Συνέντευξη με τον επίκουρο καθηγητή Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Μαρμαρά

– Στα δυτικά ΜΜΕ πολλοί μιλούν για «εξισλαμισμό» της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής.Είναι αλήθεια; «Οχι.Δείτε τις σχέσεις της Τουρκίας με τη Ρωσία: διανύουν τον “χρυσό αιώνα” τους! Για να εξασφαλίσει τις μεγάλες συμφωνίες με τους Ρώσους η Τουρκία εγκατέλειψε την εθνικιστική ρητορική της (σ.σ.: τις γνωστές «παντουρκικές» θεωρίες για «Μεγάλη Τουρκία» στην Κεντρική Ασία και στον Καύκασο) στις πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες.Αυτό δείχνει ξεκάθαρα ότι οδηγός της τουρκικής πολιτικής είναι τα εθνικά συμφέροντα, όχι η ιδεολογία ή η θρησκεία».

– Πόσο αλλάζει η εξωτερική πολιτική της Τουρκίας μετά τα γεγονότα της Γάζας;
«Παρά τα όσα λέγονται και γράφονται,δεν υπάρχει κάποια ριζοσπαστική στροφή. Η Τουρκία απλώς επιδιώκει μια σχετική αυτονομία από τη στρατηγική των ΗΠΑ και της Ευρώπης ώστε να αυξήσει την επιρροή της στην περιοχή».

– Η στρατιωτική συμμαχία με το Ισραήλ κινδυνεύει μετά το λουτρό αίματος στα ανοιχτά της Γάζας;
«Παρά τις εντάσεις και την ανταγωνιστική γλώσσα των δύο πλευρών,δεν νομίζω ότι η Τουρκία θα αποχωρήσει από τη συμμαχία με το Ισραήλ.Θα ήταν πολύ ριζοσπαστική κίνηση.Ο στρατός άλλωστε δεν το θέλει.Παρά την κρίση η κυβέρνηση Ερντογάν συνεχίζει να αναθέτει συμβόλαια προμήθειας οπλικών συστημάτων σε ισραηλινές εταιρείες».

ΑΧΜΕΤ ΝΤΑΒΟΥΤΟΓΛΟΥ Μηδενικές τριβές «παντού»,εκτός Κύπρου…
Στο βιβλίο του «Στρατηγικό βάθος: Η διεθνής θέση της Τουρκίας»,που πρωτοκυκλοφόρησε στη γείτονα το 2002 και επιτέλους μεταφράστηκε στη γλώσσα μας (εκδόσεις Ποιότητα, 2010),ο Αχμέτ Νταβούτογλου οραματίζεται ουσιαστικά την ανασύσταση της οθωμανικής ηγεμονίας στη Μέση Ανατολή,μέσα από τη συγκρότηση μιας οιονεί κοινοπραξίας μουσουλμανικών κρατών,λαών και κοινοτήτων,και φυσικά τη στρατηγική υποβάθμιση του Ισραήλ.Για τον Νταβούτογλου,η Τουρκία δεν είναι περιφέρεια αλλά γεωπολιτικό κέντρο,που κατέχει κεντρική θέση μεταξύ Ευρώπης- Ασίας- Αφρικής με αστείρευτο γεωγραφικό βάθος το οποίο εκτείνεται σε τρεις επάλληλες γεωγραφικές ζώνες: την εγγύς χερσαία λεκάνη (Βαλκάνια,Καύκασος,Μέση Ανατολή),την εγγύς θαλάσσια λεκάνη (Μαύρη Θάλασσα,Αν.Μεσόγειος, Κασπία,Ερυθρά Θάλασσα και Περσικός Κόλπος) και την εγγύς ηπειρωτική λεκάνη (Ευρώπη,Β. Αφρική,Κεντρική και Ανατολική Ασία).Συνάμα το οθωμανικό παρελθόν της Τουρκίας τής παρέχει,κατά τον Νταβούτογλου,το πρόσθετο ιστορικό βάθος που απαιτείται για να (ξανα)γίνει διεθνής δύναμη πρώτου μεγέθους.

Ο Νταβούτογλου κάνει βέβαια λόγο για «μηδενικές τριβές με τους γείτονες της Τουρκίας»- αλλά δεν αναφέρεται στην Κύπρο: σύμφωνα με την ανάλυσή του,η γεωπολιτικά πολύτιμη Κύπρος πρέπει να παραμείνει ενσωματωμένη στο σύστημα ασφαλείας που επέβαλε η Τουρκία από το 1974.Οσο για τη Θράκη και το Αιγαίο,η κεντρική θέση της θεωρίας του ότι οι γεωπολιτικές ζώνες επιρροής είναι σημαντικότερες από τα «νομικά»,τεχνητά σύνορα (θα έπρεπε να) δημιουργεί μεγάλους πονοκεφάλους στο ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών.

BHMA