Ενοχλημένη από την περιθωριοποίηση της ΕΕ στην επανάληψη του διαλόγου μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων τον οποίο μονοπωλούν οι ΗΠΑ, η Γαλλία επιδιώκει να έχει ρόλο στην ειρηνευτική διαδικασία στη Μέση Ανατολή με τη μεσολάβησή της μεταξύ της Συρίας και του Ισραήλ για το μέλλον των υψιπέδων του Γκολάν.

Ο Ζαν Κλοντ Κουσεράν, πρώην πρεσβευτής της Γαλλίας σε αρκετές χώρες της Μέσης Ανατολής και πρώην επικεφαλής των γαλλικών μυστικών υπηρεσιών (DGSE) επελέγη τον Αύγουστο ως απεσταλμένος από τη γαλλική κυβέρνηση. Ο Κουσεράν μετέβη στην Ιερουσαλήμ και τη Δαμασκό.

Για τη Γαλλία, η ισραηλινο-συριακή διένεξη δεν πρέπει να ξεχαστεί μετά την επανάληψη των άμεσων διαπραγματεύσεων μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων. Το Παρίσι κρίνει πως η διακοπή της μεσολάβησης της Τουρκίας μετά την υπόθεση του στολίσκου που μετέφερε την ανθρωπιστική βοήθεια για τη Γάζα, αφήνει ελεύθερο το πεδίο για μια νέα πρωτοβουλία.

Τα συριακά υψίπεδα του Γκολάν κατελήφθησαν από το Ισραήλ τον Ιούνιο του 1967 στον Πόλεμο των Έξι Ημερών και προσαρτήθηκαν στο έδαφός του 1981. Η προσάρτηση αυτή δεν έχει αναγνωριστεί από τη διεθνή κοινότητα. Η Δαμασκός θέλει να της επιστραφεί το σύνολο των υψιπέδων, όπου ζουν τουλάχιστον 18.000 Σύροι, στην πλειοψηφία τους Δρούζοι, και όπου έχουν εγκατασταθεί σχεδόν 20.000 Εβραίοι έποικοι.

Με τη μεσολάβηση αυτή «θα επαναληφθεί ο έμμεσος διάλογος και αυτό που θέλουμε να ξέρουμε είναι αν μπορούμε να δημιουργήσουμε εκ νέου ένα κλίμα εμπιστοσύνης ώστε να υπάρξει πρόοδος», υπογράμμισε Γάλλος αξιωματούχος που ζήτησε να μην κατονομαστεί.

Οι γαλλικές αρχές αναγνωρίζουν ότι η μεσολάβηση αυτή πρέπει να γίνει ύστερα από συνομιλίες με την Τουρκία και βεβαίως με τις ΗΠΑ που πιλοτάρουν σχεδόν αποκλειστικά τον ισραλινο-παλαιστινιακό διάλογο. Μετά τη Συρία, ο Κουσεράν αναμένεται να συνεχίσει με μια επίσκεψη στην Άγκυρα, σύμφωνα με το γαλλικό υπουργείο Εξωτερικών.

Ο πρόεδρος της Συρίας Μπασάρ αλ Ασαντ σε συνάντησή του χθες Δευτέρα με τον Κουσεράν, τόνισε τη «σημασία ενός συντονισμού με την Τουρκία ώστε (οι συνομιλίες) να οικοδομηθούν με βάση όσα επιτεύχθηκαν στις έμμεσες διαπραγματεύσεις» που διεξήχθησαν υπό την αιγίδα της Άγκυρας, σύμφωνα με το συριακό πρακτορείο ειδήσεων SANA.

Δαμασκός και Ισραήλ είχαν αρχίσει το Μάιο του 2008 έμμεσες διαπραγματεύσεις με τη μεσολάβηση της Τουρκίας. Ωστόσο οι διαβουλεύσεις διακόπηκαν μετά την ισραηλινή επιχείρηση «Συμπαγές Μολύβι» εναντίον της Λωρίδας της Γάζας τέλη 2008-αρχές 2009.

Για τον Ντενίς Μποσάρ, του γαλλικού Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων (IFRI), «η είσοδος της Τουρκίας σε προεκλογική περίοδο δεν την προτρέπει να έχει άμεσο ρόλο στο διάλογο» αυτό. Μια γαλλική μεσολάβηση μπορεί να ευνοηθεί καθώς ο «Ζαν Κλοντ Κουσεράν είναι έμπειρος διπλωμάτης που γνωρίζει καλά τη Συρία και τη Μέση Ανατολή».

Σε ένα βιβλίο που κυκλοφορεί την Τετάρτη, με τίτλο «Οι Άραβες και η ειρήνη», η δημοσιογράφος Ντενίζ Αμούν υπενθυμίζει «το θετικό πνεύμα και την ευελιξία» των Σύρων στις διαπραγματεύσεις που είχαν διεξαχθεί υπό τον τότε πρόεδρο των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον. Αλλά αυτή την εποχή το Ισραήλ «δεν θέλει την ειρήνη» προτείνοντας την πλήρη επιστροφή των υψιπέδων στη Δαμασκό χωρίς πρόσβαση στη λίμνη Τιβεριάδα, γράφει.

Σε μια περιοχή όπου οι μυστικές υπηρεσίες έχουν κυρίαρχο ρόλο, η εμπειρία του Ζαν-Κλοντ Κουσεράν στην ηγεσία των DGSE την περίοδο 2000-2002 είναι ένα μη αμελητέο προσόν. «Αυτό τον κάνει πολύ συμπαθητικό σε ορισμένες χώρες της περιοχής», αναφέρει Γάλλος αξιωματούχος.

www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ