Γενικά θέματα
, Ενεργειακά-Αγωγοί
6 Νοεμβρίου 2013
Ο South Stream κατασκευάζεται στη Βουλγαρία, που είναι μέλος του ΝΑΤΟ. Γιατί δεν ήλθε στην Ελλάδα, μπορεί να απαντήσει κανείς;
H Gazprom «παραδόθηκε» στη Βουλγαρία
Διαβάστε επίσης:
Πηγή: Press Photo
Γιούρι Μπαρσουκόφ
Εφημερίδα Kommersant
Αρχισε η κατασκευή του αγωγού μεταφοράς ρωσικού αερίου, «Νότιο Ρεύμα» (South Stream). Η Gazprom ήδη κατέληξε σε συμφωνία με τη Βουλγαρία, προσφέροντάς της σημαντικά ανταλλάγματα. Το σχέδιο προέβλεπε να περάσει ο αγωγός και από την Ελλάδα, αλλά το κομμάτι αυτό έχει παγώσει.
Η Gazprom, ξεκίνησε την κατασκευή του επίγειου τμήματος του αγωγού φυσικού αερίου South Stream («Νότιο Ρεύμα»). Η ιδιαιτερότητα και ταυτόχρονα η σημασία του έργου είναι ότι αυτό το κομμάτι του αγωγού αφορά στο “πολύπαθο” βουλγαρικό τμήμα του σχεδίου. Για να προχωρήσει το έργο, το ρωσικό μονοπώλιο έπρεπε να μειώσει την τιμή του φυσικού αερίου και να προβεί σε σοβαρές παραχωρήσεις επί των όρων του δανείου που χορήγησε στη βουλγαρική πλευρά. Επιπλέον, σε συμφωνία με τη Βουλγαρία, εγγράφτηκε στη συμφωνία, η δυνατότητα πρόσβασης και σε άλλους προμηθευτές στο «Νότιο Ρεύμα», όπως απαιτεί η Ευρωπαϊκή Ένωση, και η Gazprom δεν είχε δεχθεί να εντάξει σε κανένα από τα άλλα έργα της. Με τις σχέσεις όμως μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας να είναι τεταμένες το τελευταίο διάστημα, η σημασία της επιτυχίας του South Stream που παρακάμπτει την Ουκρανία, αυξάνεται.
Η Gazprom, ξεκίνησε την κατασκευή του μεγαλύτερου και πιο “προβληματικού” τμήματος του αγωγού φυσικού αερίου South Stream, αυτού που διέρχεται μέσα από τη Βουλγαρία. Η Σόφια ήταν από τις πρώτες πρωτεύουσες που στις αρχές του 2008 είχε υπογράψει τη διακυβερνητική συμφωνία για τον αγωγό φυσικού αερίου, αλλά στη συνέχεια οι διαπραγματεύσεις για την υλοποίηση του βουλγαρικού τμήματος του έργου, μήκους 540 χιλιομέτρων, αποδείχθηκαν για τη Gazprom, οι πιο δύσκολες.
Στην αρχή, η Βουλγαρία δεν ήθελε να μεταβιβάσει την ιδιοκτησία της γης που θα περνάει ο αγωγός φυσικού αερίου στην μεικτή επιχείρηση του φορέα εκμετάλλευσης και επέμενε να κρατήσει το κύριο μερίδιο ελέγχου της κοινής εταιρείας ο βουλγαρικός εταίρος, η εταιρεία Bulgarian Energy Holding (BEH). Στα τέλη του 2011, συμφωνήθηκε η ισότιμη συμμετοχή, και έτσι η Βουλγαρία κέρδισε την πολυπόθητη μείωση των τιμών στο φυσικό αέριο. Αλλά το 2012, η Σόφια -και πάλι- δήλωσε ότι δεν είναι ικανοποιητικές οι εκτιμώμενες αποδόσεις του σχεδίου και τα ποσοστά της για το τράνζιτ. Η Gazprom, αποφάσισε να προχωρήσει σε μια νέα μείωση στο τιμολόγιο της για τη Βουλγαρία. Έτσι, η τιμή του φυσικού αερίου για τη βαλκανική χώρα, σύμφωνα με τον επικεφαλής του μονοπωλίου Αλεξέι Μίλερ, έγινε «μια από τις χαμηλότερες στην Ευρώπη». Επιπλέον, η Gazprom συμφώνησε να παράσχει στη BEH δάνειο για την κατασκευή του αγωγού. Σε αντάλλαγμα, η Βουλγαρία υπέγραψε την τελική επενδυτική συμφωνία για το τμήμα που της αναλογεί. Είναι η τελευταία από τις επενδυτικές αποφάσεις που υπογράφτηκαν από τις χώρες μέσα από το έδαφος των οποίων διέρχεται ο αγωγός.
Επαναδιαπραγμάτευση
Διαβάστε επίσης:
Ο αγωγός φυσικού αερίου South Stream («Νότιο Ρεύμα»), θα περάσει υποθαλάσσια από τη Μαύρη Θάλασσα στη Βουλγαρία και στη συνέχεια στη Σερβία, την Ουγγαρία, τη Σλοβενία και την Ιταλία. Το κόστος του έργου υπολογίζεται σε 16,5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων για το θαλάσσιο τμήμα του αγωγού θα δαπανηθούν περίπου 10 δισ. ευρώ. Ο αγωγός, έχει προγραμματιστεί να τεθεί σε λειτουργία το Δεκέμβριο του 2015 (αρχική μεταφορική ικανότητα 15,75 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως), ενώ προβλέπεται ότι θα φτάσει στη μέγιστη ετήσια μεταφορική του ισχύ (63 δισ. κυβικά μέτρα), το 2018.
Το σχήμα χρηματοδότησης του βουλγαρικού τμήματος, ανασχεδιάστηκε τον Απρίλιο. Η Σόφια ήταν δυσαρεστημένη με το γεγονός ότι, λόγω της αναγκαιότητας για την πληρωμή του δανείου, δεν θα εισέπραττε τα τέλη διέλευσης. Τώρα, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της Gazprom, το ήμισυ των τελών διέλευσης, που αντιπροσώπευαν το μερίδιο της BEH, θα μεταφέρεται μερικώς στον προϋπολογισμό της Βουλγαρίας και μερικώς στη Gazprom, έναντι των πληρωμών της βουλγαρικής πλευράς για το δάνειο. Το χρονοδιάγραμμα πληρωμών θα επεκταθεί στα 22 χρόνια από την έναρξη της εκμετάλλευσης του αγωγού (με τον προηγούμενο προγραμματισμό, το δάνειο θα έπρεπε να είχε εξοφληθεί μέχρι το 2030). Σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομίας και Ενέργειας της Βουλγαρίας, Ντραγκομίρ Στόϊνεφ, το δάνειο της Gazprom στη BEH είναι ύψους 620 εκ. ευρώ, με ετήσιο επιτόκιο 4,25% (στο προηγούμενο σχέδιο, ήταν 8%), ενώ τα έσοδα της Βουλγαρίας από τον αγωγό στα επόμενα 30 χρόνια εκτιμώνται σε 2,8 δισ. ευρώ. Το κόστος του βουλγαρικού τμήματος, υπενθύμισε ο κ.Μίλερ, είναι 3,5 δισ. ευρώ.
Ανταγωνισμός με Αζέρους-ΗΠΑ
Επιπλέον, η βουλγαρική κυβέρνηση ανακοίνωσε επίσημα ότι η Gazprom υπέγραψε ένα πρωτόκολλο, σύμφωνα με το οποίο θα μπορούν να αποκτήσουν πρόσβαση στον αγωγό φυσικού αερίου και άλλοι, τρίτοι προμηθευτές. Στο ρωσικό μονοπώλιο δεν σχολίασαν την ανακοίνωση. Το κρίσιμο ζήτημα της εξαίρεσης του «Νότιου Ρεύματος» από τις απαιτήσεις του τρίτου ενεργειακού πακέτου της ΕΕ, υπάρχει από τη στιγμή που ξεκίνησε το έργο της Gazprom. Σε αντίθετη περίπτωση, η ρωσική εταιρεία θα πρέπει να «κλείσει» ένα ποσοστό χωρητικότητας του αγωγού για τους δυνητικούς εναλλακτικούς προμηθευτές. Η εξέλιξη όμως αυτή, θα καθιστούσε το project οικονομικά ασύμφορο. Στη Gazprom ανακοίνωσαν μόνο, ότι «υπάρχουν σενάρια» και ότι οι διαπραγματεύσεις με τις Βρυξέλλες συνεχίζονται. «Οι κανόνες του τρίτου ενεργειακού πακέτου προβλέπουν την πώληση της μισής μεταφορικής ισχύος του South Stream σε δημοπρασίες. Έτσι, η Gazprom θα πρέπει να ανταγωνιστεί για την απόκτηση των δικαιωμάτων αυτών την αζερική κοινοπραξία «Shah Deniz», είπε ο επικεφαλής της εταιρείας East European Gas Analysis, Μιχαήλ Κορτσέμκιν.
Η ίδια η Gazprom δεν κρύβει ότι ο κύριος σκοπός του «Νότιου Ρεύματος» σε μια περίοδο στασιμότητας στη ζήτηση φυσικού αερίου στην Ευρώπη, είναι να παρακάμψει την Ουκρανία. «Με τον South Stream, οι κίνδυνοι του τράνζιτ, φεύγουν για πάντα», δήλωσε πρόσφατα ο Αλεξέι Μίλερ, στο πλαίσιο των σκληρών διαπραγματεύσεων της Gazprom με την ουκρανική Naftogaz σχετικά με την τιμή του φυσικού αερίου. Οι ποσότητες τράνζιτ του ρωσικού «γαλάζιου χρυσού» μέσω της Ουκρανίας, ανήλθαν για τους πρώτους εννέα μήνες του τρέχοντος έτους σε 61 δισ. κυβικά μέτρα (84,2 δισ. κυβικά μέτρα για το 2012). Στην περίπτωση που η Gazprom εκμεταλλευθεί πλήρως τις μέγιστες μεταφορικές δυνατότητες τόσο του South Stream, όσο και του αγωγού Nord Stream (55 δισ. κυβικά μέτρα, που σήμερα δεν αξιοποιούνται πλήρως), ο ρωσικός ενεργειακός κολοσσός θα μπορεί να εγκαταλείψει πλήρως την ουκρανική κατεύθυνση διέλευσης του «γαλάζιου χρυσού».
Όμως, ενώ παλαιότερα η Gazprom ανέμενε μια απότομη αύξηση των εξαγωγών φυσικού αερίου προς την Ευρώπη μέχρι το 2020 και ήταν έτοιμη να χρησιμοποιήσει όλη τη μεταφορική ισχύ που διαθέτει η εταιρεία, σήμερα, αρχίζει σταδιακά να αναγνωρίζει το επισφαλές των προβλέψεων. «Προς το παρόν, οι συνθήκες της αγοράς μας επιτρέπουν να κάνουμε ένα διάλειμμα», δήλωσε ο αντιπρόεδρος της Gazprom, Βαλέρι Γκολούμπεφ, μιλώντας για τις προοπτικές της επέκτασης των αγωγών φυσικού αερίου «Yamal –Europe» και Nord Stream. Πηγή στη Gazprom, επιβεβαίωσε ότι «δεν βιαζόμαστε να προχωρήσουμε σε αυτή την κατεύθυνση».
Το πρωτότυπο άρθρο βρίσκεται στην ηλεκτρονική διεύθυνση:kommersant.ru
Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.
Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Facebook
Ακολουθήστε τον Σάββα Καλεντερίδη στο Facebook
Ακολουθήστε τον Σάββα Καλεντερίδη στο Twitter
Εγγραφείτε στο κανάλι του infognomonpolitics.gr στο Youtube