Σε άρθρο με τίτλο «Τώρα είναι η στιγμή να τεθεί ξανά στην ημερήσια διάταξη η συνεργασία ΕΕ – ΝΑΤΟ», ο συνεργάτης της αμερικανικής δεξαμενής σκέψης Atlantic Council, Λόρενς Σπεράνζα, εξηγεί τον ευνοϊκό ρόλο που θα μπορούσε να διαδραματίσει στη συνεργασία αυτών των δύο οργανισμών μία λύση του κυπριακού προβλήματος. 

«Προσπαθώντας να μετεξελιχθούν μέσα στο μεταβαλλόμενο παγκόσμιο περιβάλλον ασφάλειας, η ΕΕ και το ΝΑΤΟ έχουν κληρονομήσει μια διφορούμενη δέσμη επικαλυπτόμενων και ανταγωνιστικών καθηκόντων. Πέραν τούτου, κανένας οργανισμός δεν έχει ένα σαφές όραμα ή σχεδιασμό για να συντονίσουν τις δράσεις τους στο σημερινό πλαίσιο. Παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις για συνεργασία, το πρόβλημα Τουρκίας-Κύπρου συνεχίζει να αποτρέπει μια πραγματική εταιρική σχέση ΕΕ-ΝΑΤΟ», γράφει η ανάλυση.

Με τη διατλαντική κοινότητα αντιμέτωπη με ένα πρωτοφανές εύρος απειλών, ΕΕ και ΝΑΤΟ επανεξετάζουν τις προσεγγίσεις τους στο ζήτημα της ασφάλειας, καθώς βρέθηκαν και οι δύο απροετοίμαστοι στην αντιμετώπιση του ISIL, του κύματος προσφύγων προς την Ευρώπη και της ρωσικής επιθετικότητας στην Ουκρανία κι αλλού.

Ο αναλυτής θεωρεί το βαθύτερο συντονισμό ΕΕ – ΝΑΤΟ επιτακτική ανάγκη για την καλύτερη αντιμετώπιση των θεμάτων αυτών, καθώς και των κρίσεων που θα φέρει το 2016. Και παρότι αυτό ήταν πάντα σημαντικό, παραθέτει τους εξής τρεις λόγους για τους οποίους τώρα θα μπορούσε πραγματικά να είναι εφικτό. Πρώτος, η ορατή πιθανότητα για λύση του Κυπριακού, δεύτερος η σύνταξη της Παγκόσμιας Στρατηγικής της ΕΕ που θα δημοσιοποιηθεί τον Ιούνιο και τέλος η επικείμενη Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Βαρσοβία, στις 8 και 9 Ιουλίου.

Στην αναφορά του με τίτλο «μία διευθέτηση του Κυπριακού στον ορίζοντα», ο Λόρενς Σπεράνζα εξηγεί ότι η παγωμένη σύγκρουση στην Κύπρο παραμένει ένα από τα σημαντικότερα εμπόδια για τη συνεργασία ΕΕ-ΝΑΤΟ.

«Το νησί της Μεσογείου έχει διαιρεθεί μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων από το 1974, όταν η Τουρκία εισέβαλε μετά από μια απόπειρα στρατιωτικού πραξικοπήματος υποστηριζόμενου από την ελληνική κυβέρνηση. Αντικρουόμενες εδαφικές διεκδικήσεις είχαν ως αποτέλεσμα την διχοτόμηση του νησιού, καθώς και αρκετές αποτυχημένες προσπάθειες στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις. Η Τουρκία (μέλος του ΝΑΤΟ, αλλά όχι της ΕΕ) έχει επανειλημμένα εμποδίσει προτάσεις της ΕΕ για συνεργασία με το ΝΑΤΟ, εξ αιτίας του διαρκούς αδιεξόδου στο Κυπριακό. Αν και οι ενδοκυπριακές διαπραγματεύσεις συνεχίζονται εδώ και δεκαετίες, το 2016 παρουσιάζει ένα νέο παράθυρο ευκαιρίας».

Ο Αμερικανός αναλυτής παρουσιάζει τους δύο ηγέτες μετριοπαθείς και που φαίνονται ειλικρινά προσηλωμένοι στην επίτευξη μιας «διζωνικής» λύση. Τα σοβαρά οικονομικά προβλήματα και στις δύο πλευρές έχουν αυξήσει τα κίνητρα για μια συμφωνία, η οποία θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο σε ενεργειακές εταιρικές σχέσεις και σημαντικά οικονομικά οφέλη. Επίσης γράφει πως η Τουρκία επιδιώκει μια διευθέτηση, «η οποία θα αποτελέσει μια πολυπόθητη νίκη στην εξωτερική της πολιτική, εν μέσω των εντάσεων Άγκυρας-Μόσχας και της διάχυσης από τη συριακή σύγκρουση».

«Μια συμφωνία θα ανοίξει την πόρτα για νέα επίπεδα συνεργασίας ΕΕ-ΝΑΤΟ στους τομείς της άμυνας, της διαχείρισης κρίσεων και σε πολιτικά ζητήματα. Επίσης, θα ήταν ένα σημαντικό άνοιγμα στις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας, οι οποίες μόλις άρχισαν να χαλαρώνουν, μετά από μια ρεαλιστική συμφωνία για την αντιμετώπιση της ροής προσφύγων από τη Συρία».

Παρόλα αυτά ο Λόρενς Σπεράνζα προειδοποιεί ότι παρά τις ευνοϊκές αυτές συνθήκες, οποιαδήποτε συμφωνία θα πρέπει να εγκριθεί σε δημοψήφισμα, το οποίο δεν θα είναι μικρό κατόρθωμα.

«Ωστόσο, με τις διαπραγματεύσεις να δείχνουν ελπιδοφόρες και τους ηγέτες να εκφράζουν πρωτόγνωρη ελπίδα, οι προοπτικές είναι μεγαλύτερες από ποτέ για μια διευθέτηση του Κυπριακού και τη συνεργασία για την ασφάλεια που θα μπορούσε να ακολουθήσει».

Το άρθρο συνοδεύει φωτογραφία του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Τζον Κέρι, με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη και τον Τ/κ ηγέτη, Μουσταφά Ακιντζί, από τη συνάντησή τους στη Λευκωσία, στις 3 Δεκεμβρίου. Στη συνάντηση αυτή και στο ρόλο της Ελλάδας και της Τουρκίας στο Κυπριακό είχε αναφερθεί ο Τζον Κέρι στο πλαίσιο εκδήλωσης του Ινστιτούτου Μπρούκινγκς στις 5 Δεκεμβρίου, ωστόσο καθώς έγινε σε απάντηση που έδωσε για το Παλαιστινιακό, πέρασε απαρατήρητη.

«Τις προάλλες ήμουν στην Κύπρο, όπου δουλεύουμε πολύ σκληρά προσπαθώντας να σπάσουμε μια παγωμένη σύγκρουση. Είχα δείπνο με τον κ. Ακιντζί, που είναι ο ηγέτης των Τουρκοκυπρίων, καθώς και με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, που είναι ο ηγέτης των Ελληνοκυπρίων. Έχουμε τώρα οικοδομήσει την υποστήριξη τόσο της τουρκικής όσο και της ελληνικής κυβερνήσεως, οι οποίες υποστηρίζουν πολύ τη δυναμική προς τα εμπρός. Μιλούν η μία στην άλλη. Είχαμε δείπνο μαζί και κάθισαν εκεί και συζήτησαν για το πώς θα μπορούσαν ο ένας να παράσχει ασφάλεια στον άλλο, ή πώς θα μπορούσαν να το επιλύσουν. Αυτό δεν συμβαίνει σ’ αυτή τη σύγκρουση που λαμβάνει χώρα από το 1948. Θέλω να πω ότι απλά δεν συμβαίνει», κατέληξε ο Τζον Κέρι.

Πηγή: ΚΥΠΕ, Σημερινή