Είκοσι ένα χρόνια μετά την ταπεινωτική αποχώρηση των σοβιετικών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν, οι Ρώσοι επιστρέφουν στην Καμπούλ για να στηρίξουν τις Ηνωμένες Πολιτείες και το ΝΑΤΟ στον πόλεμο κατά των ισλαμιστών ανταρτών.

Μόσχα και Ουάσιγκτον επεξεργάζονται τις τελευταίες λεπτομέρειες του σχεδίου που προβλέπει στρατιωτική, οικονομική και πολιτική συνεργασία στο πλαίσιο της καταπολέμησης της τρομοκρατίας και της δίωξης ναρκωτικών στο Αφγανιστάν, συμφωνία που θα επικυρωθεί από τους προέδρους Ομπάμα και Μεντβέντεφ κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ στη Λισαβόνα, στις 19-20 Νοεμβρίου, στην οποία θα συμμετάσχει και ο ρώσος πρόεδρος.

Ηδη, οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ στην περιοχή έχουν αρχίσει να λαμβάνουν εφόδια (όχι όμως και εξοπλισμό μάχης) που διέρχονται σιδηροδρομικώς μέσω ρωσικού εδάφους, καθώς οι δρόμοι ανεφοδιασμού μέσω Πακιστάν έχουν γίνει ιδιαίτερα επικίνδυνοι και πολύ συχνά οι εφοδιοπομπές των Αμερικανών δέχονται επιθέσεις από τους αντάρτες Ταλιμπάν. Οι Ρώσοι ετοιμάζονται να δώσουν στον εναέριο χώρο τους και άδειες διέλευσης ΝΑΤΟϊκών μεταγωγικών αεροπλάνων, ενώ οι πρώτοι (έπειτα από δύο δεκαετίες) αφγανοί αξιωματικοί ολοκλήρωσαν την εκπαίδευσή τους σε ρωσικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις.

Η συνεργασία Αμερικανών και Ρώσων στο Αφγανιστάν επικυρώθηκε την περασμένη εβδομάδα και με μια συμβολική κοινή επιχείρηση στην επαρχία Νανγκαχάρ, όπου πράκτορες των δύο χωρών σε συνεργασία με τις αφγανικές ένοπλες δυνάμεις εντόπισαν και κατέστρεψαν τέσσερα εργοστάσια παραγωγής ηρωίνης και κατέσχεσαν έναν τόνο όπιο αξίας 250 εκατομμυρίων δολαρίων. Η επιχείρηση θεωρήθηκε ως προσβολή της κυριαρχίας της χώρας από τον αφγανό πρόεδρο Χαμίντ Καρζάι, που δεν είχε ενημερωθεί ούτε και εγκρίνει τη δράση των ξένων πρακτόρων στο αφγανικό έδαφος.

Η επιχείρηση ήταν ένα σαφές μήνυμα τόσο προς την Καμπούλ, όσο και προς τους αντάρτες που χρηματοδοτούνται από το εμπόριο ηρωίνης και στηρίζονται από το στρατιωτικό κατεστημένο του Πακιστάν. Οι Ρώσοι υπενθυμίζουν ότι έχουν στρατηγικό συμφέρον στην περιοχή, προειδοποιούν τους Ταλιμπάν και τους πακιστανούς προστάτες τους ότι δεν θα ανεχτούν την εξάπλωση των ισλαμικών ενόπλων κινημάτων στην κεντρική Ασία, την οποία θεωρούν «πίσω αυλή» τους και στηρίζουν τη Δύση στην επιχείρηση πολιτικής σταθεροποίησης στο Αφγανιστάν, απαραίτητο όρο για να αρχίσει η σταδιακή αποχώρηση των ξένων στρατευμάτων και η παράδοση της πραγματικής εξουσίας στην κεντρική κυβέρνηση.

Η Μόσχα θεωρεί ότι η επιδείνωση της ασφάλειας στο Ουζμπεκιστάν, το Τατζικιστάν και την Κιργιζία, όπου δραστηριοποιούνται ισλαμικά αντάρτικα με την υποστήριξη των αφγανών Ταλιμπάν, αξιολογείται πλέον ως κίνδυνος για την ασφάλεια της Ρωσίας. Σε αυτή την εκτίμηση συμπίπτουν τα γεωστρατηγικά συμφέροντα Ρώσων και Αμερικανών που αρχίζουν να συνεργάζονται σε επιχειρήσεις κατά του λαθρεμπορίου ναρκωτικών, για να ακολουθήσει η εμβάθυνση της στρατιωτικής συνεργασίας που θα επικυρωθεί με τη σύνοδο του ΝΑΤΟ στη Λισαβόνα.
Του ΝΙΚΟΛΑ ΖΗΡΓΑΝΟΥ [email protected]