Βαρσοβία O πρώην πρόεδρος της Πολωνίας
(1995-2005), Αλεξάντερ Κβασνιέφσκι, αναγνώρισε για πρώτη φορά ότι είχε
επιτρέψει στη CIA να λειτουργήσει μυστικό κέντρο κράτησης και ανακρίσεων
στη χώρα του, αλλά αρνήθηκε ότι γνώριζε οτιδήποτε για τα βασανιστήρια
στα οποία υποβάλλονταν οι κρατούμενοι.

Ο Κβασνιέφσκι, από τους πλέον σταθερούς συμμάχους των ΗΠΑ εκείνη την
περίοδο, ξέσπασε κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου και παραδέχτηκε ότι
είχε συμφωνήσει με τη CIA να χρησιμοποιήσουν οι κατάσκοποί της μια
μυστική τοποθεσία, με την κωδική ονομασία «Quartz», κοντά στο χωριό
Στάρε Κεζκούτου σε ένα δάσος στο βορειοανατολικό τμήμα της Πολωνίας.

Ερωτηθείς αν γνώριζε τι συνέβαινε εκεί, απάντησε: «Σχετικά με το τι έκανε η CIA; Όχι! Μέσα στο κέντρο, όχι».

Η έκθεση της αμερικανικής Γερουσίας που δημοσιοποιήθηκε την Τρίτη δεν
κατονομάζει καμιά από τις χώρες όπου πράκτορες της CIA βασάνιζαν
κρατουμένους με μεθόδους όπως οι εικονικές εκτελέσεις, η στέρηση του
ύπνου και η αποστέρηση των αισθήσεων, οι εικονικοί πνιγμοί και άλλες.

Παρότι όμως η έκθεση δεν αναφέρει ονομαστικά τις χώρες που οι πράκτορες
της CIA έκαναν βασανιστήρια, εντούτοις περιέχει πληροφορίες οι οποίες
διασταυρώθηκαν με διάφορα δημόσια έγγραφα, όπως στοιχεία πτήσεων, και
κατέστη σαφές ότι μια από τις χώρες όπου βρίσκονταν κέντρα κράτησης της
CIA ήταν και η Πολωνία.

Στη συνέντευξη Τύπου, που παραχώρησε μαζί με τον τότε πρωθυπουργό της
Πολωνίας Λέσεκ Μίλερ, ο Κβασνιέφσκι δήλωσε ότι η χώρα του είχε ζητήσει
από την αμερικανική κυβέρνηση να υπογράψει ένα έγγραφο, σύμφωνα με το
οποίο οι πράκτορες της αμερικανικής υπηρεσίας κατασκοπείας έπρεπε να
μεταχειρίζονται τους κρατούμενους στη μυστική τοποθεσία της CIA σύμφωνα
με την πολωνική νομοθεσία και τους ανθρωπιστικούς κανόνες.

«Το μνημόνιο δεν υπεγράφη από την αμερικανική πλευρά» δήλωσε ο Κβασνιέφσκι.

Ανέφερε επίσης ότι η απόλυτη μυστικότητα στις ενέργειες της CIA στον
συγκεκριμένο χώρο προκάλεσε ανησυχία στους Πολωνούς αξιωματούχους,
προτρέποντας τον ίδιο να ζητήσει από την κυβέρνηση των ΗΠΑ να κλείσει το
κέντρο κράτησης στα τέλη του 2003.

Σύμφωνα πάντως με την έκθεση της Γερουσίας, η CIA κατέβαλε ένα μεγάλο
χρηματικό ποσό για να της παραχωρηθεί η μυστική τοποθεσία όπου
εγκατέστησε το κέντρο κράτησης.

Κατά τη διάρκεια της ίδιας συνέντευξης Τύπου ο Κβασνιέφσκι δήλωσε ότι η
απόφαση των αμερικανικών αρχών να επιτρέψουν τη δημοσιοποίηση της
έκθεσης της Γερουσίας παραβίασε την εμπιστοσύνη της Βαρσοβίας, αφού η
Πολωνία πίστευε ότι οι λεπτομέρειες της συνεργασίας της με τη CIA θα
παρέμεναν απόρρητες.

Σνόουντεν: Ασυγχώρητα εγκλήματα

Παρέμβαση στο θέμα έκανε και ο Έντουαρντ Σνόουντεν, ο οποίος αποκάλυψε το εύρος της παρακολούθησης από την NSA.

Ο Σνόουντεν χαρακτήρισε «ασυγχώρητα εγκλήματα» τα βασανιστήρια στα οποία
υποβλήθηκαν ύποπτοι για τρομοκρατία από στελέχη της CIA.

«Τα πράγματα που κάναμε είναι ασυγχώρητα εγκλήματα» δήλωσε στη διάρκεια τηλεδιάσκεψης.

Ο ίδιος χαρακτήρισε «εξαιρετική» την έκθεση της Γερουσίας, τονίζοντας
ότι είναι «βαθιά θλιμμένος και πολύ οργισμένος» για όσα διάβασε.

Τα βασανιστήρια αυτά αποτελούν ένα «ανεξίτηλο στίγμα για την αμερικανική
κυβέρνηση», πρόσθεσε ο Σνόουντεν μιλώντας από τη Μόσχα, όπου του έχει
χορηγηθεί πολιτικό άσυλο για τρία χρόνια.