της Ελίνας Γαληνού
“Ζούσα στην Αμμόχωστο με την οικογένειά μου. Η πρώτη τουρκική επίθεση έγινε στις 20 Ιουλίου 1974. Τότε ήταν που τα τουρκικά στρατεύματα ξεχύθηκαν προς την περιοχή Καραβά και Μόρφου και ανατολικά προς την Αμμόχωστο. Η Αμμόχωστος, (ή Φαμαγκούστα από την εποχή της Φραγκοκρατίας) γνωρίζουμε ότι δεν συμπεριλαμβάνονταν στο πρωταρχικό σχέδιο της Τουρκίας για να καταληφθεί. Επειδή όμως βρέθηκε έρημη και εγκαταλελειμμένη, καταλήφθηκε μέχρι την Δερύνια. Πώς έγινε αυτό;
Με την πρώτη εισβολή (Αττίλας Ι) έγινε επίδειξη τρομακτικής θηριωδίας εκ μέρους των Τούρκων. Είχαν επιστρατεύσει βαρυποινίτες από τις φυλακές, από τα βάθη της Ανατολίας, οι οποίοι εξαπολύθηκαν για να ενσπείρουν τον πανικό, πράγμα που πέτυχαν. Ο πληθυσμός τρομοκρατημένος, άφηνε τα πάντα και έτρεχε να σωθεί προς νοτιότερες περιοχές. Εγιναν λεηλασίες, βιασμοί απερίγραπτοι. Τούρκοι στρατιώτες λεηλάτησαν εκκλησίες και μουσεία,΄πολλά αντικείμενα αξίας όπως βυζαντινές εικόνες, καντήλες, αρχαιότητες κλπ, αρπάχτηκαν. Βιάστηκαν κορίτσια και ηλικιωμένες γυναίκες και η Κυπριακή κυβέρνηση, μερίμνησε για ομαδικές αμβλώσεις. Ετσι οι Τούρκοι, καταδιώκοντας τον πληθυσμό, προχώρησαν ανενόχλητοι και σταθεροποίησαν τις θέσεις τους μέχρι την διαχωριστική γραμμή Αττίλας ΙΙ.
Οταν έγινε ο πρώτος βομβαρδισμός, τρέξαμε έντρομοι προς τα προάστια να γλυτώσουμε, αφήνοντας πίσω τα πάντα. Τις επόμενες μέρες, ακολούθησε ησυχία, δεν ακουγόνταν τίποτα στην περιοχή. Μετά μάθαμε ότι έγινε εκεχειρία κατόπιν διαπραγματεύσεων στην Γενεύη και όλοι γυρίσαμε στα σπίτια μας στην Αμμόχωστο. Με την δεύτερη επίθεση στις 14 Αυγούστου όταν απέτυχαν οι συνομιίες μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, ξανάρχισαν οι βομβαρδισμοί και φύγαμε πάλι. Ομως τούτη τη φορά, κανένας μας δεν ξαναγύρισε…Εμείς είχαμε συγγενείς στη Λεμεσό και μας φιλοξένησαν. Πολλοί άλλοι κατέληξαν πρόσφυγες σε καταυλισμούς, έστω και αν η τουρκική κυβέρνηση, είχε δηλώσει ότι η εγκατάσταση σε καταυλισμούς, θα ειναι προσωρινή…Η διχοτόμηση έγινε τελικά De Facto από τους Τούρκους. Κάποιοι τελευταίοι εγκλωβισμένοι στην περιοχή της Καρπασίας, προσπάθησαν να υπομείνουν τα πάντα προκειμένου να μην φύγουν από την πατρώα γή. Ομως στο τέλος δεν άντεξαν ούτε και αυτοί.Οι πιέσεις των Τούρκων, τους είχαν κάνει το βίο αβίωτο, προκειμένου να τους αναγκάσουν να φύγουν, υπογράφοντας πρώτα δήλωση ότι φεύγουν “οικεία βουλήσει (δήθεν). “
Η μάρτυρας των γεγονότων αυτών, ήταν κάτοικος Αμμοχώστου ως το 1974. Μετά την εισβολή, πέρασε στην ελεύθερη Κύπρο με την οικογένειά της και εργάστηκε μέχρι πριν μερικά χρόνια ως ξεναγός.