REAL TIME |

Weather Icon
Γενικά θέματα 28 Οκτωβρίου 2010

Εστειλαν μερικά αγόρια να κάνουν τον στρατιώτη

Η τεκμηριωμένη αμφισβήτηση της όλης φιλοσοφίας της βρετανικής βοήθειας προς την Ελλάδα. Περισσότερο χάος και καταστροφή παρά στρατιωτική ενίσχυση και προστασία
ΣΤΑΘΗΣ ΕΥΣΤΑΘΙΑΔΗΣ

Bοήθησε την Ελλάδα η βρετανική «εγγύηση ουδετερότητας» του Απριλίου 1940 και η αποστολή στην Ελλάδα εκστρατευτικού σώματος όταν ο πόλεμος με την Ιταλία είχε πια διαγράψει την πορεία του με τέρμα τη γερμανική εισβολή; Είναι το ερώτημα το οποίο, έμμεσα, προβάλλει ο βρετανός καθηγητής της Ιστορίας του Πανεπιστημίου του Κάνσας (ΗΠΑ) και ο τίτλος του βιβλίου του, νομίζω, απαντά ότι στην πραγματικότητα ήταν «καταστροφική η βρετανική βοήθεια στην Ελλάδα» το 1940-1941.

Δεν έχω υπ΄ όψιν μου να έχουν γραφεί βιβλία για αυτό το πολύ σοβαρό ζήτημα. Κάποιες μονογραφίες βρετανών στρατιωτικών έχουν αυτοβιογραφικό χαρακτήρα, μιλούν επιφανειακά και προτιμούν να τονίσουν τον ηρωισμό των αγγλικών, αυστραλιανών και νεοζηλανδικών μονάδων. Ακόμη και το «Οperation in the Μiddle Εast» του Sir Αrchibal Wavell, αρχηγού των βρετανικών δυνάμεων της Ανατολικής Μεσογείου εκείνη την εποχή, μάλλον προσπαθεί να δικαιολογήσει το χάος που επικρατούσε στον πολεμικό κορμό της Βρετανίας τα πρώτα δύο χρόνια του πολέμου παρά να εξηγήσει γιατί, λ.χ., δεν εξόπλισε σοβαρά την Κρήτη, γιατί αποδεχόταν τις αλλοπρόσαλλες διαταγές του Γουίνστον Τσόρτσιλ για την Ελλάδα κτλ.

Με βάση αρχεία όλων όσοι πήραν μέρος εκείνη την εποχή στον πόλεμο στα Βαλκάνια και στη Βόρεια Αφρική, με σωστή επιλογή από το πλήθος των στρατιωτικών απομνημονευμάτων ο Robin Ηigham κάνει μια ανατριχιαστική σε ρεαλισμό αποτίμηση ενεργειών, αποφάσεων και σχεδίων, αμφισβητώντας προκαταβολικά την όλη φιλοσοφία της βρετανικής βοήθειας προς την Ελλάδα. «Ενας κακώς ενημερωμένος ερασιτέχνης» ο Τσόρτσιλ δεν είχε ποτέ «μια ειλικρινή στρατιωτική εκτίμηση των παραγόντων που συνιστούσαν το πρόβλημα του πολέμου» στην Ελλάδα, αποφαίνεται ο συγγραφέας. Μαζί με τον Αντονι Ιντεν, τον υπουργό Εξωτερικών που είχε βρεθεί στην Αίγυπτο τον Οκτώβριο του 1940 και έσπευσε στην Αθήνα, έδινε διαταγές αγνοώντας τις ελληνικές δυνατότητες, τα ελληνικά συμφέροντα αλλά και τη γενικότερη εικόνα της περιοχής.

Τι ήξεραν οι Αγγλοι εκείνο τον καιρό για την Ελλάδα και για τα Βαλκάνια; Ηξεραν ότι «κάπου βόρεια της Κρήτης υπάρχει κάποια περιοχή στην οποία ο λόρδος Μπάιρον είχε ηρωικά απελευθερώσει τους Ελληνες από τον οθωμανικό ζυγό». Και κάπου ακόμη πιο βόρεια «βρίσκονται τα Βαλκάνια και οι ηρωικοί Σέρβοι». Το χειρότερο όμως είναι ότι στο Λονδίνο δεν είχαν αντιληφθεί ποτέ ότι ήταν η χιτλερική Γερμανία που κυριαρχούσε εμπορικά και οικονομικά στον χώρο και ότι ήταν ζωτικής σημασίας για αυτήν τα πετρέλαια της Ρουμανίας, ώστε σε καμία περίπτωση ο Χίτλερ δεν θα ανεχόταν την καταστροφή τους. Θα έσπευδε να τα διαφυλάξει. Αυτό όμως το αντιλαμβανόταν πολύ καλά ο Ιωάννης Μεταξάς και ο Αλέξανδρος Παπάγος και γι΄ αυτό αντιδρούσαν στις πιεστικές υποδείξεις του Λονδίνου να επιτρέψουν την εγκατάσταση αεροπορικών μονάδων «κάπου στο ελληνικό έδαφος». Γι΄ αυτό η Αθήνα υποδέχτηκε μάλλον ψυχρά την «εγγύηση» που της πρόσφεραν η Αγγλία και η Γαλλία την άνοιξη του 1940.

Αλλά και όταν άρχισε ο ελληνοϊταλικός πόλεμος και ήρθαν στην Ελλάδα βρετανικές δυνάμεις, το Λονδίνο ούτε σχέδιο είχε ούτε τα μέσα για να αντιμετωπίσει τις γερμανικές δυνάμεις. «Εστειλαν μερικά αγόρια να εκτελέσουν το έργο επαγγελματία στρατιώτη» γράφει συμπερασματικά ο Ηigham. Ιχνηλατώντας τα αγγλικά έγγραφα του πολέμου διαπιστώνει ότι το δίδυμο Τσόρτσιλ- Ιντεν είχε «μάλλον ασαφή αντίληψη των πραγματικών συνθηκών ενός πολέμου» που διεξαγόταν δύο χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά τους. Αυτό όμως δεν τους εμπόδιζε να δίνουν διαταγές στον Wavell άλλοτε «να καταλάβει τα Δωδεκάνησα», άλλοτε «να μη μετακινήσει αεροπορικές δυνάμεις».

Η πολεμική φιλοσοφία του Λονδίνου δεν είχε καμία σχέση με τη στρατιωτική και την οικονομική πραγματικότητα της Βρετανίας και αυτό ήταν που έστησε «το σκηνικό της τραγωδίας», το καταστρεπτικό τέλος της βρετανικής βοήθειας στον πόλεμο του ΄40-΄41.

ΠΗΡΕ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Η Ανωτάτη Βρετανική Διοίκηση, γράφει κάπου ο Ηigham, «δεν είχε διδαχτεί ποτέ πώς διεξάγεται αποτελεσματικά ένας σύγχρονος πόλεμος».Στην Ελλάδα πρωτοπήρε κάποια μαθήματα.Ηταν μονίμως «ασυντόνιστη» με την πολιτική ηγεσία της,μονίμως με υπακοή σε αυτήν αλλά και «πάρα πολλές φορές έδειχνε αδέξια».Γνώριζε από τα μέσα Μαρτίου το γερμανικό σχέδιο εισβολής στην Ελλάδα αλλά ανέχθηκε,μεταξύ άλλων,τα 35 αεροπλάνα που ο Ρούζβελτ,περιγράφοντας απόφαση του Κογκρέσου,διέθεσε για την Ελλάδα,να δοθούν στις βρετανικές δυνάμεις της Βόρειας Αφρικής.Αντιθέτως,κρίνει «σοφή,ρεαλιστική και σε βάθος» την ελληνική πολιτική και στρατιωτική ηγεσία,διαπιστώνοντας ότι «η Ελλάδα έκανε περιορισμένη εκστρατεία σε έναν απεριόριστο πόλεμο».

Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.
Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Facebook

Ακολουθήστε τον Σάββα Καλεντερίδη στο Facebook

Ακολουθήστε τον Σάββα Καλεντερίδη στο Twitter

Εγγραφείτε στο κανάλι του infognomonpolitics.gr στο Youtube

Εγγραφείτε στο κανάλι του Σάββα Καλεντερίδη στο Youtube