Σημαντικές διμερείς συνεργασίες με τον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ και τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών, Αχμέτ Νταβούτογλου, είχε ο Έλληνας πρωθυπουργός, Γιώργος Παπανδρέου, στο περιθώριο της 17ης Υπουργικής Συνόδου του ΟΑΣΕ, που διεξάγεται στην Αθήνα.

Ενδιαφέρον παρασκήνιο φαίνεται ότι υπάρχει πίσω από τη συνάντηση του Γιώργου Παπανδρέου με τον Τούρκο υπουργό εξωτερικών, Αχμέτ Νταβούτογλου, εν αναμονή της δημοσιοποίησης της απαντητικής επιστολής Παπανδρέου στην αντίστοιχη του Τούρκου ομολόγου του, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Κύκλοι του Υπουργείου Εξωτερικών επέμεναν, πάντως, ότι η επιστολή του Έλληνα πρωθυπουργού θα επιδοθεί στην τουρκική ηγεσία τις αμέσως επόμενες ημέρες. Υψηλόβαθμες διπλωματικές πηγές στέκονται στο ιδιαίτερα θετικό κλίμα, που κυριάρχησε στη συνάντηση των δύο ανδρών, ενώ εκτιμούσαν ότι το μήνυμα, που αποστέλλεται σε ολόκληρη την υφήλιο από την προώθηση της ελληνοτουρκικής συνεργασίας, είναι ιδιαίτερα σημαντικό σε πολιτικό αλλά και συμβολικό επίπεδο.

«Εμείς επιδιώκουμε την αναβάθμιση της διμερούς συνεργασίας σε 4 τομείς, το διμερές, την Ευρωπαϊκή Ένωση, το περιφερειακό και το διεθνές – παγκόσμιο» αναφέρουν οι ίδιοι κύκλοι φέρνοντας ως παράδειγμα την από κοινού ανάληψη δράσης για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Οι ίδιες πηγές σημειώνουν ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός τόνισε στον υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας ότι στηρίζει την ευρωπαϊκή προοπτική της Άγκυρας, υπό τον όρο βεβαίως ότι θα εκπληρωθούν στο ακέραιο οι τουρκικές υποχρεώσεις προς τα κράτη – μέλη της Ένωσης. Σε ερώτηση για το κατά πόσον επίκειται νέο ραντεβού Παπανδρέου – Ερντογάν η ελληνική πλευρά δείχνει θετική, διευκρινίζει, πάντως ότι μία τέτοια συνάντηση θα πρέπει να έχει συγκεκριμένο αντικείμενο και ως εκ τούτου λόγο ύπαρξης. Επιπλέον, η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας είναι ένα ζήτημα, που εξετάζεται στις διερευνητικές επαφές, ωστόσο, το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών, εξακολουθεί να επιμένει ότι το συγκεκριμένο πρόβλημα δεν «διμεροποιείται» και εν ανάγκη θα πρέπει να επιλυθεί από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.

Σύγχυση, πάντως, προκαλούν οι δηλώσεις του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, Αχμετ Νταβούτογλου, ο οποίος επιβεβαίωσε μεν ότι δεν έλαβε την απαντητική επιστολή του Γιώργου Παπανδρέου, υποστήριξε δε ότι σε προφορικό επίπεδο η τουρκική πλευρά πήρε απαντήσεις στα θέματα, που θίγει η επιστολή Ερντογάν, συμπεριλαμβανομένου και του ζητήματος των μειονοτήτων, κάτι που μέχρι στιγμής διαψεύδει η ελληνική πλευρά ότι συζητήθηκε κατά τη συνάντηση. Μέλη της τουρκικής αντιπροσωπείας μετέφεραν, πάντως, τη δυσφορία τους για την καθυστέρηση που παρατηρείται στην επίδοση της απαντητικής επιστολής, ισχυρίζονται, πάντως, ότι κατά τη συνάντηση ετέθησαν όλα τα θέματα, που αφορούν στις διμερείς σχέσεις.

Σε δηλώσεις προέβη και ο Υπουργός Εξωτερικών της ΠΓΔΜ, Αντόνιο Μιλοσόσκι, ο οποίος τάχθηκε υπέρ της προώθησης της διμερούς συνεργασίας, κάλεσε, πάντως, την Ελλάδα να μην μπλοκάρει τη χορήγηση ημερομηνίας έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων των Σκοπίων με την ΕΕ. Ισχυρίστηκε δε, ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα πρέπει να λάβει τις σχετικές αποφάσεις βασιζόμενο σε πολιτικά και όχι τεχνικά επιχειρήματα και θα πρέπει να «συμμορφωθεί» με τη σύσταση της Κομισιόν. Ερωτηθείς για την πρόοδο στις διαπραγματεύσεις για την επίλυση του ζητήματος της ονομασίας, υποστήριξε ότι προσώρας έχουμε περισσότερα χαμόγελα και χειραψίες παρά συζήτηση επί της ουσίας, χαιρέτισε, πάντως, ως χρήσιμο τον απ’ ευθείας διάλογο, ξεκαθαρίζοντας, πάντως ότι το πλαίσιο επίλυσης του ακανθώδους ζητήματος παραμένει υπό την αιγίδα του ΟΗΕ.

Εν τω μεταξύ, μετά τη συνάντηση του κυρίου Παπανδρέου, με τον Σεργκέι Λαβρόφ υπεγράφη το κοινό σχέδιο δράσης 2010 – 2012 μεταξύ των δύο χωρών, που αφορά κατά κύριο λόγο στην ουσιαστική ενίσχυση των διμερών οικονομικών και εμπορικών σχέσεων και αυτό – όπως συμφώνησαν και οι δύο άνδρες – έρχεται ως επιστέγασμα των άριστων διμερών επαφών.

Σε δηλώσεις του ο Έλληνας πρωθυπουργός επεσήμανε ότι επιβεβαιώθηκε η στρατηγικής φύσεως συνεργασία των δύο χωρών ενώ διερευνάται η αναβάθμιση των σχέσεων σε μία ευρεία γκάμα δράσεων όπως η ενέργεια, η ασφάλεια, η περιφερειακή συνεργασία, οι σχέσεις Ρωσίας με την ΕΕ και το ΝΑΤΟ και ο πολιτισμός. Ο Γιώργος Παπανδρέου υπογράμμισε, μάλιστα, ότι εμπεδώθηκε η κοινή βούληση για τη συνέχιση του μεγάλου έργου της διασύνδεσης Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη, ενώ προανήγγειλε τη συνεργασία κέντρων ερευνών των δύο χωρών προκειμένου να προωθηθούν περιφερειακά και παγκόσμια ζητήματα. Γνωστοποίησε, τέλος, ότι απεδέχθη την πρόσκληση της Ρωσικής ηγεσίας να μεταβεί στη Μόσχα για απ’ ευθείας συνομιλίες με τον Ρώσο πρόεδρο, Ντιμίτρι Μεντβέντεφ και τον Ρώσο πρωθυπουργό, Βλάντιμιρ Πούτιν.

«Συμμερίζομαι πλήρως τις απόψεις και τις θέσεις, που εξέφρασε ο Έλληνας πρωθυπουργός» ήταν η άμεση αντίδραση του κυρίου Λαβρόφ, ο οποίος δήλωσε ότι η συνάντηση περιεστράφη κυρίως γύρω από θέματα οικονομικής φύσης. Παραδέχθηκε, μάλιστα, ότι η βάση των διμερών σχέσεων είναι η συνεργασία στον τομέα της ενέργειας, ωστόσο προέκρινε τη σύσφιξη των σχέσεων και στον τομέα των υψηλών τεχνολογιών και τις αμοιβαίες επενδύσεις. newstime.gr

Επαφές και με τις ΗΠΑ
Το πρωί ο Γ.Παπανδρέου και ο Δημ.Δρούτσας συνάντησαν τον αναπληρωτή ΥΠΕΞ των των ΗΠΑ και συζητήθηκαν σειρά θεμάτων για την ΠΓΔΜ, την Τουρκία, τα δυτικά Βαλκάνια και τις ευρωπαϊκές προοπτικές τους, αλλά και για τις εξελίξεις στο Αφγανιστάν, στο πλαίσιο της Συνόδου των υπουργών Εξωτερικών του ΟΑΣΕ.

Ο Ελληνας πρωθυπουργός και υπουργός Εξωτερικών και ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, επί μία ώρα ανέλυσαν τις παραμέτρους μίας μελλοντικής επίσκεψης του Γ.Παπανδρέου στην Ουάσιγκτον, πιθανώς το 2010, με τον Τζέιμς Στάινμπεργκ.

Αργότερα σήμερα ακολουθεί το «κύριο πιάτο» των διπλωματικών επαφών, με τον νέο υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας να περνάει την πόρτα του Μεγάρου Μαξίμου για να συναντηθεί με τον Γ.Παπανδρέου και τον Δημ.Δρούτσα.

Σημειώνεται πάντως ότι το ελληνικό ΥΠΕΞ αποσαφήνισε ότι η συνάντηση αυτή δεν θα συνοδευτεί από την επίσημη απάντηση της Ελλάδας στην επιστολή Ερντογάν που επιδιώκει να ανοίξει ελληνοτουρκικό διάλογο επί όλων των διμερών θεμάτων, ενόψει και της κρίσης της ευρωπαϊκής προοπτικής της Τουρκίας.

Παραινέσεις Μιλόσοσκι
Ο υπουργός Εξωτερικών της ΠΓΔΜ σε δηλώσεις του στο περιθώριο της Συνόδου επανέλαβε την πρόταση για «αναβάθμιση των Γραφείων Συνδέσμου σε επίπεδο πρεσβειών», προκειμένου να ενισχυθούν οι διμερείς σχέσεις και να διευκολυνθεί η ροή επενδύσεων από την Ελλάδα στα Σκόπια. Πήγε μάλιστα ένα βήμα πιο μπροστά, καθώς ανέφερε ότι στο μέλλον θα πρέπει «να σκεφτούμε επίσης την υπογραφή μια διμερούς συμφωνίας για την αποφυγή της διπλής φορολογίας. Είμαι σίγουρος ότι η ελληνική πλευρά θα τα σκεφτεί σοβαρά και στο μέλλον θα δούμε τί από αυτά είναι εφικτό να γίνει».

Ο κ.Μιλόσοσκι συμφώνησε πάντως ότι η διαδικασία των Ηνωμένων Εθνών για την επίλυση του θέματος της ονομασίας δεν πρέπει να διαταραχθεί. «Η διαδικασία βρίσκεται στα Ηνωμένα Έθνη. Η πρόθεση δεν είναι να υποκαταστήσουμε τη διαδικασία», είπε ο κ. Μιλόσοσκι. Πρόσθεσε, δε, ότι «η νέα κυβέρνηση είναι νέα για τους Έλληνες, αλλά αν φέρνει κάτι νέο για μάς, θα εξαρτηθεί από την πιθανότητα να υιοθετήσει νέα θέση τον Δεκέμβριο. Υπάρχει ακόμη λίγος χρόνος να σκεφθούμε τα πράγματα, τα κέρδη και τις ζημίες, από ενδεχόμενο μπλοκάρισμα των αποφάσεων».

Οσον αφορά την ενταξιακή πορεία της ΠΓΔΜ, έκανε έναν παραλληλισμό με τις αντιστάσεις που είχε αντιμετωπίσει -επιτυχώς- η Ελλάδα το 1981. «Ελπίζω ότι δεν θα συμβεί για δεύτερη φορά στην ιστορία της ΕΕ, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να παίρνει διαφορετική θέση από αυτήν που προτείνει η Κομισιόν. Είχε συμβεί το 1981, που η Κομισιόν είχε αποφανθεί ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να γίνει μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας, όμως το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφάσισε ότι η Ελλάδα μπορεί να γίνει μέλος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας».

Οι διμερείς επαφές βοηθούν, δεν υποκαθιστούν
Νωρίτερα και σχολιάζοντας τις πρόσφατες επαφές Παπανδρέου – Γκρούεφσκι που έγιναν εκτός του πλαισίου του διαλόγου για την ονομασία της ΠΓΔΜ, ο κ.Δρούτσας αποσαφήνισε στην κρατική τηλεόραση ότι «η μόνη διαδικασία για το θέμα της ονομασίας των Σκοπίων είναι η διαδικασία του ΟΗΕ. Αυτή είναι, αυτήν στηρίζουμε, σε αυτό το πλαίσιο κάνουμε τις προσπάθειες». Αποσαφήνισε ωστόσο ότι «απευθείας επαφές με τα Σκόπια όχι μόνο δε βλάπτουν, αλλά εμείς πιστεύουμε ότι πραγματικά μπορούν να βοηθήσουν την όλη διαδικασία».

Στο ίδιο πλαίσιο η κυβέρνηση εξετάζει μία επίσκεψη του ίδιου στη γειτονική χώρα, καθώς «το θεωρούμε θέμα και ένδειξη σοβαρότητας της κυβέρνησης να εξετάζουμε όλα τα θέματα, ακόμα και σε θεωρητικό επίπεδο. Το θέμα, η δυνατότητα μίας επίσκεψης στα Σκόπια, ιδιαίτερα με την ιδιότητα του Προεδρεύοντος του ΟΑΣΕ, πάντα είναι στο τραπέζι. Το εξετάζουμε και θα δούμε στην πορεία εάν αυτό είναι σκόπιμο, είναι χρήσιμο, μπορεί να πραγματοποιηθεί».

Κόκκινη γραμμή για την είσοδο στην ΕΕ
Στη συνέχεια ωστόσο ανέφερε ότι «διαφορετική στάση των Σκοπίων δεν μπορώ να πω ότι αυτή τη στιγμή μπορούμε να διακρίνουμε, αλλά και πάλι είμαστε σε μια διαδικασία διαπραγματεύσεων στο πλαίσιο του ΟΗΕ, εκεί γίνονται οι διαπραγματεύσεις και εκεί θα δούμε πώς θα κυλήσουν, πώς θα πάνε τα πράγματα».

Ούτως ή άλλως όμως, όπως ξεκαθάρισε ο κ.Δρούτσας, «έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων των Σκοπίων με την Ευρωπαϊκή Ένωση δε νοείται χωρίς προηγούμενη επίλυση του θέματος της ονομασίας των Σκοπίων».

Αλλο ο ΟΑΣΕ, άλλο η ΕΕ
Απαντώντας σε ερώτηση για το αν η ασφάλεια στην Ευρώπη θα έπρεπε να συζητείται στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που άλλωστε συνεχώς διευρύνεται και αποκρυσταλλώνει μία κοινή εξωτερική πολιτική, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών σημείωσε ότι σήμερα «η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελείται από 27 κράτη-μέλη, ο ΟΑΣΕ έχει 56 κράτη-μέλη, άρα το εύρος είναι πολύ μεγαλύτερο, καλύπτονται πολλές άλλες γεωγραφικές περιοχές και διαφορετικές ιδεολογίες.

Αυτή είναι η μεγάλη αξία του ΟΑΣΕ, γι’ αυτό δίνουμε και εμείς αυτή τη μεγάλη σημασία σε αυτές τις συζητήσεις. Θεωρούμε, και το θεωρούν αυτό και τα περισσότερα κράτη-μέλη του ΟΑΣΕ, ότι ο ΟΑΣΕ είναι το κατάλληλο forum για μια τέτοια συζήτηση και αυτές είναι οι προσπάθειες εδώ. Αλλά το ένα βεβαίως δεν αποκλείει το άλλο» υπογράμμισε. ΕΘΝΟΣ