Μετωπική, γενικευμένη επίθεση κατά του ευρωπαϊκού Νότου εξαπολύουν πλέον οι αγορές, οδηγώντας την ευρωζώνη στην πιο μεγάλη και αμφίρροπη κρίση από καταβολής της.Στον απόηχο του «ελληνικού ζητήματος» το σφυροκόπημα των αγορών μετατοπίστηκε χθες στα ομόλογα Πορτογαλίας, Ισπανίας και Ιταλίας, εκτοξεύοντας στα ύψη spreads και οδηγώντας το ευρώ σε ναδίρ επταμήνου έναντι του δολαρίου.

Τα χρηματιστήρια της Μαδρίτης και της Λισαβόνας βυθίστηκαν, καθώς οι επενδυτές δείχνουν να προεξοφλούν πια πως, μετά την Ελλάδα, η δημοσιονομική κρίση της μεσογειακής περιφέρειας της ευρωζώνης μετατοπίζεται σε Πορτογαλία και Ισπανία, ενώ η θεωρία των «αδύναμων κρίκων» συμπαρέσυρε και την ιταλική αγορά ομολόγων.

Μετωπική, γενικευμένη επίθεση κατά των… «PIGS» του ευρωπαϊκού Νότου εξαπολύουν πλέον οι αγορές, οδηγώντας την ευρωζώνη στην πιο μεγάλη και αμφίρροπη κρίση από καταβολής της.

Στον απόηχο του «ελληνικού ζητήματος» το σφυροκόπημα των αγορών μετατοπίστηκε χθες στα ομόλογα Πορτογαλίας, Ισπανίας και Ιταλίας, εκτοξεύοντας στα ύψη spreads και CDS (κόστος ασφάλισης του χρέους) και οδηγώντας το ευρώ σε ναδίρ επταμήνου έναντι του δολαρίου.

Τα χρηματιστήρια της Μαδρίτης και της Λισαβόνας βυθίστηκαν, καθώς οι επενδυτές δείχνουν να προεξοφλούν πια πως, μετά την Ελλάδα, η δημοσιονομική κρίση της μεσογειακής περιφέρειας της ευρωζώνης μετατοπίζεται σε Πορτογαλία και Ισπανία, ενώ η θεωρία των «αδύναμων κρίκων» συμπαρέσυρε και την ιταλική αγορά ομολόγων.

«ΖΩΩΔΗΣ ΑΝΤΙΛΗΨΗ»
Ενδεικτικές του κλίματος είναι και οι άκρως επιθετικές δηλώσεις που έκανε ο υπουργός Οικονομικών της Πορτογαλίας κ. Φερνάντο Τεζέιρα ντος Σάντος λέγοντας ότι, μετά την Ελλάδα, η Πορτογαλία γίνεται η νέα «λεία» των επενδυτών ενώ έκανε λόγο και για «ζωώδη αντίληψη» των αγορών.

«Οι επενδυτές», είπε, «επικεντρώθηκαν πολύ σε μια λεία τους, την Ελλάδα. Η Ελλάδα φαίνεται ότι τους ξεφορτώθηκε και τώρα θα στραφούν σε μια άλλη λεία, στρέφονται σε μας. Δεν υπάρχει κανένας λόγος, αυτό δεν δικαιολογείται. Οι επενδυτές έχουν μια ζωώδη αντίληψη, υπάρχει κάτι το παράλογο στον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρονται».

Ο νέος γύρος της επίθεσης ξεκίνησε εν μέσω υψηλών κοινωνικών και πολιτικών εντάσεων στις δύο χώρες, με τη μεν κυβέρνηση του κ. Χοσέ Θαπατέρο στην Ισπανία να κάνει πίσω σε κρίσιμες εξαγγελίες για τη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού συστήματος, τον δε πρωθυπουργό της Πορτογαλίας κ. Ζοζέ Σόκρατες να φέρεται προ των πυλών της παραίτησης λόγω της οξείας αντίδρασης της αντιπολίτευσης στο πρόγραμμα λιτότητας που εξήγγειλε η κυβέρνησή του.

Η πίεση στα spreads κορυφώθηκε μετά το μήνυμα του επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου κ. Ντομινίκ Στρος-Καν προς τις «ύποπτες» χώρες να προχωρήσουν σε ακόμη πιο επώδυνα μέτρα για τη μείωση των ελλειμμάτων τους, αλλά και μετά την προειδοποίηση του προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας κ. Ζαν Κλοντ Τρισέ ότι τα υψηλά χρέη και ελλείμματα δημιουργούν πρόσθετα εμπόδια στην άσκηση της νομισματικής πολιτικής.

ΕΚΤΙΝΑΞΗ ΤΩΝ SPREADS
Το spread των δεκαετών κρατικών ομολόγων της Πορτογαλίας έναντι των γερμανικών εκτινάχθηκε κατά 30 και πλέον μονάδες βάσης κι έφθασε έως τις 175, για να υποχωρήσει εν συνεχεία στις 157 όταν εκπρόσωπος του κ. Σόκρατες διέψευσε τις πληροφορίες περί απειλής παραίτησης του πρωθυπουργού.

Τα ισπανικά spreads ανέβηκαν στις 97 μονάδες βάσης και τα ιταλικά στις 91, ενώ η πίεση δεν αμβλύνθηκε ούτε όταν η Ισπανία κατάφερε να αντλήσει νέο ομολογιακό δανεισμό 2,5 δισεκατομμυρίων ευρώ υπερκαλύπτοντας την προσφορά κατά 4,6 φορές. Το επιτόκιο με το οποίο δανείστηκε η ισπανική κυβέρνηση έφθασε στο 2,63% έναντι 2,14% που είχε πετύχει στην ακριβώς προηγούμενη πώληση κρατικών ομολόγων, στις 3 Δεκεμβρίου.

Η ισοτιμία του ευρώ κατέγραψε απώλειες 0,6% έναντι του αμερικανικού νομίσματος, φθάνοντας έως τα 1,3812 δολάρια, ενώ το χρηματιστήριο της Μαδρίτης είχε απώλειες 5,94%, με τις μετοχές να υποχωρούν στο χαμηλότερο επίπεδό τους από τον περασμένο Αύγουστο. Στο χρηματιστήριο της Λισαβόνας ο δείκτης PSI-20 έκανε βουτιά 4,98% και υποχώρησε σε ναδίρ 14 μηνών, ενώ το κόστος ασφάλισης του πορτογαλικού χρέους εκτινάχθηκε σε νέο ρεκόρ όλων των εποχών.

ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ
Την κρίση στην πορτογαλική κυβέρνηση πυροδότησε η προσπάθεια της αντιπολίτευσης να προωθήσει νομοσχέδιο με αυξημένες δαπάνες για τις αυτόνομες περιοχές της χώρας. Το νομοσχέδιο εισήχθη χθες στη Βουλή προς συζήτηση, εν μέσω της έντονης όμως αντίθεσης της κυβέρνησης μειοψηφίας του κ. Σόκρατες.

Οι πληροφορίες του πορτογαλικού Τύπου ανέφεραν ότι ο κ. Σόκρατες απείλησε με παραίτηση και χρειάστηκε η παρέμβαση του προέδρου της χώρας κ. Ανιμπαλ Καβάκο ντα Σίλβα για να αναθεωρήσει, εκπρόσωπος ωστόσο του πρωθυπουργού διέψευσε τα δημοσιεύματα δηλώνοντας ότι δεν υφίσταται τέτοιο θέμα.

Σε ό,τι αφορά την Ισπανία, η επενδυτική καχυποψία εντάθηκε μετά την προχθεσινή προς τα πάνω αναθεώρηση των προβλέψεων για το έλλειμμα την επόμενη τριετία και κλιμακώθηκε περαιτέρω χθες μετά την αναδίπλωση της κυβέρνησης στο ασφαλιστικό και την απόσυρση της εξαγγελίας για αύξηση του ελάχιστου χρόνου καταβολής ασφαλιστικών εισφορών από τα 15 στα 25 έτη.

Σαφείς αιχμές για την απόφαση αυτή της ισπανικής κυβέρνησης άφησε ο επικεφαλής του ΔΝΤ κ. Στρος Καν, δηλώνοντας ότι «κατανοεί το δίλημμα του κ. Θαπατέρο στο συνταξιοδοτικό ζήτημα, αλλά η Ισπανία πρέπει να καταβάλει σημαντικές προσπάθειες στο δημοσιονομικό μέτωπο».

Τόσο η Ισπανία, όσο και η Πορτογαλία ανακοίνωσαν την περασμένη εβδομάδα σκληρά προγράμματα λιτότητας για τη μείωση των ελλειμμάτων, τα οποία περιλαμβάνουν πάγωμα μισθών και βαθιές περικοπές δαπανών.

Οι αγορές, ωστόσο, θεωρούν ότι τα μέτρα που έλαβαν οι δύο χώρες δεν αρκούν για να επαναφέρουν τα ελλείμματά τους κάτω από το 3% την επόμενη τριετία. Το έλλειμμα της Ισπανίας φθάνει σήμερα στο 11,4% του ΑΕΠ και της Πορτογαλίας αγγίζει το 9,5%.

Το δημόσιο χρέος της Πορτογαλίας αναμένεται να φθάσει εφέτος στο 84,5% του ΑΕΠ, ενώ της Ισπανίας βρίσκεται μόλις στο 66,3% και σε επίπεδο χαμηλότερο του μέσου όρου της ευρωζώνης.

Κέρδος 5/2/2010