Γενικά θέματα
26 Ιανουαρίου 2014
Εικόνα αποσύνθεσης με καβγάδες και οξείς χαρακτηρισμούς
Η αρένα της Βουλής
Σταυρόπουλος Λάμπρος
Η εικόνα αποσύνθεσης που συνθέτουν τα επαναλαμβανόμενα κρούσματα καβγάδων και ατέρμονων αντιπαραθέσεων με οξείς χαρακτηρισμούς και προσωπικές αντεγκλήσεις μεταξύ των αντιπροσώπων του έθνους επιβεβαιώνουν το προφανές – ότι οι κοινοβουλευτικοί θεσμοί έχουν υποστεί σοβαρό πλήγμα και η αξιοπιστία των βουλευτών τείνει να χαθεί πλήρως.
Η υποαντιπροσώπευση της ελληνικής κοινωνίας στην κρίσιμη φάση που διανύει υπό το βάρος της οικονομικής κρίσης και της φορολογικής αφαίμαξης είναι χαρακτηριστική έκφραση της κρίσης της πολιτικής. Η απαξίωση του πολιτικού συστήματος και η θεσμική υποβάθμιση της Βουλής ως ακρογωνιαίου λίθου της δημοκρατικής αντιπροσώπευσης των πολιτών διά μέσου των εκλεγμένων εκπροσώπων τους συνθέτουν ένα θλιβερό θέαμα, όπως αυτό καταγράφεται εντός του Κοινοβουλίου, αγγίζοντας σε ορισμένες περιπτώσεις τα άκρα, όπως προ ημερών με αφορμή το αίτημα για άρση της ασυλίας του βουλευτή της ΝΔ κ. Αργ. Ντινόπουλου, κατά τη συζήτηση του οποίου η αίθουσα της Ολομέλειας μετατράπηκε σε «αρένα» – προς το παρόν μόνο σε φραστικό επίπεδο. Την ίδια στιγμή αναζητούνται κανόνες ηθικής και δεοντολογίας εκ μέρους των βουλευτών κατά τα πρότυπα άλλων χωρών, σε μια προσπάθεια να περισωθεί ό,τι είναι δυνατόν από τη χαμένη τιμή και υπόληψή τους.
Η υποαντιπροσώπευση της ελληνικής κοινωνίας στην κρίσιμη φάση που διανύει υπό το βάρος της οικονομικής κρίσης και της φορολογικής αφαίμαξης είναι χαρακτηριστική έκφραση της κρίσης της πολιτικής. Η απαξίωση του πολιτικού συστήματος και η θεσμική υποβάθμιση της Βουλής ως ακρογωνιαίου λίθου της δημοκρατικής αντιπροσώπευσης των πολιτών διά μέσου των εκλεγμένων εκπροσώπων τους συνθέτουν ένα θλιβερό θέαμα, όπως αυτό καταγράφεται εντός του Κοινοβουλίου, αγγίζοντας σε ορισμένες περιπτώσεις τα άκρα, όπως προ ημερών με αφορμή το αίτημα για άρση της ασυλίας του βουλευτή της ΝΔ κ. Αργ. Ντινόπουλου, κατά τη συζήτηση του οποίου η αίθουσα της Ολομέλειας μετατράπηκε σε «αρένα» – προς το παρόν μόνο σε φραστικό επίπεδο. Την ίδια στιγμή αναζητούνται κανόνες ηθικής και δεοντολογίας εκ μέρους των βουλευτών κατά τα πρότυπα άλλων χωρών, σε μια προσπάθεια να περισωθεί ό,τι είναι δυνατόν από τη χαμένη τιμή και υπόληψή τους.
Τα παραλυτικά φαινόμενα που παρατηρούνται στις κοινοβουλευτικές διαδικασίες τα τελευταία χρόνια υπό την πίεση των ασφυκτικών δεσμεύσεων που έχουν αναληφθεί στο πλαίσιο των μνημονίων και των επιταγών της τρόικας έχουν επιτείνει τα πολιτικά μίση και πάθη, οδηγώντας πολλές φορές σε ακραίες συμπεριφορές και συγκρούσεις. Μόλις πριν από λίγες ημέρες ο υπόδικος κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Χρυσής Αυγής κ. Ηλ. Κασιδιάρης εξαπέλυε μία ακόμη φραστική επίθεση κατά των βουλευτών των άλλων κομμάτων αποκαλώντας τους «προδότες, κλέφτες, απατεώνες και πουλημένους», με αποτέλεσμα να προκληθούν έντονες αντιδράσεις στην αίθουσα και την αποδοκιμασία του προεδρεύοντος κ. Ι. Δριβελέγκα, ο οποίος είπε στους χρυσαυγίτες βουλευτές ότι «αν θεωρούν πως η Βουλή είναι παράνομη, τότε να σηκωθούν να φύγουν για να ησυχάσει ο ελληνικός λαός από αυτούς», αποκαλώντας τους μάλιστα «τραμπούκους» και «φασίστες».
«Κωλοτούμπες» και «νεοφασίστες»
Πανδαιμόνιο επικράτησε την περασμένη Τρίτη κατά τη συζήτηση επί των εισαγγελικών αιτήσεων άρσης ασυλιών συγκεκριμένων βουλευτών, μεταξύ των οποίων και ο «γαλάζιος» κ. Ντινόπουλος, ο οποίος αποκάλεσε τον κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο των ΑΝΕΛΛ κ. Ν. Μαριά «μετρ της πολιτικής κωλοτούμπας» και κατηγόρησε τον αρχηγό του κόμματος και τους βουλευτές του ότι «αντιμετωπίζουν περιπτώσεις άρσης της βουλευτικής ασυλίας για μείζονα οικονομικά εγκλήματα», προκαλώντας την μήνιν του κ. Π. Καμμένου, τον οποίο κατηγόρησε επιπλέον ότι «έχει απευθύνει τις χειρότερες ύβρεις για “δωσίλογους”, “προδότες”, “Τσολάκογλου” και κρεμάλες» και «έχει προτρέψει πολίτες να λιντσάρουν τον δήμαρχό τους».
Ο πρόεδρος των ΑΝΕΛΛ εξοργισμένος του ζήτησε να ανακαλέσει καθώς, όπως είπε, «δεν υπάρχει ούτε ένα αίτημα άρσης της ασυλίας του για οικονομικό έγκλημα», καταγγέλλοντας ότι «οι δημοσιογράφοι που τα “έπαιρναν” από το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο έγιναν βουλευτές και έρχονται να συκοφαντήσουν». Ωστόσο η φράση που ηλέκτρισε επικίνδυνα το κλίμα ήταν εκείνη του κ. Καμμένου, ο οποίος μίλησε για «νεοφασίστες που μάζεψε ο κ. Σαμαράς στο κόμμα της ΝΔ», προκαλώντας μεγάλη ένταση. Η εικόνα στην αίθουσα της Ολομέλειας έμοιαζε με «κερκίδα», κατά τη χαρακτηριστική έκφραση βουλευτή της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ή «καφενείο», όπως είπε ο πρώην πρόεδρος της Βουλής κ. Απ. Κακλαμάνης, προοιωνίζοντας τα χειρότερα, όπως φοβούνται κάποιοι, όσο φουντώνει η εκλογολογία και πλησιάζει η στιγμή της κάλπης.
Λιάνα Vs Ζωής
Αλλά και η σύγκρουση που είχαν στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας η βουλευτής του ΚΚΕ κυρία Λιάνα Κανέλλη και η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ κυρία Ζωή Κωνσταντοπούλουέδειξε ότι τα συσσωρευμένα πολιτικά πάθη δεν κάνουν διακρίσεις μεταξύ φύλων ούτε καν για τα κόμματα της Αριστεράς. Η επιμονή της τελευταίας να υποβάλλει όσους έχει απέναντί της σε εξαντλητικές ερωτήσεις εν είδει ανάκρισης έχει οδηγήσει σε σειρά επεισοδίων προκαλώντας ενίοτε την αμηχανία ή και τη δυσφορία συναδέλφων της. Ο υπαινιγμός της, με αφορμή την αγανάκτηση της κυρίας Κανέλλη για την πρακτική της να απευθύνει ερωτήσεις στον επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης κ. Λ. Ρακιντζή επί μισή ώρα, ότι το προεδρείο «ασπάζεται την επίσημη θέση του ΚΚΕ να μην κάνουμε ερωτήσεις», εξόργισε την κυρία Κανέλλη που την κάλεσε να ανακαλέσει, ενώ ακολούθως αποχώρησε λέγοντας: «Της δίνω όλον τον χρόνο να ανοητολογεί μέχρι το βράδυ».
Ζητείται Κώδικας Ηθικής
Μέσα σε αυτό το κλίμα υποβάθμισης και απαξίωσης μοιάζει με σχήμα οξύμωρο η συζήτηση που πάει να ανοίξει περί σύνταξης ενός Κώδικα Ηθικής και Δεοντολογίας των βουλευτών. Το θέμα τέθηκε μάλιστα σε συνεδρίαση της αρμόδιας Επιτροπής Δεοντολογίας της Βουλής, όπου ο γενικός γραμματέας Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων κ. Γ. Σούρλαςπαρουσίασε την επεξεργασμένη πρόταση από το 2008, από την εποχή που ήταν ο ίδιος αντιπρόεδρος της Βουλής και η οποία πέρασε από «σαράντα κύματα» για να φθάσει επικαιροποιημένη και έπειτα από έγκριση της Επιστημονικής Υπηρεσίας της Βουλής, που προέβη σε σχετικές διορθώσεις, στα μέλη της Επιτροπής Δεοντολογίας.
Παρόμοιες προτάσεις, οι οποίες βασίζονται στην εμπειρία από άλλα κοινοβούλια, κατέθεσε και η βουλευτής της ΔΗΜΑΡ κυρία Μαρία Ρεπούση, αλλά ουδείς γνωρίζει τι μέλλει γενέσθαι. Οπως είπε άλλωστε ο πρόεδρος της Επιτροπής κ. Χρ. Μαρκογιαννάκης, τα εν λόγω κείμενα θα μοιραστούν και εν ευθέτω χρόνω θα συζητηθούν. Εξάλλου είναι αμφίβολο αν μπορεί με «κώδικες ηθικής» των βουλευτών να καλυφθεί το τεράστιο πολιτικό και θεσμικό έλλειμμα που έχει δημιουργηθεί. Παρά ταύτα έχει τη σημασία της η προσπάθεια που πάει να γίνει, η οποία μάλιστα εμπίπτει στις… μνημονιακές υποχρεώσεις (!) που έχουμε αναλάβει στο πλαίσιο της δημιουργίας ενός «εθνικού σχεδίου» για τη διαφάνεια και την καταπολέμηση της διαφθοράς.
Στην πρόταση που υπέβαλε ο κ. Σούρλας (σε επιμέλεια του ειδικού επιστήμονα της Βουλής κ.Στ. Γαλούκα) και στηρίχθηκε στην εμπειρία άλλων κοινοβουλίων, όπως της Αγγλίας, της Γαλλίας, του Καναδά, της Ισπανίας, της Αυστραλίας, της Ινδίας κ.ά., προτείνεται μεταξύ άλλων: οι πράξεις, η συμπεριφορά και η εμφάνιση των βουλευτών να αποτελούν αντικείμενα ελέγχου, οι βουλευτές να σέβονται τους συναδέλφους τους και κάθε πολίτη και η δημόσια συμπεριφορά τους να είναι υποδειγματική, να μη χρησιμοποιούν προσβλητικές και ανάρμοστες εκφράσεις, να μην προσβλέπουν σε οποιοδήποτε οικονομικό ή άλλο όφελος, να παραμένουν ανεπηρέαστοι κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, να ενεργούν αμερόληπτα, να είναι έντιμοι (!), να μη χρησιμοποιούν τα προνόμιά τους προς ίδιον όφελος, να μην εκθέτουν τους συναδέλφους τους, να μη δέχονται δώρα που παρεμποδίζουν το έργο τους παρά μόνο μεμονωμένα δώρα μικρής χρηματικής αξίας ή ενθύμια, να παρέχουν ακριβή στοιχεία για την περιουσιακή τους κατάσταση, να μην έχουν κανένα άλλο δικαίωμα αμοιβής από οποιαδήποτε πηγή εκτός της βουλευτικής τους αποζημίωσης όσον αφορά την άσκηση των καθηκόντων τους, να μην αποκαλύπτουν εμπιστευτικές πληροφορίες που έχουν περιέλθει σε γνώση τους, να δηλώνουν τυχόν χορηγίες και οποιοδήποτε δώρο ή υλικό όφελος προς αυτούς ή συγγενικά τους πρόσωπα κλπ. Ενώ για την παραβίαση του Κώδικα προτείνονται μεταξύ άλλων ποινών το χρηματικό πρόστιμο, η αναστολή για κάποιο χρονικό διάστημα όχι πέραν των 15 ημερών των προνομίων που απολαμβάνουν, πειθαρχικά μέτρα που προβλέπει ο Κανονισμός της Βουλής, κτλ.
ΒΗΜΑ