Δεξί χέρι του Μακάριου, αλλά μετέπειτα και οιονεί ανταγωνιστής του, υπουργός Εσωτερικών και ηγετική μορφή στο άτυπο σύστημα των οργανωμένων ομάδων της εποχής, ο Πολύκαρπος Γιωρκάτζης δεκαετίες μετά τη δολοφονία του, γίνεται στόχος μιας μεθοδευμένης προπαγάνδας. Έτσι βλέπουμε, απ’ την άλλη, φίλους, συνεργάτες και συγγενείς του να αναγκάζονται να υπερασπιστούν τη μνήμη του…

Τον τελευταίο καιρό ένας κλάδος της Αριστεράς έχει βάλει στόχο αυτό τον πολιτικό της δεκαετίας του 1960. Βιβλία, άρθρα, συζητήσεις… ένα ολόκληρο δίκτυο εξυφαίνεται προκειμένου να αναδείξουν μια «σκοτεινή μορφή». Διάλεξαν και συστηματικά στοχοποιούν τον Γιωρκάτζη, προκειμένου να αποτελέσει ένα αρνητικό πρότυπο. Θέλουν να δημιουργήσουν ένα νεφέλωμα σχετικά με τη «σκοτεινή πλευρά της κυπριακής πολιτικής». Η προέκταση του εγχειρήματος είναι να δώσουν κάποια βάση και αληθοφάνεια στον ισχυρισμό ότι «έκαναν και οι Έλληνες πολλά στους Τούρκους»…

Φαίνεται να υπάρχει ιδεολογική και πολιτική σκοπιμότητα στη δυσφημιστική στόχευση ενός ανθρώπου όπως ο Π. Γιωρκάτζης. Μιλάμε για «κλάδο της Αριστεράς», αυτοί οι άνθρωποι όμως δεν έχουν άμεση σχέση με το ΑΚΕΛ. Συνδετικός τους κρίκος είναι ο «υπαρκτός ανανισμός», δηλαδή η προσήλωση σε μια συμφωνία τύπου Ανάν. Κι αν δεν έχουν οργανική σχέση με το ΑΚΕΛ, προορίζονται να αποτελέσουν τον εξωκομματικό μοχλό του Προέδρου Χριστόφια προκειμένου να «περάσει» μέσα στην κοινή γνώμη μια νέα συμφωνία τύπου Ανάν (αν και εφ’ όσον προκύψει κάτι τέτοιο).

Τι το εξαιρετικό βρίσκουν, όμως, ειδικά στον Π. Γιωρκάτζη; Τον παρουσιάζουν ως το «βασιλιά της συνωμοσίας» και τον αρχιτέκτονα των «σκοτεινών μεθοδεύσεων». Ο Γιωρκάτζης ήταν ό,τι ήταν μέσα και χάρη στο μετανεξαρτησιακό σύστημα εξουσίας του Προέδρου Μακαρίου. Το οποίο μπορεί να μην ήταν λαμπρό, αλλά δεν νομίζω σε καμία περίπτωση να δικαιολογούσε την τουρκική αξίωση που μεθοδευόταν από τότε για διχοτόμηση της Κύπρου!

Το τι έκανε και δεν έκανε τόσο ο Γιωρκάτζης όσο και άλλοι πολιτικοί της εποχής εκείνης δεν είναι μυστικό ούτε άγνωστο. Στην περίπτωση, όμως, του Π. Γιωρκάτζη μπορούν να εκμεταλλεύονται και όλο εκείνο το πέπλο μυστηρίου που προέκυψε με τη δολοφονία του. Είναι, μάλιστα, προκλητικά τραγικό. Ο άνθρωπος που ήταν ο ίδιος θύμα της πιο τρανταχτής υπόθεσης πολιτικής δολοφονίας στην Κύπρο, να στοχοποιείται για τη σχέση της πολιτικής με τον αυταρχισμό και τη βία!

Αυτό που παραλείπουν έντεχνα να πουν ή να αφήσουν να φανεί, είναι ότι στα χρόνια εκείνα είναι ολόκληρη η κυπριακή κοινωνία που ήταν κάπως έτσι. Αν η βία δεν αποκλειόταν ως μέσο πειθαναγκασμού στην πολιτική, είναι γιατί έτσι, δυστυχώς, συνέβαινε σε κάποιο βαθμό μέσα στην ίδια την κοινωνία. Αν οι άνθρωποι οργανώνονταν σε προσωποπαγείς ομάδες και «καπετανάτα» ήταν γιατί οι τόσο «προοδευμένοι» και «φιλελεύθεροι» Άγγλοι δεν επέτρεψαν στην Κύπρο τις στοιχειώδεις πολιτικές και συνταγματικές διεργασίες του πολιτισμένου κόσμου, που θα είχαν ως αποτέλεσμα ένα διαφορετικό πολιτικό σύστημα.

Αν οργανώθηκαν και ένοπλες «παρακρατικές» ομάδες ήταν γιατί, ήδη από το 1959, οι Τούρκοι έφερναν φορτία όπλων στην Κύπρο. Δεν χρειάζεται, εξάλλου, άλλη απόδειξη από το ότι στις συγκρούσεις του 1963-64 και ενώ οι Έλληνες προέρχονταν από τον πολύχρονο ένοπλο αγώνα της ΕΟΚΑ, ήταν οι Τουρκοκύπριοι που βρέθηκαν πιο ετοιμοπόλεμοι, καλύτερα οπλισμένοι και οργανωμένοι! Αυτή ήταν η Κύπρος… Εξάλλου, στην «άλλη πλευρά», η κυπριακή Αριστερά δεν ήταν άλλο από ένα καλά οργανωμένο «παπαγαλάκι» της σταλινικής ολοκληρωτικής δικτατορίας! Υποστήριζε συστηματικά τις πιο ξεδιάντροπες επιδείξεις αυταρχισμού, όπως την κατάπνιξη της εξέγερσης των Ούγγρων εργατών ή ακόμα τη ρωσική εισβολή και τη βίαιη ακύρωση της «Άνοιξης της Πράγας». Διαφήμιζε ένα σύστημα που καταρράκωνε στοιχειώδη δικαιώματα και την ίδια την αξιοπρέπεια των ανθρώπων και δεν δίσταζε να μετέρχεται μεθόδους γενοκτονίας.

Τι προσπαθούν να μας πουν;
ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ που πρέπει να απαντήσουν όλοι αυτοί οι όψιμοι καλοθελητές που γράφουν «ιστορία» στο γόνατο, είναι απλό. Ας υποθέσουμε ότι, πράγματι, οι Έλληνες τότε έκαναν αυτό κι εκείνο και το άλλο… Ας δεχτούμε ότι αδίκησαν και κακομεταχειρίστηκαν τους Τουρκοκύπριους… Μήπως αυτό σημαίνει ότι, σε κάποιο μελλοντικό κοινό κράτος, στον 21ο αιώνα, ένας Τουρκοκύπριος (κι ένας νεο-Τουρκοκύπριος που θα είναι έποικος) πρέπει να έχει τριπλή ψήφο; Μήπως αυτό σημαίνει ότι οι Τουρκοκύπριοι και διάφοροι άλλοι που θα χρισθούν Τουρκοκύπριοι, πρέπει να κατακρατούν περιουσίες και τόπους Ελλήνων που έχουν αρπάξει με τη βία; Τι είναι αυτό που προσπαθούν να μας πουν; Ο Γιωρκάτζης και οι Έλληνες της Κύπρου το 1955 και το 1963 ήταν εκείνοι που ήταν. Δεν ήταν «άγιοι». Προσπαθούσαν με τις αντιλήψεις και τα μέσα της εποχής να διεκδικήσουν τα δικαιώματα του κυπριακού Ελληνισμού απέναντι σε μια Τουρκία, που πάντα ήθελε «να βάλει στο χέρι την Κύπρο», και σε μια Βρετανία που δεν καταλάβαινε από δικαιώματα και τέτοια…

ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ Γ. ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ ΣΗΜΕΡΙΝΗ