Για μερικούς μήνες στα μέσα της δεκαετίας του ’60, ο πρόεδρος Τζόνσον και οι επιτελείς του μελετούσαν μυστικά το ενδεχόμενο να βομβαρδίσουν τις πυρηνικές εγκαταστάσεις της Κίνας, ενδεχομένως με σοβιετική βοήθεια, αντί να επιτρέψουν στον Μάο να αποκτήσει τη βόμβα. Τελικά αποφάσισαν ότι το κόστος ενός νέου πολέμου στην Ασία ήταν πολύ μεγάλο και κατέληξαν στην ανάσχεση: να ζήσουν δηλαδή με ένα απειλητικό καθεστώς, προσπαθώντας να αποτρέψουν τις πιο επικίνδυνες κινήσεις του.

Η απόφαση αποδείχθηκε σωστή: πέντε δεκαετίες αργότερα, περισσότεροι Αμερικανοί ανησυχούν για το χρέος της χώρας τους προς την Κίνα παρά για το οπλοστάσιο της τελευταίας. Προς το παρόν τουλάχιστον, η Κίνα αποτελεί ένα σχετικά αντιμετωπίσιμο στρατιωτικό ανταγωνιστή.

Μια εκδοχή αυτής της συζήτησης έρχεται και πάλι σήμερα στο προσκήνιο, αυτή τη φορά με αφορμή το Ιράν. Γνωστοί πολιτικοί όπως ο Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκι υποστηρίζουν με θέρμη πως αυτό που επιτεύχθηκε στον Ψυχρό Πόλεμο θα επιτευχθεί και με τους μουλάδες. Το περιοδικό Foreign Affairs κυκλοφόρησε πρόσφατα με τίτλο «Όταν το Ιράν αποκτήσει τη βόμβα» και διάφορα σενάρια για την αντιμετώπιση του αναπόφευκτου. Την ίδια ώρα, η αμερικανική κυβέρνηση σπεύδει να εγκαταστήσει αντιπυραυλικά συστήματα και μια ναυτική παρουσία στον Κόλπο – για την περίπτωση που ο επόμενος γύρος συνομιλιών αποτύχει.

Ο Λευκός Οίκος αρνείται την ύπαρξη της «πυρηνικής ανάσχεσης». Όπως είπε πρόσφατα ο αντιπρόεδρος Μπάιντεν στη διάρκεια ενός ταξιδιού του στο Ισραήλ, «οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι αποφασισμένες να εμποδίσουν το Ιράν να αποκτήσει πυρηνικά όπλα». Και στις αρχές της δεκαετίας του ’60, όμως, το ενδεχόμενο μιας πυρηνικής Κίνας ήταν για πολλούς αδιανόητο. Ο υιός Τζορτζ Μπους επανέλαβε πολλές φορές στη διάρκεια της θητείας του ότι η Αμερική δεν θα ανεχθεί ποτέ μια πυρηνική Βόρεια Κορέα. Αλλά έκανε ακριβώς αυτό.

Οσοι υποστηρίζουν σήμερα την επιβολή νέων κυρώσεων στο Ιράν αναγνωρίζουν ότι οι τρεις προηγούμενοι γύροι δεν απέδωσαν. Οσοι λένε ότι μπορεί να χρειαστεί μια στρατιωτική επιδρομή παραδέχονται ότι δεν μπορούν να προβλέψουν την απάντηση του Ιράν. Στο Πεντάγωνο και τις μυστικές υπηρεσίες, πολλοί ανώτατοι αξιωματούχοι παραπονούνται ότι ο πρόεδρος Ομπάμα και το επιτελείο του δεν έχουν προσδιορίσει με ακρίβεια πότε το Ιράν θα αποκτήσει τη «δυνατότητα κατασκευής πυρηνικών όπλων». Πολλοί λένε ότι μια ανάλογη αναποφασιστικότητα υπήρχε μέχρι εκείνη την ημέρα του 2006 που ο πρόεδρος Μπους ανακάλυψε ότι η Βόρεια Κορέα είχε μόλις πραγματοποιήσει μια πυρηνική δοκιμή.

Το βασικό επιχείρημα των οπαδών της ανάσχεσης είναι ότι όπως με την πάροδο των δεκαετιών η Κίνα και η Ρωσία άλλαξαν, το ίδιο θα συμβεί με το Ιράν. Σε μια ομιλία του στο Πανεπιστήμιο της Οκλαχόμα, ο Μπρεζίνσκι είπε ότι τόσο μια ιρανική βόμβα όσο και μια επίθεση εναντίον του Ιράν θα αποτελέσει καταστροφή. Κατά την άποψή του, η ανάσχεση μπορεί να φέρει αποτελέσματα γιατί τίποτα στην ιστορία του Ιράν δεν δείχνει ότι η χώρα αυτή θέλει να αυτοκτονήσει.

Στο άρθρο τους όμως στο Foreign Affairs, ο Τζέιμς Λίντσεϊ και ο Ρέι Τακέι υποστηρίζουν ότι η περίπτωση του Ιράν διαφέρει από αντίστοιχες περιπτώσεις του Ψυχρού Πολέμου και καλούν τον πρόεδρο Ομπάμα να χαράξει τρεις «κόκκινες γραμμές» για τους Ιρανούς. Όχι στην κήρυξη συμβατικού πολέμου εναντίον μιας άλλης χώρας. Όχι στη μεταφορά πυρηνικών όπλων, υλικών ή τεχνολογιών. Όχι στην υποστήριξη τρομοκρατών. Κατά την άποψή τους, σε αντίθετη περίπτωση η Ουάσινγκτον θα πρέπει να απαντήσει με όλα τα δυνατά όπλα, ακόμη και τα πυρηνικά.

Υπάρχει βέβαια ένα αντεπιχείρημα: γιατί το Ιράν θα πιστέψει αυτή την απειλή, όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες θα έχουν υπαναχωρήσει από τη δέσμευσή τους ότι δεν θα δεχθούν ένα πυρηνικό Ιράν;

Στην πραγματικότητα, γράφουν οι Νιου Γιορκ Τάιμς, η αμερικανική κυβέρνηση ακολουθεί εδώ και καιρό τον δρόμο της ανάσχεσης – παρόλο που υποστηρίζει ότι η αύξηση της στρατιωτικής της δύναμης στον Κόλπο έχει στόχο την αποτροπή μιας συμβατικής επίθεσης του Ιράν. Αν βέβαια η πυρηνική απειλή του Ιράν υλοποιηθεί, η αμερικανική πυρηνική «ομπρέλα» θα επεκταθεί.

Υπάρχει ένα ακόμη πρόβλημα, το οποίο επισήμανε ο Μπρεντ Σκόουκροφτ, σύμβουλος εθνικής ασφαλείας των προέδρων Φορντ και πατέρα Μπους. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος σε σχέση με την απόκτηση πυρηνικών όπλων από το Ιράν, τόνισε, είναι ότι το ίδιο θα αποπειραθούν να κάνουν στη συνέχεια χώρες όπως η Τουρκία, η Σαουδική Αραβία και η Αίγυπτος. Και το πρόβλημα μπορεί να επεκταθεί στην Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα.

(Πηγή: The New York Times)
athina984.gr