Ιράν
, Ρωσία
, Σαουδική Αραβία
22 Αυγούστου 2015
Κόντρα Τεχεράνης – Ριάντ: Η Μόσχα σε ρόλο μεσολαβητή;
Νταβίντ Ναρμάνια, Νικολάι Σουρκόφ, ειδικά για τη RBTH
Πηγή:Getty Images
Οι πρόσφατες επισκέψεις των υπουργών Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας του Ιράν, και των εκπροσώπων της συριακής αντιπολίτευσης, έχουν ενισχύσει τις φήμες για μεσολαβητικό ρόλο της Ρωσίας στην κόντρα Τεχεράνης-Ριάντ, την ώρα που η άρση των δυτικών κυρώσεων στην Τεχεράνη δημιουργεί καθεστώς ρευστότητας στη Μέση Ανατολή.
Οι πρόσφατες επισκέψεις των υπουργών Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας του Ιράν, και των εκπροσώπων της συριακής αντιπολίτευσης, έχουν ενισχύσει τις φήμες για μεσολαβητικό ρόλο της Ρωσίας στην κόντρα Τεχεράνης-Ριάντ, την ώρα που η άρση των δυτικών κυρώσεων στην Τεχεράνη δημιουργεί καθεστώς ρευστότητας στη Μέση Ανατολή.
Ο ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ συναντήθηκε πρόσφατα με τον Ιρανό ομόλογό του Τζαβάντ Ζαρίφ στη Μόσχα, όπου συζήτησαν για την ανάπτυξη των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών στο νέο διεθνές περιβάλλον, μετά την υπογραφή της συμφωνίας της ομάδας 5 + 1 με το Ιράν, ενώ την παραμονή της επίσκεψης Ζαρίφ έφτασαν στη ρωσική πρωτεύουσα για συναντήσεις με τη ρωσική ηγεσία, τόσο ο υπουργός Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας, όσο και εκπρόσωποι της συριακής αντιπολίτευσης, διχάζοντας τις εκτιμήσεις, για το αν η Μόσχα ενεργεί ως ανεπίσημος μεσολαβητής μεταξύ Ιράν και Σαουδικής Αραβίας.
Πάντως, η συνάντηση Λαβρόφ-Ζαρίφ στις 17 Αυγούστου πραγματοποιήθηκε σε ριζικά νέες διεθνείς συνθήκες, μετά την υπογραφή της συμφωνίας Ιράν και των 5 + 1, (ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Βρετανία, Γαλλία, και Γερμανία ) ανοίγοντας το δρόμο για την άρση των μακρόχρονων δυτικών κυρώσεων στην Τεχεράνη.
Κεντρικό θέμα των συνομιλιών αποτέλεσε η εφαρμογή του Σχεδίου Δράσης για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, ενώ όπως τονίστηκε κατά τη συνέντευξη Τύπου, η Ρωσία θα πρέπει να παίξει βασικό ρόλο στην υλοποίηση του σχεδίου.
Ειδικότερα, η Ρωσία θα απομακρύνει τα αποθέματα χαμηλά εμπλουτισμένου ουρανίου του Ιράν σε αντάλλαγμα με φυσικό ουράνιο, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη της παραγωγής των σταθερών ισοτόπων στην ιρανική πυρηνική μονάδα στο Φόρντοου. Η Ρωσική Ομοσπονδία, θα κατασκευάσει επίσης, άλλους οκτώ πυρηνικούς αντιδραστήρες στην Ισλαμική Δημοκρατία.
«Πρόκειται για μια πολλά υποσχόμενη και σημαντική κατεύθυνση, η οποία θα αυξήσει την παροχή ενέργειας στο Ιράν, ενώ ταυτόχρονα εξασφαλίζει την πλήρη συμμόρφωση με τη μη διάδοση πυρηνικών, αλλά και το σεβασμό στο δικαίωμα του Ιράν για ειρηνικό πυρηνικό πρόγραμμα», δήλωσε ο Σεργκέι Λαβρόφ.
Το συριακό στο προσκήνιο
Ένα από τα κύρια θέματα των συναντήσεων ήταν η κατάσταση στη Μέση Ανατολή, ενώ ερωτηθείς ο Λαβρόφ για τη θέση της Ρωσίας ως προς το μέλλον του προέδρου της Συρίας Μπασάρ αλ-Άσαντ, είπε ότι παραμένει σταθερή από την αρχή της κρίσης, και ότι η τύχη του προέδρου της Συρίας πρέπει να αντιμετωπιστεί μόνον όταν επιλυθεί η κρίση.
«Πάντα υποστηρίζαμε ότι η τύχη της Συρίας θα πρέπει να αποφασιστεί από τους ίδιους τους Σύρους – χωρίς εξωτερική παρέμβαση, χωρίς προϋποθέσεις, χωρίς οποιεσδήποτε γρήγορες λύσεις που θα επιβληθούν από εξωτερικούς παράγοντες, από οπουδήποτε στον κόσμο», δήλωσε ο Λαβρόφ.
Ο Τζαβάντ Ζαρίφ από την πλευρά του σημείωσε ότι Ρωσία και Ιράν συμπίπτουν σε αυτό το θέμα, υπογραμμίζοντας ότι «ο μόνος τρόπος για να λυθεί η συριακή κρίση είναι μέσω του πολιτικού διαλόγου».
Λίγο πριν από την επίσκεψη Ζαρίφ (στις 11 και 14 Αυγούστου αντίστοιχα) έφτασαν στη Μόσχα ο υπουργός Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας Αντέλ αλ-Τζουμπέιρ και εκπρόσωποι του Εθνικού Συνασπισμού της συριακής αντιπολίτευσης και των Επαναστατικών Δυνάμεων, δίνοντας τροφή στις φήμες περί πιθανού διαμεσολαβητικού ρόλου της Μόσχας, η οποία έχει εκφράσει επανειλημμένα την επιθυμία της να μειωθούν οι εντάσεις στην περιοχή, λόγω των συγκρούσεων στη Συρία.
Παρασκηνιακή συμφωνία με τη Σαουδική Αραβία;
Παρ ‘όλα αυτά, κάποιοι Ρώσοι ειδικοί, όπως ο πρόεδρος του Ινστιτούτου της Μέσης Ανατολής Γεβγκένι Σατανόφσκι αποδίδουν «σε καθαρή σύμπτωση το γεγονός ότι ο Σεργκέι Λαβρόφ συναντήθηκε μέσα σε έξι ημέρες με τους υπουργούς Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας και του Ιράν, καθώς και με τους επικεφαλής της NCSROF.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η Σαουδική Αραβία είναι παντελώς ανίκανη να συμφωνήσει σε ό,τιδήποτε με τους ιρανούς σιίτες, λόγω θρησκευτικών διαφορών, και ως εκ τούτου, κατ’ αρχήν, η Ρωσία δεν μπορεί να ενεργήσει ως μεσολαβητής.
Διαβάστε επίσης: Τζον Κέρι: Τυχόν απόρριψη της συμφωνίας με το Ιράν από το Κογκρέσο, θα πυρπολήσει τις σχέσεις με την ΕΕ και στο θέμα της Ρωσίας
Ωστόσο, ο Αντρέι Μπακλάνοφ, πρώην Πρέσβης της Ρωσίας στη Σαουδική Αραβία, και νυν αναπληρωτής πρόεδρος του Συνδέσμου των Ρώσων Διπλωματών, δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να προσπαθήσει η Μόσχα να αμβλύνει τις εντάσεις στις Σαουδο-ιρανικές σχέσεις, σημειώνοντας ωστόσο ότι η Ρωσία προς το παρόν δεν διαθέτει επαρκείς πόρους, προκειμένου να δράσει ως ενδιάμεσος μεταξύ Ιράν και Σαουδικής Αραβίας.
«Ναι, στο μέλλον, υπό ορισμένες συνθήκες, αυτό θα μπορούσε να γίνει, αλλά αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν οι απαιτούμενες προϋποθέσεις», δήλωσε ο πρώην διπλωμάτης, προσθέτοντας πώς ασφαλώς η Ρωσία θα επιθυμούσε μία μείωση των εντάσεων μεταξύ των δύο κύριων παικτών στην περιοχή, και γι΄αυτό το λόγο η ρωσική ηγεσία λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα.
«Τα αποτελέσματα μέχρι στιγμής δεν ήταν εντυπωσιακά, δεδομένου ότι, όπως δήλωσε σαφώς και ο υπουργός Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας Αντέλ αλ-Τζουμπέιρ: «οι θέσεις του Ιράν και της Ρωσίας για τη Συρία διαφέρουν από τη θέση της Σαουδικής Αραβίας. Παρ ό λα αυτά, το γενικό πλαίσιο των σχέσεων στην περιοχή θα μπορούσε να βελτιωθεί εάν συνεχίσουμε να εργαζόμαστε προς αυτή την κατεύθυνση».
Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.
Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Facebook
Ακολουθήστε τον Σάββα Καλεντερίδη στο Facebook
Ακολουθήστε τον Σάββα Καλεντερίδη στο Twitter
Εγγραφείτε στο κανάλι του infognomonpolitics.gr στο Youtube