Πηγή: Press Photo

Η έναρξη λειτουργίας με την πλήρη εκμετάλλευση των σημαντικών δυνατοτήτων που παρέχει το δορυφορικό σύστημα GLONASS -ο κυριότερος ανταγωνιστής του πασίγνωστου GPS- έχει αναβληθεί αρκετές φορές. Ωστόσο, το 2015 θα είναι η χρονιά ορόσημο για το προηγμένο ρωσικό σύστημα παγκόσμιας πλοήγησης.

Το έργο της προώθησης του συστήματος GLONASS στην εγχώρια και τη διεθνή αγορά διαστημικών υπηρεσιών, έχει αναλάβει να υλοποιήσει η γνωστή εταιρεία του κλάδου «Ρωσικά Διαστημικά Συστήματα» («RSS»). Γιατί όμως έχει καθυστερήσει η έναρξη λειτουργίας του ρωσικού δορυφορικού συστήματος πλοήγησης;

Σύμφωνα με τον επικεφαλής της RSS, Α.Τιούλιν, η καθυστέρηση της απόδοσης του συστήματος GLONASS στην παγκόσμια αγορά, οφείλεται τόσο σε οργανωτικά, όσο και σε τεχνικά προβλήματα που ενέκυψαν στην πορεία εκτέλεσης του project. Στη διάρκεια της υλοποίησης του τεχνικού μέρους του έργου, διαπιστώθηκε ότι δεν ήταν δυνατή η εφαρμογή όλων των καινοτόμων χαρακτηριστικών του συστήματος. «Τώρα, όλες αυτές οι «παρερμηνείες» των προδιαγραφών έχουν εξαλειφθεί, τα διαγράμματα ροής των διαδικασιών ελέγχου του έργου έχουν ολοκληρωθεί και εγκριθεί. Και σύντομα θα έχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα», δήλωσε ο Τιούλιν. Αυτό πρακτικά σημαίνει, ότι το GLONASS μπορεί να τεθεί σε λειτουργία ακόμα και εντός του τρέχοντος έτους.

Η δορυφορική πλοήγηση στη Ρωσία πήρε μια νέα αναπτυξιακή ώθηση από το Υπουργείο Άμυνας της χώρας. Ο πρώτος δορυφόρος σχεδιάστηκε ειδικά για στρατιωτικούς σκοπούς. Όταν το σύστημα GLONASS θα τεθεί σε πλήρη λειτουργία, ο κύριος χρήστης του θα είναι το ρωσικό υπουργείο Άμυνας. Ωστόσο ορισμένοι εμπειρογνώμονες φοβούνται, ότι το «αμυντικό» στάτους του GLONASS θα εμποδίσει την αλληλεπίδραση με ξένους προμηθευτές, τη στιγμή που οι δορυφόροι «Glonass» εξοπλίζονται κυρίως με εισαγόμενα όργανα και συστήματα υψηλής ακριβείας.

«Το GLONASS, είναι σύστημα διπλής χρήσης (για αμυντικούς και για εμπορικούς σκοπούς) και το ερώτημα για το ποιός θα πρέπει να το λειτουργεί, είναι πραγματικά πολύ σοβαρό. Προσωπικά, πιστεύω ότι το σύστημα δορυφορικής πλοήγησης GLONASS θα πρέπει να διατηρήσει το καθεστώς διπλής χρήσης», λέει ο Τιούλιν.

Η σειρά των δορυφόρων «Glonass» νέας γενιάς θα βασιστεί στο σχεδιασμό του δορυφόρου «Glonass-K1». Κατά τη διάρκεια των πτητικών δοκιμών της διαστημικής συσκευής, ανέκυψαν προβλήματα σε ένα κρίσιμο στοιχείο της δορυφορικής πλοήγησης: Στα ατομικά ρολόγια παραγωγής του ρωσικού Ινστιτούτου Ραδιοπλοήγησης και Χρονομέτρησης.

«Τα προβλήματα αυτά λύνονται», δήλωσε κατηγορηματικά ο Τιούλιν. «Δύο ρωσικές εταιρείες έχουν ήδη προτείνει τη χρήση των προτύπων συχνότητας υδρογόνου στους δορυφόρους, δικού τους σχεδιασμού. Είμαστε έτοιμοι να συνεργαστούμε μαζί τους, αλλά για τη χρησιμοποίηση ορισμένων οργάνων στους δορυφόρους του GLONASS θα μπορούμε να μιλήσουμε μόνο μετά τις σχετικές δοκιμές. Οι κατασκευαστές θα πρέπει να αποδείξουν ότι τα προϊόντα τους πληρούν τις πιο αυστηρές προδιαγραφές για τον συγκεκριμένο πόρο του συστήματος. Μέχρι τώρα έχουν επιδείξει μια αρκετά υψηλή ακρίβεια και σταθερότητα στη λειτουργία. Το μόνο που χρειάζεται ακόμη είναι να δοκιμάσουμε την αντοχή τους», διευκρινίζει ο Τιούλιν.

Το τελευταίο διάστημα στη Ρωσία συζητείται σε επίπεδο ειδικών η ιδέα της ανάθεσης των παραγγελιών για την κατασκευή των δορυφόρων στην εταιρεία «Δορυφορικά Συστήματα Πληροφοριών» («ISS-Reshetnev»), η οποία ενεργεί σε συμμαχία με τη γαλλο-ιταλική εταιρεία Thales Alenia Space. Ο Τιούλιν δεν υποστηρίξει αυτή την πρωτοβουλία και εξηγεί το γιατί:

«Η εμπειρία δείχνει, ότι η δημιουργία μονοπωλίου στη ρωσική αγορά προκαλεί αρνητικές συνέπειες στον κλάδο και στην εγχώρια οικονομία. Η Thales εισήλθε στη ρωσική αγορά στο πλαίσιο του έργου Sukhoi Superjet και επισκίασε όλους τους ρώσους κατασκευαστές συστημάτων υψηλής τεχνολογίας. Κάνουμε τώρα κάθε δυνατή προσπάθεια για να ανακτήσουμε το χαμένο έδαφος και να γίνουμε ένας ισάξιος ανταγωνιστής της Thales στην αγορά της Ρωσίας. Για εμάς, αυτός είναι στόχος Νούμερο 1», σημειώνει ο Τούλιν.

Η RSS συμμετέχει σε μια μεικτή επιχείρηση με την EADS Astrium, το μεγαλύτερο ανταγωνιστή της Thales στην Ευρώπη. Είναι όμως εφικτή η δημιουργία στη ρωσική αγορά ενός κοινοπρακτικού διπόλου της μορφής: «Ρωσική Διαστημική Συστήματα», σε συνεργασία με την EADS και «ISS Reshetnev» σε συνεργασία με τη Thales; «Ναι, υπάρχει ανταγωνισμός με την εταιρεία Thales. Αλλά μόνο στον τομέα των προμηθειών οργάνων και εξοπλισμού (συστημάτων) του δορυφόρου. Η κατασκευή των δορυφόρων επικοινωνίας δεν ανήκει στη σφαίρα των δραστηριοτήτων της RSS», είπε ο Τιούλιν.

Πριν από την επιδείνωση των σχέσεων με τη Δύση και την εισαγωγή των αντιρωσικών κυρώσεων, το Υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας ήταν έτοιμο να αγοράσει από μια ευρωπαϊκή εταιρεία δορυφορικό σύστημα ραδιοηλεκτρονικής παρακολούθησης που αποτελείται από πέντε δορυφόρους. Το συμβόλαιο, αξίας 1,32 δισεκατομμυρίων δολαρίων (70 δισ. ρούβλια), δεν υλοποιήθηκε ποτέ. «Είμαι αντίθετος σε τέτοιου είδους συμβόλαια», δήλωσε ο Τιούλιν. «Διότι, έτσι μπορεί να οδηγηθούμε σε μια επανάληψη ενός σεναρίου, ανάλογου με αυτό που συνέβη με την προμήθεια των πλοίων «Mistral».