Ο ετήσιος διάλογος σε διπλωματικό επίπεδο μεταξύ Ισραήλ και Ελλάδας έγινε στις 15 Μαρτίου στην Ιερουσαλήμ.
Ο ετήσιος διάλογος σε διπλωματικό επίπεδο μεταξύ Ισραήλ και Ελλάδας έγινε στις 15 Μαρτίου στην Ιερουσαλήμ. Της ισραηλινής αντιπροσωπείας προΐστατο ο γενικός διευθυντής του υπουργείου Εξωτερικών Γιόσι Γκαλ, ενώ επικεφαλής της ελληνικής αντιπροσωπείας ήταν ο γενικός γραμματέας του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών Ιωάννης-Αλέξιος Ζέπος.

Οι δύο αντιπροσωπείες συζήτησαν τρόπους για να εμβαθύνουν τις ήδη καλές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών.Τόνισαν επίσης την ανάγκη να προωθηθεί η διπλωματική διαδικασία στην περιοχή μέσω των εκ του σύνεγγυς συνομιλιών μεταξύ του Ισραήλ και της Παλαιστινιακής Αρχής. Οι αντιπροσωπείες συζήτησαν επίσης για την ιρανική απειλή και τα μέτρα που πρέπει να αναλάβει η διεθνής κοινότητα για να την αντιμετωπίσει.

Ο Ελληνας γενικός διευθυντής ενημέρωσε τον ισραηλινό ομόλογό του για την οικονομική κρίση που αντιμετωπίζει η Ελλάδα, ενώ εξέφρασε τη βεβαιότητά του ότι η χώρα θα βγει από την κρίση με τη βοήθεια της Ευρωπαϊκής Ενωσης. athina984.gr

ΔΡ. ΤΟΜΠΙΑΣ ΣΟΥΜΑΧΕΡ Κομπάρσος η Ελλάδα στο δράμα της Μ. Ανατολής
“Υπό το πρίσμα των οικονομικών δυσκολιών που αντιμετωπίζει η Ελλάδα, αποτελεί ουτοπία να πιστεύει κάποιος ότι η Αθήνα θα μπορέσει στο ορατό μέλλον να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη Μέση Ανατολή, με εξαίρεση βέβαια στο κυπριακό ζήτημα”, επισημαίνει σε συνέντευξή του στη “Μ” ο δρ. Τομπίας Σούμαχερ, ένας από τους κορυφαίους ειδικούς σε θέματα μεσογειακής πολιτικής της Ε.Ε. και άριστος γνώστης των ευρωαραβικών σχέσεων.

Του Χρήστου Μάντζιου
[email protected]

“Η θέση της Ελλάδας στην ισραηλινοπαλαιστινιακή διένεξη υπήρξε κατά το παρελθόν φιλοπαλαιστινιακή. Θυμίζω σε αυτό το σημείο και τη συμμετοχή του Γιασέρ Αραφάτ σε συνέδριο του ΠΑΣΟΚ επί εποχής Ανδρέα Παπανδρέου. Ασφαλώς αυτά έχουν δημιουργήσει συμπάθειες στους Παλαιστίνιους, όχι όμως στους Ισραηλινούς. Αν στο μακρινό μέλλον θα μπορούσε πράγματι να υπάρξει μια ειρηνευτική συμφωνία μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων, τότε θα μπορούσε για την Ε.Ε. να είναι μια σκέψη η συμμετοχή της Ελλάδας σε αυτή τη διαδικασία, λόγω των φιλικών ελληνοπαλαιστινιακών σχέσεων. Αυτό όμως προϋποθέτει και ένα συγκεκριμένο ενδιαφέρον εκ μέρους της Ελλάδας, κάτι που δεν διακρίνω αυτή τη στιγμή”, υπογραμμίζει.

Κύριε Σούμαχερ, η Μέση Ανατολή βρίσκεται για μια ακόμη φορά στο επίκεντρο της επικαιρότητας. Από τη μία έχουμε τη διαχρονική διένεξη μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων και από την άλλη το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Πώς βλέπετε εσείς την κατάσταση στη συγκεκριμένη περιοχή;
Δίχως αμφιβολία, αυτά τα δύο προβλήματα επισκιάζουν όλα τα υπόλοιπα που υπάρχουν στην περιοχή της Εγγύς και Μέσης Ανατολής. Η κατά κάποιο τρόπο συνημμένη δυναμική που παρουσιάζουν αποτελεί αυξημένο κίνδυνο αποσταθεροποίησης για την περιοχή. Ασφαλώς και διαφέρουν οι γενεσιουργές αιτίες των δύο προβλημάτων, όμως ας μην παραβλέπουμε το γεγονός ότι υπάρχει άμεση σύνδεση μεταξύ τους, αφού συνέβαλαν στη νομιμοποίηση ριζοσπαστικών ισλαμικών κινημάτων, όπως για παράδειγμα της Χαμάς, που αποτελεί το στρατιωτικό σκέλος της Χεζμπολά, και ίσως της Αλ Κάιντα. Δημιουργούν επιπλέον και ένα άλλο μεγάλο πρόβλημα. Σε ολόκληρο τον αραβικό κόσμο έχουμε έλλειψη δημοκρατίας και τα ανθρώπινα δικαιώματα παραβιάζονται συστηματικά. Πολλά αυταρχικά καθεστώτα της περιοχής βρίσκουν την ευκαιρία να επιβάλουν αντιδημοκρατικά πολιτεύματα. Όλα αυτά συμβαίνουν με την υποστήριξη των ΗΠΑ και με τη συγκατάθεση των Ευρωπαίων. Και οι δυο, Αμερικανοί και Ευρωπαίοι, θέτουν πάνω από τον εκδημοκρατισμό της περιοχής τη φαινομενική σταθερότητά της.

Ποια είναι η γνώμη σας για τις εξαγγελίες του Ιράν αναφορικά με το πυρηνικό του πρόγραμμα;
Εδώ πρέπει να κάνουμε έναν διαχωρισμό μεταξύ των λόγων και των πράξεων των κυβερνώντων στο Ιράν. Το ιρανικό καθεστώς, υπό το βάρος των εσωτερικών αμφισβητήσεων και αναταραχών, προσπαθεί να επιδείξει πυγμή. Το σημαντικότερο σε όλη αυτή την ιστορία είναι ότι υπάρχουν ενδείξεις για προσέγγιση μεταξύ των ΗΠΑ και του Ιράν με τη διαμεσολάβηση της Τουρκίας.

Με εκπλήσσει η απάντησή σας περί προσέγγισης! Ο κ. Ομπάμα δεν ανήγγειλε προ ημερών αυστηρότερες κυρώσεις εναντίον του Ιράν;
Σωστό αυτό που λέτε. Μάλιστα η πρόσφατη εξαγγελία του κ. Ομπάμα είναι διαμετρικά αντίθετη από την πρόταση για διάλογο που απηύθηνε προς τον Ιράν αμέσως μετά την εκλογή του. Παραμένει αμφίβολο όμως αν το ιρανικό καθεστώς θα αλλάξει με λεκτικές απειλές ή με την επιβολή κυρώσεων. Ας μην ξεχνάμε ότι το ιρανικό καθεστώς επιβιώνει εδώ και δεκαετίες και χάρη στην αντιιρανική ρητορική των ΗΠΑ ειδικότερα και της Δύσης γενικότερα.

Όμως, παρά την όποια κριτική στους χειρισμούς του αμερικανού προέδρου, πρέπει να ειπωθεί ότι, σε σύγκριση με τον προκάτοχο του, αφήνει την πόρτα του διαλόγου ανοιχτή. Απόδειξη αποτελούν οι πρόσφατες συνομιλίες του συμβούλου ασφαλείας Τζέιμς Τζόουνς με τον ιρανό υπουργό εξωτερικών Μανουσέρ Μοτακί, παρουσία του τούρκου υπουργού Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου.

Παραμένουν ελάχιστες οι πιθανότητες να λυθούν σύντομα τα δύο μεγάλα προβλήματα (παλαιστινιακό και ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα) της Μέσης Ανατολής; Τελικά είναι αναπόφευκτος ένας ακόμη πόλεμος στην περιοχή αυτή; Σε ό,τι αφορά το Ιράν, θα πρέπει να περιμένουμε να δούμε τις εσωτερικές εξελίξεις στη χώρα αυτή. Επίσης θα πρέπει να δούμε αν οι προτεινόμενες αυστηρότερες κυρώσεις εναντίον του Ιράν θα έχουν την υποστήριξη της Ρωσίας και της Κίνας και επιπλέον αν αυτές θα μπορούσαν να πλήξουν το ιρανικό καθεστώς. Δεν πιστεύω ότι θα υπάρξει πολεμική αντιπαράθεση με το Ιράν στην παρούσα φάση.

Οι ΗΠΑ γνωρίζουν ότι έχουν ανάγκη το Ιράν σε ό,τι αφορά τα ανοικτά μέτωπά τους στο Αφγανιστάν και στο Ιράκ. Ο κίνδυνος όμως μιας ισραηλινής αεροπορικής επιδρομής, με τις ευλογίες των κυρίων Νετανιάχου και Λίμπερμαν, εξακολουθεί να υφίσταται. Παρά ταύτα, η εκτίμησή μου είναι ότι σιγά-σιγά θα πρέπει προφανώς να συνειδητοποιήσουμε ότι το Ιράν θα γίνει πυρηνική δύναμη. Αν αυτό γίνει πραγματικότητα σε ένα, δύο ή τρία χρόνια, δεν μπορεί να ειπωθεί ακριβώς. Η πιθανότητα είναι όμως περισσότερη από υψηλή.

Σε ό,τι αφορά τώρα μια δίκαιη και οριστική λύση της ισραηλινοπαλαιστινιακής διένεξης, μπορώ να πω ότι είναι άσχημες οι προβλέψεις. Οι Παλαιστίνιοι δεν έχουν αρραγές μέτωπο, ο πρόεδρος Αμπάς είναι πολιτικά αποδυναμωμένος, ο ισραηλινός εποικισμός συνεχίζεται και οι Αμερικανοί και οι Ευρωπαίοι ασχολούνται με το Ιράν και τις επιπτώσεις της χρηματοοικονομικής κρίσης. Η λύση των δύο κρατών έχει γίνει μια πολιτική παραίσθηση και ο λεγόμενος οδικός χάρτης για τη λύση αυτή έχει αποτύχει.

Η πολιτική της Ε.Ε. θα μπορούσε να λειτουργήσει πιο αποτελεσματικά στα προβλήματα της Μέσης Ανατολής από ό,τι, για παράδειγμα, η πολιτική των ΗΠΑ; Είναι γεγονός ότι υπάρχουν διαφορές στην πολιτική προσέγγιση των προβλημάτων μεταξύ Ε.Ε. και ΗΠΑ. Σίγουρα είναι αξιέπαινη η πολιτική τής ήρεμης δύναμης, όπως την πρεσβεύει η Ε.Ε. προς τα έξω. Το ερώτημα όμως που τίθεται είναι αν τελικώς αυτή η συγκεκριμένη πολιτική έχει γεννηθεί εξ ανάγκης. Ας μην παραβλέπουμε το γεγονός ότι η Ε.Ε. δεν μιλά με μία φωνή και ούτε διαθέτει μία πραγματική εξωτερική πολιτική. Επίσης η Συνθήκη της Λισαβόνας δεν βοηθά ουσιαστικά προς αυτήν την κατεύθυνση. Μέχρι σήμερα η Ευρώπη δεν έχει να επιδείξει μια εμπεριστατωμένη στρατηγική για τη Μέση Ανατολή και για το λόγο αυτό δεν έχει καταφέρει να γίνει κάτι περισσότερο από τον ανθρωπιστικό μηχανισμό που βοηθά τον παλαιστινιακό λαό να επιβιώσει.

* Ποιος είναι. Ο δρ. Τομπίας Σούμαχερ διδάσκει στο Πανεπιστήμιο της Λισαβόνας και εργάζεται ως ερευνητής στο τμήμα Πολιτικών Επιστημών στο Centre for Research and Studies in Sociology (CIES). Θεωρείται ένας από τους κορυφαίους ειδικούς σε θέματα μεσογειακής πολιτικής της Ε.Ε. και άριστος γνώστης των ευρωαραβικών σχέσεων. Σπούδασε πολιτικές επιστήμες, κοινωνιολογία και οικονομικά στα πανεπιστήμια του Φράιμπουργκ, της Βασιλείας, του Εδιμβούργου και του Μάιντς. Έχει διδάξει στα πανεπιστήμια του Μάιντς, Τζον Χόπκινς, EUI της Φλωρεντίας και στο NATO School. Επί πολλά χρόνια διετέλεσε διευθυντής έρευνας του EuroMeSCo, που χρηματοδοτούνταν από την Ε.Ε. Μιλά γερμανικά, αγγλικά, σουηδικά, πορτογαλικά, γαλλικά και λίγα ιταλικά.
ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ-Makthes.gr