Του David Ignatius

Στα τέλη του χρόνου οι πρωτοσέλιδοι τίτλοι των εφημερίδων δημιουργούσαν την εντύπωση ότι σκηνές του παρελθόντος επαναλαμβάνονται. Είχαμε συνωμοσίες τρομοκρατών σε αεροπλάνα, πλήγματα κατά των στρατοπέδων της Aλ Κάιντα και ένα ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα που συνεχίζεται, παρά τις δεκαετείς προσπάθειες να σταματήσει.

Ομως η Ιστορία δεν επαναλαμβάνεται, αλλά κινείται και μεταβάλλεται – αν και τα προβλήματα των ΗΠΑ το 2009 ήταν πολύ πιο περίπλοκα και δυσεπίλυτα από ό,τι αρχικώς πίστευε η κυβέρνηση Ομπάμα. Εστω και αν τα λίγα λόγια της Νταϊάν Φαϊνστάιν, προέδρου της Επιτροπής Πληροφοριών της Γερουσίας, θύμισαν εκείνα του Ντικ Τσέινι. «Προτιμώ να αντιδρώ υπερβολικά και όχι υποτονικά, όταν πρόκειται για την ασφάλεια και την προστασία αθώων ανθρώπων», είπε αναφερόμενη στο περιστατικό του Αμπντουλμουταλάμπ.

Κατόπιν όλων αυτών, τι άραγε μας περιμένει το 2010; Μήπως πρόκειται να κηρύξουμε τον νέο πόλεμο κατά της τρομοκρατίας στην Υεμένη; Μάλλον, αν και η κυβέρνηση Ομπάμα ακολουθεί σωφρόνως το πρότυπο του Αφγανιστάν το 2001, χρησιμοποιώντας εγχώριες δυνάμεις (εν προκειμένω την κυβέρνηση της Υεμένης) στις επιθέσεις κατά της Αλ Κάιντα. Ηδη υφίσταται σημαντικό πρόγραμμα αμερικανικής βοήθειας προς τη χώρα αυτή και φαίνεται ότι στις 17 Δεκεμβρίου χρησιμοποιήθηκαν αμερικανικά τηλεκατευθυνόμενα όπλα ακριβείας στις επιθέσεις εναντίον τριών κρησφύγετων της Αλ Κάιντα και στην εξόντωση 34 μαχητών της. Πρόκειται για την ορθή τακτική, αυτή που έπρεπε να είχε εφαρμόσει η Αμερική κατά του Οσάμα μπιν Λάντεν πριν από την 11η Σεπτεμβρίου, στηρίζοντας τρίτους στο πεδίο της μάχης.

Μήπως το 2010 οι Ιρανοί θα αναστείλουν το πυρηνικό τους πρόγραμμα; Βάσει του χρονοδιαγράμματος Ομπάμα, η 1η Ιανουαρίου ήταν η λήξη προθεσμίας για την αμερικανική εμπλοκή. Φαίνεται όμως ότι εδόθη παράταση χάριν του διαλόγου, πριν από την ψηφοφορία για τις νέες κυρώσεις στο Σ.Α. του ΟΗΕ, τον Μάρτιο ή τον Απρίλιο.

Παρά τις ισχνές ελπίδες διπλωματικής λύσης, η αμερικανική κυβέρνηση ενθάρρυνε τη διαμεσολαβητική προσπάθεια της Τουρκίας και το συμβιβαστικό σχέδιο της 1ης Οκτωβρίου για τον εμπλουτισμό του ιρανικού ουρανίου εκτός ιρανικού εδάφους, το οποίο αρχικά το Ιράν φάνηκε να αποδέχεται. Τώρα όμως που το ιρανικό καθεστώς σκοτώνει διαδηλωτές, ο γερουσιαστής Τζον Κέρι εγκατέλειψε την ιδέα να επισκεφθεί την Τεχεράνη.

Στον αέρα της Τεχεράνης πλανιέται άραγε καθεστωτική αλλαγή; Οι προβλέψεις είναι πρόωρες, παρά τις διαδηλώσεις, καθώς το καθεστώς επεκτείνει το πλέγμα της καταπίεσης και η αντιπολίτευση, χωρίς ισχυρό ηγέτη, δεν μοιάζει ικανή να οργανώσει διαμαρτυρία διαρκείας.

Και η δημοκρατία στο Ιράκ θα είναι μια ιστορία με αίσιο τέλος; Στην επαρχία Ανμπαρ, εκεί όπου η Αλ Κάιντα ίδρυσε το πρώτο εμιράτο πριν από λίγα χρόνια, άκουσα πρόσφατα τον κυβερνήτη του Ραμάντι να μιλά για μεγάλα αναπτυξιακά έργα. Μιλώντας με Ιρακινούς, εξάλλου, άλλο δεν ακούει κανείς παρά για πολιτική και για τις εκλογές του Μαρτίου, πράγμα μοναδικό στον αραβικό κόσμο (έστω και με τις εκρήξεις βομβών στη Βαγδάτη και αλλού).

Το μόνο βέβαιο είναι ότι το 2010 θα είναι ένα ακόμη έτος ρευστότητας στη Μέση Ανατολή, ένα ακόμη έτος πολέμων των ΗΠΑ στο εξωτερικό, ένα ακόμη έτος αντιαμερικανικών βομβών. Η μόνη θετική ένδειξη τα τελευταία χρόνια είναι η αποτυχία της Αλ Κάιντα. Τελικώς, ο εχθρός μας κάνει περισσότερα λάθη από εμάς.
kathimerini.gr