεμο νερού το Ιράκ

Η δίψα της Τουρκίας για εξουσία απειλεί με πόλεμο νερού το Ιράκ

Το Ιράκ,
συμπεριλαμβανομένου του Κουρδιστάν, βασίζεται στον Ευφράτη και στον Τίγρη για
το 98% του νερού του. Τα υδροηλεκτρικά φράγματα στην Τουρκία ευθύνονται για μείωση
των υδάτων κατά 40%
Diliman Abdulkader  – TheDefencePost
Το Ιράκ, ήδη
ερημωμένο από δεκαετίες εθνοτικού και σεχταριστικού πολέμου, υπομένει
αδιαμαρτύρητα την έλλειψη νερού κατά την τελευταία δεκαετία.
Συμπεριλαμβανομένης
της περιοχής του Κουρδιστάν, το Ιράκ βασίζεται στους ποταμούς Ευφράτη και Τίγρη
για το 98% για το πόσιμο νερό, την άρδευση και την αποχέτευση. Η πλειοψηφία της
χώρας ζει επίσης κατά μήκος των δύο ιστορικών ποταμών, που προέρχονται από την
Τουρκία. Η Τουρκία έχει
κατασκευάσει 22 φράγματα και 19 υδροηλεκτρικά εργοστάσια μέσω του
προγράμματος της Νοτιοανατολικής Ανατολίας (GAP) στην περιοχή όπου ζει η
πλειοψηφία του κουρδικού πληθυσμού της.

Έχοντας έλλειψη
πόρων υδρογονανθράκων στην Τουρκία, η κυβέρνηση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει
καταλάβει ότι το νερό είναι το υπέρτατο όπλο, όχι το πετρέλαιο.
Όλα αυτά
ξεκίνησαν ως εθνικό έργο από τον ιδρυτή της σύγχρονης Τουρκίας, Μουσταφά Κεμάλ
Ατατούρκ, με στόχο την καλύτερη “ένταξη της ανατολικής Ανατολίας στην
υπόλοιπη Τουρκία και δημιουργία οικονομικής ανάπτυξης μέσω της κατασκευής
αρδευτικών έργων”.
Ωστόσο, αυτό
που βλέπουμε είναι μια καταστροφική επίδραση στον πληθυσμό του Ιράκ. Η Άγκυρα
επιχείρησε να αυξήσει τους αριθμούς των έργων στα νοτιοανατολικά για να
προσφέρει καλύτερη ποιότητα ζωής στους φτωχούς εκεί που υποφέρουν από τον
τουρκικό πόλεμο εναντίον του Κουρδικού Εργατικού Κόμματος (PKK). Αλλά “η ασφάλεια
του κουρδικού ζητήματος από την κυβέρνηση έχει δημιουργήσει λόγους δυσπιστίας,
προκαλώντας ορισμένους να αναρωτηθούν εάν η Τουρκία θέλει να επιτύχει τους
μεγάλους πολιτικούς στόχους της – εξασφάλιση του εφοδιασμού ηλεκτρικής
ενέργειας, ενίσχυση των γεωργικών εξαγωγών, αφομοίωση του κουρδικού πληθυσμού κ.λπ.
μετά τις ανάγκες των πολιτών της, όπως ισχυρίζεται”, έγραψε το 2013 η Ηλέκτρα Τσακαλίδου, αναλυτής για την
ευρωπαϊκή ενεργειακή ασφάλεια στο Ινστιτούτο Μελετών Ασφάλειας της Ευρωπαϊκής
Ένωσης.
Η κακή
διαχείριση από την κεντρική ιρακινή κυβέρνηση και την ημιαυτόνομη διοίκηση της
Περιφέρειας του Κουρδιστάν διαδραματίζει ασφαλώς ρόλο, αλλά η ρίζα της έλλειψης
νερού βρίσκεται στην Τουρκία. Σύμφωνα με τον υπουργό Υδάτινων Πόρων του Ιράκ, Χασσάν
αλ Τζαναμπί, τα επίπεδα των υδάτων μειώθηκαν κατά 40% τα τελευταία χρόνια,
κυρίως λόγω των εγκαταστάσεων αποθήκευσης στην Τουρκία.
Το GAP απέτυχε
να επιφέρει σταθερότητα όχι μόνο στον κουρδικό πληθυσμό της Τουρκίας, αλλά και
προς τους κουρδικούς και αραβικούς γείτονές του.
Το πιο πρόσφατο
αμφιλεγόμενο έργο είναι το φράγμα Ιλισού της Τουρκίας, το οποίο πήρε το όνομά
του από το χωριό Ιλισού. Το έργο ξεκίνησε το 2006. Το φράγμα Ιλισού απειλεί
επίσης το Χασάνκεϋφ, μια ιστορική πόλη ηλικίας άνω των 12.000 ετών που κάθεται
κατά μήκος του ποταμού Τίγρη.
Το Χασάνκεϋφ θεωρείται
ένας από τους παλαιότερους κατοικημένους οικισμούς στον κόσμο. Αυτή τη στιγμή
φιλοξενεί περίπου 78.000 κατοίκους και βρίσκεται στο χείλος του να γίνει ένας
βυθισμένος θησαυρός λόγω του φράγματος Ιλισού. Η καταστροφή της αρχαίας πόλης
σύμφωνα με το ανώτατο συνταγματικό δικαστήριο της Τουρκίας βρίσκεται στη
διακριτική ευχέρεια του κράτους.
Όταν
ολοκληρωθεί, το φράγμα θα αυξήσει τη στάθμη του Τίγρη στο Χασάνκεϋφ κατά 60
μέτρα, βυθίζοντας το 80% της πόλης καθώς και τα κοντινά χωριά.
Η κατασκευή του
φράγματος έχει επίσης μειώσει τη ροή του νερού στα τενάγη του νοτίου Ιράκ, που
είναι καταχωρισμένα ως Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO
από το 2016. Σου καθεστώς του Σαντάμ Χουσεΐν, η κυβέρνηση αποστράγγισε τα ίδια
ομόσπονδα εδάφη για να απομακρύνει τους σιίτες επαναστάτες που φιλοξενούνταν
από τον τοπικό πληθυσμό.
Οι πρόσφατες
ενέργειες της Τουρκίας έχουν οδηγήσει σε παρόμοιο αποτέλεσμα, αλλά ένα
επηρεάζει ολόκληρη τη χώρα. Τα τενάγη παράγουν τρόφιμα και παρέχουν νερό για τα
ζώα των τοπικών αγροτών. Ωστόσο, το φράγμα Ιλισού έχει τη δυνατότητα να μειώσει
τη ροή του νερού στο Ιράκ κατά 56% και είναι πιθανό να επηρεάσει και το
γειτονικό Ιράν.
Είναι πολύ
απίθανο το Ιράκ να έχει τη δύναμη και την ικανότητα να αντιταχθεί στην Τουρκία.
Όπως το Ιράν, η Τουρκία έχει υπονομεύσει την ιρακινή κυριαρχία. Η Άγκυρα έχει χτίσει σχεδόν 20
στρατιωτικές βάσεις στο βόρειο Ιράκ. Η Τουρκία συνεργάζεται με το
Δημοκρατικό Κόμμα του Κουρδιστάν, με επικεφαλής τον Μασούντ Μπαρζανί, για να
στοχεύσει και να εξαλείψει τον μακροπρόθεσμο εχθρό του, το ΡΚΚ, που εδρεύει στο
όρος Κανδήλι.
Όπως δήλωσε ο Αχμέντ
αλ Τζαμπούρι, μέλος του κοινοβουλευτικού κόμματος για τις εξωτερικές σχέσεις
του Ιράκ, «η έλλειψη νερού στα ποτάμια Ευφράτης και Τίγρης είναι το πιο
επικίνδυνο ιστορικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει το Ιράκ λόγω των φραγμάτων που
κατασκευάζει η Τουρκία».
Η Τουρκία
εκμεταλλεύτηκε το συνεχιζόμενο χάος στο Ιράκ, αστάθεια που επιτρέπει στην
τουρκική κυβέρνηση να κάνει ελιγμούς όπως επιθυμεί, χωρίς να αντιμετωπίσει ούτε
τους κούρδους πεσμεργκά ούτε τις ιρακινές δυνάμεις ασφαλείας.
Το Ιράκ δεν
έχει ακόμη ανακάμψει από τον πόλεμο του 2003, πόσο μάλλον από τον αγώνα κατά
του Ισλαμικού Κράτους. Η απαίτηση του Ιράκ η Τουρκία να συμπεριφέρεται με
σεβασμό είναι πολύ πιο πέρα ​​από τη δυνατότητα της Βαγδάτης, εκτός εάν πείσει
τις Ηνωμένες Πολιτείες να ενεργήσουν εναντίον του εταίρου τους στο ΝΑΤΟ.
Πιο πρόσφατα, ο
ιρακινός πρωθυπουργός Χαϊντάρ αλ Αμπάντι δήλωσε ότι «η Άγκυρα επέλεξε εσκεμμένα
το χρονοδιάγραμμα [της ολοκλήρωσης του φράγματος του Ιλισού] για να
εκμεταλλευτεί το ζήτημα για πολιτικούς και εκλογικούς σκοπούς.» Ωστόσο, το
χειρότερο σενάριο θα ήταν μια άλλη ένοπλη σύγκρουση, με τις Μονάδες Λαϊκής
Κινητοποίησης, των οποίων φατρίες συνδέονται με το Ιράν, ενάντια στις τουρκικές
ένοπλες δυνάμεις στο Ιράκ, οι οποίες θα ωθούσαν την Άγκυρα να μειώσει περαιτέρω
τη ροή των υδάτων.
Ο ιρακινός
κληρικός Μουκτάντα αλ Σαντρ, του οποίου το κόμμα Σαϊρούν (Μεταρρύθμιση) κέρδισε
τις πρόσφατες ιρακινές εκλογές, δήλωσε ότι “δίνουμε στην κυβέρνηση λίγες
ημέρες να εξετάσει το θέμα του νερού και του ηλεκτρισμού ή να μας επιτρέψει να
ανακτήσουμε τα δικαιώματά μας”. Ο Σαντρ, ως εθνικιστής, μπορεί να
αναγκαστεί να πάρει τα πράγματα στα χέρια του. Μια επιλογή θα μπορούσε να είναι
η αποτροπή της ροής του πετρελαίου από το Κιρκούκ στην Τουρκία.
Όσον η Βαγδάτη παραμένει
κατακερματισμένη και υπονομεύεται από την ιρανική επιρροή, η Τουρκία θα
χρησιμοποιεί τον έλεγχό της για το νερό για να εκμεταλλευτεί την κατάσταση στο
αποδυναμωμένο Ιράκ.
Αυτό θα
επιτρέψει στην Τουρκία να προωθήσει το Ιράν – τον περιφερειακό της αντίπαλο –
ενώ ταυτόχρονα θα καταπολεμήσει την τιμωρία της, το ΡΚΚ. Η Τεχεράνη έχει
πετύχει το σκοπό της και έχει αποκτήσει επιρροή στη κυβέρνηση των ηγετών των
σιιτών στη Βαγδάτη, κυριαρχώντας στον στρατιωτικό και τον πολιτικό τομέα από το
2003. Η ιρανική παρουσία αυξήθηκε μετά την απόφαση της διοίκησης Ομπάμα να
μειώσει τον αριθμό των δυνάμεων των ΗΠΑ το 2011.
Το Ιράκ έχει
γίνει ένα έδαφος αναπαραγωγής των περιφερειακών δυνάμεων για να ενισχύσουν την
επιρροή τους πέρα από τα σύνορά τους. Αλλά τελικά, όπως δήλωσε ο Φαντέλ αλ Ζούμπι
του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας του Ηνωμένου Βασιλείου, “αυτός που
πληρώνει το τίμημα είναι πάντα η χώρα όπου τελειώνει ο ποταμός – στην περίπτωση
αυτή το Ιράκ”.

Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.
Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Facebook

Ακολουθήστε τον Σάββα Καλεντερίδη στο Facebook

Ακολουθήστε τον Σάββα Καλεντερίδη στο Twitter

Εγγραφείτε στο κανάλι του infognomonpolitics.gr στο Youtube

Εγγραφείτε στο κανάλι του Σάββα Καλεντερίδη στο Youtube