Το κύμα διαμαρτυρίας σε όλο τον αραβικό κόσμο για την κακή οικονομική διαχείριση, την ανεργία και τη διαφθορά, καθώς και την πιθανή, έως βεβαιότατη πλέον, επαναχάραξη των συνόρων στο Σουδάν θα μπορούσε να ενεργοποιήσει μηχανισμούς για νέο σχεδιασμό του πολιτικού χάρτη της περιοχής, εκτιμούν αναλυτές και δυτικοί διπλωμάτες.

«Οι άνεμοι της αβεβαιότητας που πνέουν στην αραβική δύση -Μαγκρέμπ- απειλούν να εξαπλωθούν προς Ανατολάς», σημείωσε ο Λάμπρι Σαντίκι, λέκτορας στο Πανεπιστήμιο του Έξετερ στον τομέα Μεσανατολικών Πολιτικών Σπουδών. Από την Τυνησία και την Αλγερία μέχρι την Ιορδανία και την Αίγυπτο στα ανατολικά «ο πραγματικός τρόμος που κατατρώγει τον αραβικό κόσμο είναι η κοινωνικοοικονομική περιθωριοποίηση», επισήμανε ο Σαντίκι σε πρόσφατο άρθρο του στο Αλ Τζαζίρα.

Παρά τις προσπάθειες των καθεστωτικών δυνάμεων στις χώρες της περιοχής να φωτογραφήσουν πίσω από την πρόσφατη έκρηξη διαμαρτυριών ξένους παράγοντες ή ακραία ισλαμικά στοιχεία η νέα αυτή κρίση στη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή ουσιαστικά έχει έναν κοινό παρονομαστή, τις εξαθλιωμένες μάζες, τη φτώχεια, την έλλειψη ελευθερίας και τα κοινωνικά αδιέξοδα.

Θρυαλλίδα το Σουδάν
Οι διαμαρτυρίες στην περιοχή του Μαγκρέμπ, καθώς και το ορατό πλέον ενδεχόμενο από το δημοψήφισμα στο Σουδάν να προκύψει νέο ανεξάρτητο κράτος στον πλούσιο από πετρέλαια νότο της χώρας δημιουργούν μία νέα δυναμική, εκτιμούν δυτικοί διπλωμάτες και αναλυτές. Η αποτυχία των περισσότερων καθεστώτων στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική για οικονομική προοπτική των εξαθλιωμένων μαζών και εκδημοκρατισμό με παράλληλο σεβασμό των θρησκευτικών και εθνοτικών δικαιωμάτων ενισχύει τις ανησυχίες για μία κλιμάκωση της έντασης.

Οι κυβερνήσεις της Μέσης Ανατολής δεν κρύβουν την ανησυχία τους. Ένα ανεξάρτητο Σουδάν εκτιμάται ότι θα τροφοδοτήσει τις εθνικιστικές φιλοδοξίες των ανταρτών στο Νταρφούρ, τις αποσχιστικές τάσεις στη νότια Υεμένη, του σιίτες αντάρτες στο βόρειο τμήμα της Υεμένης, τα μη ισλαμικά τμήματα της Σομαλίας, τους Κούρδους στο Ιράκ, το Ιράν, τη Συρία και την Τουρκία, καθώς και τους Αζέρους στο βόρειο Ιράν, ανέφερε η «Deutsche Welle», επικαλούμενη δυτικές διπλωματικές πηγές.

«Οι ταραχές του ψωμιού»
Οι πρόσφατες φονικές επιθέσεις κατά χριστιανών στην Αίγυπτο και το Ιράκ εστίασαν περισσότερο την προσοχή στις θρησκευτικές και εθνοτικές εντάσεις, καθώς και στο έλλειμμα προστασίας των δικαιωμάτων των μειονοτήτων.

Ωστόσο τα καθεστώτα της περιοχής ανησυχούν ότι οι διαμαρτυρίες για την ανεργία και την έλλειψη προοπτικής ιδιαίτερα της νεολαίας θα κλιμακωθούν παρά θα μετριαστούν. Σε αυτό συνηγορεί και η τελευταία προειδοποίηση του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) του ΟΗΕ για αύξηση στις τιμές βασικών ειδών διατροφής εξαιτίας των απρόσμενων καιρικών συνθηκών.

Πολλά αραβικά κράτη, σε μία προσπάθεια να αποτρέψουν την εξάπλωση των ταραχών στις χώρες τους, αποφάσισαν τη μείωση των τιμών σε βασικά προϊόντα. Η Λιβύη κατάργησε τους φόρους και τους τελωνειακούς δασμούς για παράγωγα προϊόντα σίτου, ρυζιού, φυτικών ελαίων, ζάχαρης και γάλατος για βρέφη. Το Μαρόκο άρχισε να επιδοτεί τις εισαγωγές, για να διασφαλιστεί ότι δεν θα ανέβει η τιμή στο αλεύρι. Σε μείωση τιμών προέβη και ο Αμπντάλα της Ιορδανίας.

Οι εντεινόμενες διαμαρτυρίες ξυπνούν μνήμες από την «ταραχή του ψωμιού» στην Αλγερία το 1988. «Οι ‘χομπζίστες’ (οι άνεργοι του Μαγκρέμπ) μπορεί σήμερα να διαδηλώνουν για το ψωμί στους δρόμους και στις φτωχογειτονιές του Αλγερίου και της Κασερίν, αύριο όμως μπορεί να είναι στο Αμμάν, στο Ραμπάτ, τη Σανάα, τη Ραμάλα, το Κάιρο και τη νότια Βηρυτό», σχολίασε ο Σαντίκι και πρόσθεσε: «Η ανεργία είναι η ιδεολογία τους. Η περιφέρεια η γεωγραφία τους. Η αυθόρμητη ειρηνική διαμαρτυρία και η αυτοπυρπόληση ο οπλισμός τους. Είναι οι ‘Les Miserables’ του σύγχρονου κόσμου».
http://www.makthes.gr