Το Ουγγρικό Κοινοβούλιο, που κυριαρχείται από μια συντηρητική δεξιά πλειοψηφία με αρχηγό τον πρωθυπουργό της Κυβέρνησης, ψήφησε τη Δευτέρα 18 Απριλίου ένα νέο Σύνταγμα που θα μπορούσε, υποστηρίζουν οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της κοινωνίας των πολιτών, να αποδυναμώσει την δημοκρατική ισορροπία. 

Το κείμενο εγκρίθηκε με 262 ψήφους υπέρ, 44 κατά και μια αποχή, σύμφωνα με το επίσημο αποτέλεσμα της ψηφοφορίας.

Η αντιπολίτευση απείχε της ψηφοφορίας, ενώ το ακροδεξιό κόμμα Jobbik, ψήφισε κατά. 

Την Παρασκευή, χιλιάδες Ούγγροι διαδήλωσαν κατά του σχεδίου Συντάγματος, που αναμένεται να τεθεί σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2012.

Το Fidesz, το κόμμα του πρωθυπουργού Βίκτορ Ορμπάν, ο οποίος διαθέτει κοινοβουλευτική πλειοψηφία των δύο τρίτων μετά από το θρίαμβό στις εκλογές του 2010, «περιποιήθηκε» τον θεμελιώδη νόμο, προκειμένου να ολοκληρωθεί η διαδικασία του εκδημοκρατισμού που άρχισε το 1989, με τη πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος. 

Το κείμενο  περιορίζει, μεταξύ άλλων, τις δικαιοδοσίες του ανώτατου δικαστηρίου σε θέματα προϋπολογισμού και φορολογίας και εξουσιοδοτεί τον Πρόεδρο να διαλύει το Κοινοβούλιο σε περίπτωση μη έγκρισης του προϋπολογισμού από τώρα τον Απρίλιο. 

Αυτοί οι περιορισμοί των αρμοδιοτήτων του Συνταγματικού Δικαστηρίου θα αρθούν μόνο όταν το επίπεδο του δημόσιου χρέους πέσει κάτω από το 50% του ΑΕΠ. Σήμερα, ανέρχεται σε περίπου 80%.

– Το προοίμιο αναφέρεται στο Θεό και στον Χριστιανισμό που φέρονται να ενώνουν  το έθνος. Οι επικριτές του κειμένου εκτιμούν ότι εισάγονται  διακρίσεις εις βάρος των άθεων και των πιστών άλλων θρησκειών.

– Συγχωνεύει το πολιτικό έθνος και το εθνικό έθνος: Μέρος του ουγγρικού έθνους αποτελούν οι Ούγγροι πολίτες που ζουν στην Ουγγαρία, αλλά ανήκουν σε μη-ουγγρικές μειονότητες Ούγγρων και επίσης σε μειονότητες με ουγγρική ρίζα που δουν σε άλλες χώρες που δεν είναι Ούγγροι πολίτες. 

– Το Σύνταγμα υπόσχεται να προστατεύσει “την πνευματική και ψυχική ενότητα» του ουγγρικού έθνους.

– Το νέο Σύνταγμα καθιστά δυνατή την επέκταση του δικαιώματος ψήφου στους Ούγγρους των γειτονικών χωρών, πράγμα που θα μπορούσε να δημιουργήσει συγκρούσεις με χώρες όπου υπάρχουν μεγάλες ουγγρικές μειονότητες, όπως η Σλοβακία ή η Ρουμανία.

– Ανοίγει την πόρτα για μια πιθανή απαγόρευση των αμβλώσεων: «Η ζωή του εμβρύου πρέπει να προστατεύεται από τη στιγμή της σύλληψης».

– Το κείμενο περιορίζει το πεδίο των αρμοδιοτήτων του Συνταγματικού Δικαστηρίου, ιδίως στους οικονομικούς και κοινωνικούς τομείς.

– Η κυβέρνηση θα μπορέσει να επεκτείνει την επιρροή της στη δικαιοσύνη, μοναδικό σώμα του κράτους που είναι ακόμα ανεξάρτητο.

– Το Σύνταγμα δεν περιέχει πια τα τρία σημαντικά αντίβαρα στην άσκηση της δημοκρατίας: ανεξάρτητες μεσολαβητικές αρχές για την προστασία των εθνικών μειονοτήτων, των προσωπικών δεδομένων και των μελλοντικών γενεών.

– Αλλάζει τον τρόπο διορισμού των διευθυντών όλων των κρατικών θεσμών, με περιόδους θητείας εννέα, ή ακόμα δώδεκα χρόνια, που τους καθιστά απρόσβλητους και μειώνει έντονα την δυνατότητα παρέμβασης των μελλοντικών κυβερνήσεων.

– Δίνει στη νομισματική επιτροπή της Κεντρικής Τράπεζας, η οποία θα αποτελείται από μέλη πλησίον του Βίκτορ Ορμπάν, μεταξύ των οποίων ο αρχηγός του κράτους, Παλ Σμίτ (Pal Schmitt), το δικαίωμα να διαλύει το κοινοβούλιο, αν ο προϋπολογισμός δεν έχει εγκριθεί σύμφωνα με τα πρότυπα του νέου συνταγματικού κειμένου. 

Έτσι, ο Βίκτορ Ορμπάν ακόμα κι αν βρίσκεται στην αντιπολίτευση μετά τις εκλογές του 2014, θα έχει την δυνατότητα να διαλύσει το Κοινοβούλιο μέσω του Νομισματικού Συμβούλιου. Μια διάταξη που χαρακτηρίζεται  σαν «συνταγματικό πραξικόπημα» από την αντιπολίτευση.

– Προβλέπει ότι το συνταξιοδοτικό σύστημα και η φορολογική πολιτική θα μπορέσουν να αλλάζουν μόνο με ειδική πλειοψηφία των δύο τρίτων του Κοινοβουλίου, διατάξεις που δεσμεύουν επίσης τα χέρια μιας άλλης μελλοντικής κυβέρνησης.

LEMONDE.FR με AFP και Reuters | 18.04.11 |