Α Π Ο ΤΟ μικρό νησάκι μας, τη Χάλκη, μεταξύ Ρόδου και Τήλου, στα ιταλοκρατούμενα τότε Δωδεκάνησά μας, καταγόταν ο πρώτος ηρωικός αξιωματικός του Ελληνικού Στρατού που θυσιάστηκε μαχόμενος στο έπος της Πίνδου. Ο υπολοχαγός Αλέξανδρος Διάκος, διοικητής λόχου στο 51 Σύνταγμα του Αποσπάσματος Πίνδου, του ηρωικού συνταγματάρχη Κωνσταντίνου Δαβάκη.

Ο Διάκος έπεσε εξορμώντας με τυφέκιο, μπροστά από τους άνδρες του, στην τρίτη προσπάθεια κατάληψης του καταληφθέντος από τους Ιταλούς εισβολείς υψώματος Τσούκα της Πίνδου, την Παρασκευή 1η Νοεμβρίου 1940, 4η μέρα του πολέμου (Άγγελου Τερζάκη «Ελληνική Εποποιία 1940-1941» σελ. 72)…

Α Π Ο ΤΗ μεγαλόνησό μας, την αγγλοκρατούμενη Κύπρο και την Αμμόχωστό μας, θυσιάστηκαν πολεμώντας στο Τεπελένι της Βορείου Ηπείρου, ως εθελοντές πολεμιστές – τυφεκιοφόροι, μαζί με άλλους 34 Κυπρίους φοιτητές, του 3ου και του 11ου λόχου του 39ου Συντάγματος Ευζώνων Μεσολογγίου, του συνταγματάρχη Παυσανία Κατσώτα, οι τελειόφοιτοι της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Λουκής Λιασίδης και Βαρνάβας Σερίφης, Μάρτιο του 1941, αποκρούοντας επιτυχώς την εαρινή επίθεση του Μουσολίνι. «Με βαθειά συγκίνηση θυμάμαι ότι οι δύο Βαρωσιώτες συμπολεμιστές μου είχαν απορρίψει την προτροπή του λοχαγού μας Σαραντίδη στο Γουδί, να υπηρετήσουν σε στρατιωτικά νοσοκομεία της Γραμμής των πρόσω, λέγοντάς του ότι οι Έλληνες Κύπριοι εθελοντές μια φιλοδοξία έχουν, να προασπίσουν την ελληνική πατρίδα πολεμώντας τον εχθρό της. Αν χρειαστούν οι ιατρικές μας γνώσεις θα τις προσφέρουμε στο πεδίο τιμής», όπως έγραφε ο μέχρι την 9.3.2003 που απεβίωσε, Έφεδρος Δεκανεύς του 39ου Συντάγματος Ευζώνων, αείμνηστος Κωνσταντίνος Α. Γιαλλουρίδης από τη Μόρφου («Το Οδοιπορικό μιας ζωής» σελ.16).

Ε Π Ε Ι Δ Η: «Η 28η Οκτωβρίου 1940 είναι και θα είναι η μεγαλυτέρα ημέρα της ελληνικής Ιστορίας. Όλαι αι ημέραι της ελληνικής ιστορίας είχον ηρωισμούς, θάρρος και λογικήν. Λογικήν αυτή η ημέρα δεν είχε. Όταν αντήχησαν το πρωί αι σειρήνες, οι Έλληνες όλοι επίστευσαν βαθύτατα ότι εκαλούντο να αποθάνουν. Και δεν είμεθα όλοι μέχρι της παραμονής της ημέρας αυτής ούτε ήρωες, ούτε φανατικοί πατριώται. Μέτριοι άνθρωποι, φρόνιμοι, της φαμίλιας και της δουλειάς, όχι το σπίτι, τα παιδιά και τους εαυτούς μας, αλλ’ ούτε το περιεχόμενο της τσέπης μας δεν είμεθα πρόθυμοι να πετάξωμεν εις τον έρανον της Πατρίδος. Και παρουσιάσθη ο έρανος του αίματος, το αξέχαστο εκείνο πρωΐ. Και η Ελλάς αμέσως χωρίς λογαριασμούς, χωρίς σκέψιν, άνοιξε όλες τις φλέβες της. Ήταν αγών υπέρ της Πατρίδος. Αυτήν ηγάπησαν έξαφνα, με οργήν και πάθος, αριστεροί, δεξιοί, αστοί και κομμουνισταί, εθνικόφρονες και αναρχικοί: την ΕΛΛΑΔΑ», καθώς έγραψε ο Γεώργιος Α. Βλάχος της τότε «Καθημερινής» των Αθηνών («Μαρτυρίες 40-41», Κ. Ν. Χατζηπατέρας – Μ. Φαφαλιού, εκδόσεις Κέδρος 1982 σελ. 41).

ΛΑΖΑΡΟΣ Α. ΜΑΥΡΟΣ
Σημερινη