Του Χρήστου Μηνάγια
Τουρκο-βουλγαρική κρίση ξέσπασε μεταξύ Τούρκων και Βουλγάρων στρατιωτικών που υπηρετούν στην Πολυεθνική Δύναμη Υποστήριξης της Ασφάλειας στο Αφγανιστάν (ISAF), όταν στις 3-3-2010 κατά τη διάρκεια ομιλίας που πραγματοποιήθηκε λόγω της 132ης Επετείου Απελευθέρωσης της Βουλγαρίας από τον τουρκικό ζυγό, η Βουλγάρα ομιλήτρια ταγματάρχης Daniela Blagoeva χρησιμοποίησε τον όρο «τουρκική σκλαβιά».

Oι Τούρκοι στρατιωτικοί που παρευρίσκονταν στην τελετή αντέδρασαν έντονα και στη συνέχεια ο Τούρκος ταξίαρχος Levent Çolak, διοικητής της Διοίκησης Περιοχής Καμπούλ, κάλεσε στο γραφείο του τον Βούλγαρο συνταγματάρχη Petko Lilov, διοικητή της Bουλγαρικής δύναμης στο Αφγανιστάν, και του ζήτησε εξηγήσεις, με αποτέλεσμα ο Lilov να ζητήσει συγγνώμη, να αποδεχθεί ότι υπήρξε ονοματολογικό λάθος και να αντικατασταθεί στο κείμενο της ομιλίας ο όρος «τουρκική σκλαβιά» από τον όρο «οθωμανική ηγεμονία».

Παράλληλα το βουλγαρικό υπουργείο Άμυνας σε επίσημη ανακοίνωσή του δήλωσε ότι δεν εδόθη καμία εντολή στη ταγματάρχη Blagoeva να συντάξει το συγκεκριμένο κείμενο της ομιλίας και ότι προέβη σε όλες τις απαιτούμενες ενέργειες μετά την παρατήρηση της τουρκικής πλευράς. Ωστόσο, το δεξιό βουλγαρικό κόμμα VMRO με ανακοίνωσή του υποστήριξε την Blagoeva, τονίζοντας ότι αποτελεί ανοησία να δημιουργείται πρόβλημα μεταξύ του βουλγαρικού στρατού και του στρατού άλλης χώρας όταν καποιος αναφέρει μία ιστορική αλήθεια.

Το παραπάνω γεγονός δεν πρέπει να θεωρηθεί ως μία απλή εθνικιστική έξαρση ενός Τούρκου ταξιάρχου που υπηρετεί σε μία πολυεθνική Daniela Blagoevα στρατιωτική αποστολή στο εξωτερικό, αλλά έχει βαθύτερες ρίζες οι οποίες στηρίζονται στη θεωρία του υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου περί του νεο-οθωμανισμού και η οποία αναλύεται στο βιβλίο του Στρατηγικό Βάθος: Η διεθνής θέση της Τουρκίας.

«Πρέπει να σημειωθεί ότι ο Νταβούτογλου χρησιμοποιεί τον όρο “Οθωμανικό Κράτος” διότι το θεωρεί ως ένα μοντέλο διοίκησης που περιελάμβανε δραστηριότητες εποικισμού, ανοικοδόμησης και ανάπτυξης, σε αντίθεση με τον όρο «Οθωμανική Αυτοκρατορία», ο οποίος παραπέμπει στα μοντέλα της αποικιοκρατικής διακυβέρνησης των Άγγλων, των Γάλλων, των Ισπανών και των Πορτογάλων. Επομένως, η προαναφερθείσα αντίδραση των Τούρκων έναντι της βουλγαρικής στρατιωτικής αποστολής στο Αφγανιστάν αποτελεί μέρος μίας στρατηγικής της οποίας ο αντικειμενικός σκοπός είναι η προβολή του ιστορικού χρέους, που έχει αναλάβει η Τουρκία όχι μόνο έναντι των 70 εκατομμυρίων κατοίκων της αλλά και έναντι όλων των εδαφών της πρώην Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, αποποιούμενη φυσικά όλες τις σφαγές και καταστροφές που προξένησε στα κράτη που κατέλαβε»1. Άλλωστε, η παραποίηση της ιστορίας και η λήθη για τις γενοκτονίες που προξένησαν οι Τούρκοι εις βάρος των Ποντίων και των Αρμενίων βρίσκονται στην πρώτη θέση της αντζέντας του Ερντογάν και του Νταβούτογλου.

Επίσης, πρέπει να τονισθεί ότι η εν λόγω τουρκική αντίδραση αποκτά ιδιαίτερη σημασία την παρούσα χρονική περίοδο εν όψει της Εθνικής μας Επετείου της 25ης Μαρτίου.
(πηγή: Milliyet/18-3-2010)
http://geostrategy.gr/pdf/20100318_Turkish_Boulgarian_relations.pdf

Συνάντηση Βούλγαρου προέδρου με τον Τούρκο ΥΠΕΞ
Οι σχέσεις Βουλγαρίας – Τουρκίας βασίζονται στις αρχές της διαφάνειας και της ειλικρίνειας και οι δύο χώρες συνεργάζονται για την επίλυση προβλημάτων στο πνεύμα της αμοιβαίας κατανόησης, δήλωσε ο πρόεδρος της Βουλγαρίας Γκιόργκι Παρβάνοφ στη συνάντηση του με τον υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου στη Σόφια.

Ο κ. Παρβάνοφ έθεσε το θέμα επίλυσης του προβλήματος με τις περιουσίες της βουλγάρικης εξαρχίας στην Κωνσταντινούπολη (την ιδιοκτησία των οποίων διεκδικεί η τουρκική Πολιτεία) και για την αποζημίωση των προσφύγων της Ανατολικής Θράκης, αναφέρεται στην ανακοίνωση του γραφείου του Βούλγαρου προέδρου.

Με διαδοχικές πρωτοβουλίες του κ. Παρβάνοφ και άλλων Βούλγαρων επισήμων τα τελευταία χρόνια η βουλγάρικη πλευρά θέτει το αίτημα για αποζημίωση των απογόνων εκατοντάδων χιλιάδων προσφύγων από την Ανατολική Θράκη, οι οποίοι διέφυγαν στη Βουλγαρία για να σώσουν τη ζωή τους από τις σφαγές μετά τους Βαλκανικούς πολέμους στις αρχές του 20ου αιώνα.

Το ζήτημα προκάλεσε ένταση στις σχέσεις Σόφιας-Άγκυρα με αφορμή τις δηλώσεις του υπουργού άνευ χαρτοφυλακίου Μποζιντάρ Ντιμιτρόφ, ότι η Βουλγαρία θεωρεί την αποζημίωση των κληρονόμων των προσφύγων για τις κατοικίες, τα χωράφια και τις άλλες περιουσίες τους στην Ανατολική Θράκη ως προϋπόθεση για την υποστήριξη της υποψηφιότητας της Τουρκίας για ένταξη στην ΕΕ.

Παρόλο που οι δηλώσεις Ντιμιτρόφ διαψεύστηκαν από τη βουλγάρικη κυβέρνηση κατόπιν διαβήματος της Άγκυρας, η κοινή γνώμη της Βουλγαρίας δείχνει ιδιαίτερη ευαισθησία στο θέμα των αποζημιώσεων, οι οποίες υπολογίζονται σε πολλά δισεκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με το βουλγάρικο Τύπο.

Στη συνάντηση Παρβάνοφ-Νταβούτογλου υπογραμμίστηκε η δυνατότητα συμμετοχής των δύο χωρών στην κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου Ναμπούκο. Ο Βούλγαρος πρόεδρος επισήμανε την ανάγκη ανάπτυξης σχεδίου σύνδεσης των δικτύων μεταφοράς αερίου των δύο χωρών, όπως και εφοδιασμού της Βουλγαρίας με υγροποιημένο αέριο από το Κατάρ μέσω της Τουρκίας.

Ο κ. Παρβάνοφ εξέφρασε ικανοποίηση για την αποσαφήνιση, όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση, του θέματος που αφορά στο σχέδιο κατασκευής φράγματος στον διασυνοριακό ποταμό Τούντζα (όπως επιμένει η τουρκική πλευρά με την ελπίδα να περιορίσει τις διαστάσεις των πλημμυρών στην Ανατολική Θράκη κάθε άνοιξη). Ο ίδιος ανέφερε ότι οι δύο χώρες θα προχωρήσουν από κοινού σε χειρονομία καλής θέλησης, δια της οποίας η Βουλγαρία θα προτείνει να ενταχτεί στη λίστα των μνημείων της ΟΥΝΕΣΚΟ ένα αρχαίο τζαμί στην Φιλιππούπολη, ενώ η Τουρκία θα αναλάβει αντίστοιχη χειρονομία καλής θέλησης για την εκκλησία «Άγιος Στέφανος» στην Κωνσταντινούπολη.

Ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας μεταβίβασε στον Βούλγαρο πρόεδρο την πρόσκληση του Τούρκου ομολόγου του Αμπντουλάχ Γκιουλ να λάβει μέρος σε διεθνές πολιτιστικό φόρουμ στην Άγκυρα. Ο ίδιος επιβεβαίωσε, επίσης, την επίσκεψη του κ. Γκιούλ στη Βουλγαρία το ερχόμενο Οκτώβριο.

Το πρόγραμμα του κ. Νταβούτογλου στη Βουλγαρία περιλαμβάνει ακόμη, συνομιλίες με τον Βούλγαρο ΥΠΕΞ Νικολάι Μλαντένοφ και συνάντηση με τον πρωθυπουργό Μπόικο Μπορίσοφ και άλλους επισήμους.
www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ