“Η βουλγαρική ενεργειακή βιομηχανία μοιάζει με το παλιό αγγλικό ποδόσφαιρο – πολύ τρέξιμο και ελάχιστη αποδοτικότητα”. Τη σύγκριση αυτή έκανε ο υπουργός Οικονομίας και Ενέργειας, Τράιτσο Τράικοφ κατά τη διάρκεια των συζητήσεων στο στρογγυλό τραπέζι, αφιερωμένο στην ενεργειακή ασφάλεια και τη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας.

Ο ίδιος χάραξε το πλαίσιο της μελλοντικής Εθνικής ενεργειακής στρατηγικής που θα εξεταστεί και εγκριθεί μέχρι τα τέλη του 2009.

Η στρατηγική αυτή επιδιώκει τους στόχους και ακολουθεί τις προτεραιότητες της ευρωπαϊκής ενεργειακής στρατηγικής και θα υπολογίζει στην ενεργειακή αποδοτικότητα, την ανάπτυξη της αγοράς ενέργειας και αερίου, την εφαρμογή νέων τεχνολογιών, την επεξεργασία εναλλακτικών πηγών ενέργειας.

Προτεραιότητα για τη Βουλγαρία είναι η διαφοροποίηση των πόρων, των πηγών και των προμηθευτών. Σε αντιστοιχία με τους πανευρωπαϊκούς στόχους, έως το 2020 το ποσοστό των ανανεώσιμων ενεργειακών πηγών στη Βουλγαρία πρέπει να φθάσει το 16%, οι εκπομπές άνθρακα να μειωθούν κατά 20%, ενώ η ενεργειακή αποδοτικότητα να αυξηθεί κατά 50%.

Η κρίση αερίου που ξέσπασε τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους έδειξε την ανάγκη σύνδεσης του βουλγαρικού συστήματος μεταφοράς αερίου με τα συστήματα της Ελλάδας, της Τουρκίας και της Ρουμανίας και μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου αναμένεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εγκρίνει τα απαραίτητα μέτρα. Ο Τζον Όρντουεϊ, επιτετραμμένος της πρεσβείας των ΗΠΑ στη Βουλγαρία, τόνισε ότι τα μικρά κράτη πρέπει να ενοποιηθούν σε ένα κοινό δίκτυο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, γιατί τα μεγάλα σχέδια δεν μπορούν να υποκαταστήσουν τις μικρές πολιτικές.

Προς υποστήριξη αυτών των δηλώσεων, ο Έντουαρντ Τσάου, εμπειρογνώμονας του Κέντρου Στρατηγικών και Διεθνών Ερευνών στην Ουάσιγκτον, σχολιάζει ότι πολλά ενεργειακά εξαρτημένα κράτη βρήκαν το σωστό συνδυασμό ξεχωριστών μικρών λύσεων, όπως π.χ. διαφοροποίηση των προμηθευτών ενέργειας και η χρησιμοποίηση υδροηλεκτρικών σταθμών. Με τον τρόπο αυτό μειώνουν τους οικονομικούς κινδύνους και την εξάρτησή τους από τα μονοπώλια.

Σ’ απάντηση ο υπουργός Τράικοφ είπε ότι το ζήτημα του ανοίγματος των αγορών σε διεθνή κλίμακα είναι εξαιρετικά σημαντικό: “Λαμβάνοντας υπόψη τη στρατηγική κατάσταση και τις ανάγκες της χώρας, η Βουλγαρία ξεκίνησε τα τελευταία χρόνια σειρά στρατηγικών σχεδίων που έχουν σημασία όχι μόνο για την εθνική ενεργειακή ασφάλεια, αλλά και για την ασφάλεια της περιοχής και της Ευρωπαϊκής Ένωσης”, επισήμανε ο Τράιτσο Τράικοφ. “Πρόκειται για τα σχέδια κατασκευής των αγωγών αερίου Nabucco και South Stream, του δεύτερου ατομικού ηλεκτρικού σταθμού «Μπέλενε» και το σχέδιο κατασκευής του πετρελαιαγωγού Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη. Το Nabucco είναι σχέδιο προτεραιότητας για την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη Βουλγαρία, γιατί μ’ αυτό λύνονται όλα τα προβλήματα της διαφοροποίησης, δηλαδή των πηγών και των διαδρομών, μέσω της δημιουργίας νέου συστήματος που δίνει τη δυνατότητα εξασφάλισης προμηθειών από τις περιοχές της Κασπίας θάλασσας και της Μέσης Ανατολής. Ο αγωγός South Stream προσφέρει νέα διαδρομή προμήθειας αερίου από την Ρωσία και θα καλύπτει τις ανάγκες και άλλων ευρωπαϊκών κρατών”.

Αναφέρθηκαν στοιχεία ότι η Βουλγαρία καταναλώνει για ενέργεια το 1,17% του ΑΕΠ, ενώ η Γερμανία μόλις 0,17%. Αν υποθέσουμε ότι η βουλγαρική ενεργειακή βιομηχανία είναι πραγματικά τέσσερις φορές πιο ενεργειοβόρος σε σύγκριση με το μέσο επίπεδο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αυτό θα σήμαινε ότι μόνο με τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας η χώρα μπορεί να διπλασιάσει το ΑΕΠ, χωρίς συμπληρωματική ζήτηση ενέργειας.

Κατά τους εμπειρογνώμονες του Κέντρου Έρευνας της Δημοκρατίας τα λόμπι της πυρηνικής βιομηχανίας και της ανθρακοβιομηχανίας εργάζονται κατά της διαφοροποίησης των πηγών ενέργειας και των υδροηλεκτρικών σταθμών, η παραγόμενη από τους οποίους ηλεκτρική ενέργεια το κράτος υποχρεούται να αγοράζει σε προνομιακές τιμές. Πολύ πιο δραστήρια θέση που να αντικατοπτρίζει τα βουλγαρικά εθνικά συμφέροντα χρειάζεται και σε ό,τι αφορά τους τέσσερις πυλώνες της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ενεργειακή βιομηχανία, σύστησαν οι εμπειρογνώμονες. Πρόκειται για την οικονομία με χαμηλές εκπομπές άνθρακα, ενέργεια για έκτακτες καταστάσεις, νέες διαδρομές μεταφοράς ενέργειας και παραχώρηση μεγαλύτερης επιλογής στους καταναλωτές.

Κείμενο: Τάνια Χαριζάνοβα
Μετάφραση: Έλλη Γκέκοβα
ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΗ ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΑ