REAL TIME |

Γενικά θέματα 17 Απριλίου 2010

Ο αναγκαίος ιδεαλισμός του Ομπάμα

Ο αναγκαίος ιδεαλισμός του Ομπάμα

The New York TimesΥπάρχουν πολλές διαφορές μεταξύ των πολέμων στο Ιράκ και το Αφγανιστάν, αλλά η αλήθεια είναι ότι μοιάζουν μεταξύ τους σ’ ένα κρίσιμο σημείο: Σε αμφότερες τις χώρες, οι «κακοί», οι βίαιοι μαχητές του ιερού πολέμου, χάνουν. Σε αμφότερες τις χώρες, δεν είναι ακόμη σαφές εάν οι «καλοί» θα αποδειχθούν πράγματι καλοί.

Το μεγάλο ερώτημα που αντιμετωπίζει το επιτελείο Ομπάμα και στις δύο χώρες είναι το εξής: Τι μας νοιάζει; Μας ενδιαφέρει εάν αυτές οι χώρες διοικούνται από τίμιους ηγέτες ή βαρώνους ναρκωτικών εφόσον μπορούμε απλώς να αποχωρήσουμε; Και όμως. Σε αυτό το στάδιο πρέπει να μας νοιάζει. Και να γιατί. Εχω διαβάσει πολλές αναλύσεις, που επικρίνουν τον πρόεδρο Ομπάμα και τον αντιπρόεδρο Μπάιντεν επειδή μίλησαν τόσο σκληρά για τη διαφθορά του Αφγανού προέδρου Χαμίντ Καρζάι. Ο Καρζάι είναι ό, τι καλύτερο έχουμε, είπαν οι επικριτές. Μας βοήθησε στον βασικό μας στόχο, την αποδυνάμωση της Αλ Κάιντα, και έκανε καλά πράγματα, όπως σχολεία για κορίτσια. Σίγουρα έκλεψε στις εκλογές, αλλά παραμένει πιο δημοφιλής από οποιονδήποτε άλλο στο Αφγανιστάν και θα κέρδιζε έτσι κι αλλιώς. (Τότε γιατί έκλεψε; Ας το αφήσουμε.)

Αυτή η θέση απηχεί τα ρεαλιστικά επιχειρήματα της εποχής του Ψυχρού Πολέμου σε ό, τι αφορά τους λόγους που μας ώθησαν τότε να στηρίξουμε διάφορους τυράννους. Οσα συνέβαιναν στο εσωτερικό των χωρών τους δεν είχαν σημασία. Σημασία είχε αν συνεργάστηκαν μαζί μας στον αγώνα κατά του σοβιετικού κομμουνισμού.

Το επιτελείο Μπους μετέφερε αυτό το είδος «νεορεαλιστικής» προσέγγισης στο Αφγανιστάν. Δεν είχε καμία επιθυμία να ασχοληθεί με την ανοικοδόμηση. Μόλις εγκαταστάθηκε ο Καρζάι στην εξουσία, ο Μπους αδιαφόρησε για τον νεποτισμό και τη διαφθορά. Το μόνο που ήθελε ήταν να συγκρατεί ο Καρζάι τη χώρα ώστε οι ΗΠΑ να μπορούν να τη χρησιμοποιούν ως βάση για την εκστρατεία κατά της Αλ Κάιντα στο Αφγανιστάν και το Πακιστάν. Αλλά, δυστυχώς, η κυβέρνηση Καρζάι αποδείχθηκε τόσο σάπια και ανίκανη να προσφέρει υπηρεσίες, που πολλοί Αφγανοί επέστρεψαν στις τάξεις των Ταλιμπάν.

Ετσι, η κυβέρνηση Ομπάμα επέλεξε μια νέα στρατηγική: Πρέπει να νικήσουμε τους Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν εάν πρόκειται να κρατήσουμε υπό έλεγχο την Αλ Κάιντα τόσο στο αφγανικό όσο και στο πακιστανικό έδαφος. Και ο μόνος τρόπος για να το πετύχουμε είναι να τους διώξουμε από τις πόλεις, όπου θα εγκαταστήσουμε μια τίμια αστυνομική δύναμη, δικαστές και γραφειοκράτες. Αποψη του Ομπάμα, έως ένα βαθμό, είναι ότι ο ιδεαλισμός αποτελεί τον νέο ρεαλισμό στο Αφγανιστάν: Για να προστατέψουμε τα πιο βασικά συμφέροντά μας, για να συνθλίψουμε την Αλ Κάιντα και τους συμμάχους της, πρέπει να κάνουμε κάτι πολύ ιδεαλιστικό: να δώσουμε μια καλύτερη κυβέρνηση στους Αφγανούς. Δεδομένης αυτής της λογικής, είχε δίκιο ο Ομπάμα να επικρίνει τον Καρζάι, ακόμη και δημοσίως.

Στον Ψυχρό Πόλεμο, αυτό που είχε σημασία ήταν η οποιαδήποτε χώρα να συμμαχήσει μαζί μας. Αυτό που έχει σημασία στον πόλεμο του Ομπάμα στο Αφγανιστάν είναι το αν ο αφγανικός λαός έχει συμμαχήσει με την ίδια του την κυβέρνηση. Μόνο τότε θα μπορέσουμε να αποχωρήσουμε, αφήνοντας πίσω μας κάτι σταθερό. Σε αντίθεση με το Αφγανιστάν, ο πόλεμος στο Ιράκ είχε για κινητήριο δύναμη, στα κύρια σημεία του, μάλλον τον ιδεαλισμό παρά τον ρεαλισμό. Προβλήθηκε ως αναγκαία εκστρατεία κατά των όπλων μαζικής καταστροφής. Στην πραγματικότητα, όμως, ήταν ένα σπάνιο πείραμα ανάπτυξης της αμερικανικής εξουσίας. Ο άμεσος στόχος ήταν να ανατραπεί η δικτατορία του Σαντάμ. Αλλά ένας πιο σημαντικός στόχος ήταν η ενθάρρυνση των Ιρακινών ώστε να υιοθετήσουν ένα δημοκρατικό μοντέλο, που θα μπορούσε να εμπνεύσει τη μεταρρύθμιση σε ολόκληρο τον μουσουλμανικό κόσμο και να δώσει στους νέους της περιοχής μία ευκαιρία για ένα καλύτερο μέλλον. Η ιστορία του Ιράκ δεν έχει ακόμη τελειώσει, αλλά μπορεί κανείς να αναθαρρήσει μετά τις πρόσφατες εκλογές και τον βαθμό με τον οποίον οι Ιρακινοί ψηφοφόροι υποστήριξαν πολυεθνικά, εκσυγχρονιστικά κόμματα.

Ετσι, παρότι ο Ομπάμα ανήλθε στην εξουσία πιστεύοντας ότι το Ιράκ και το Αφγανιστάν είναι μέρη όπου έπρεπε να προστατευτούν μάλλον τα συμφέροντα παρά τα ιδανικά των ΗΠΑ, ανακάλυψε, τώρα που ασκεί την εξουσία, ότι πρέπει να προωθήσει μια πιο ιδεαλιστική προσέγγιση σε αμφότερα τα ζητήματα. Ο κόσμος θα γίνει ένα καλύτερο μέρος, εάν το σχέδιο πετύχει, αλλά θα χρειαστεί συνεχής επαγρύπνηση. Οταν ο Καρζάι κλέβει εκλογές, μας νοιάζει. Οταν ο Μαλικί αρνείται να δεχθεί ένα αποτέλεσμα επικυρωμένο από τον ΟΗΕ, που τον τοποθετεί στη δεύτερη θέση, μας νοιάζει. Οι φίλοι δεν αφήνουν φίλους να οδηγούν μεθυσμένοι, ειδικά όταν κάθονται στο πίσω κάθισμα με ένα βρέφος που το λένε Δημοκρατία.

Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.
Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Facebook

Ακολουθήστε τον Σάββα Καλεντερίδη στο Facebook

Ακολουθήστε τον Σάββα Καλεντερίδη στο Twitter

Εγγραφείτε στο κανάλι του infognomonpolitics.gr στο Youtube

Εγγραφείτε στο κανάλι του Σάββα Καλεντερίδη στο Youtube