Της Ναταλίας Δαφνή
http://www.imerisia.gr
Ο ι ηγέτες των πέντε μεγαλύτερων αναδυόμενων οικονομιών του πλανήτη, αποκαλούμενων BRICS, έχουν άριστη επίγνωση της οικονομικής τους δύναμης, την οποία προσπαθούν να μετατρέψουν σε γεωπολιτική επιρροή. Βοηθούντων των διεθνών οικονομικών συγκυριών, η Βραζιλία, η Ινδία, η Ρωσία, η Κίνα και η νότια Αφρική απειλούν τώρα εμμέσως πλην σαφώς να μη συμμετάσχουν στην προσπάθεια αύξησης των δυνατοτήτων χρηματοδότησης του ΔΝΤ για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους στην Ευρωζώνη, εάν δεν εξασφαλίσουν καλύτερη εκπροσώπηση στους διεθνείς οργανισμούς.

Το ανακοινωθέν
Στο ανακοινωθέν τους μετά τη λήξη της τέταρτης Συνόδου Κορυφής των χωρών της ομάδας BRICS που διεξήχθη προ ημερών στο Νέο Δελχί οι «Πέντε» αναφέρουν χαρακτηριστικά:

«Η συνεχιζόμενη προσπάθεια για την αύξηση των δυνατοτήτων χρηματοδότησης του ΔΝΤ θα στεφθεί με επιτυχία μόνον εάν υπάρξει εμπιστοσύνη ότι το σύστημα μελών του ινστιτούτου δεσμεύεται ειλικρινά στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που αποφασίστηκαν το 2010».

Οι πιέσεις να αυξηθούν οι πόροι του ΔΝΤ χάρη της Ευρώπης είναι φυσιολογικό να προκαλούν μια τέτοια αντίδραση από τον αναπτυσσόμενο κόσμο, καθώς καλείται να βοηθήσει έναν οργανισμό στον οποίο -από ίδρυσής του- κυριαρχούν οι ΗΠΑ και η Ευρώπη, ενώ οι ίδιες περιορίζονται σε δευτερεύοντα ρόλο. Επιπλέον, πώς είναι δυνατό να αγνοείται η φωνή μιας ομάδας κρατών που αναλογούν αυτήν την στιγμή στο 45% του παγκόσμιου πληθυσμού και στο 28% της παγκόσμιας οικονομίας;

Σε αυτό το νέο οικονομικό και πολιτικό σκηνικό που διαμορφώθηκε από την πρόσφατη κρίση, οι ανεπτυγμένες χώρες δέχθηκαν μάλιστα τα επικριτικά σχόλια των χωρών BRICS για τους «κακούς χειρισμούς» τους στην προσπάθειά τους να την αντιμετωπίσουν.

Η πρόεδρος της Βραζιλίας Ντίλμα Ρουσέφ, κατηγόρησε τις δυτικές χώρες πως προκάλεσαν «νομισματικό τσουνάμι» επειδή υιοθέτησαν επιθετικές νομισματικές πολιτικές, όπως ιστορικά χαμηλά επιτόκια, που έκαναν τις αναδυόμενες οικονομίες λιγότερο ανταγωνιστικές παγκοσμίως.

Η κρίση
«Η κρίση ξεκίνησε στον ανεπτυγμένο κόσμο», είπε η κ. Ρουσέφ. «Δεν θα ξεπεραστεί απλά με μέτρα λιτότητας, δημοσιονομικές πολιτικές και υποτίμηση του κόστους απασχόλησης, ούτε με ποσοτικές νομισματικές πολιτικές που προκάλεσαν νομισματικό τσουνάμι, και οδηγούν σε νομισματικό πόλεμο και σε νέες και διεστραμμένες μορφές πολιτικών προστατευτισμού στον κόσμο».

Η φθηνή ρευστότητα που διοχέτευσαν πλουσιοπάροχα στο χρηματοοικονομικό σύστημα η Fed και η ΕΚΤ προκάλεσε εκροές κεφαλαίων από τις αναδυόμενες οικονομίες, που τελευταία είδαν να περιορίζεται η δυναμική ανάπτυξής τους.

Με τις ΗΠΑ και την Ευρώπη να φαίνονται τώρα διατεθειμένες να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικότερα τα προβλήματά τους, τα κράτη των BRICS καλούνται να δημιουργήσουν ισχυρό μέτωπο που θα αποτελέσει το αντίπαλο δέος στις παραδοσιακές υπερδυνάμεις.

Ως εκ τούτου, παρά τις διαφορές τους (τις χωρίζει τεράστια γεωγραφική απόσταση, κυρίως όμως διαφορετικά πολιτικά και οικονομικά συστήματα), οι πέντε μεγαλύτερες αναδυόμενες οικονομίες στον κόσμο επιχείρησαν να καταστήσουν ισχυρότερους τους μεταξύ τους δεσμούς με ενίσχυση των χρηματοοικονομικών συναλλαγών τους σε εθνικά νομίσματα (για να περιορίσουν το ρόλο του δολαρίου) και την ίδρυση τράπεζας επενδύσεων που θα χρηματοδοτεί σχέδια υποδομών και ανάπτυξης. Είναι το πρώτο βήμα για την ίδρυση μιας Αναπτυξιακής Τράπεζας Αναπτυσσόμενων Χωρών, και γίνεται ύστερα από το αίτημα των χωρών αυτών για μεγαλύτερη χρηματοοικονομική στήριξη από την Παγκόσμια Τράπεζα για αναπτυξιακά προγράμματα υποδομών.

Ο απερχόμενος πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας Ρόμπερτ Ζέλικ, σχολίασε πως η δημιουργία μιας τέτοιας τράπεζας θα αντιμετωπίσει τεράστιες δυσκολίες ελλείψει της κατάλληλης εμπειρίας.

Απώτερος στόχος των BRICS είναι η Τράπεζα αυτή να επιτρέπει στις μετέχουσες χώρες να αντλούν κεφάλαια για τη χρηματοδότηση σχεδίων ανάπτυξης, και να μπορεί να λειτουργήσει κάποια στιγμή ως μηχανισμός δανεισμού σε περιπτώσεις χρηματοοικονομικών κρίσεων (ανάλογων με αυτήν που βιώνει τώρα η Ευρώπη).