Στόχο την απαλλαγή από το μνημόνιο μέχρι το τέλος του 2015 – αρχές του 2016 θέτει ο Υπουργός Οικονομικών, σε μια αποκαλυπτική συνέντευξη του στη Cyprus Times.

Την ίδια ώρα, ο Υπουργός προβλέπει αποπαγοποίηση προσλήψεων και αυξήσεων στο δημόσιο ακόμα και εντός του 2017, με λελογισμένο -όμως- τρόπο ώστε να μην επανέλθουμε στα… παλιά.

Η θέση του για την αποκρατικοποίηση της Cyta, η απάντηση του για το προσωρινό «μπλόκο» που επιχειρεί να στήσει το ΑΚΕΛ στις ιδιωτικοποιήσεις, τα επόμενα βήματα στο θέμα της διαχείρισης των κόκκινων δανείων και η τοποθέτηση του ως προς την έκβαση της ελληνικής διαπραγμάτευσης, στις παρακάτω γραμμές.

Συνέντευξη στον Χριστόφορο Χριστοφή  

Βρισκόμαστε σ’ ένα κομβικό σημείο για την κυπριακή οικονομία. Μπορεί να μην έχει βρει ακόμα τη χαμένη της δυναμική, ωστόσο έχει μπει σε τροχιά ανάπτυξης και τα πράγματα δείχνουν καλύτερα απ’ ότι πριν μερικούς μήνες. Παρ’ όλα αυτά συχνά σας ακούμε να λέτε ότι έχουμε ακόμα δρόμο να διανύσομε. Πόσο μακρύς θα είναι αυτός ο δρόμος; 

Πράγματι είναι καλύτερα τα πράγματα, δεν είναι όμως καλά. Υπάρχει μια σημαντική διάκριση. Είναι καλύτερα με την έννοια ότι η πορεία διολίσθησης της κυπριακής οικονομίας σε μια βαθιά ύφεση, έχει για παράδειγμα αντιστραφεί και είμαστε πολύ κοντά σε έξοδο από την ύφεση. Είχαμε πρόσφατα, το πρώτο τρίμηνο με θετική ανάπτυξη μετά από δεκατέσσερα ολόκληρα τρίμηνα αρνητικού ρυθμού. Συνεπώς, αυτή είναι μια πολύ θετική και σημαντική εξέλιξη, όμως βεβαίως και έχουμε δρόμο να διανύσουμε. Για αυτό έχω πρώτος τονίσει, πως θα ήταν πρόωρος ο όποιος πανηγυρισμός, επειδή για να μπορέσουμε να πούμε πως η ανάπτυξη έχει πλέον εδραιωθεί και πως έχει αποκτήσει τέτοια δυναμική, που θα αρχίσουν για παράδειγμα να δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας σε ένα ικανοποιητικό ρυθμό, χρειάζεται περισσότερο από ένα πρώτο τρίμηνο θετικού ρυθμού. Χρειάζεται αυτή η πορεία να έχει συνέχεια, να μην υπάρχουν εξελίξεις ή αποφάσεις στο εσωτερικό που να θέτουν εμπόδια σ’ αυτή την πορεία διόρθωσης της κυπριακής οικονομίας, αλλά αντιθέτως πρέπει όλες μας οι κινήσεις να επικεντρώνονται στην ενθάρρυνση, την ενίσχυση και τη διευκόλυνση αυτής της ξεκάθαρης κατά τα άλλα πορείας διόρθωσης.

«Πρέπει να έχει συνέχεια αυτή η πορεία ανάκαμψης»

Συνεπώς, πως απαντάτε σ’ αυτούς που λένε ότι τα νούμερα ευημερούν, όχι όμως η πραγματική οικονομία;

Μα αυτός είναι ο δείκτης που μετρά την επίδοση της πραγματικής οικονομίας. Την κατάσταση στην αγορά, το παζάρι, τις επιχειρήσεις, τα νοικοκυριά. Και γι’ αυτό θεωρείται ως ο πιο σημαντικός δείκτης. Το ότι καταγράφεται αυτή η διόρθωση, η βελτίωση στην πραγματική οικονομία είναι θετικό, αλλά εδώ ακριβώς είναι που πρέπει να τονιστεί πως πρέπει να έχει συνέχεια, να έχει βάθος και να καταστεί βιώσιμη αυτή η πορεία ανάκαμψης.

«Το πρόγραμμα Ντράγκι θα διευκολύνει την πρόσβαση της χώρας μας στις διεθνείς αγορές»

Την ίδια ώρα οι πιστωτές δείχνουν ικανοποιημένοι από την πορεία της κυπριακής οικονομίας, ήδη έχουμε συμφωνία σε επίπεδο κλιμακίων. Ποια είναι τα επόμενα βήματα; Πότε, για παράδειγμα, θα μπορούμε να επωφεληθούμε από το πρόγραμμα Ντράγκι;

Του προγράμματος Ντράγκι, προηγείται η ολοκλήρωση της τυπικής διαδικασίας, η διαδικασία δηλαδή που περιλαμβάνει απόφαση από το Eurogroup, απόφαση από τα κράτη μέλη μέσω των εθνικών διαδικασιών και τελικά απόφαση από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης για εκταμίευση δόσης και παράλληλα από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Είναι η γνωστή διαδικασία που επαναλαμβάνεται κάθε φορά και η οποία ουσιαστικά, μπορούμε να θεωρήσουμε ότι έχει ξεκινήσει με τη θετική ανακοίνωση στο τεχνικό επίπεδο ότι έχει υπάρξει συμφωνία και ότι έχει πράγματι καταγραφεί η σημαντική πρόοδος που επιτρέπει τη συνέχιση του προγράμματος. Σημαντικά όμως είναι και τα έμμεσα οφέλη, όπως για παράδειγμα αυτό που έχετε αναφέρει. Δηλαδή μέσα από την επιβεβαίωση θετικής εφαρμογής του προγράμματος, να ενεργοποιηθεί και στην περίπτωση της Κύπρου το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Είναι ένα σημαντικότατο εργαλείο νομισματικής πολιτικής, το οποίο έχει ενεργοποιηθεί σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Ήδη θεωρείται ως ένα πρόγραμμα που έχει φέρει σημαντικά και χειροπιαστά αποτελέσματα για τις οικονομίες της ευρωζώνης και είναι πάρα πολύ σημαντικό να ενεργοποιηθεί και στην περίπτωση της Κύπρου, επειδή θα υποβοηθήσει το δεύτερο σημαντικό στόχο που έχουμε για τη χρονιά. Ο πρώτος είναι αυτός που είχαμε συζητήσει για να την ανάκαμψη, την έξοδο της οικονομίας μας από την ύφεση, ο δεύτερος σημαντικός στόχος είναι αυτός της οριστικής αποκατάστασης της πιστοληπτικής ικανότητας. Δηλαδή, να μπορεί το κράτος μας ελευθέρα να χρηματοδοτεί τις ανάγκες του από τις διεθνείς αγορές. Να επανακτήσουμε ουσιαστικά την οικονομική μας αυτονομία, επειδή -μεταξύ άλλων- μόνο έτσι θα μπορέσουμε να απαλλαγούμε από την εξάρτηση στην ειδική αυτή στήριξη από τον ΕΜΣ και το ΔΝΤ. Η ενεργοποίηση, λοιπόν, του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης και στην περίπτωση της Κύπρου θα διευκολύνει ιδιαίτερα αυτό το στόχο, ο οποίος ήδη είναι σε πολύ καλή πορεία, με τη δεύτερη πετυχημένη πράξη δανεισμού από τις διεθνείς αγορές μέσα σε ένα χρόνο. Αλλά το πρόγραμμα της ΕΚΤ θα διευκολύνει και πιθανότητα θα εδραιώσει αυτή την πρόσβαση της χώρας μας στις διεθνείς αγορές.

«Απαλλαγή από το μνημόνιο μέχρι το τέλος του χρόνου»

Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν ακόμα φωνές που εξακολουθούν να μιλούν για επαναδιαπραγμάτευση του μνημονίου. Πιστεύετε ότι σ’ αυτή τη φάση θα μπορούσαμε να διαπραγματευτούμε εκ νέου, για κάτι καλύτερο;

Ως κυβέρνηση είμαστε πάντοτε ανοιχτοί σε κάθε εισήγηση. Κι αν υπάρχουν συγκεκριμένες απόψεις από πολιτικά κόμματα, να τις ακούσουμε και να τις κουβεντιάσουμε. Όμως πρέπει να πω πως ο στόχος, κατ’ ακρίβεια πρέπει να είναι όχι η επαναδιαπραγμάτευση του μνημονίου, όχι η παράταση της παραμονής της χώρας στο μνημόνιο, αλλά η απαλλαγή μας από το μνημόνιο, μέσα στους επόμενους λίγους μήνες. Τη στιγμή που έχουμε διανύσει τη μεγαλύτερη απόσταση, τη στιγμή που οι πιο δύσκολες -ίσως- αποφάσεις είναι ήδη πίσω μας και κυρίως απ’ τη στιγμή που τα χειροπιαστά θετικά αποτελέσματα, ήδη καταγράφονται σε σχέση με την πορεία διόρθωσης της πραγματικής οικονομίας, σε σχέση με την εξυγίανση των δημοσίων οικονομικών, τη σταθεροποίηση του τραπεζικού συστήματος, κάτι που έχει επιβεβαιωθεί και με την άρση των περιοριστικών μέτρων, απ’ τη στιγμή που φτάσαμε μέχρι αυτό το σημείο, νομίζω ο στόχος πρέπει να είναι η απαλλαγή μας από το μνημόνιο, όχι βεβαίως με έναν τρόπο λαϊκίστικο, συγκρουσιακό, ότι θα σκίσουμε τα μνημόνια και θα διώξουμε την τρόικα. Επειδή τέτοιες προσεγγίσεις είναι αυτές που θα κρατήσουν τελικά την τρόικα και θα διατηρήσουν και την εξάρτηση της χώρας μας από τους δανειστές. Αλλά μέσα από την υλοποίηση ακόμα δυο – τριών σημαντικών κινήσεων, ουσιαστικά θα σημάνει, μέχρι το τέλος του χρόνου – αρχές του επόμενου, την απαλλαγή μας από το μνημόνιο. Θεωρώ αυτός κατ’ ακρίβεια πρέπει να είναι ο στόχος.  

«Δικά μας λάθη και παραλείψεις μας οδήγησαν στον οικονομικό εκτροχιασμό»

Μετά την απαλλαγή, τι θα κρατήσουμε από το μνημόνιο;

Όταν πλέον θα επανακτήσουμε πλήρως την οικονομική μας αυτονομία, όταν θα σταθούμε πλήρως στα πόδια μας ως χώρα και ως οικονομία, ελπίζω πως θα διατηρήσουμε μια διαφορετική νοοτροπία. Πως θα έχουμε συνειδητοποιήσει ότι ήταν κυρίως δικά μας λάθη και παραλείψεις που μας οδήγησαν στον οικονομικό εκτροχιασμό και ότι θα λειτουργήσουμε πλέον με δική μας ευθύνη, με δικούς μας σχεδιασμούς και με δικές μας αποφάσεις στη βάση όχι του λαϊκισμού, του δογματισμού και της άρνησης ή της ατολμίας για λήψη αποφάσεων. Αλλά, να συνεχίσουμε μια δική μας πορεία συνέχισης της προώθησης των διαθρωτικών αλλαγών και των μεταρρυθμίσεων, ειδικά σε σχέση με τις δομές και τις λειτουργίες του κράτους, εκεί που μπορεί να διευκολυνθεί και ο ιδιωτικός τομέας, έχοντας υπ’ όψιν πως οι προσπάθειες στην οικονομική πολιτική, η προσπάθεια για διατήρηση και ενίσχυση του συγκριτικού πλεονεκτήματος μιας οικονομίας δεν έχει ημερομηνία λήξης, αλλά είναι μια διαρκής διαδικασία.

Θα λέγατε ότι η πορεία μας στη «μετά το μνημόνιο εποχή», θα είναι μια πορεία λεγόμενης λιτότητας;

Αυτή η συζήτηση για τη λιτότητα πρέπει να τεθεί σε μια σωστή βάση. Η χειρότερη μορφή λιτότητας είναι αυτή που το κράτος επιβάλλει στα νοικοκυριά και στις επιχειρήσεις, μέσω συνεχούς διεύρυνσης των φορολογικών βαρών. Εδώ και δύο χρόνια, επειδή ακριβώς τολμήσαμε και λάβαμε αποφάσεις συγκράτησης των κρατικών δαπανών, μπορέσαμε να αποτρέψουμε την επιβολή έστω και ενός φόρου στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, αποφεύγοντας με αυτό τον τρόπο την επιβολή της λιτότητας από το κράτος στην ιδιωτική οικονομία. Συνεπώς, αυτή είναι η απάντηση μου. Για τα επόμενα χρόνια μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος και όταν η Κύπρος δεν θα υπόκειται στον έλεγχο της Τρόικα, με αυτό τον τρόπο θα πρέπει να συνεχίσουμε. Συγκρατώντας και ελέγχοντας τις δημόσιες δαπάνες, αποφεύγοντας τη δημιουργία υπερβολικών ελλειμμάτων που αναπόφευκτα θα δημιουργούσαν ένα βάρος το οποίο θα το φορτώναμε στους συμπολίτες μας, στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Κι αυτό δεν είναι πολιτική της λιτότητας, είναι το αντίθετο από την πολιτική της λιτότητας, η οποία στο παρελθόν οφείλω να πω είχε εφαρμοστεί.

«Ίσως από το 2017 θα αρθεί η πλήρης παγοποίηση προσλήψεων και αυξήσεων»

 Σ’ αυτό το πλαίσιο, πότε θα είμαστε σε θέση να συζητήσουμε για αποπαγοποίηση προσλήψεων ή ακόμα και αυξήσεων στο δημόσιο; Κάτι που θα βοηθούσε στο να κινηθεί και η υπόλοιπη οικονομία…

Η υπόλοιπη οικονομία δεν θα κινηθεί αν επιστρέψουμε στα παλιά και ανεξέλεγκτα: το κράτος προσλαμβάνει δημοσίους υπαλλήλους ή αποδίδει σ’ αυτούς μισθολογικές αυξήσεις που να μην έχουν καμία συνάρτηση με την πραγματική πορεία της οικονομίας. Και ήταν ακριβώς μια δύσκολη αλλά αναγκαία απόφαση, αυτή του περιορισμού, της παγοποίησης ουσιαστικά και των προσλήψεων και των αυξήσεων. Χωρίς αμφιβολία, στο επόμενο διάστημα -ίσως από το 2017 και μετά- θα αρθεί η πλήρης παγοποίηση. Με κανένα τρόπο όμως δεν πρέπει να επανέλθουμε στα παλιά. Προσλήψεις πρέπει να πραγματοποιούνται, πολύ – πολύ λελογισμένα, έχοντας υπ’ όψιν πως το δημόσιο μισθολόγιο εξακολουθεί να παραμένει ψηλό, παρά τη συγκράτηση και τη μείωση του. Αλλά και οι μισθολογικές αυξήσεις, που βεβαίως σε κάποιο στάδιο θα αρχίσουν να αποδίδονται και πάλι, θα πρέπει να αποδίδονται με μέτρο και με έναν τρόπο που να μην επιβαρύνει τον ιδιωτικό τομέα, το σύνολο της οικονομίας, αλλά να συνάδει με τη συνολική πορεία της.

«Δεν είναι όλα τα ΜΕΔ στην ίδια μοίρα»

Σε ότι αφορά στο θέμα των κόκκινων δανείων, ένα από τα «αγκάθια» της κυπριακής οικονομίας, δεν διαφαίνεται φως στην άκρη του τούνελ. Τα στοιχεία που πρόσφατα έδωσε στη δημοσιότητα η Κεντρική Τράπεζα, δείχνουν ότι το πρόβλημα συνεχίζει να διογκώνεται. Πως αντιμετωπίζεται αυτό το ζήτημα;   

Είναι ένα απ’ τα σοβαρότερα ίσως προβλήματα που εξακολουθούν να βαραίνουν την οικονομία μας και να δυσκολεύουν και την πορεία ανάκαμψης. Δηλαδή αν δεν υπήρχε αυτό το βάρος, σίγουρα αυτή η πορεία διόρθωσης της κυπριακής οικονομίας, η οποία ήδη καταγράφεται, θα ήταν ισχυρότερη. Είναι η συνέπεια, είναι αυτό που έχει μείνει πίσω… μετά από μια περίοδο, της προηγούμενης δεκαετίας, υπερβολικής, αλόγιστης και μη διατηρήσιμης αύξησης του ιδιωτικού δανεισμού. Τα προηγούμενα χρόνια λαμβάναμε αλόγιστα νοικοκυριά και επιχειρήσεις, αλλά και οι τράπεζες έδιναν δάνεια, με αποτέλεσμα να διογκωθεί ο ιδιωτικός δανεισμός και αναπόφευκτα η κατάληξη θα ήταν αυτή που έχει δημιουργηθεί, ένα μεγάλο ποσοστό να μην εξυπηρετείται. Βεβαίως να πω πως υπάρχουν μη εξυπηρετούμενα και μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Δεν είναι ασφαλώς όλα στην ίδια μοίρα. Αν ένα δάνειο έχει απλώς μια καθυστέρηση, μια ή δύο καθυστερημένες δόσεις, μπορεί να κατατάσσεται αναγκαστικά λόγω των εποπτικών κανόνων, στη λίστα των ΜΕΔ. Δεν σημαίνει ότι το δάνειο αυτό δεν θα αποπληρωθεί. Ή ένα δάνειο το οποίο ήδη έχει αναδιαρθρωθεί, αλλά πρέπει και πάλι στη βάση εποπτικών κανόνων να παραμείνει χαρακτηρισμένο για έναν ακόμη χρόνο ως μη εξυπηρετούμενο. Συνεπώς, το ποσοστό είναι πολύ ψηλό, δεν είναι το μόνο όμως κριτήριο το οποίο κάποιος θα πρέπει να εξετάσει. Η συμπλήρωση του νομοθετικού και θεσμικού πλαισίου, περιλαμβάνει σημεία που δεν υπήρχαν καν στο προηγούμενο διάστημα. Περιλαμβάνει τις οδηγίες και τους κώδικες της ΚΤ, το θεσμό της τραπεζικής διαμεσολάβησης ο οποίος έχει ήδη ξεκινήσει, αλλά και το νέο νομοθετικό πλαίσιο αφερεγγυότητας και εκποιήσεων, σίγουρα θα βοηθήσει. Θα βοηθήσει και την προσπάθεια των τραπεζών να κινηθούν αποτελεσματικά, έναντι αυτών που δεν συνεργάζονται και οριστικά είναι μη βιώσιμοι, προστατεύοντας όμως και δίνοντας διασφάλιση και ευκαιρίες αναδιάρθρωσης σ’ αυτούς που πρέπει, στις ευάλωτες ομάδες, στη βάση κριτηρίων που έχει καθοριστεί στη νομοθεσία…

Τώρα, το θέμα της πακετοποίησης και πώλησης δανείων είναι για εσάς νόμισμα με δύο όψεις;

Πρέπει και σ’ αυτό το ζήτημα να λειτουργήσουμε στη βάση των δεδομένων και της λογικής υιοθετώντας ρυθμίσεις που υπάρχουν σε ολόκληρη την Ευρώπη. Δεν απαγορεύεται και σήμερα η πώληση δανείων, αλλά πρέπει να ελεγχθεί και να βελτιωθεί η ρύθμιση αυτής της τραπεζικής πρακτικής, με έναν τρόπο που από τη μια θα επιτρέπει την καλύτερη λειτουργία του τραπεζικού συστήματος, προς όφελος του συνόλου και της οικονομίας, αποτρέποντας όμως την ίδια ώρα ανεξέλεγκτες καταστάσεις.

«Κανένας εργαζόμενος στη Cyta δεν θα χάσει τη δουλειά και τα δικαιώματα του»

Τώρα, σε ότι αφορά στη νέα κρατική εταιρεία που θα δημιουργηθεί παράλληλα με τη Cyta, ποιος ακριβώς είναι ο στόχος;

Η αποκρατικοποίηση της Cyta είναι ο στόχος. Αλλά ο απώτερος στόχος είναι η προσέλκυση ξένων επενδύσεων, η βελτίωση της αποδοτικότητας και της ανταγωνιστικότητας, η έλευση σύγχρονου management σε ένα νευραλγικό εξεζητημένο τομέα, όπως είναι οι τηλεπικοινωνίες, όπου οι όροι του ανταγωνισμού, αλλά και η τεχνολογική πρόοδος, είναι ραγδαία και δεν μπορεί ασφαλώς ένας τέτοιος τομέας να συνεχίσει να λειτουργεί με δομές, διαδικασίες και νοοτροπίες του παρελθόντος, νομίζοντας πως με την προσκόλληση στο παρελθόν εξασφαλίζουμε και το μέλλον. Συνεπώς, διευκρινίζω πως δεν πρόκειται κατ’ ακρίβεια για μια παράλληλη λειτουργία αλλά μέσα από το δημόσιο οργανισμό θα δημιουργηθεί μια εταιρεία, για να μπορέσει ένας στρατηγικός επενδυτής ή μια ομάδα επενδυτών να έχουν συμμετοχή, πρέπει να υπάρχει μια εταιρεία που θα του δώσει τη δυνατότητα απόλυσης – απόκτησης μετοχών. Άρα για αυτό είναι μια αυτονόητη προϋπόθεση η ίδρυση μιας εταιρείας, όχι για να λειτουργεί παράλληλα αλλά ουσιαστικά για να αναλάβει το μεγαλύτερο εύρος των εμπορικών δραστηριοτήτων του σημερινού δημόσιου οργανισμού, για να μπορέσει αμέσως μετά να υλοποιηθεί ο στόχος της προσέλκυσης στρατηγικού επενδυτή ή επενδυτών. Είμαστε σ’ ένα προχωρημένο στάδιο σε σχέση με τους σχεδιασμούς, ετοιμάζονται προσχέδια νομοθεσιών, είμαστε επίσης σε ένα προχωρημένο στάδιο διαλόγου και με τους εργαζόμενους, επειδή ξεκάθαρη είναι η θέση της κυβέρνησης πως κανένας εργαζόμενος δεν πρόκειται να χάσει είτε τη δουλειά του είτε τα δικαιώματα του. Έχω πει ποιοι είναι οι στόχοι και στους στόχους δεν περιλαμβάνεται ασφαλώς η θυματοποίηση κανενός εργαζομένου και υπάρχουν πρακτικοί εφαρμόσιμοι τρόποι τους οποίους θέλουμε να συζητήσουμε περαιτέρω με τους εργαζόμενους, που θα διασφαλίζουν αυτή ακριβώς τη στόχευση. Σύντομα, ελπίζω θα είμαστε σε θέση να παρουσιαστούμε ενώπιον της Βουλής των Αντιπροσώπων και να ενημερώσουμε και την κοινή γνώμη σε μεγαλύτερη λεπτομέρεια.

«Η κυβέρνηση θα συνεχίσει την προσπάθεια και ο καθένας ας αναλάβει τις ευθύνες του»

Όμως οι συντεχνίες, η φωνή των εργαζομένων, εκφράζουν την επιφύλαξη ότι δεν θα είναι προς όφελος των πολιτών και του κράτους η αποκρατικοποίηση…  

Εγώ έχω ακριβώς την αντίθετη άποψη και πρέπει επιτέλους να δούμε ποια είναι η κατάσταση σε όλη την υπόλοιπη Ευρώπη. Είναι δυνατόν στη μικρή Κύπρο να είναι η Cyta ο τελευταίος ουσιαστικά κρατικός τηλεπικοινωνιακός οργανισμός; Σε όλη την υπόλοιπη Ευρώπη τέτοιοι οργανισμοί, που κι αυτοί παλιά ήταν τα κρατικά μονοπώλια στον τομέα των τηλεπικοινωνιών τότε που ουσιαστικά η βασική υπηρεσία ήταν η σταθερή τηλεφωνία, εδώ και χρόνια ή και πιο πρόσφατα σε κάποια κράτη, έχουν κινηθεί προς αυτή την κατεύθυνση της μετατροπής τους σε ιδιωτικούς οργανισμούς, με την προσέλκυση επενδυτών και με τη λειτουργία στη βάση σύγχρονου management και όχι ως προέκταση. Συνεπώς δεν νομίζω πως στην Κύπρο μπορούμε να θεωρήσουμε πως θα μείνουμε απομονωμένοι από τις διεθνείς εξελίξεις, τις τάσεις, την πρόοδο της τεχνολογίας και τις δυνάμεις του ανταγωνισμού. Και πως με αυτό τον τρόπο κιόλας θα διασφαλίσουμε το καλό της οικονομίας και του καταναλωτή ή τα δικαιώματα των εργαζομένων.

Πως σχολιάζετε την πρόθεση της αξιωματικής αντιπολίτευσης, που επεξεργάζεται σχετική πρόταση νόμου, να στήσει προσωρινό μπλόκο στις αποκρατικοποιήσεις μέχρι το τέλος του 2017;

Ισχύουν αυτά που έχω πει. Πρέπει επιτέλους στην Κύπρο να μάθουμε πως τα συμφέροντα του τόπου μας, της οικονομίας, αλλά και τα δικαιώματα των εργαζομένων δεν εξασφαλίζονται με τη δογματική άρνηση και τα μπλόκα, αλλά με τη διάθεση για λήψη νηφάλιων αποφάσεων στη βάση της λογικής των αναγκών, αλλά και των δεδομένων. Συνεπώς αυτή είναι η απάντηση μου. Η κυβέρνηση θα συνεχίσει την προσπάθεια και ο καθένας ας αναλάβει τις ευθύνες του.

Δυο χρόνια και κάτι μετά το κούρεμα καταθέσεων, τελικά ποιος μας οδήγησε στα βράχια; Υπάρχει ξεκάθαρη εικόνα ως προς το ποιος ή ποιοι φταίνε;

Στη δική μου αντίληψη βεβαίως υπάρχει. Έχω έντονη άποψη σε σχέση με τα λάθη και τις παραλήψεις που οδήγησαν την κυπριακή οικονομία, μια δυναμική οικονομία τα προηγούμενα χρόνια, στον εκτροχιασμό. Αλλά δεν είναι δική μου δουλειά και δεν είναι ο ρόλος μου να ασχοληθώ με το παρελθόν. Βεβαίως και είναι ένα ζήτημα και επαναλαμβάνω έχω κι εγώ ως πολίτης αυτού του τόπου αλλά και ως πολιτικό πρόσωπο έντονη άποψη για αυτούς που οδήγησαν την οικονομία μας εδώ που την έχουν οδηγήσει, αλλά και τα λάθη και τις παραλήψεις. Η δική μου αποστολή είναι να συμβάλω στην πορεία διόρθωσης, πως εξερχόμαστε από αυτή τη δύσκολη κατάσταση την οποία ως κυβέρνηση κληρονομήσαμε, αλλά το χειρότερο, ως χώρα βρεθήκαμε. Υπάρχουν εξάλλου οι ανεξάρτητοι θεσμοί, οι θεσμοί της δικαιοσύνης που φέρουν την ευθύνη ανάδειξης αυτών που φέρουν, εκτός από πολιτικές, ασφαλώς και άλλου είδους ευθύνες…

«Η Ελλάδα είναι μια χώρα με αστείρευτες δυνατότητες και προοπτικές»

Τώρα, θεωρείτε ότι θα υπάρξει θετική κατάληξη σ’ αυτή τη μακρά διαπραγμάτευση – θρίλερ ανάμεσα στην Ελλάδα και τους πιστωτές της; Η χώρα θα βγει τελικά από το αδιέξοδο;

Το θεωρώ απολύτως απαραίτητο και δεν διανοούμαι καν το αντίθετο. Πρέπει αυτή η κατάσταση αβεβαιότητας, η οποία έχει κλονίσει δυστυχώς την ελληνική οικονομία, να τερματιστεί. Πρέπει να βρεθεί ταχύτατα ο τρόπος που θα κρατήσει την Ελλάδα στην ζώνη του ευρώ, όπως είναι ο διακηρυγμένος στόχος της ελληνικής κυβέρνησης και όπως είναι η ξεκάθαρη επιθυμία των ελλήνων πολιτών, με ρύθμιση που να κρατήσει την ίδια ώρα την Ελλάδα σε μια πορεία, στην πορεία της δικής της οικονομικής ανάκαμψης. Θα ήταν αδιανόητο όποιο άλλο ενδεχόμενο.

Πόσο κοντά ή μακριά θα λέγατε ότι είστε από τις θέσεις του έλληνα Υπουργού Οικονομικών;

Δεν υπάρχει κάποιο προσωπικό ζήτημα για να είμαστε κοντά ή μακριά. Έχει η ελληνική κυβέρνηση την ευθύνη για τις δικές της αποφάσεις και την πορεία της Ελλάδας, έχουμε εμείς τη δική μας πορεία και τις δικές μας ευθύνες. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν μπορεί να εκφραστεί η αγωνία, αλλά και η επιθυμία και διατήρησης της Ελλάδας εντός του ευρώ και σε μια πορεία ανάκαμψης. Θεωρώ πως είναι ένας στόχος εφικτός, επειδή η Ελλάδα είναι μια χώρα με αστείρευτες δυνατότητες και προοπτικές, με τεράστια παραγωγική δυνατότητα η οποία θα πρέπει να απελευθερωθεί. Συνεπώς εύχομαι ξανά και θα θεωρούσα αδιανόητη όποια άλλη κατάληξη, εκτός από μια συμφωνία ικανοποιητική για την Ελλάδα, που θα οδηγήσει στην άρση αυτών των προβλημάτων.