Προετοιμάζεται η κατάθεση των απαιτούμενων εγγράφων
Υστατη προσπάθεια αναγνώρισης για τον Ελληνικό Νηογνώμονα

Τα προβλήματα του Ελληνικού Νηογνώμονα ήταν γνωστά εδώ και πολλά χρόνια. Εξ αυτού του λόγου άλλωστε πήρε και το καθεστώς της προσωρινής αναγνώρισης με βάση τον παλαιότερο κανονισμό, αναγνώριση που έληξε στις 31 Αυγούστου.

Τα σχετικά έγγραφα προετοιμάζει προς το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η διοίκηση του Ελληνικού Νηογνώμονα σε μία ύστατη προσπάθεια να πετύχει την αναγνώριση με το νέο κανονισμό 391/2009.
Το θέμα του Ελληνικού Νηογνώμονα δεν θα συζητηθεί στην επόμενη συνεδρίαση της αρμόδια επιτροπής της Ε.Ε. (Committee on Safe Seas and Prevention of Polution from Ships) η οποία έχει προγραμματιστεί για τις 13 Σεπτεμβρίου. Το γεγονός αυτό δίνει στη διοίκηση του Νηογνώμονα όπως εκτιμάται το περιθώριο να ζητήσει με σχετικό αίτημά του την επανεξέταση από Κομισιόν της προόδου που έχει κάνει για να προσαρμοστεί στις απαιτήσεις του νέου κανονισμού με βάση τις τελευταίες παρατηρήσεις που δέχθηκε από τα ευρωπαϊκή όργανα.
Από το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη ανακοινώθηκε ωστόσο ότι: «κατόπιν ολοκλήρωσης των ελέγχων του Ελληνικού Νηογνώμονα (Ε.Ν.) από την αρμόδια Κοινοτική Υπηρεσία (EMSA) και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την 10.08.2010 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή γνωστοποίησε ότι σύμφωνα με τις διατάξεις του Κανονισμού 391/2009/ΕΚ δεν δύναται να προβεί σε παράταση αναγνώρισης του Ε.Ν.».
Από την πλευρά του ο Ε.Ν. υποστήριξε ότι «βρίσκεται στην ολοκλήρωση διαδικασίας ελέγχου για αναγνώριση από την Ε.Ε. βάσει του Κανονισμού (Ε.Κ.) αριθ. 391/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που και πάλι αφορά πλοία που εμπίπτουν στις διεθνείς συμβάσεις Solas, Marpol και Load Line».
Επίσης σημείωνε ότι «εκπλήρωσε όλους τους όρους βελτίωσης πού είχαν τεθεί με την Κοινοτική Απόφαση 2009/354/EC που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή του είχε θέσει για την Περιορισμένη αναγνώρισή του για 17μηνες που έληξε στις 30/8/2010. Η αναγνώριση αυτή αφορούσε την Εξουσιοδότηση του Νηογνώμονα να εκδίδει Κοινοτικά Κυβερνητικά Πιστοποιητικά σε πλοία που κάνουν διεθνείς πλόες και εμπίπτουν στις διατάξεις της SOLAS, MARPOL και LoadLine».
Πάντως τα προβλήματα του Ελληνικού Νηογνώμονα ήταν γνωστά εδώ και πολλά χρόνια. Εξ αυτού του λόγου άλλωστε πήρε και το καθεστώς της προσωρινής αναγνώρισης με βάση τον παλαιότερο κανονισμό, αναγνώριση που έληξε στις 31 Αυγούστου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι πρώτη φορά η Επιτροπή έδωσε περιορισμένη αναγνώριση στις 22 Απριλίου του 1998 με την απόφαση 98/295/ΕΚ. Η διάρκεια της ήταν τριών ετών και τα αποτελέσματα της αναγνώρισης αυτής περιορίζονταν στην Ελλάδα. Μετά τη λήξη της αναγνώρισης και κατόπιν αίτησης των ελληνικών αρχών, χορηγήθηκε νέα περιορισμένη αναγνώριση με την απόφαση 2001/890/ΕΚ της Επιτροπής για δεύτερη περίοδο τριών ετών, της οποίας τα αποτελέσματα περιορίζονταν και πάλι στην Ελλάδα. Η αναγνώριση του οργανισμού παρατάθηκε με την απόφαση 2005/623/ΕΚ της Επιτροπής στις 3 Αυγούστου 2005, για τρίτη περίοδο τριών ετών, τα αποτελέσματα της οποίας περιορίζονταν στην Ελλάδα και την Κύπρο, με βάση αίτημα των ελληνικών και των κυπριακών αρχών. Κατόπιν αίτησης των αρχών της Μάλτας, η αναγνώριση επεκτάθηκε στη συνέχεια στη Μάλτα το 2006 με την απόφαση 2006/382/ΕΚ της Επιτροπής, στις 22 Μαΐου 2006, με ίδια ημερομηνία λήξης.
Η περιορισμένη αναγνώριση του Ελληνικού Νηογνώμονα έληξε στις 3 Αυγούστου 2008. Στη συνέχεια η Επιτροπή αξιολόγησε τον Ελληνικό Νηογνώμονα σύμφωνα με το άρθρο 11 παράγραφος 3 της οδηγίας 94/57/ΕΚ. Η αξιολόγηση βασίσθηκε στα αποτελέσματα τεσσάρων επιθεωρήσεων εξακρίβωσης που πραγματοποιήθηκαν το 2006 και το 2007 από πραγματογνώμονες του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια στη Θάλασσα (EMSA) σύμφωνα με το άρθρο 2 στοιχείο β) σημείο iii) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1406/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου. Οι αρχές της Κύπρου, της Ελλάδας και της Μάλτας κλήθηκαν να λάβουν μέρος στην αξιολόγηση έτσι, οι εν λόγω αρχές έλαβαν μέρος στην επιθεώρηση που πραγματοποιήθηκε στην έδρα του οργανισμού το Σεπτέμβριο του 2006.
Κατά την αξιολόγηση, αφού λήφθηκαν υπόψη οι παρατηρήσεις του οργανισμού, επιβεβαιώθηκε σημαντικός αριθμός περιπτώσεων μη συμμόρφωσης με τα κριτήρια που καθορίζει η οδηγία 94/57/ΕΚ, οι οποίες επηρεάζουν σοβαρά τα κύρια συστήματα και μηχανισμούς ελέγχου του οργανισμού. Τα συμπεράσματα αυτά κοινοποιήθηκαν στις τρεις ενδιαφερόμενες αρχές, οι οποίες δεν διατύπωσαν παρατηρήσεις, καθώς και στον οργανισμό.
Μετά την κοινοποίηση των συμπερασμάτων, ο Ελληνικός Νηογνώμονας κατάρτισε σχέδιο διορθωτικών μέτρων. Κατ’ αίτηση των ελληνικών αρχών, πραγματοποιήθηκε νέα αξιολόγηση του οργανισμού με βάση δύο επιθεωρήσεις εξακρίβωσης που διενήργησε ο EMSA από τις 12 έως τις 20 Νοεμβρίου 2008.
Για τα αποτελέσματα της εξέτασης αυτής η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανέφερε στην απόφαση της 30ής Μαρτίου 2009, με την οποία έδινε την τελευταία παράταση περιορισμένης αναγνώρισης στον Ελληνικό οργανισμό, ότι «παρά το γεγονός ότι κατά την επαναξιολόγηση διαπιστώθηκε περιορισμένη βελτίωση, κατέστη δυνατόν να άρει η Επιτροπή μόνον ένα σημείο μη συμμόρφωσης από εκείνα που είχαν εντοπισθεί προηγουμένως». Σοβαρές ελλείψεις παραμένουν, σύμφωνα με την ΕΕ, όσον αφορά, μεταξύ άλλων, την ποιότητα και τη διατήρηση των κανόνων του οργανισμού, τα συστήματα του οργανισμού για την εκπαίδευση και την παρακολούθηση των επιθεωρητών, την τήρηση τόσο των απαιτήσεων βάσει του νόμου όσο και των κανόνων και των διαδικασιών του ίδιου του οργανισμού, την αποδοχή νέων πλοίων στο μητρώο του οργανισμού, τη χρήση μη αποκλειστικών επιθεωρητών, καθώς και τα μέτρα που λήφθηκαν μετά από απαγόρευση του απόπλου πλοίων από τις αρχές ελέγχου του κράτους του λιμένα για λόγους συνδεόμενους με τα πιστοποιητικά που εξέδωσε ο οργανισμός για τα πλοία αυτά.
Κατέληγε μάλιστα ότι «η επαναξιολόγηση του Ελληνικού Νηογνώμονα δεν επέτρεψε στην Επιτροπή να βεβαιωθεί ότι ο οργανισμός έχει μέχρι τώρα εντοπίσει και αντιμετωπίσει τις βασικές αιτίες των ελλείψεων που διαπιστώθηκαν κατά την προηγούμενη αξιολόγηση, ούτε και την περίπτωση επανάληψής τους και η Επιτροπή αξιολόγησε και πραγματεύθηκε την επικινδυνότητα του στόλου που έχει στο μητρώο του, συνεπεία των ελλείψεων αυτών».
Ωστόσο τελικά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρέτεινε το καθεστώς της περιορισμένης αναγνώρισης για περίοδο 17 μηνών ακόμη μετά από δεσμεύεις της ελληνικής πλευράς (πολιτείας και ΕΝ) προκειμένου κυρίως να μην διαταραχθεί η λειτουργία της ελληνικής ακτοπλοΐας.
Η Ε.Ε. επικαλείται στην απόφασή της τις ελληνικές αρχές οι οποίες δήλωσαν ότι «οι δημόσιες θαλάσσιες εσωτερικές επιβατικές μεταφορές στην Ελλάδα εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από πλοία που διαθέτουν πιστοποιητικό κλάσης που έχει εκδώσει ο Ελληνικός Νηογνώμονας και ότι ο οργανισμός αυτός επιθεωρούσε μέχρι τώρα τα πλοία αυτά εξ ονόματος των ελληνικών αρχών». Πρόσθεσαν επίσης ότι, «με δεδομένη την ιδιαίτερη πολυπλοκότητα και το μεγάλο αριθμό πλοίων που ενδεχομένως αφορά το θέμα, μπορεί να αποβεί χρονοβόρα, ακόμη και πολύμηνη, η ολοκλήρωση της διαδικασίας αυτής, κατά τη διάρκεια της οποίας τα αντίστοιχα πλοία δεν θα υπόκεινται σε επιθεώρηση και θα ανασταλεί ενδεχομένως η λειτουργία τους. Η κατάσταση αυτή εμπεριέχει τον κίνδυνο να καταρρεύσει η παροχή μιας δημόσιας υπηρεσίας ζωτικής σημασίας και συνιστά άμεση και σοβαρή απειλή κατά της ασφάλειας και της οικονομικής βιωσιμότητας του αντίστοιχου στόλου».
«Για να αποφευχθεί το ενδεχόμενο αυτό, είναι αναγκαίο να αναγνωρισθεί και πάλι ο Ελληνικός Νηογνώμονας υπό χρηστούς διαρθρωτικούς και επιχειρησιακούς όρους, ώστε να εξασφαλισθεί ότι ο οργανισμός μπορεί να συνεχίσει να παρέχει υπηρεσίες πιστοποίησης και εξέτασης για το στόλο που εξυπηρετεί τις εσωτερικές επιβατικές μεταφορές στην Ελλάδα με ασφάλεια και σε πλήρη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις της οδηγίας 94/57/ΕΚ» σημείωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
ΛΑΜΠΡΟΣ ΚΑΡΑΓΕΩΡΓΟΣ, ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ