Η Παγκόσμια Τράπεζα και το Πεκίνο διεξάγουν συνομιλίες σχετικά με τη δημιουργία βιομηχανικών ζωνών εργοστασίων χαμηλού κόστους στην Αφρική, στην προσπάθεια να βοηθηθεί η ήπειρος να αναπτύξει μεταποιητική βάση και να ανατρέψει τη φθίνουσα πορεία του μεριδίου της στο διεθνές εμπόριο.

Ο κ. Robert Zoellick, πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας, δήλωσε ότι το Πεκίνο επιδεικνύει “σοβαρό ενδιαφέρον” για προτάσεις δημιουργίας βιομηχανικών ζωνών, που θα βοηθήσουν τις φτωχές αφρικανικές χώρες να επιτύχουν ανάπτυξη ανάλογη με των ασιατικών κρατών.

Ο κ. Zoellick αποκάλυψε στους “Financial Times” ότι όχι μόνο υπάρχει διάθεση και ενδιαφέρον από την κινεζική πλευρά αλλά και πως και ο ίδιος συζήτησε με τον Κινέζο υπουργό Εμπορίου κ. Chen Deming για τις πιθανότητες μεταφοράς κάποιων εγκαταστάσεων χαμηλού κόστους μεταποίησης στην υποσαχάρια Αφρική – παιχνίδια ή υποδήματα.

Κινέζοι αξιωματούχοι και ακαδημαϊκοί συζητούν τους τελευταίους μήνες ποικίλες προτάσεις που αφορούν στη χρήση των τεράστιων συναλλαγματικών αποθεμάτων του Πεκίνου για την τόνωση της ζήτησης στις αναπτυσσόμενες χώρες – αυτές οι απόψεις συχνά χαρακτηρίζονται “σχέδιο Μάρσαλ της Κίνας”.

Τον περασμένο μήνα ο Κινέζος πρωθυπουργός κ. Wen Jiabao δέσμευσε χαμηλότοκα δάνεια ύψους 10 δισ. δολ. στην τριετία, υποσχέθηκε λήξη δασμών στο 60% των εξαγωγών των φτωχότερων κρατών και χάρισμα χρεών πολλών κυβερνήσεων.
Τα δάνεια του Πεκίνου προς τις αφρικανικές κυβερνήσεις δεν επιφέρουν πολιτικές δεσμεύσεις, όπως συχνά τα δυτικά δάνεια, αλλά επικρίνονται γιατί θεωρείται ότι στηρίζουν αντιλαϊκά καθεστώτα.

Πάντως, οποιαδήποτε συζήτηση για στροφή της παραγωγής προς την Αφρική ξεπερνά τα όρια του συμβολισμού και είναι σίγουρα πρώιμη. Οι Αφρικανοί ηγέτες φοβούνται τον κινεζικό ανταγωνισμό σε χώρους όπως τα παπούτσια και τα υφάσματα, ενώ από την άλλη το βασικό κίνητρο του κινεζικού “σχεδίου Μάρσαλ” είναι το Πεκίνο να βρει τρόπους να αυξήσει τις πηγές ζήτησης για τα εργοστάσια της χώρας και όχι να μεταφέρει την παραγωγή του αλλού.