Στις σημαντικές μακροοικονομικές πρωτοβουλίες του γκρουπ των επτά χωρών με τις πιο εξελιγμένες οικονομίες του κόσμου, των «G7», θέτει τον ερχόμενο μήνα η Ιταλία τον υποθαλάσσιο αγωγό που θα συνδέει τις ΑΟΖ Κύπρου και Ισραήλ με την Κύπρο, την Κρήτη, την ηπειρωτική Ελλάδα και την Ιταλία, με διακλαδώσεις προς τα Βαλκάνια αλλά και την ΕΕ μέσω Ιταλίας.
Όπως αναφέρουν πληροφορίες του «Φ», ο Ιταλός υπουργός Ενέργειας εξασφάλισε τη Δευτέρα στο Τελ Αβίβ και τη θερμή συγκατάθεση των ομολόγων του Ισραήλ, της Κύπρου και της Ελλάδας.
Στο μεταξύ, ξεκινούν άμεσα οι διαδικασίες που συμφωνήθηκαν για να προωθηθούν συμφωνίες τόσο μεταξύ των τεσσάρων χωρών όσο και διμερείς μεταξύ τους, για τους υποθαλάσσιους αγωγούς φυσικού αερίου, που θα συμπληρώσουν τον EastMed.

Οι τρεις διαφορετικές τεχνικές και οικονομικές μελέτες που έγιναν -κάποιες χρηματοδοτήθηκαν και από την ΕΕ- έδειξαν ότι ο αγωγός και οικονομικά βιώσιμος είναι αλλά και τεχνικά εφικτός, αφού υπάρχουν ασφαλείς λύσεις που ήδη εφαρμόζονται για τα βάθη και τις αποστάσεις κυρίως μεταξύ Κύπρου και Κρήτης. Από την προκαταρτική μελέτη της JP Kenny, διαφάνηκε ότι για το μέγιστο θαλάσσιο βάθος των 2.900 μέτρων σε μέρος της όδευσης του αγωγού, υπάρχουν λύσεις με βάση και την εμπειρία των αγωγών Medgaz και Galsi. Το ίδιο έδειξαν και οι πιο λεπτομερείς μελέτες των οίκων IHS, Intec SEA και C&M Engineering.

Συγκεκριμένα, με βάση και την τεχνική μελέτη της ιταλικής Edison, ο αγωγός από τα θαλάσσια κοιτάσματα Κύπρου και Ισραήλ θα οδεύσει υποθαλάσσια στην Κύπρο όπου θα υπάρχει σταθμός συμπίεσης φυσικού αερίου. Στη συνέχεια ο αγωγός θα κατευθυνθεί στην Κρήτη, όπου επίσης θα υπάρχει σταθμός συμπίεσης, και ακολούθως θα οδεύσει προς την ηπειρωτική Ελλάδα και μέσω ξηράς θα καταλήγει στα σύνορα με την Ιταλία για να ενωθεί με τον αγωγό IGI που συνδέει Ελλάδα με Ιταλία.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η ανάγκη να προηγηθούν των τελικών επενδυτικών αποφάσεων οι διακρατικές συμφωνίες τονίστηκε ιδιαίτερα στην προχθεσινή συνάντηση στο Τελ Αβίβ, γεγονός που σύμφωνα με όλους τους εμπλεκόμενους κύκλους υπέδειξε ταυτόχρονα και το γεγονός ότι πέραν της οικονομικής και εμπορικής προτεραιότητας που αποκτά ο αγωγός EastMed, δείχνει και πόσο απομακρυσμένο είναι υπό τις συνθήκες και το ενδεχόμενο να προχωρήσει ένας αγωγός από το Ισραήλ προς την Τουρκία.

Εξάλλου, το Ισραήλ έχει τραυματική εμπειρία από τέτοιους αγωγούς με χώρες χωρίς σταθερές ιστορικά καλές σχέσεις, αφού τις τελευταίες δεκαετίες κατασκεύασε αγωγούς διαδοχικά με το Ιράν, το Ιράκ και την Αίγυπτο που ελάχιστα λειτούργησαν και έκλεισαν για πολιτικούς λόγους. Επίσης, είναι γεγονός ότι τα τελευταία 80 χρόνια, το Ισραήλ εισάγει τις μεγαλύτερες ποσότητες αργού πετρελαίου (τα τελευταία χρόνια μέχρι και το 95%) μέσω του Τζεϊχάν της Τουρκίας με πλοία και ουδέποτε προχώρησε σε υποθαλάσσιο αγωγό προς τη Χάιφα που βρίσκονται τα διυλιστήρια της χώρας, παρά και τις τεράστιες ποσότητες που κυμαίνονται από 250.000 έως 350.000 βαρέλια την ημέρα. Οπότε, ένας αγωγός μέσω Κύπρου και Ελλάδας προς την ΕΕ προσφέρει και διέξοδο και ασφάλεια για το Ισραήλ.

Πηγές του «Φ» υποδεικνύουν ότι οι πιο έντονες αναφορές για ενδεχόμενο και μελέτες για αγωγό προς Τουρκία, αλλά και προς Αίγυπτο, σκοπεύουν περισσότερο να δώσουν το μήνυμα ότι υπάρχουν αγορές για τα κοιτάσματα του Ισραήλ στους ενδιαφερόμενους για τον νέο γύρο αδειοδότησης στη χώρα.

Επίσης, η Ιταλία, που είναι ο προορισμός του αγωγού, έχει η ίδια δεσμευτεί για αλλαγή καυσίμου από άνθρακα και λιγνίτη σε φυσικό αέριο στην ηλεκτροπαραγωγή της, κάτι που επηρεάζει πέραν του 25% της ηλεκτροπαραγωγής της Ιταλίας. Συγκριτικά αυτό σημαίνει ότι χρειάζεται πρόσθετο φυσικό αέριο για περίπου 150 φορές το σύνολο της ηλεκτροπαραγωγής της Κύπρου. Προφανώς, η δέσμευση της Ιταλίας και στην περσινή συμφωνία του Παρισιού για περιορισμό των ρύπων είναι και ένας σημαντικός λόγος που η χώρα θα προβάλει τον αγωγό στην επικείμενη σύνοδο των «G7».

Ικανοποίηση από τα κόμματα

Στη Λευκωσία, ο εκπρόσωπος Τύπου του ΔΗΣΥ, Πρόδρομος Προδρόμου, επισήμανε ότι πρόκειται για μια αποφασιστικής σημασίας ώθηση των ενεργειακών σχεδιασμών και της χώρας μας, σε συνεργασία τόσο με τους γείτονες – εταίρους μας.

Ο εκπρόσωπος Τύπου του ΑΚΕΛ, Στέφανος Στεφάνου, υπογράμμισε από την πλευρά του ότι ο αγωγός EastMed αποτελεί ένα έργο σημαντικής στρατηγικής σημασίας, εκφράζοντας την ελπίδα ότι οι οριστικές μελέτες που πρέπει να γίνουν να καταδείξουν τη βιωσιμότητα του αγωγού.

Ο πρόεδρος του ΔΗΚΟ, Νικόλας Παπαδόπουλος, χαιρέτισε τη Διακήρυξη του Τελ Αβίβ, τονίζοντας πως «οφείλουμε λοιπόν να κτίσουμε στη συμφωνία για τον αγωγό East Med, για να αποτρέψουμε τις μεθοδεύσεις της Τουρκίας».

Πλήρης η στήριξη κι από την Ελλάδα, με τον ο γ.γ. του υπουργείου Εξωτερικών της χώρας, Γιώργο Τσίπρα, να τονίζει πως η τετραμερής συνάντηση στο Τελ Αβίβ «πήγε καλύτερα του αναμενομένου».
Φιελεύθερος