ΤΟ ΒΗΜΑ- LE MONDE*

Οδεύει προς την χρεοκοπία η Αίγυπτος; Είναι η μεγαλύτερη αραβική χώρα που βρίσκεται κοντά στην οικονομική και χρηματοπιστωτική κατάρρευση; Μετά από μήνες αναβολών, μια σημαντική διαπραγμάτευση με το Διεθνές Νομισματικό ταμείο μόλις ξεκίνησε στο Κάιρο. Όμως στις όχθες του Νείλου κυριαρχεί η απαισιοδοξία.
Πρωτίστως, υπάρχει το πολιτικό μέτωπο. Προερχόμενος από το κόμμα των ισλαμιστών Αδελφών Μουσουλμάνων, ο πρόεδρος Μοχάμεντ Μόρσι, όχι μόνο σταμάτησε να επεκτείνει το πεδίο των πλεονεκτημάτων του, αλλά κλιμακώνει την προσβολή των πολιτικών ελευθεριών. Επικεφαλής του κράτους από τις 30 Ιουνίου 2012, ο μηχανολόγος Μόρσι δεν βρήκε ποτέ ένα στιλ διακυβέρνησης που να καθησυχάζει τους πολίτες και δημιουργεί εμπιστοσύνη στη χώρα.

Όσο διστάζει, ανατρέχοντας σε μέτρα που ανακοινώνονται βιαστικά, τόσο πιο πολύ χρησιμοποιεί τη βία. Δύσπιστος απέναντι στη συνδιαλλαγή με άλλες πολιτικές δομές, δίνει την αίσθηση ότι ευνοεί το άνοιγμα της πολιτικής σκηνής. Έχει απογοητεύσει: τον περιμέναμε μεγάλο αφέντη  και να που ξανάγινε εθνοφρουρός.

Εξίσου σημαντικό είναι ότι επιβεβαιώνει αυτό που λεγόταν για τους Αδελφούς Μουσουλμάνους πριν από την άφιξή τους στην εξουσία μέσω των εκλογών: δεν έχουν κανένα οικονομικό και κοινωνικό πρόγραμμα.   

Η Αίγυπτος πάει πολύ άσχημα. Με φόντο πολιτικές αναταράξεις αποσταθεροποιητικές όσο και μια ανεμοθύελλα, το οικονομικό μέτωπο γεννά ανησυχία. Όλοι οι δείκτες είναι στο κόκκινο. Ο τουρισμός και ξένες επενδύσεις βρίσκονται σε ελεύθερη πτώση. Υπάρχουν ελλείψεις σε ντίζελ, προκαλώντας  διακοπές του ηλεκτρικού ρεύματος  και ανεργία των τεχνικών τόσο στις πόλεις όσο και στην επαρχία.

Τα δημόσια οικονομικά επιδεινώνονται.  Τα χρηματικά της αποθέματα έχουν πέσει σημαντικά σε δύο χρόνια, περνώντας από τα 36 στα 13 δισεκατομμύρια δολάρια. Η τιμή της αιγυπτιακής λίρας σημειώνει πτώση και οι τιμές των βασικών προϊόντων διατροφής αύξηση.

Πίσω από τους αριθμούς και τον μακροοικονομικό πίνακα κρύβεται μια αμείλικτη πραγματικότητα: η ενδημική φτώχεια που γνωρίζει η χώρα, η ζωή αθλιότητας που επιβάλλεται εδώ και υπερβολικά πολύ καιρό σε δεκάδες εκατομμύρια Αιγυπτίους.

Η βοήθεια από το ΔΝΤ επείγει.

Εδώ και περίπου δύο χρόνια, το Κάιρο διαπραγματεύεται ένα δάνειο 4,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Αυτό θα μπορέσει να καθησυχάσει τους ξένους επενδυτές και να ξεμπλοκάρει μια σειρά από βοήθειες: εκείνη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Παγκόσμιας Τράπεζας και της Αφρικανικής Αναπτυξιακής Τράπεζας.

Η διαπραγμάτευση σκοντάφτει στους όρους του δανείου. Το ΔΝΤ απαιτεί μείωση των κρατικών επιχορηγήσεων σε έναν αριθμό βασικών προϊόντων και αύξηση της φορολογίας. Ο Μόρσι φοβάται τις λαϊκές αντιδράσεις απέναντι σε μια νέα αύξηση των τιμών ειδών πρώτης ανάγκης. Του λείπει το στήριγμα και η πολιτική νομιμότητα για να «πουλήσει» στους Αιγυπτίους δύσκολα μέτρα.

Το ΔΝΤ  οικτίρει την έλλειψη τεχνικών ικανοτήτων της ομάδας του Μοχάμεντ Μόρσι και την έλλειψη φαντασίας του. διότι έπρεπε να βρει έναν τρόπο να επιτεθεί στο κακό: πώς θα μετασχηματίσει το τρέχον σύστημα κρατικών επιχορηγήσεων  – χρηματοπιστωτική «τρύπα» διαβόητη για την αναποτελεσματικότητά της- σε έναν μηχανισμό προστασίας πιο στοχευόμενης που θα βοηθάει τους φτωχούς να ξεφύγουν από την κατάστασή τους. Όμως οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι – αυτή είναι η αποτυχία τους – δεν έχουν την παραμικρή ιδέα.

* Πρόκειται για κύριο άρθρο της έγκριτης γαλλικής εφημερίδας.

ΒΗΜΑ