Για δεύτερη φορά μέσα σε μία βδομάδα ο Μεντβέντιεφ απηύθυνε χθες αυστηρή προειδοποίηση προς την Τεχεράνη, καλώντας την να είναι συνεργάσιμη με τη διεθνή κοινότητα στον έλεγχο του πυρηνικού της προγράμματος.

Η επανάληψη του μηνύματος δεν ήταν τυχαία, καθώς ο Ρώσος πρόεδρος προειδοποιεί ότι δεν πρόκειται για μία συγκυριακή αλλαγή στάσης, για μία παρενέργεια των προσπαθειών βελτίωσης των σχέσεων Ουάσιγκτον – Μόσχας, αλλά για την πιο σαφή τοποθέτηση για την απειλή ζωτικών της συμφερόντων που προσλαμβάνει η ρωσική πλευρά:

Πρώτον, το Κρεμλίνο βλέπει ως απειλή των ζωτικών του συμφερόντων στον Καύκασο και στην Κεντρική Ασία την ενδεχόμενη ανάδειξη του Ιράν σε πυρηνική δύναμη.

Δεύτερον, η ενδεχόμενη είσοδος στην κούρσα του πυρηνικού ανταγωνισμού χωρών όπως η Τουρκία, η Αίγυπτος και η Σαουδική Αραβία σε μία περιοχή γειτονική της Ινδικής Υποηπείρου όπου κυριαρχεί ο πυρηνικός ανταγωνισμός Ινδίας – Πακιστάν θα πυροδοτούσε μία ευρύτατη και ανεξέλεγκτη περιφερειακή αποσταθεροποίηση, που είναι εξορισμού επιβλαβής για τη φιλοδοξία της ρωσικής διπλωματίας να διαδραματίσει περιφερειακό ρόλο.

Τρίτον, τυχόν εμμονή της Τεχεράνης στη φιλοδοξία απόκτησης πυρηνικών όπλων ευνοεί σενάρια στρατιωτικής επέμβασης των ΗΠΑ ή του Ισραήλ, εξέλιξη που θα αναγκάσει τον Ομπάμα να παλινδρομήσει στη μεσανατολική σταυροφορία του Μπους, καθώς μία παρόμοια ανάφλεξη θα βραχυκυκλώσει την αναζήτηση ταχύτερης απεμπλοκής από το Ιράκ και συμβιβαστικής λύσης στο Αφγανιστάν.

Μετά από τη μη παρερμηνεύσιμη αποσαφήνιση της στάσης της Μόσχας η Τεχεράνη και συγκεκριμένα η υπό τον Χαμενεΐ θρησκευτική ηγεσία της χώρας, που λαμβάνει τις στρατηγικής σημασίας αποφάσεις, καλείται να κάνει κρίσιμες επιλογές:

Πρώτον, να επιδείξει πραγματικό πνεύμα συνεργασίας με τη διεθνή κοινότητα και να εκμεταλλευθεί τις υφιστάμενες εντός της ομάδας των έξι (πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας συν τη Γερμανία) διαφοροποιήσεις ώστε να πετύχει τον καλύτερο δυνατό συμβιβασμό.

Δεύτερον, να αποσυνδέσει τη δραματοποίηση της έξωθεν απειλής από την εσωτερική πολιτική αντιπαράθεση, να μην επιζητεί δηλαδή την αξιοποίηση της διεθνούς απομόνωσης για να βραχυκυκλώσει τις κινήσεις της αντιπολίτευσης.

Τρίτον, να συνδέσει την καλή της διαγωγή στο πυρηνικό πρόγραμμα με την εξομάλυνση των σχέσεων με τις ΗΠΑ σε μια στιγμή που η Ουάσιγκτον χρειάζεται όσο ποτέ την συνεργασία της Τεχεράνης στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν.

Το πρόβλημα δεν είναι ο ρεαλισμός, τον οποίο, άλλωστε, το ισλαμικό καθεστώς έχει επιδείξει από τα πρώτα χρόνια της εγκαθίδρυσής του. Το πρόβλημα είναι πλέον κατά κύριο λόγο η σκληρή πάλη εξουσίας που διεξάγεται συνεχώς ανάμεσα σε μεταρρυθμιστές και σκληροπυρηνικούς από την εποχή της πρώτης εκλογής του Αχμαντινετζάντ την άνοιξη του 2005, μία αντιπαράθεση που ξεκίνησε στην πολιτική σκηνή και εδώ και ένα χρόνο έχει μεταφερθεί στους κόλπους της θρησκευτικής ηγεσίας.

Μπορεί το καθεστώς στην σημερινή αυταρχική μορφή να επιβιώσει και να μετεξελιχθεί ομαλά στην σκιά μιας συνολικής εξομάλυνσης των σχέσεων του Ιράν με τις ΗΠΑ, τη Δύση και τη διεθνή κοινότητα; Ή μήπως οι κληρονόμοι του Χομεϊνί θεωρούν ότι μία σε οριακό σημείο ψυχροπολεμική ένταση με τη διεθνή κοινότητα νομιμοποιεί την περιχαράκωση που εγγυάται την επιβίωση του καθεστώτος;
ΗΜΕΡΗΣΙΑ