O αμοραλισμός και η συνεργασία με το διάβολο χρονολογούνται από τον Hγεμόνα του Mακιαβέλι και βάλε. Δεν πρόκειται, όμως, περί αυτού. Χωρίς να έχει αέριο ούτε και πετρέλαιο, η Tουρκία αναβαθμίζεται από τον Πούτιν ως εταίρος στρατηγικής σημασίας στην προώθηση των διεθνών ενεργειακών ροών της Ρωσίας
Oντως, πρόκειται για ιστορική συμφωνία, η συγκατάθεση της Τουρκίας στην κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου South Stream στα χωρικά της ύδατα στη Μαύρη Θάλασσα. Αφενός επιτρέπει στη ρωσική πλευρά να διατηρήσει την ενεργειακή «λαβή» της, αλλά και την οικονομική της αλληλεξάρτηση με τις χώρες-πελάτες των καυσίμων της στην υπόλοιπη Ευρώπη, παρακάμπτοντας την «ενοχλητική» Ουκρανία, αφετέρου ενισχύει ακόμη περισσότερο τον ρόλο της Αγκυρας ως βασικού ενεργειακού «παίκτη» στην ευρασιατική ζώνη, καθώς οι περισσότεροι σημαντικοί αγωγοί μεταφοράς των καυσίμων της Κασπίας προς τις δυτικές αγορές θα περνούν από το έδαφος ή τα χωρικά της ύδατα.

Από τον Ομπάμα μέχρι τον Πούτιν, όλοι σπεύδουν να την ανακηρύξουν στρατηγικό τους εταίρο, όμως, ο Ρωσικός ασπασμός προκαλεί οδυνηρούς συνειρμούς με το παρελθόν. Το 1920 ο Λένιν συγκινηθείς με την ετικέτα του αντιιμπεριαλιστικού αγώνα του Κεμάλ πρόσφερε οικονομική και στρατιωτική βοήθεια στους Τούρκους, θυσιάζοντας τους Αρμενίους και ανοίγοντας το δρόμο στην ήττα του ελληνικού στρατού και στην Μικρασιατική Καταστροφή του 1922. Στη συνέχεια, βέβαια, οι Ρώσοι το μετάνοιωσαν πικρά. Αντίθετα, οι ελληνικοί εθνικοί στόχοι έχουν de facto σβήσει από το 1922 και μετά, και οι Nεοέλληνες είναι τώρα ικανοποιημένοι από την τροφή και την ασφάλεια που τους παρέχει η E.E. Μέχρι πότε όμως; Aκόμα και όσοι αρέσκονται στη θαλπωρή των ψευδαισθήσεων, δεν μπορούν πια να παρακάμψουν την ταπείνωση της κλιμάκωσης των τουρκικών επεκτατικών πιέσεων. Στην Αθήνα είναι εμφανής μία παραλυτική αμηχανία και έντονη δυσφορία για τις νέες εξελίξεις.

Ο επονομαζόμενος «Κίσινγκερ της Τουρκίας», Αμχμέτ Νταβούτογλου, ο εισηγητής της θεωρίας του «νεο-οθωμανισμού» και της ανάδειξης της Τουρκίας ως περιφερειακής υπερδύναμης, προχωρά ακάθεκτος υλοποιώντας το δόγμα του. Στο πλαίσιο του οποίου η εξωτερική πολιτική της Τουρκίας των Yeni-Osmanlilar πρέπει να είναι πολυδιάστατη και να μην περιορίζεται στον δυτικό προσανατολισμό της χώρας (σχέσεις με ΗΠΑ, προοπτική ένταξης στην Ε.Ε.), αλλά να «κοιτά» και προς την Ανατολή οικοδομώντας προνομιακές σχέσεις με τον μουσουλμανικό κόσμο αλλά και τη Μόσχα.

Σε μια ανατροπή των γεωπολιτικών δεδομένων των τελευταίων αιώνων, αντί η Ρωσία να διαγκωνίζεται με την Τουρκία για τον έλεγχο της Μαύρης Θάλασσας, οι δύο χώρες συνασπίστηκαν για να κρατήσουν έξω τους Αμερικανούς. Η Αγκυρα φοβάται ότι οι ΗΠΑ επιδιώκουν την αναθεώρηση της Συνθήκης του Μοντρέ του 1936, που ρυθμίζει την πρόσβαση της κάθε χώρας στη Μαύρη Θάλασσα και αποδίδει στην ίδια τον έλεγχο των Στενών.

Οι τουρκικές ανησυχίες βασίζονται σε δημόσιες τοποθετήσεις, όπως η παρακάτω: «Πρέπει να αναθεωρήσουμε τον αποκλεισμό της επιχείρησης Active Endeavor από τη Μαύρη Θάλασσα και να ανατρέψουμε την απαρχαιωμένη συνθήκη του Μοντρέ, που μερικές φορές αναφέρεται ως δικαιολογία για να απαγορευθεί η διέλευση από τον Βόσπορο νατοϊκών δυνάμεων επιτήρησης». Οι προτάσεις διατυπώθηκαν από τον επιφανή νεοσυντηρητικό Μπρους Τζάκσον, παλαιό παράγοντα της αμερικανικής πολιτικής στην ανατολική Ευρώπη σε κατάθεση στην επιτροπή εξωτερικών υποθέσεων του αμερικανικού Κογκρέσου, τον Μάρτιο του 2005.

Το αντικείμενο της κατάθεσης δεν ήταν όμως η Τουρκία, αλλά η Ρωσία και η ενεργειακή κυριαρχία της. Η πρόσβαση στη Μαύρη Θάλασσα είναι ένα από τα πολλά σημεία τριβής και η σημασία της δεν παύει να αυξάνεται. Το γιατί το λένε οι αριθμοί. Αν σήμερα η Ευρώπη εισάγει το 50% της ενέργειάς της διά μέσου ή γύρω από τη Μαύρη Θάλασσα, σε δεκαπέντε χρόνια το ποσοστό αυτό, σύμφωνα με αμερικανικές εκτιμήσεις, θα φθάσει το 70%.

Αιώνες μοιάζουν να έχουν περάσει από τη δεκαετία του ’90, όταν κυριαρχούσε η ιδέα της παγκοσμιοποιημένης Νέας Οικονομίας, μιας οικονομίας άυλης, στηριγμένης στην Πληροφορική, τις τηλεπικοινωνίες και τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, που θα μας απάλλασσε από τις «παλιές» συγκρούσεις για τις πρώτες ύλες। Η πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα αρχίζει να μοιάζει με την αρχή του εικοστού, με τη γεωπολιτική της ενέργειας και τις επικίνδυνες συγκρούσεις της στην πρώτη γραμμή της διεθνούς ατζέντας. Φυσικά η ισχύς της Ρωσίας του Πούτιν είναι ο ενεργειακός της πλούτος και αυτόν αξιοποιεί σε κάθε περίπτωση για να προασπίσει τα συμφέροντά της και να επαναβεβαιώσει αποφασιστικά την παρουσία της στη διεθνή σκηνή.

ZEZA ΖΗΚΟΥ
Πηγή kathimerini.gr