Γράφει: Μάρθα Απαλοπούλου
 Πιέσεις ασκεί το πολιτικο-βιομηχανικό σύμπλεγμα της Ευρωπαϊκής Ενωσης, προκειμένου να επισπευστεί η κατασκευή ενός αγωγού που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από τις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες της Κασπίας στον Νότο της Ευρώπης, μειώνοντας ως έναν βαθμό την εξάρτηση της Γηραιάς Ηπείρου από τα ενεργειακά αποθέματα της Ρωσίας.
Το τελευταίο διάστημα έγινε πολύς λόγος για το πιθανό «πάγωμα» του προγράμματος Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη, αλλά οι Ρώσοι αρνούνται να εγκαταλείψουν το σχέδιο και προς τούτο διοργάνωσαν χθες συνάντηση των εμπλεκομένων πλευρών στη Ρώμη.

Πηγές που πρόσκεινται σε βιομηχανικούς κύκλους της Ευρώπης δήλωσαν στο Reuters ότι το θέμα του «αντίπαλου δέους» στον ρωσικό αγωγό South Stream απασχολεί όλο και περισσότερο την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Μάλιστα, σύμφωνα με το Reuters, αξιωματούχοι της Κομισιόν πιέζουν τις κοινοπραξίες Nabucco και ITGI να ξεκινήσουν συνομιλίες με στόχο τη συγχώνευση των δραστηριοτήτων τους.
Ο προβληματισμός έγκειται στην ορθή επιλογή ενός προγράμματος και το βάρος αυτής της απόφασης πέφτει κυρίως στον αρμόδιο επίτροπο Ενέργειας, κ. Στέφαν Ετινγκερ.

Αυτό που κυρίως ενδιαφέρει τις Βρυξέλλες είναι η μείωση της ενεργειακής εξάρτησης της Ευρώπης από τη Ρωσία. Συνεπώς τίποτα δεν πρέπει να αποκλείεται ούτε και η περίπτωση συγχώνευσης των δύο μεγαλύτερων προγραμμάτων κατασκευής αγωγών μεταφοράς φυσικού αερίου. Το πρόγραμμα Nabucco είναι ακριβότερο, ενώ το κόστος για την κατασκευή του μικρότερου προγράμματος ITGI (ενός αγωγού διασύνδεσης της Τουρκίας με την Ελλάδα και την Ιταλία) εκτιμάται πως θα ανέλθει περίπου σε 3,4 δισεκατομμύρια δολάρια.

Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ίσως εγκρίνει πιο εύκολα την έναρξη του έργου που αφορά τον αγωγό ITGI, καθώς το υπολογιζόμενο κόστος για τον Nabucco ανέρχεται σε 10,7 δισεκατομμύρια δολάρια.

Η ίδια πηγή που μίλησε στο Reuters είπε ότι οι πιέσεις που ασκεί η πολιτική και βιομηχανική ηγεσία της ΕΕ είναι προσανατολισμένες στην υλοποίηση του χαμηλότερου κόστους σχεδίου για την κατασκευή του ITGI. Οι Ευρωπαίοι βιομήχανοι τοποθετούν την κατασκευή του Nabucco σε μεταγενέστερο χρόνο.

ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΗ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑΗ κατάληξη σε αυτή την επιλογή θα μειώσει την κλίμακα του προγράμματος και ο ITGI – στον οποίο συμμετέχει και η ΔΕΠΑ – θα μεταφέρει λιγότερα φορτία αερίου απ’ όσα σχεδιάζονταν αρχικά. Τα συμβαλλόμενα μέρη εξετάζουν και την εκδοχή να αυξηθεί η μεταφορική ικανότητα του σχεδιαζόμενου αγωγού, που θα διέρχεται από το έδαφος της Τουρκίας και στη συνέχεια να μοιράζονται τα φορτία, ώστε το κόστος να συγκρατηθεί σε χαμηλό επίπεδο.

Εάν αποφασιστεί η συγχώνευση των δύο αγωγών – Nabucco και ITGI – το πρόγραμμα που θα προκύψει μπορεί να εγκαινιαστεί σε δύο φάσεις. Ο «Νότιος Διάδρομος Φάση 1» θα μεταφέρει φυσικό αέριο στην Ελλάδα και στη συνέχεια στην Ιταλία. Η μεταγενέστερη «Νότιος Διάδρομος Φάση 2» θα προβλέπει τη δημιουργία διακλάδωσης από τον βασικό αγωγό, η οποία θα ακολουθεί την αρχικώς σχεδιαζόμενη διαδρομή του αγωγού Nabucco, με βόρεια κατεύθυνση προς την Αυστρία.

Ο κ. Κρίστιαν Ντόλελαζ, εκπρόσωπος του κονσόρτσιουμ για τον αγωγό Nabucco, δήλωσε ότι προς το παρόν δεν υπάρχουν «συγκεκριμένες συνομιλίες» με την κοινοπραξία του ITGI για πιθανή συνεργασία. «Σε πολιτικό επίπεδο, υπάρχει συζήτηση σε εξέλιξη. Αλλά στο κονσόρτσιουμ δεν συζητείται το θέμα», διευκρίνισε ο κ. Ντόλεζαλ.

Την περασμένη Τρίτη, υψηλόβαθμο στέλεχος της ιταλικής Edison – εκ των εταίρων στον αγωγό ITGI – υπαινίχθηκε ότι το πρόγραμμα του διασυνδετήριου αγωγού Τουρκία – Ελλάδα -Ιταλία μπορεί να συνδυαστεί με τον Nabucco.

ΤΑ ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΖΕΡΜΠΑΪΤΖΑΝΗ φιλολογία για πιθανή συνεργασία ή συγχώνευση ή σύνδεση των προγραμμάτων Nabucco και ITGI έχει ενταθεί τον τελευταίο καιρό, καθώς και τα δύο προγράμματα προσβλέπουν στα αποθέματα φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν. Η κοινοπραξία που ελέγχει το νέο αζέρικο κοίτασμα Shah Deniz 2 αναμένεται να αποφασίσει έως τον Ιούνιο ποια κοινοπραξία θα αναλάβει την εμπορική εκμετάλλευσή του.Ενας τρίτος «ανταγωνιστικός» αγωγός είναι ο TAP (Transadriatic Pipeline).

Ανώτατο στέλεχος της Edison, που μετέχει στο πρόγραμμα ITGI, άφησε να εννοηθεί την Τρίτη ότι είναι δυνατή η συγχώνευση των δύο κοινοπραξιών διαχείρισης των αγωγών Nabucco και ITGI. Ο TAP, που αποτελεί την πιο οικονομική επιλογή, αφού το υπολογιζόμενο κόστος του φθάνει σε 1,5 δισ. ευρώ, δεν εμπλέκεται προς το παρόν στα σενάρια για πιθανή συγχώνευση με τον Nabucco.

Πάντως, εκπρόσωπος του προγράμματος TAP είπε ότι «ισχύει πάντα το άνοιγμα σε συνεργασία, αρκεί οποιαδήποτε συμφωνία να είναι εμπορικά ρεαλιστική».

Κέρδος 18/2/2011