Εβγκένι Κρούτικοφ, Vzglyad

Πηγή:EPA

Το φοβερό και τρομερό Topol γιορτάζει την επέτειό του καθώς πριν από τριάντα χρόνια εισήχθη σε υπηρεσία το πρώτο πυραυλικό σύστημα του τύπου. Το γεγονός αυτό αποτέλεσε σημείο καμπής στον πυρηνικό ανταγωνισμό των δυο υπερδυνάμεων.

Οι πύραυλοι επίγειας στάθμευσης, οι οποίοι αποτελούσαν τη βάση των πυρηνικών δυνάμεων της ΕΣΣΔ, ήταν ευάλωτοι σε εχθρικό πλήγμα και τότε προέκυψε η ιδέα της δημιουργίας ενός συστήματος που να μην είναι εξαρτώμενο από το ότι βρίσκεται σε κάποιο συγκεκριμένο σημείο στο έδαφος. Αρχικά η σοβιετική ηγεσία, όπως και οι Αμερικάνοι, προσπάθησε να κατασκευάζει υποβρύχια, κάτι που μετέφερε την κούρσα των εξοπλισμών στον υποθαλάσσιο χώρο. Και οι δυο πλευρές προσπαθούσαν να κρύβουν τους πυραύλους τους όσο γίνεται βαθύτερα και όσο γίνεται πιο μακριά από τον αντίπαλο. Τα υποβρύχια τύπου Akula (Typhoon κατά τη νατοϊκή ορολογία), τα μεγαλύτερα στον κόσμο, παρουσίαζε μειονεκτήματα ακριβώς εξαιτίας του μεγέθους τους.

Επίσης, το σοβιετικό Πολεμικό Ναυτικό βρισκόταν εξαρχής σε μειονεκτική θέση για γεωγραφικούς λόγους. Εξαιτίας του μεγάλου αριθμού υδάτινων κωλυμάτων του ΝΑΤΟ στο τμήμα Ισλανδία-Φερόε (υπόγεια καλώδια, σημαδούρες, νάρκες), η ΕΣΣΔ μπορούσε να βγάλει από τη θάλασσα του Μπάρεντς στον ωκεανό έναν μικρό μόνο αριθμό υποβρυχίων.

Τότε λοιπόν εμφανίστηκαν οι Topol ως μια εντελώς νέα λύση στη στρατηγική του πυρηνικού πολέμου. Το νόημα αυτών των πυραυλικών συστημάτων δεν βρισκόταν στα τακτικά χαρακτηριστικά των βαλλιστικών πυραύλων, αλλά στην ίδια τη δυνατότητα της αέναης μετακίνησής τους, ώστε ο τόπος στον οποίο βρίσκονται να είναι δύσκολο να εντοπιστεί. Οι Topol λόγω του ότι αποτέλεσαν κινητά συστήματα που θα έπρεπε να αποφύγουν τις απώλειες από το πρώτο πλήγμα των ΗΠΑ, αποδείχθηκαν αναντικατάστατοι, επειδή διέθεταν τη δυνατότητα να μετακινούνται σε συνθήκες πλήρους απουσίας δρόμων, κανονικών ή χωμάτινων. Γι’ αυτό και συνθέτουν το άτρωτο κομμάτι της ρωσικής πυρηνικής τριάδας και θα παραμείνουν σε υπηρεσία στο προσεχές μέλλον, ως ένα από τα βασικά στοιχεία του πυρηνικού στρατηγικού συστήματος της Ρωσίας.

Σήμερα με το πυραυλικό σύστημα Topol είναι εξοπλισμένες επτά μεραρχίες πυραύλων από τις 12 που περιλαμβάνουν οι Στρατηγικές Πυραυλικές Δυνάμεις της Ρωσίας. Πρόσφατα η μεραρχία πυραύλων του Τέικοβο (κεντρική ευρωπαϊκή Ρωσία) εξοπλίστηκε με τα πυραυλικά συστήματα Topol και Yars. Το διηπειρωτικό στρατηγικό σύστημα Topol-M διαθέτει τρεις προωθητικούς πυραύλους, μονή πολεμική κεφαλή, χρησιμοποιεί στερεό καύσιμο και είναι «συσκευασμένο» σε κοντέινερ μεταφοράς και εκτόξευσης, στο οποίο μπορεί να βρίσκεται τουλάχιστον 15 χρόνια. Η διάρκεια επιχειρησιακής ζωής του είναι πάνω από 20 χρόνια.

Σε διαδικασία επανεξοπλισμού βρίσκονται οι μεραρχίες Νοβοσιμπίρσκ και Νίζνι Ταγκίλ. Ως τα τέλη του 2015 η μεραρχία του Νοβοσιμπίρσκ θα αποκτήσει ένα ακόμη σύνταγμα Topol και αυτή του Νίζνι Ταγκίλ δύο.