Ανάγκη για πανεθνική πρωτοβουλία αναβάθμισης του Εθνικού Αρχαιολογικού Του Δημήτρη Ρηγόπουλου
Το ομολογούν όλοι. Το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, το σημαντικότερο μουσείο για την κλασική αρχαιότητα σε ολόκληρο τον κόσμο, βρίσκεται παγιδευμένο σε ένα νέο κύκλο αυτοϋπονόμευσης.
Τα οφέλη από την προ-ολυμπιακή ανακαίνιση εξατμίστηκαν γρήγορα, με φόντο τη ραγδαία υποβάθμιση της ευρύτερης περιοχής, ενώ δεν αντιμετωπίστηκε συνολικά η έλλειψη των απαραίτητων χώρων για να αναπτυχθούν οι μόνιμες συλλογές του. Το Εθνικό Αρχαιολογικός Μουσείο είναι ένας ακόμα κοιμισμένος γίγαντας.
Ο Μιχάλης Φωτιάδης ήταν ο Ελληνας αρχιτέκτονας που συνεργάστηκε με τον Μπερνάρ Τσουμί στον σχεδιασμό του νέου Μουσείου της Ακρόπολης. Κι ενώ τα φώτα συνεχίζουν να είναι στραμμένα στο νέο απόκτημα της Αθήνας, ο ίδιος εστιάζει στο «δράμα» του μεγαλύτερου μουσείου μας. Αλλά πιστεύει ότι υπάρχει λύση. Αρκεί να επεξεργαστούμε ένα νέο όραμα για το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο που θα τοποθετεί την αθηναϊκή κιβωτό της κλασικής αρχαιότητας στην πρώτη γραμμή των μεγάλων μουσείων του κόσμου. Και πριν από λίγες ημέρες, κατά τη διάρκεια του 11ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Αρχιτεκτόνων, παρουσίασε το σχέδιό του για την επέκταση και την αναβάθμιση του Μουσείου. Η εισήγηση του Ελληνα αρχιτέκτονα προτείνει τη σύνταξη ενός διεθνούς αρχιτεκτονικού διαγωνισμού. «Η οικονομική κάλυψη», σημειώνει ο κ. Φωτιάδης, «θα μπορούσε να εξασφαλισθεί από συνδυασμό φορέων του εξωτερικού και Ελλήνων ευαισθητοποιημένων στον πολιτισμό μας. Είναι η πιο ορθολογική νομική διαδικασία. Με ελάχιστη γραφειοκρατία ας προχωρήσουμε με τη μελλοντική βραβευμένη ομάδα του διαγωνισμού σε πρόγραμμα ταχύρρυθμης μελέτης και κατασκευής».
Στο διά ταύτα είναι γνωστό ότι πριν από τρία χρόνια (τον Απρίλιο του 2008) το Συμβούλιο Μουσείων έδωσε ομόφωνα την έγκρισή του στο κτιριολογικό πρόγραμμα που προβλέπει την επέκταση του ΕΑΜ με τη δημιουργία δύο υπογείων κάτω από τον κήπο του. Η συνολική επέκταση ανέρχεται σε 24.000 τ.μ., αλλά μόνο τα 2.000 από αυτά θα διατεθούν για τις μόνιμες συλλογές του Μουσείου, ενώ το μεγαλύτερο βάρος δίνεται στη δημιουργία χώρου στάθμευσης. Ο Μιχάλης Φωτιάδης αντιπροτείνει μια αρκετά μεγαλύτερη παρέμβαση στον ίδιο χώρο με πρόβλεψη για τρία εκθεσιακά υπόγεια 36.000 τ.μ., «λόγω ανύπαρκτου αρχαιολογικού ορίζοντα». Ο διαγωνισμός θα προδιαγράψει υπέργεια κηποτεχνική επιφάνεια για πέντε επίπεδα, τα δύο εκ των οποίων πρόκειται να διαμορφωθούν σε χώρο στάθμευσης αυτοκινήτων. Μια δεύτερη επέκταση προβλέπεται κάτω από τον πεζόδρομο της οδού Τοσίτσα με τρία υπόγεια (τα δύο εκθεσιακά, 14.000 τ.μ.). Για το «Ακροπόλ Παλάς» προτείνεται να είναι η επίσημη έδρα του υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού με υπόγεια σύνδεση κάτω από την Πατησίων. Ο Μιχάλης Φωτιάδης δεν «πειράζει» το κτίριο του Πολυτεχνείου για τον πολύ απλό λόγο ότι «λόγω κληροδοτήματος δεν υπάρχει περίπτωση αλλαγής χρήσης ή απαλλοτρίωσης του ιστορικού συγκροτήματος».