Τού
Μιχαήλ Στυλιανού

Στα λάθη φραστικής παραδρομής, ακόμη και τα εκρηκτικά, ακόμη
και πολιτικών ηγετών, δεν αποδίδεται συνήθως προσοχή και δημοσιογραφικός χώρος
και χρόνος , σε χώρες όπου πολιτική, λόγος και γλώσσα έχουν φθαρεί, διαφθαρεί
και ευτελισθεί σαν το τσαρικό ρούβλι ή την κατοχική δραχμή.

Υπάρχουν όμως εξαιρέσεις που διαπερνούν και το «τεφάλ» του
κυνισμού της εποχής  και αξιώνουν
επιτακτικά την προσοχή και την καταγραφή τους. ΄Οπως, λόγου χάριν, αυτή που
εξερράγη προχθές από το βήμα τού γερμανικού κοινοβουλίου…

Εδώ ο χώρος, ο χρόνος
και η ταυτότητα του ομιλητή είναι ακριβώς τα συστατικά που καθιστούν το
μίγμα εκρηκτικό και αναδεικνύουν μια παραδρομή της γλώσσας σε φροϋδικό
παράδειγμα.

Ο
χρόνος, με την έννοια της σημερινής συγκυρίας, κυριαρχείται στην
ειδησεογραφία από εκδηλώσεις μιας τρομο-ψύχωσης που σαρρώνει την Ευρώπη,
ιδιαίτερα έκδηλες στο εβραϊκό στοιχείο, μετά την επίθεση «τζιχαντιστών» σε
κατάστημα τροφίμων «κασσέρ» του Παρισιού:

[Τα δελτία ειδήσεων αναφέρονται σε πολλαπλασιασμό του
μεταναστευτικού ρεύματος προς το Ισραήλ, στο προσκλητήριο Νετανιάχου για καταφυγή
στο εθνικό άσυλο, στις δηλώσεις του Ραββίνου Μεναχέμ Μαργκολίν, Γεν.Διευθυντή
της Ευρωπαϊκής Εβραϊκής ΄Ενωσης, ότι στους 
Ισραηλίτες στο θρήσευμα πρέπει να επιτραπεί η οπλοφορία για την
προστασία τους (!) και σε πλήθος άλλων δηλώσεων και σχολίων.]

Στον
χρόνο, υπό την ευρύτερη έννοια, ως συντελεστή αξιολόγησης, ενυπάρχει
βέβαια και το στοιχείο του ιστορικού
χρόνου,  στον συγκεκριμένο χώρο, το
Βερολίνο.

Στο βήμα της Μπούντεσταγκ ήταν η Καγκελάριος ΄Ανγκελα  Μέρκελ, η οποία, απευθυνόμενη στη κατάμεστη
γερμανική βουλή, διακήρυξε την θέση της κυβέρνησής  της απέναντι στο κυρίαρχο θέμα, με την εξής
πολύκροτη φράση:

« Ο
αντισημιτισμός είναι η κρατική μας πολιτική και το καθήκον μας ως πολιτών!…»

΄Οτι επρόκειτο περί λάθους 
εκ παραδρομής έγινε ίσως αντιληπτό από το γεγονός ότι δεν εσείσθηκαν οι
τοίχοι του μεγάρου πού έχει αντικαταστήσει τη προπολεμική Μπούντεσταγκ -για την
πυρπόληση της οποίας κατηγορήθηκε ο Βούλγαρος κομμουνιστής Δημητρώφ από τους
Ναζί, σε μια μνημειώδη επιχείρηση «ψευδούς σημαίας», ή προβοκάτσιας, όπως λεγόταν
τότε.

Για το άν σημειώθηκε και σχολιάσθηκε, ή καλύφθηκε με
διακριτικότητα, το Μερκελικό απόφθεγμα από τον γερμανικό Τύπο, ο γράφων δεν
είναι ενήμερος. 

 Μπορεί
όμως να καταθέσει για την ιπποτική ευπρέπεια, με την οποία αντιμετωπίσθηκε το βροντώδες  φραστικό ολίσθημα, από το ρωσικό κανάλι
διεθνούς εμβέλειας  R.T. Ο
παρουσιαστής του οποίου εξήγησε ότι η φράση που άκουσαν οι γερμανομαθείς
ακροατές της κ.Μέρκελ, σε ζωντανή αναμετάδοση,  οφείλεται σε παραδρομή.

Ωστόσο, παρά την προφανή εξήγηση του φραστικού αμαρτήματος (
που μπορεί να οφείλεται και σε ταραχή για τις γερμανικές απώλειες από την ανατίμηση
του ελβετικού φράγκου, ή από τις μελλοντικές συνέπειες του ελλαδικού“GREXIT”…), πολλοί ξένοι ή και Γερμανο-εβραίοι ακροατές
της Φράου Μέρκελ δεν θα μπορέσουν να αποσπάσουν την ένοχη φράση από το οπτικό πρίσμα,
κάτω από το οποίο τη σπρώχνουν μοιραία: ο χώρος, ο ιστορικός χρόνος, η συγκυρία
και το αξίωμα Καγκελάριος…

Και οι συμπίπτουσες διαπιστώσεις: του Φρόϋδ, περί «lapsus» και της 
ελληνικής παράδοσης, περί «γλώσσας λανθάνουσας…»