Στην ανάγκη «συνολικής αναδιάρθρωσης του δόγματος της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, όπως αυτή ασκήθηκε από τη Ν.Δ. την τελευταία εξαετία», αναφέρεται στη συνέντευξή του στη «Ναυτεμπορική» ο πολιτικός εκπρόσωπος για θέματα εξωτερικής πολιτικής και υποψήφιος βουλευτής Β΄ Αθηνών του ΠΑΣΟΚ Ανδρέας Λοβέρδος. Βασικός στόχος, όπως λέει, «μια Ελλάδα με δυνατή φωνή στο εξωτερικό, συνδιαμορφωτή των εξελίξεων στην περιοχή, στην πρώτη γραμμή διεθνών πρωτοβουλιών».

Ανδρέας Λοβέρδος: «Απαιτείται δυναμική επανεμφάνιση της Ελλάδας στην κονίστρα της διεθνούς πολιτικής σκηνής ώστε να αμβλυνθούν οι συνέπειες από τα χρόνια της αδράνειας».

Για την εξωτερική πολιτική και ιδίως για τα εθνικά θέματα το φθινόπωρο προβλέπεται κρίσιμο. Ποιες πρέπει να είναι οι προτεραιότητες της επόμενης ελληνικής κυβέρνησης;

«Πρώτη μας προτεραιότητα είναι η συνολική αναδιάρθρωση του δόγματος της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, όπως αυτή ασκήθηκε από τη Ν.Δ. την τελευταία εξαετία. Μια πολιτική αδράνειας, έλλειψης πρωτοβουλιών, αποστασιοποίησης από τα διεθνή δρώμενα, υποχώρησης της διεθνούς ισχύος της χώρας.

Χωρίς κανένα σχέδιο, χωρίς στόχους και επιμέρους άξονες η ελληνική εξωτερική πολιτική αυτών των χρόνων περιορίστηκε στο επίπεδο της καλλιέργειας διεθνών δημόσιων σχέσεων και της τυπικής, αυτοματοποιημένης αντίδρασης, σε δεύτερο πάντα χρόνο, στις πρωτοβουλίες άλλων. Με εξαίρεση το Βουκουρέστι. Αυτό που έλειπε ήταν μια σαφώς καθορισμένη ατζέντα στόχων και διεκδικήσεων σε βάθος χρόνου με σαφώς καθορισμένα βήματα.

Το ΠΑΣΟΚ οφείλει να ξαναδώσει στην Ελλάδα τη διεθνή θέση που της αξίζει, να την καταστήσει μια ειρηνική δύναμη με πολυδιάστατες αναφορές που θα την υπολογίζουν οι γείτονες και θα τη λαμβάνουν υπ’ όψιν οι μεγάλοι διεθνείς παίκτες. Με αυτό ως καμβά η κυβέρνησή μας θα πρέπει να αντιμετωπίσει τα άμεσα εθνικά θέματα, ισχυροποιημένη και όχι απομονωμένη. Με προτεραιότητα τα ελληνοτουρκικά και την ενταξιακή προοπτική της Τουρκίας εν όψει του Δεκεμβρίου του 2009, όπως και τη διευθέτηση του ζητήματος της ονομασίας των Σκοπίων από τις αρχές του νέου έτους».

Σε σχέση με τους γείτονές μας, η Ελλάδα έχει επενδύσει σε μια ολοκληρωμένη περιφερειακή πολιτική ανάπτυξης και σταθερότητας. Κατά πόσο προβλήματα, όπως η εκκρεμότητα της ονομασίας της ΠΓΔΜ ή η ένταση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, λειτουργούν ως τροχοπέδη στη συνέχιση αυτής της πολιτικής;

«Η ολοκληρωμένη περιφερειακή πολιτική ανάπτυξης και σταθερότητας στην οποία αναφερθήκατε δεν είναι ένα κενό περιεχομένου ευχολόγιο. Υπηρετείται από συγκεκριμένες δράσεις, οι οποίες απουσίασαν από τη φαρέτρα της ελληνικής διπλωματίας τα τελευταία χρόνια. Αυτό ακριβώς το κενό έχει συντελέσει και στην ένταση των προβλημάτων στις σχέσεις με τις γειτονικές χώρες, λειτουργώντας στο πλαίσιο ενός φαύλου κύκλου. Απαιτείται δυναμική επανεμφάνιση της Ελλάδας στην κονίστρα της διεθνούς πολιτικής σκηνής ώστε να αμβλυνθούν οι συνέπειες από τα χρόνια της αδράνειας».

Το τελευταίο διάστημα έχουν υπάρξει αλλαγές στις γεωπολιτικές παραμέτρους που επηρεάζουν τις σχέσεις της Τουρκίας με την Ευρώπη, όπως έχει αλλάξει και το εσωτερικό σκηνικό στη γειτονική χώρα. Απαιτούν οι εξελίξεις αυτές μια αναθεώρηση της ελληνικής στρατηγικής;

«Είναι προφανές και αυτονόητο ότι η ελληνική εξωτερική πολιτική οφείλει να προσαρμόζεται στις αλλαγές του διεθνούς περιβάλλοντος. Η Τουρκία βιώνει σήμερα τη σημαντικότερη περίοδο της πολιτικής της ιστορίας από την ανακήρυξή της ως κράτους το 1923. Τα δεδομένα αλλάζουν άρδην και, παρά τις επιμέρους συγχύσεις, μερικά πράγματα είναι ήδη αρκετά ξεκάθαρα. Τα κεμαλικά χαρακτηριστικά της Τουρκίας υποχωρούν και δίνουν τη θέση τους σε κάτι εμφανιζόμενο ως νέο, αν και με βαθιές ιστορικές ρίζες στην πολιτική ιδεολογία της γείτονος χώρας.

Συνεπεία αυτού έχει αναπροσαρμοστεί συνολικά το δόγμα και της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής. Δυναμική, εξωστρεφής και υπεδραστήρια στοχεύει πλέον στην ανάδειξη της Αγκυρας σε υπερτοπικό πόλο αναφοράς όχι μόνο για την περιοχή μας, αλλά και ευρύτερα. Εδώ βρίσκεται και η ουσία. Η Τουρκία αξιοποιεί εν μέρει το κενό που άφησε η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, την ίδια στιγμή που η κυβέρνηση της Ν.Δ. επιμένει να αντιμετωπίζει την Αγκυρα με όρους παρελθόντος, χωρίς καμία προσαρμογή στα νέα δεδομένα».

Ειδικότερα για το ζήτημα της ονομασίας των Σκοπίων, θα έλεγε κανείς ότι «ουδέν μονιμότερο του προσωρινού». Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, η εξεύρεση κοινά αποδεκτής λύσης δε μοιάζει ορατή. Από την άλλη πλευρά, η Ελλάδα είναι από τους μεγαλύτερους επενδυτές στη χώρα αυτή. Σε ποιο βαθμό η συνεχιζόμενη εκκρεμότητα μπορεί να επηρεάσει τις διμερείς σχέσεις;

«Είναι αυτονόητο ότι οι διμερείς σχέσεις Ελλάδας – Σκοπίων επηρεάζονται καθοριστικά από την εκκρεμότητα της ονομασίας. Και αυτό είναι κάτι που πρέπει να το λάβει υπ’ όψιν της η ηγεσία των Σκοπίων. Η εθνικιστική στροφή και η προβολή ακραίων θέσεων που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια από την κυβέρνηση της γειτονικής χώρας είναι στοιχεία που απομακρύνουν την πιθανότητα λύσης, επιβαρύνοντας τελικά τους πολίτες των Σκοπίων».

Τελευταία γίνεται μεγάλη συζήτηση για τη δημιουργία ενός συστήματος ασφαλείας στην Ευρώπη που να συμπεριλαμβάνει τη Ρωσία. Ποια είναι η δική σας άποψη;

«Είμαστε ακόμη μακριά από μια τέτοια προοπτική, κρίνοντας ρεαλιστικά τις συνθήκες. Σε κάθε περίπτωση είναι σαφές πως δημιουργία συστήματος ασφαλείας στην Ευρώπη δε νοείται χωρίς τη συμμετοχή, με κάποιον τρόπο, της Ρωσίας, λόγω θέσεως και φυσικά λόγω ισχύος».

Η ελληνική προεδρία στον ΟΑΣΕ πλησιάζει σιγά-σιγά στο τέλος της. Ποιος είναι, μέχρι στιγμής, ο απολογισμός και ποιες προκλήσεις έχει ακόμη να αντιμετωπίσει;

«Ο απολογισμός απέχει από το να είναι αντάξιος της ευκαιρίας που είχε η χώρα μας. Η προεδρία στον ΟΑΣΕ δεν μπορεί να περιορίζεται σε πανηγυρικές συνεδρίες ή στο ρόλο του οικοδεσπότη διεθνών συναντήσεων. Απαιτεί δυναμισμό και δράση με επιμονή για την επίτευξη σαφώς οριοθετημένων στόχων. Ηταν πάντως μια ευκαιρία να αναδειχθεί η χώρα σε βασικό συνομιλητή μεγάλων δυνάμεων και να εμπλακεί σε διεθνείς διαδικασίες που θα της εξασφάλιζαν ρόλο και στο μέλλον».

Πώς τοποθετείται, αυτή τη στιγμή, η Ελλάδα στο διεθνές σκηνικό και ποιο θα μπορούσε να είναι, σήμερα, το όραμά της σε σχέση με τη θέση της στον κόσμο;

«Σε σαφώς χειρότερη θέση από αυτή που παρέδωσε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ το 2004. Η κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή σπατάλησε άσκοπα το πολύτιμο διπλωματικό κεφάλαιο που είχαν συγκεντρώσει οι κυβερνήσεις του Ανδρέα Παπανδρέου και του Κώστα Σημίτη.

Η Ελλάδα από υπολογίσιμο παράγοντα στο διεθνή περίγυρο μετατράπηκε σε άβουλο θεατή των εξελίξεων, ο οποίος παρακολουθεί χωρίς να ερωτάται και χωρίς να δρα. Εμείς θέλουμε μια Ελλάδα με δυνατή φωνή στο εξωτερικό, συνδιαμορφωτή των εξελίξεων στην περιοχή, στην πρώτη γραμμή διεθνών πρωτοβουλιών, βασικό παράγοντα ειρήνης σταθερότητας και ανάπτυξης για την ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και των Βαλκανίων, στο πλαίσιο του ειδικού ευρωπαϊκού της ρόλου».

Στήριξη στις κινήσεις Χριστόφια

Σε ό,τι αφορά το Κυπριακό, είναι κοινός τόπος ότι η Αθήνα στηρίζει τις απευθείας συνομιλίες Χριστόφια-Ταλάτ. Πέραν αυτού, όμως, ποια πρέπει, κατά τη γνώμη σας, να είναι η ελληνική θέση σε ζητήματα όπως αυτό των εγγυήσεων και, γενικότερα, ποιος ο ρόλος της Ελλάδας στη διευθέτηση του προβλήματος;

«Το ΠΑΣΟΚ έχει κατ’ επανάληψη δηλώσει τη στήριξή μας στις ενέργειες του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας. Υποστηρίζουμε τις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού με γνώμονα το κοινό συμφέρον των κατοίκων της νήσου. Ειδικότερα σε ό,τι αφορά το ζήτημα των εγγυήσεων και τη σχετική τουρκική επιμονή απαντάμε πως η καλύτερη εγγύηση είναι η ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε.».

Προτεραιότητες

* Συνολική αναδιάρθρωση του δόγματος της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, όπως αυτή ασκήθηκε από τη Ν.Δ. την τελευταία εξαετία.

* Το ΠΑΣΟΚ οφείλει να ξαναδώσει στην Ελλάδα τη διεθνή θέση που της αξίζει.

* Προτεραιότητα στα ελληνοτουρκικά και την ενταξιακή προοπτική της Τουρκίας εν όψει του Δεκεμβρίου του 2009.

* Διευθέτηση του ζητήματος της ονομασίας των Σκοπίων από τις αρχές του νέου έτους.

* Υποστηρίζουμε τις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού με γνώμονα το κοινό συμφέρον των κατοίκων της νήσου.

* Nα γίνει η Ελλάδα βασικός παράγοντας ειρήνης σταθερότητας και ανάπτυξης για την ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και των Βαλκανίων.ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ

Ερντογάν εναντίον… Τσιατσιάμη!

Τις ημέρες αυτές πραγματοποιείται στη Νέα Υόρκη η 64η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, παρουσία ηγετών από 180 χώρες. Μεταξύ αυτών ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Τ. Ερντογάν και ο Σκοπιανός πρόεδρος Γκ. Ιβάνοφ. Η Ελλάδα έστειλε ως εκπρόσωπό της, δίπλα στον Μπ. Ομπάμα και τόσους άλλους ηγέτες, τον… Αλέξανδρο Τσιατσιάμη. Ο κ. Τσιατσιάμης είναι γ.γ. του υπουργείου Εξωτερικών, διορισμένος από την Ντ. Μπακογιάννη, στο επιτελείο της οποίας βρίσκεται από την εποχή του Δήμου Αθηναίων, ενώ διετέλεσε και υπεύθυνος του ολυμπιακού προγράμματος «Πρόσοψη». Πληροφορίες που φέρουν Ομπάμα, Ερντογάν και Ιβάνοφ να αναπροσαρμόζουν την τακτική τους για να αντιμετωπίσουν τη διπλωματική αντεπίθεση της Ελλάδας με πρωταγωνιστή τον κ. Τσιατσιάμη δεν έχουν επιβεβαιωθεί ακόμη…ΕΘΝΟΣ