ΕΙΜΑΙ ένα άτομο που έζησε τα γεγονότα της 6-7 Σεπτεμβρίου 1955. Μου είναι αδύνατο να ξεχάσω τα όσα είδα το πρωι της 7ης Σεπτεμβρίου στο Πέραν.Ενώ με βασάνιζαν αυτές οι σκέψεις, οι Έλληνες γείτονές μας άρχισαν να μετακομίζουν σε άλλες περιοχές ή να πηγαίνουν στην Ελλάδα. Μετά το 1963 έφυγαν όλοι. Μας άφησαν μόνους στην Πόλη. Εκ των υστέρων μετανιώσαμε, αλλά ήταν πλέον αργά.

Η ντροπή των γεγονότων
ΕΙΜΑΙένα άτομο που έζησε τα γεγονότα της 6-7 Σεπτεμβρίου 1955. Μου είναι αδύνατο να ξεχάσω τα όσα είδα το πρωι της 7ης Σεπτεμβρίου στο Πέραν.

Ήμουν 14 ετών και έπρεπε να μεταβώ στο Λύκειο Γκαλατάσαραϋ για εγγραφή για εξετάσεις. Με πολύ κόπο έφθασα στο Πέραν. Τα είχα χαμένα με όσα έβλεπα γύρω μου. Σου προκαλούσαν τρόμο. Οι βιτρίνες της τεράστιας λεωφόρου είχαν καταστραφεί και τα εμπορεύματα ρίχτηκαν στο δρόμο. Η εικόνα δεν διέφερε από πεδίο μάχης. Στο δρόμο έβλεπες τόπια υφασμάτων, θερμάστρες, πολυελαίους, είδη οικιακού εξοπλισμού και ό,τι άλλο φανταστείς. Όλα τα καταστήματα καταστράφηκαν ολοσχερώς. Οι διερχόμενοι άρπαζαν ό,τι ήθελαν και έφευγαν. Έβλεπες άτομα να έχουν υπό μάλης ραδιόφωνα, φωτιστικά, ανδρικά και γυναικεία ρούχα.

Ημουν παιδί και δεν καταλάβαινα και πολλά. Αυτό όμως που μου κίνησε την περιέργεια ήταν ότι ενώ κάποια καταστήματα είχαν καταστραφεί, κάποια άλλα έμειναν άθικτα. Είδα ότι στα δεύτερα κυμάτιζαν τουρκικές σημαίες, ενώ των πρώτων οι πινακίδες έφεραν ελληνικά ονόματα. Στο δρόμο κυκλοφορούσαν άτομα με μούσι και με παρουσιαστικό λαφυραγωγού. Η αστυνομία και ο στρατός απευθυνόμενοι προς τα άτομα αυτά λες και τους έλεγαν «Φτάνει πια. Πήρατε ό,τι θέλατε να πάρετε.Φύγετε.» Η επέμβασή τους δεν ήταν η επιβεβλημένη.

Όταν την επομένη έριξα μια ματια στις εφημερίδες είδα ότι τα ίδια είχαν συμβεί και σε άλλες περιοχές της Πόλης. Και εκεί καταστράφηκαν καταστήματα, εκκλησίες, ακόμη και νεκροταφεία. Υπήρχαν και μερικά θύματα Εβραίων, αλλά το μεγάλο πλήγμα δέχτηκαν οι Έλληνες.

Οι εφημερίδες έγραφαν ότι κάποια άτομα, για να γλυτώσουν τις περιουσίες τους, κρατώντας τουρκικές σημαίες ικέτευαν τον όχλο λέγοντας «Μην με καταστρέψετε. Είμαι Τούρκος, είμαι πολίτης της Τουρκίας.» Τότε κατοικούσαμε στο Ερένκιοϊ. Γύρω μας είχαμε πολλούς Έλληνες γείτονες. Ήταν οι καλύτεροί μου φίλοι. Μετά τα γεγονότα κλείστηκαν στον εαυτό τους. Δεν θα ξεχάσω τα λόγια της κυρίας Ελένης: «Αν επιτεθούν και σε μας, μπορείτε να μας φιλοξενήσετε;» Με το σύζυγό της είχαν ένα κουρείο το οποίο κατέστρεψε ο όχλος. Επί μια εβδομάδα η μητέρα μου τους έστελνε φαγητό, ενώ τους είχε παραχωρήσει και ένα δωμάτιο. Το παιδικό μου μυαλό δεν μπορούσε να αντιληφθεί τους λόγους της επίθεσης κατά της περιουσίας της κ. Ελένης.

Ενώ με βασάνιζαν αυτές οι σκέψεις, οι Έλληνες γείτονές μας άρχισαν να μετακομίζουν σε άλλες περιοχές ή να πηγαίνουν στην Ελλάδα. Μετά το 1963 έφυγαν όλοι. Μας άφησαν μόνους στην Πόλη. Εκ των υστέρων μετανιώσαμε, αλλά ήταν πλέον αργά.

Άρθρο του Μεχμέτ Αλί Μπιράντ στην Πόστα
ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ