Σ Ε Μ Ν Ο Σ , σεπτός και ταπεινός ιερέας, στις ιερότερες στιγμές, του ιερότερου χώρου του κυπριακού Ελληνισμού: Ο Παπάντωνης Ερωτοκρίτου. Ο ιερέας που έζησε τις τελευταίες συγκλονιστικές στιγμές τού φρικτά τραγικού μεγαλείου, στο κελί του μελλοθανάτου, με τον καθένα από τους Εννέα Απαγχονισθέντες Ήρωες της ΕΟΚΑ, προτού οι Εγγλέζοι δήμιοι τους οδηγήσουν στην Αγχόνη.

Στις 10 Μαΐου 1956, τον Μιχαλάκη Καραολή και τον Ανδρέα Δημητρίου. Στις 9 Αυγούστου 1956, τον Ανδρέα Ζάκο, τον Ιάκωβο Πατάτσο και τον Χαρίλαο Μιχαήλ. Στις 21 Σεπτεμβρίου 1956, τον Ανδρέα Παναγίδη, τον Μιχάλη Κουτσόφτα και τον Στέλιο Μαυρομμάτη. Στις 14 Μαρτίου 1957, τον Ευαγόρα Παλληκαρίδη. Ο ιερέας που τους εξομολόγησε, τους κοινώνησε. Ο ιερέας, ο οποίος, στο προαύλιο των Φυλακισμένων Μνημάτων, φρουρούμενος από πάνοπλους Εγγλέζους στρατιώτες του στρατάρχη σερ Τζον Χάρτινγκ, με το δάκτυλο στη σκανδάλη, στο μεταμεσονύκτιο σκοτάδι, μόνος-κατάμονος, έψαλλε τη Νεκρώσιμη Ακολουθία και μόνος έδωσε τον Ύστατο Ασπασμό στα νεκρά πρόσωπα των Απαγχονισθέντων. Στην καμένη σορό του Γρηγόρη Αυξεντίου και στους πεσόντες Μάρκο Δράκο, Στυλιανό Λένα και Κυριάκο Μάτση. Των Δεκατριών Αρχαγγέλων της κυπριακής λευτεριάς. Εκεί, στην έκτοτε Κιβωτό με τα Άγια των Αγίων του κυπριακού Ελληνισμού. Εκεί όπου πανίερος κατέστη ο Εθνικός μας Ύμνος, 123 χρόνια μετά που τον έγραψε ο Διονύσιος Σολωμός, καθώς η θηλιά της αγχόνης έκοβε τη φωνή Εκείνων που έψαλλαν το «και σαν πρώτα ανδρειωμένη» για να μην ακουστεί και το «χαίρε, ω χαίρε, Ελευθεριά»!

Ι Ε Ρ Ε Α Σ των Κεντρικών Φυλακών και για πολλές δεκαετίες εφημέριος του καθεδρικού ναού του Αγίου Ιωάννου, ο Παπάντωνης, είχε εκδώσει το 1962 ένα ταπεινό 60σέλιδο βιβλίο με τον τίτλο «Πώς έζησα το δράμα των Απαγχονισθέντων». Λιτή, σχεδόν λακωνική γραφή. Εκρηκτικά μεστή από το χρέος του ταπεινού παπά προς τη Μνήμη των τρισενδόξων και πανευφήμων αποστόλων της εθνικής λευτεριάς. Αφιερωμένο, από τον ίδιο, στον απαγχονισθέντα από τους Τούρκους, 9η Ιουλίου 1821, Εθνομάρτυρα Αρχιεπίσκοπο Κύπρου Κυπριανό. Τα λιγοστά αντίτυπα του βιβλίου, από χρόνια δυσεύρετα ακόμα και σε φωτοτυπίες. Ο αείμνηστος Παπάντωνης μακαρίστηκε και κηδεύτηκε Παρασκευή 15η Απριλίου 2005, χωρίς να επανεκδώσει το βιβλίο του. Το έκανε, με την άδεια των τέκνων του, το Συμβούλιο Ιστορικής Μνήμης Αγώνα ΕΟΚΑ 1955-59, στη λήξη της προεδρίας στο ΣΙΜΑΕ, της Κλαίρης Αγγελίδου. Ένα πολυτιμότατο βιβλίο 83 σελίδων, για κάθε ελληνικό σπίτι. Για τα παιδιά και τα εγγόνια μας. Τοις Κείνων ρήμασι, αυτοβούλως, αυτοπροαιρέτως, εθελοντικώς και εν πλήρει γνώσει και συνειδήσει πειθόμενοι.

ΛΑΖΑΡΟΣ Α. ΜΑΥΡΟΣ
ΣΗΜΕΡΙΝΗ